علت داغی و سوزن سوزن شدن کف پا
فهرست مطالب
- دلایل سوزش کف پا
- تشخیص سوزش کف پا
- درمان داغ شدن و سوزش کف پا
- پیش بینی بهبودی برای افراد دچار بی حسی در پاها چیست؟
- چگونه می توان از پاراستزیا جلوگیری کرد؟
احساس سوزش در پاهای شما ممکن است ناشی از آسیب عصبی در پاها باشد که همچنین نوروپاتی نامیده می شود. اگر چه بسیاری از بیماری ها می توانند باعث داغ شدن کف پا شوند، دیابت شایع ترین بیماری است. بسیاری از درمان های سوزش و گرم شدن کف پا بر جلوگیری از آسیب عصبی بیشتر و کاهش درد تمرکز می کنند.
حس سوزش و داغی کف پا که با نام پارستزی شناخته می شود می تواند بسیار آزار دهنده باشد و فرد را از فعالیت های روزمره خود بازدارد. این مشکل ممکن است شامل داغی یا یخ زدگی یا حس سوزن سوزن شدن کف پا باشد. هرچند این مشکل چندان پیچیده به نظر نمی رسد و می توان با درمان های ساده آن را برطرف کرد. در مرکز ارتوپدی و توانبخشی امید با تکیه بر دستگاه های تشخیصی مدرن و با مهارت و تجربه متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مدت زمان ارزیابی و تشخیص علت این عارضه بسیار کوتاه می شود و زمان بیمار صرف درمان خواهد شد تا تشخیص علت و عارضه بیماری. تعرفه درمانی پایین، دستگاه های تشخیصی مدرن، مهارت علمی و تجربه پزشک متخصص از عوامل بسیار با اهمیت در شروع یک روند درمانی مطمئن هست که در مرکز ارتوپدی و توانبخشی امید به بیماران و مراجعان محترم ارایه می شود. داشتن حس رضایتمندی از روند درمان، یکی از مهم ترین اهداف تیم تخصصی ارتوپدی و توانبخشی امید است که همواره مورد توجه قرار می گیرد. در طی روند درمان در دسترس بودن خدمات درمانی جانبی همچون دستگاه ارزیابی سرعت انتقال پیام عصبی، وسایل ارتوپدی و کمکی، فیزیوتراپی، حرکات ورزشی و اصلاحی و…. بسیار حائز اهمیت است؛ که در مرکز ارتوپدی و توانبخشی امید تمامی خدمات در دسترس بیماران عزیز می باشد. در درمان این عارضه داشتن یک برنامه درمانی مفید، اثر بخش و منطبق با آخرین یافته های پزشکی می تواند بسیار سودمند باشد و متخصصین مرکز امید با تنوع برنامه های درمانی متناسب با سن، جنسیت، سطح و شدت عارضه گام بزرگی را در تشخیص و درمان این بیماری برداشته اند و سطح بالایی از رضایتمندی بیماران را با خود به همراه دارد. برای اطمینان بیشتر باید از پزشکان متخصص یاری گرفت به خصوص در مواردی با ریسک بالا مانند بیماران دیابتی. کلینیک امید با بهره مندی از تیم پزشکان متخصص مشکلات پا، آماده کمک به بیماران در پیشگیری و رفع این مشکل می باشد. برای دریافت مشاوره و مراجعه حضوری می توانید با شماره های 66015211 – 66015217 – 66014158 تماس حاصل فرمایید.
دلایل سوزش کف پا
اغلب، نوروپاتی علت سوزش کف پا و گرفتگی کف پا می باشد. فیبرهای عصبی آسیب دیده بیشتر احتمال دارند که بیش از حد فعال و باعث سوزش شوند. عصب های آسیب دیده، سیگنال های درد به مغز می فرستند، حتی اگر هیچ زخمی وجود نداشته باشد. در اغلب افراد مبتلا به نوروپاتی، اعصاب پا ابتدا آسیب می بینند. این افراد اغلب سوزن سوزن شدن و بی حسی در پاها را تجربه می کنند. بسیاری از افراد شکایت دارند که پاهایشان به لمس بسیار حساس هستند (هایپر استزیا) و می توانند درجات مختلفی از درد همراه با سوزش را داشته باشند. این درد می تواند از خفیف تا شدید باشد. دیابت و سوء مصرف الکل به مراتب رایج ترین علل نوروپاتی در پاها هستند. بسیاری از مشکلات دیگر باعث ایجاد نوروپاتی یا احساس سوزش در پا می شوند:
- بیماری مزمن کلیه (اورمیا)
- نوروپاتی فیبر کوچک
- کمبود ویتامین (ویتامین B12، فولات و گاهی اوقات ویتامین B6)
- سوء مصرف الکل
- سطوح پایین هورمون تیروئید (کم کاری تیروئید)
- بیماری لایم
- اچ آی وی یا ایدز
- پلی نورورپاتی آمیلوئید
- عوارض جانبی داروها، از جمله داروهای شیمی درمانی، مصرف بیش از حد ویتامین B6، داروهای HIV، آمیودارون، ایزونیازید، متفورمین و سایر داروها
- اریتروملالژیا
- مسمومیت با فلزات سنگین (سرب، جیوه، آرسنیک)
- واسکولیت (التهاب رگ های خونی)
- سارکوئیدوز
- سندرم گیلن باره (GBS)
- ﭘﻠﯽ ﻧﻮروﭘﺎﺗﯽ دﻣﯿﻠﯿﻨﯿﺰاﺳﯿﻮن اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ ﻣﺰﻣﻦ (CIDP)
تشخیص سوزش کف پا
اکثر افرادی که دچار داغ شدن کف پا و سوزش کف پا هستند، یک علت احتمالی (مانند دیابت) دارند که می تواند شناسایی شود. برای این افراد، تشخیص سوزش کف پا ناشی از نوروپاتی ساده است و تست دیگری مورد نیاز نیست. در برخی از افراد که احساس سوزش ناگهانی و به سرعت رو به بدتر شدن است یا علت قابل توضیحی ندارد، ممکن است نیاز به آزمایش بیشتری برای تشخیص صحیح باشد. این آزمون ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- الکترومیوگرافی (EMG): تست عملکرد عضلانی با استفاده از ثبت فعالیت الکتریکی داخل عضلات. برای آزمایش EMG ممکن است یک پروب بر روی پوست گذاشته شود یا یک سوزن به عضله وارد شود.
- مطالعه هدایت عصبی: مطالعه هدایت عصبی توانایی اعصاب برای انتقال پالس ها را بررسی می کند. عصب تحریک می شود و پاسخ در عضله ای که توسط آن عصب کنترل می شود، اندازه گیری می گردد.
- تست های آزمایشگاهی: گاهی اوقات ممکن است آزمایشات خون، ادرار یا مایع نخاعی برای تشخیص علت سوزش کف پاها پیشنهاد شود. سطوح ویتامین را می توان با یک آزمایش ساده خون بررسی کرد.
- بیوپسی عصب: به ندرت، ممکن است پزشک بریدن یک قطعه از بافت عصب و بررسی آن را در زیر میکروسکوپ را پیشنهاد دهد.
درمان داغ شدن و سوزش کف پا
مهم ترین درمان برای سوزش کف پا به علت داغ شدن کف پا این است که تمام آسیب های عصبی را متوقف کنید. در بعضی موارد درمان بیماری زمینه ای، می تواند گرم شدن کف پا و نوروپاتی و علائم را بهبود بخشد. در سایر شرایط، مانند نوروپاتی فیبر کوچک که هیچ علتی را نمی توان شناسایی کرد، پزشک بر روی درمان علائم فرد تمرکز خواهد کرد. برای افراد مبتلا به نوروپاتی دیابتی، درمان به معنای حفظ سطح قند خون در محدوده طبیعی است. این کار معمولا نیاز به تغییراتی در رژیم غذایی، مصرف داروهای خوراکی و اغلب تزریق انسولین است. برای افراد مبتلا به انواع دیگر نوروپاتی که باعث سوزش پاها می شوند، جلوگیری از آسیب عصبی بیشتر به همان اندازه اهمیت دارد. بیماری های خاص و درمان های آن ها عبارتند از:
- کمبود ویتامین: مصرف ویتامین B12 به صورت خوراکی یا تزریقی می تواند میزان کم این مواد مغذی را جبران کند.
- مصرف مشروبات الکلی: ترک نوشیدن بیش از حد الکل از آسیب عصبی در حال پیشرفت جلوگیری می کند و اجازه می دهد تا عصب ها درمان شوند.
- بیماری مزمن کلیوی: دیالیز ممکن است برای از بین بردن سموم ایجاد کننده نوروپاتی و سوزش کف پا ضروری باشد.
- کم کاری تیروئید: مصرف هورمون تیروئید خوراکی موجب کاهش سطح تیروئید می شود و اغلب سبب برگشت فرآیند نوروپاتی و علائم سوزش کف پاها می شود.
- GBS و CIDP: درمان ها بسیار تخصصی هستند و شامل تبادل پلاسما (پلاسمافروز) یا درمان با ایمونوگلوبولین (IVIG) می باشد.
درمان سوزش کف پا و گرم شده کف پا شامل درمان درد و احساس غیرطبیعی ناشی از نوروپاتی است. بعضی از داروهای رایج تجویز شده برای سوزش و داغی کف پاها عبارتند از:
- آمیتریپتیلین (الآویل)
- کاربامازپین (تگرتول)
- دسیپرامین (نورپرامین)
- دولوکستین (کیمبالتا)
- گاباپنتین (نورونتین)
- پریگابالین (لیریکا)
- توپیرامات (توپامکس)
- ونلافاکسین (افکسور XR)
ممکن است برای کاهش ناراحتی شدید بعضی از افرادی که از سوزش کف پا رنج می برند، سایر داروهای مسکن لازم باشد. داروهای بدون نسخه مثل آدویل، آلو، موترین IB و تیلنول، درد را در بسیاری از افراد دچار سوزش کف پا کنترل می کنند. داروهای ضد درد تجویزی مانند داروی ترامادول (آلترام) یا داروهای با دوز پایین (مواد مخدر) ممکن است برای درد شدید ضروری باشد. برای سوزش کف پا ناشی از پای ورزشکاران، داروهای ضد قارچ می توانند عفونت قارچی را درمان کرده و علائم سوزش پاها را از بین ببرند. ابتدا باید از داروهای بدون نسخه مانند مایکونازول (میکاتین) یا تربینافین (لامیسیل AT) استفاده شود. داروهای ضد قارچ تجویزی مانند فلوکونازول (دیفلوکان)، ایتراکونازول (اپورانوکس) و نفتیفین (نفتین) نیز در دسترس هستند.
پیش بینی بهبودی برای افراد دچار بی حسی در پاها چیست؟
بی حسی موقت معمولا ظرف چند دقیقه برطرف می شود. اگر این احساس عجیب و غریب از بین نرود یا مکررا بروز یابد، ممکن است اختلال حس لامسه مزمن داشته باشید. اگر علائم شدید باشد، زندگی روزمره شما می تواند دشوار گردد. به همین دلیل اهمیت دارد که سعی کنید علت را پیدا کنید. شک نکنید که به دنبال تشخیص های دیگر یا در صورت لزوم مراجعه به متخصص باشید. شدت اختلال حس لامسه مزمن و مدت زمانی که طول می کشد تا حد زیادی بستگی به علت دارد. در برخی موارد، درمان بیماری زمینه ای، مشکل را برطرف می کند. اگر درمان شما مفید واقع نشد، به پزشک خود اطلاع دهید تا بتوانید برنامه درمانی شما را تغییر دهد.
چگونه می توان از پاراستزیا جلوگیری کرد؟
پاراستزیا همیشه قابل پیشگیری نیست. به عنوان مثال، اگر عادت به خوابیدن بر روی دست های خود داشته باشید، احتمالا نمی توانید به رفع آن کمکی بکنید. با این وجود، می توانید اقداماتی را برای کاهش بروز یا شدت بی حسی انجام دهید. به عنوان مثال، استفاده از اسپلینت های مچ دست در شب می تواند فشرده سازی اعصاب دست شما را کاهش دهد و به علائم پارستزیا که در شب تجربه می کنید کمک نماید. این نکات را برای جلوگیری از پاراستزیای مزمن دنبال کنید:
-
- در صورت امکان از انجام حرکات تکراری اجتناب کنید.
- اگر شما نیاز به انجام حرکات تکراری دارید، بیشتر استراحت کنید.
- اگر مجبورید برای مدت طولانی بنشینید، هر از گاهی بلند شوید و حرکت کنید.
- اگر دچار دیابت یا سایر بیماری های مزمن هستید، نظارت دقیق و مدیریت بیماری به کاهش احتمال ابتلا به پاراستزیا کمک خواهد کرد.
شایع ترین علت احساس سوزش در پا آسیب عصبی است که اغلب مربوط به دیابت است. هر چند دلایل احتمالی دیگری نیز وجود دارد. درد ناشی از سوزش پا می تواند متناوب یا ثابت باشد و از خفیف تا شدید متغیر باشد. پاهای شما ممکن است داغ شوند، احساس سوزن سوزن شدن داشته باشند، گزگز یا بی حسی داشته باشند. درد اغلب در شب بدتر می شود.
احساس سوزش در پاهای شما می تواند باعث ایجاد دردی شود که از خفیف و متناوب تا مختل کننده زندگی و مزمن متغیر است. همکاری با پزشک برای شناسایی و درمان علت زمینه ای مهم است. اگر علت آسیب عصبی باشد، ممکن است در برخی موارد دائمی باشد، اما درمان هایی برای جلوگیری از آسیب بیشتر در دسترس است.
دکتر شاهرخ نوری جزو مجرب ترین متخصصین درد در اصفهان است. برای کسب اطلاعات بیشتر و تشخیص دلیل داغی کف پای خود در کلینیک درد با شماره 03137866034 تماس بگیرید و وقت مشاوره با دکتر نوری را رزرو کنید.
علل سوزش پا
علائم سندرم سوزن سوزن شدن پاها می تواند ناشی از شرایط یا بیماری های مختلف باشد. این شامل:
آسیب یا گیر افتادن عصبی
علل احتمالی زیادی برای آسیب عصبی وجود دارد. ممکن است به دلیل بیماری های مختلف، آسیب های کمر یا شکستگی آهسته (تغییرات دژنراتیو) ستون فقرات، جراحی، استفاده از داروهای شیمی درمانی یا سایر داروها یا قرار گرفتن در معرض سموم رخ دهد.
نوروپاتی محیطی
این یکی از شایع ترین علل سندرم سوزش پاها است. زمانی اتفاق می افتد که اعصاب حسی محیطی که نخاع را به اندام ها متصل می کند آسیب ببیند. افرادی که برای مدت طولانی دیابت داشته اند یا افرادی که سطح گلوکز خونشان ضعیف است، بیشتر در معرض ابتلا به نوروپاتی محیطی هستند. نوروپاتی محیطی دیابتی به تدریج ایجاد می شود و ممکن است در طول زمان بدتر شود. سایر شرایطی که می توانند باعث نوروپاتی محیطی شوند عبارتند از عوامل شیمی درمانی، بیماری های ارثی، اختلالات خود ایمنی (از جمله آرتریت روماتوئید)، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی، عفونت ها، نارسایی کلیه، اعتیاد به الکل و عدم تعادل تغذیه (کمبود ویتامین B، سندرم سوء جذب).
سندرم تونل تارسال
تونل تارسال فضای باریکی در داخل مچ پا در نزدیکی استخوان های مچ پا است. فشرده شدن یا فشردن عصب تیبیال خلفی (عصب پشت بزرگ ترین استخوان بلند ساق پا) در داخل تونل تارسال می تواند منجر به احساس سوزش، سوزن سوزن شدن یا درد در قسمت هایی از پا شود. قوزک داخلی و ساق پاها نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند.
نوروم مورتون
بافت عصبی ممکن است بین استخوان های پایه انگشتان پا ضخیم شود و باعث درد شود. کفش های خیلی تنگ می توانند باعث ایجاد این نوع نوروما شوند، اگرچه ممکن است ناشی از آسیب های ورزشی، استرس یا وضعیت یا حرکت غیرطبیعی پا باشد.
سندرم درد منطقه ای پیچیده
این اختلال عصبی نادر و در عین حال بسیار دردناک ممکن است پس از جراحت یا جراحی رخ دهد.
اختلال شارکو ماری توث
این اختلال عصبی ارثی ممکن است باعث آسیب به اعصاب محیطی پاها شود. آسیب به مرور زمان بدتر می شود. Charcot-Marie-Tooth عضلات و اعصاب اندام ها را تحت تأثیر قرار می دهد و در نتیجه باعث ضعف غیر طبیعی و بلند شدن قوس های پا می شود. فشارهای غیرعادی روی پاها می تواند مستعد شکستگی های استرسی باشد و اغلب این افراد برای عملکرد صحیح به بریس نیاز دارند.
اختلالات غدد درون ریز یا متابولیک
دیابت
دیابت نوع 1 و 2 ممکن است بر اعصاب محیطی بدن، به ویژه اعصاب حسی پاها تأثیر بگذارد. سطوح بالای گلوکز یا دیابت کنترل نشده می تواند باعث آسیب به اعصاب محیطی، به ویژه در طولانی مدت شود. سطح بالای گلوکز خون بر انتقال سیگنال از این اعصاب تأثیر می گذارد و می تواند دیواره رگ های خونی را ضعیف کند.
کم کاری تیروئید
غده تیروئید کم کار ممکن است باعث احساس سوزش در پاها، همراه با افزایش وزن، خشکی پوست یا خستگی شود.
عفونت ها
پای ورزشکار
این عفونت قارچی توسط قارچ های کپک مانند به نام درماتوفیت ایجاد می شود که در نواحی مرطوب و گرم پوست رشد می کنند. کفش ها و جوراب های مرطوب و محیط های مرطوب به قارچ ها اجازه رشد و گسترش می دهد. علائم پای ورزشکار ممکن است شامل خارش، سوزش بین انگشتان پا و کف پا باشد.
علل دیگر
اریترومالژیا/اریترمالژیا
این اختلال نادر می تواند منجر به درد شدید و سوزش، افزایش دمای پوست و قرمزی قابل مشاهده (اریتم) انگشتان پا و کف پا شود. دست ها نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند. علت دقیق آن ناشناخته است. حملات ممکن است فقط در زمان های خاصی رخ دهند (شعله ور شدن) و از چند دقیقه تا چند روز طول بکشند، یا درد سوزش ممکن است مداوم باشد. ناحیه آسیب دیده ممکن است حساس، متورم و گرم شود.
کفش هایی که خیلی تنگ هستند یا مناسب نیستند
کفش ها یا جوراب های تنگ می توانند پاهای حساس را تحریک کنند یا به قسمت های خاصی از پا فشار بیاورند.
آلرژی
موادی که برای ساختن کفش یا جوراب استفاده می شود ممکن است علائم را تحریک کند.
درماتیت تماسی
رنگ ها یا عوامل شیمیایی مورد استفاده برای برنزه کردن ممکن است باعث تحریک پوست شود.
علل دیگر
بیماری کوهستانی مزمن، سندرم گیتلمن، لیشمانیوز، مولتیپل اسکلروزیس، اختلال روانی (روان تنی)، علل ارثی، استرس ناشی از ورزش یا آسیب جسمی و علل ناشناخته (ایدیوپاتیک)
شایع ترین علائم سوزش پا
شایع ترین علائم عبارتند از:
- احساس گرما یا سوزش که اغلب در شب بدتر می شود
- بی حسی در پاها
- درد شدید یا کوبنده
- احساس سنگینی در پاها
- درد مبهم در پا
- قرمزی یا گرمی بیش از حد پوست
- سوزن سوزن شدن
تشخیص سوزش پا
اکثر افرادی که پاهایشان سوزش دارد یک علت محتمل (مانند دیابت) دارند که قابل شناسایی است. برای این افراد، تشخیص سوزش پا به دلیل نوروپاتی ساده است و نیازی به آزمایشات اضافی نیست.
در تعداد کمی از افرادی که احساس سوزش ناگهانی، به سرعت بدتر می شود یا دلیل قابل توضیحی ندارد، ممکن است برای تشخیص صحیح به آزمایش های بیشتری نیاز باشد. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- الکترومیوگرافی (EMG). آزمایش عملکرد عضله با استفاده از ضبط فعالیت الکتریکی در داخل عضلات. ممکن است یک پروب بر روی پوست قرار داده شود، یا ممکن است یک سوزن برای آزمایش EMG وارد عضله شود.
- مطالعه هدایت عصبی. یک مطالعه هدایت عصبی توانایی اعصاب برای انتقال تکانه ها را آزمایش می کند. یک عصب تحریک می شود و پاسخ عضله ای که توسط آن عصب کنترل می شود اندازه گیری می شود.
- تست های آزمایشگاهی. گاهی ممکن است آزمایش خون، ادرار یا مایع نخاعی برای کمک به تشخیص علت سوزش سوزن شدن پا پیشنهاد شود. سطح ویتامین را می توان با یک آزمایش خون ساده بررسی کرد.
- بیوپسی عصبی. به ندرت، پزشک ممکن است توصیه کند که یک قطعه از بافت عصبی را بریده و آن را زیر میکروسکوپ بررسی کند.
گزینه های درمانی برای سوزش پا
درمان سوزش پا به علت اصلی آن بستگی دارد.
اغلب، درمان می تواند ساده باشد. ممکن است به موارد زیر نیاز داشته باشید:
- کفش های راحت تر
- پد پا، کفش دیابتی، (دستگاه های ارتز)
- مکمل های ویتامین B
- مکمل 2 های تیروئید
- فیزیوتراپی و ورزش
- تحریک الکتریکی عصب
- مغناطیس درمانی
- لیزر درمانی
- ماساژ درمانی
اگر دیابت درگیر است، ممکن است لازم باشد رژیم غذایی یا داروهای خود را تغییر دهید. پزشک شما همچنین ممکن است داروهایی برای کمک به درد عصبی تجویز کند.
داروهای سوزش پا عبارتند از:
- انسولین یا داروهای خوراکی کاهنده قند خون می توانند سطح گلوکز خون را در افراد دیابتی کنترل کنند.
- مکمل های غذایی ممکن است برای افرادی که کمبود ویتامین دارند تجویز شود.
- مسکن ها. داروهایی مانند داروهای مخدر خوراکی یا موضعی یا غیر مخدر ممکن است برای تسکین درد تجویز شوند. کرم های موضعی، لوسیون ها، اسپری ها یا تکه های حاوی لیدوکائین ممکن است ناراحتی را کاهش دهند.
- داروهای ضد افسردگی. داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای و سایرین ممکن است به درد مزمن مرتبط با نوروپاتی کمک کنند.
- داروهای ضد تشنج. گاباپنتین، کاربامازپین، پره گابالین و دیگران ممکن است برای درمان درد مزمن استفاده شوند.
- داروهای ضد قارچ برای پای ورزشکاران. داروهای خوراکی ممکن است برای عفونت های مقاوم به محصولات موضعی استفاده شوند.
در مواردی که به داروها یا اشکال محافظه کارانه تر درمان پاسخ نمی دهند، ممکن است جراحی ارتوپدی ضروری باشد.
درمان های خانگی برای تسکین درد
- پاهای خود را حداقل 15 دقیقه در آب خنک خیس کنید. این ممکن است باعث تسکین موقت شود. آب سرد توصیه نمی شود.
- از قرار دادن پا در معرض گرما خودداری کنید
- پاهای خود را بالا بیاورید.
- داروهای مسکن بدون نسخه (مسکن) مصرف کنید. داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، کتوپروفن یا ناپروکسن ممکن است به طور موقت درد را کاهش دهند.
- از کرم ها و پمادهای موضعی استفاده کنید. کرم ها و پمادهای بدون نسخه حاوی کپسایسین ممکن است برای تسکین درد روی پاها استفاده شود. کرم ها، لوسیون ها، اسپری ها یا پودرهای ضد قارچ موضعی ممکن است برای درمان پای ورزشکار استفاده شوند.
- پاهای خود را در نمک اپسوم یا محلول آب سیب خیس کنید. اگر دیابت دارید، قبل از استفاده از این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
جلوگیری از سوزش پا
هیچ راهی برای جلوگیری کامل از سوزش پا وجود ندارد، اما این دستورالعمل ها ممکن است به رفع برخی از مشکلات کمک کند.
- معاینات منظم را با یک متخصص پا یا متخصص مراقبت از پا برنامه ریزی کنید. در صورت ابتلا به دیابت یا سایر شرایطی که میتواند بر اعصاب تأثیر بگذارد، معاینات منظم ضروری است. افراد مبتلا به دیابت یا سایر بیماریها ممکن است نیاز به کفشهای مخصوص داشته باشند.
- کفشی را انتخاب کنید که مناسب باشد و تهویه مناسب را فراهم کند. کفشها باید دارای پاشنه کم، جعبه پنجه پهن و پشتیبانی خوبی از قوس های پا باشند.
- جوراب های تمیز و خشک بپوشید تا از ابتلا به پای ورزشکار جلوگیری کنید. اگر در ورزش یا فعالیت های دیگری که باعث تعریق پاها می شود شرکت می کنید، اغلب جوراب خود را عوض کنید.
- روزانه پاهای خود را از نظر علائم عفونت یا آسیب معاینه کنید. برای جلوگیری از عفونت، پای خود را از نظر وجود تاول، زخم، بریدگی، زخم و شکستگی در پوست بررسی کنید.
- اگر دیابت دارید، کنترل قند ممکن است تنها موثرترین روش برای پیشگیری یا درمان نوروپاتی ثانویه به این علت باشد.
سوالات متداول
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن با گذشت زمان ادامه یافت یا بدتر شد و به درمان خانگی پاسخ نداد، برای تعیین علت به پزشک یا متخصص پا مراجعه کنید.
سوزش پا می تواند علامت هشدار دهنده یک بیماری جدی تری مانند دیابت، آسیب اعصاب محیطی یا سوء تغذیه باشد. دیابت تشخیص داده نشده یا درمان نشده می تواند منجر به آسیب جبران ناپذیری به اعصاب محیطی شود.
آیا ام اس می تواند باعث سوزش پا شود؟
بله. مولتیپل اسکلروزیس می تواند باعث درد مزمن در پاها، بازوها، دست ها شود. این می تواند مانند احساس سوزش، سرما یا احساس الکتریکی باشد. ام اس همچنین می تواند باعث ضعیف شدن پا شود که راه رفتن را سخت می کند که می تواند منجر به آسیب یا درد پا شود.
آیا کمبود کلسیم باعث سوزش پا می شود؟
بله کمبود کلسیم می تواند باعث سوزش پا شود. اگر علائم زیر را تجربه کردید: گرفتگی عضلات، بی حسی و احساس سوزش، کمبود کلسیم می تواند علت سوزش پا باشد.
احساس سوزش کف پا یک اختلال شایع است. این مشکل به عنوان یک مسئله مجزا یا به عنوان علائمی از مشکلات دیگر رخ می دهد. متخصصین پزشکی احساس سوزش در کف پا یا انتهای پا را، سندروم داغی کف پا (BFS) می نامند. داغی کف پا اغلب منجر به احساس ناراحت کننده داغی و دردناک در پا می شود. علائم داغی کف پا می تواند خفیف یا شدید باشد که به علت آن بستگی دارد.
داغی کف پا در افراد بزرگسال متداول است و می تواند در شب تشدید شود. داغی کف پا نه تنها بر کف اثر می گذارد، بلکه می تواند قسمت فوقانی پا، مچ و ساق پا را درگیر کند. دیابت یکی از شایع ترین عوامل داغی کف پا است. با این وجود، سوزش کف پا تنها یک نشانه از مشکلات متعدد دیگر است.
اگر در کف پا احساس سوزش دارید و برطرف نمی شود یا اگر درد آن تشدید و دردناک می شود، ممکن است نشانه ای از یک مشکل جدی باشد که همچنان ادامه دارد. این درد می تواند تا زانو، لگن و کمر گسترش یابد.
دکتر فروغ می تواند پس از تشخیص علت داغی کف پا، روش درمانی کاملی را مشخص کرده تا احتمال بروز عوارض در آینده کاهش یابد.
داغی کف پا چیست؟
داغی کف پا می تواند ناشی از عوامل متعددی باشد که شامل، آسیب به عصب در پا به دلیل قرار گرفتن در معرض سرما و گرمای شدید یا مواد سمی است. داغی کف پا همچنین ممکن است به دلیل مشکل گردش خون باشد که جریان خون در پا با اختلال مواجه شده است، مانند بیماری سرخرگ محیطی، آسیب به پا یا راه رفتن و دویدن شدید.
از سوی دیگر، داغی کف پا ممکن است ناشی از آسیب اعصاب محیطی باشد که اختلال در عملکرد اعصاب محیطی است که سیگنال های بین بدن و مغز و نخاع را تقویت می کنند. آسیب اعصاب محیطی می تواند به دلیل بیماری ها و اختلالات خاص متعددی مانند دیابت، اعتیاد به الکل و سندروم گلین باره که اختلال خودایمنی عصب است، رخ دهد. در بسیاری از موارد، آسیب اعصاب محیطی علت شناخته شده ای ندارد.
احساس سوزش و داغی کف پا می تواند به تنهایی رخ دهد یا با احساس سوزن سوزن شدن (اختلال حس لامسه) و بی حسی همراه باشد. داغی کف پا براساس علت آن، ممکن است در حالت استراحت یا هنگام راه رفتن یا حرکت به اطراف رخ دهد. مدت زمان و دوره احساس داغی کف پا بسیار متفاوت است، که به شرایط زمینه ای آن بستگی دارد. داغی کف پا که به دلیل آسیب رخ می دهد، بطور یکباره شروع می شود، در حالی که حس داغی کف پا که ناشی از آسیب اعصاب محیطی است، به آرامی شروع شده و ادامه دارد یا با گذشت زمان تشدید می شود.
اگر بطور ناگهانی دچار احساس سوزش در کف پا شده اید که با بی حسی یا ضعف در یک سمت بدن؛ تغییر در سطح هوشیاری یا آگاهی مانند بیهوش شدن یا عدم واکنش؛ یا تشدید سردرد همراه است، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا می تواند نشانه های سکته مغزی باشد. همچنین اگر حس داغی کف پا ناشی از سوختگی شدید است، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
اگر داغی کف پا ادامه داشته باشد یا باعث نگرانی شما است، با پزشک مشورت کنید.
چه علائم دیگری ممکن است با داغی کف پا همراه باشد؟
داغی کف پا ممکن است با علائم دیگری همراه باشد که با توجه به بیماری زمینه ای، اختلال یا مشکلات دیگر، متفاوت است. علائمی که بطور مکرر کف پا را درگیر می کند، می تواند سیستم های دیگر بدن را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
علائمی در کف پا که ممکن است با داغی کف پا همراه باشد
داغی کف پا می تواند با علائم دیگری که کف پا را درگیر می کند، همراه باشد: این علائم شامل:
- خونریزی
- تاول
- بی حسی
- درد
- قرمزی، گرما یا ورم
- سوزن سوزن شدن یا دیگر حس های غیرطبیعی در کف پا
علائم دیگری که ممکن است با داغی کف پا همراه باشد
داغی کف پا ممکن است با علائم دیگری همراه شود که با دیگر بخش های بدن ارتباط داشته باشد، این علائم شامل:
- کاهش یا قطع نبض
- تغییر در حس بدن
- ایجاد مشکل در راه رفتن
- خواب آلودگی شدید درطول روز
- حساسیت شدید نسبت به لمس بدن
- مشکلات کف پا مانند زخم و درد استخوان و مفصل
- اختلال در هماهنگی بدن
- ضعف عضلانی
- درد عصب
- درد هنگام راه رفتن
- کاهش توانایی در احساس درد یا تغییر درجه حرارت بدن
- درد شدید که ممکن است در طول شب تشدید شود
- اختلال در خواب
- حس سوزن سوزن شدن، بی حسی یا دیگر احساسات غیرطبیعی در پاها
علائم جدی که می تواند نشان دهنده مشکلات خطرناک باشد
داغی ناگهانی کف پا که همراه با بی حسی یا ضعف در یک طرف بدن باشد، می تواند نشانه سکته مغزی باشد. اگر شما یا فرد همراه شما، دچار داغی کف پا همراه با علائم جدی دیگری است، که در ادامه بیان می شود، بهتر است بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- تغییر در سطح هوشیاری یا آگاهی مانند بیهوش شدن یا عدم واکنش
- تغییر حالت ذهنی مانند گیج شدن، هذیان، بی حالی شدید، توهم و خیال بافی
- آشفتگی یا سخنان مبهم یا ناتوانی در سخن گفتن
- فلج شدن یا عدم توانایی در حرکت بخشی از بدن
- تغییر ناگهانی در بینایی، کاهش بینایی یا درد در چشم
- سردرد شدید
علت داغی کف پا چیست؟
داغی کف پا می تواند ناشی از آسیب عصب یا پوست در کف پا و بافت های اطراف آن باشد. سوختگی ناشی از گرمای شدید یا مواد شیمیایی و قرار گرفتن در معرض مواد سمی می تواند به عصب های پوست آسیب وارد کند و سوزش و داغی کف پا را در پی داشته باشد.
آسیب به عصب های محیطی (آسیب به عصب محیطی) می تواند منجر به احساس داغی در کف پا شود. آسیب عصب محیطی به دلیل بیماری یا مشکلات خاص ماند دیابت ایجاد می شود که می تواند بر سلامت عصب تاثیر بگذارد، یا ممکن است علت ناشناخته ای داشته باشد.
علت فیزیکی داغی کف پا
داغی کف پا می تواند به دلایل فیزیکی ایجاد شود مانند:
- سوختگی شامل آفتاب سوختگی
- داروهای خاص مانند برخی داروهای شیمی درمانی سرطان
- قرار گرفتن در معرض سرما
- قرار گرفتن در معرض مواد سمی یا خطرناک مانند جیوه یا سرب
- آسیب یا ضربه به پا
- آسیب به عصب
- آسیب اعصاب محیطی ( اختلالی که منجر به عدم عملکرد عصب هایی می شود که در خارج از مغز و نخاع قرار دارند)
- فشار روی عصب یا گیر افتادن عصب
بیماری یا اختلالاتی که منجر به داغی کف پا می شوند
احساس سوزش کف پا ممکن است به دلایل بیماری زمینه ای یا اختلالی ایجاد شود که به عصب صدمه می زند، این موارد می تواند شامل:
- تاثیر نامساعد دارو بخصوص داروهای شیمی درمانی ضدسرطان
- آسیب به عصب ناشی از مصرف الکل ( آسیب به عصب به دلیل مصرف بیش از حد الکل)
- دیابت ( بیماری مزمنی که بر توانایی بدن در مصرف شکر و تولید انرژی تاثیرگذار است)
- سندروم گلین باره ( اختلال خودایمنی عصب)
- عفونت ویروسی اچ آی وی و درمان آن
- اسکلروز چندگانه (بیماری که بر مغز و نخاع اثر گذاشته و موجب ضعف، اختلال در هماهنگی و تعادل بدن و مشکلات دیگر می شود)
- بیماری سرخرگ محیطی (PAD که همچنین بیماری عروق محیطی یا PVD نیز نامیده می شود، که باریک شدن یا انسداد سرخرگ به دلیل تجمع چربی و کلسترول در دیواره سرخرگ است که جریان را به اندام ها محدود می کند.)
- آرتریت روماتوئید (بیماری خودایمنی مزمن که با التهاب مفصل شناخته می شود)
- شینگل ( فعال سازی دوباره ویروس واریسل زوستر که پس از ابتلا به آبله مرغان در بدن به حالت غیرفعال باقی می ماند)
- بیماری لوپوس اریتماز سیستمیک ( اختلالی که در آن بدن به سلول ها و بافت های سالم خود حمله می کند)
- کمبود ویتامین بخصوص ویتامین ب 12 . فولیک اسید
عوامل جدی یا خطرناک داغی کف پا
در برخی موارد، داغی کف پا ممکن است نشانه یک مشکل خطرناک یا جدی باشد که باید بلافاصله توسط پزشک ارزیابی شود. این مشکلات شامل:
- انسداد شریان به دلیل آمبولی (PAD)
- سکته مغزی
- حمله ایسکمی گذرا ( علائم موقت شبیه به سکته مغزی که ممکن است نشانه هشداردهنده از یک سکته مغزی قریب الوقوع است)
عوارض بالقوه داغی کف پا چیست؟
از آنجایی که داغی کف پا می تواند ناشی از بیماری های جدی باشد، در صورتی که درمان صورت نگیرد، منجر به عوارض جدی و آسیب دائمی خواهد شد. هنگامی که عوامل زمینه ای تشخیص داده شد، پیگیری روند درمان که پزشک جهت شرایط خاص شما ارائه می دهد اهمیت بسیاری دارد که خطر عوارض احتمالی را کاهش می دهد، این عوارض شامل موارد زیر است:
- آسیب مغزی (اگر احساس سوزش ناشی از سکته مغزی باشد)
- از دست دادن عضو
- آسیب دائم عصب
تشخیص
پزشک درباره علائم خاص شما می پرسد و این احتمال وجود دارد که با معاینات عصب شناسی تشخیص را شروع کند. او آزمایشات حسی را انجام می دهد تا صحت حس لامسه، لرزش، سرما و گرما را بررسی کند. آزمایشات دیگر شامل بررسی واکنش ها، قدرت و حجم عضلات و حالت و هماهنگی بدن است.
پزشک همچنین آزمایشات عملکرد عصب مانند الکرومیوگرافی (EMG) را انجام می دهد. با اینکار، یک پروب سیگنال های الکتریکی به عصب ارسال می کند و یک الکترود در طول مسیر عصب قرار داده می شود تا واکنش عصب را به این سیگنال ها ثبت کند. بررسی انتقال عصبی دیگر، فعالیت الکتریکی عضلات را ثبت می کند تا آسیب عصب را تشخیص داده شود.
البته، اگر دچار داغی کف پا هستید و تشخیص ام اس داده نشده است، پزشک آزمایشات لازم جهت تشخیص را انجام می دهد.
سؤالاتی جهت تشخیص علت داغی کف پا
جهت تشخیص این مشکل، پزشک چندین سوال در ارتباط با داغی کف پا از شما می پرسد که شامل:
- چه مدت دچار داغی کف پا هستید؟
- داغی و سوزش در کدام قسمت پا احساس می شود؟
- آیا علائم دیگری دارید؟
- چه داروهایی مصرف می کنید؟
درمان داغی پا
درمان داغی کف پا به عوامل زمینه ای آن بستگی دارد. پزشک می تواند با استفاده از موارد زیر داغی کف پا را درمان کند:
- تجویز داروی ضدقارچ
- کفی کفش یا تغییر کفش
- مکمل ویتامین
- مکمل های تیروئید
- تحریک الکتریکی عصب
- مگنت تراپی
- لیزر یا نور درمانی
همچنین چندین درمان خانگی جهت داغی کف پا وجود دارد که شخص می تواند آن را امتحان کند. در اینجا به چندین درمان اشاره می کنیم که می تواند به تسکین آن کمک کند:
قرار دادن پا در آب سرد یا حمام یخ
قرار دادن پا در آب سرد می تواند بطور موقت علائم داغی کف پا را تسکین دهد. گرچه در صورتی که فردی دچار اریتروملالژیا است، نباید اینکار را انجام دهد، زیرا ممکن است به پوست آسیب وارد شود.
استراحت، استفاده از یخ، کمپرشن و بالا نگه داشتن عضو
فرد می تواند علائم سندرم تونل تارسال را با استفاده از استراحت، یخ، کمپرشن و بالا نگه داشتن عضو تسکین دهد. اینکار شامل استراحت دادن به پا، قرار دادن یخ روی مچ پا، استفاده از کمپرشن و بالا نگه داشتن پا است.
استراحت، یخ، کمپرشن و بالا نگه داشتن پا می تواند ورم و التهاب را کاهش دهد که به رفع علائم داغی کف پا کمک خواهد کرد.
نمک اپسوم
اغلب اوقات افراد از نمک اپسوم جهت درمان مشکلات متعددی مانند درد و علائم پای ورزشکاران کمک می کند.
نمک اپسوم یک ترکیب طبیعی است که حاوی سولفات منیزیم است. نمک اپسوم کاربردهای متعددی دارد که در ادامه به آنها اشاره می شود:
- کاهش علائم پای ورزشکاران
- کاهش التهاب
- پوسته پوسته شدن پوست
- کاهش بوی پا
- رفع یبوست
بیمار نمک اپسوم را در آب گرم ریخته و به مدت 20 تا 30 دقیه پای خود را در این ترکیب قرار می دهد. حمام نمک اپسوم می تواند علائم داغی کف پا را درمان کند. با این وجود، شخصی که مبتلا به دیابت است، باید قبل از استفاده از حمام نمک اپسوم با پزشک مشورت کند. زیرا نمک اپسوم خطر آسیب به پا را در افراد دیابتی افزایش می دهد.
ماساژ پا
ماساژ جریان خون را به آن ناحیه بیشتر می کند. از این رو، اگر شخص دچار داغی کف پا است، می توان با ماساژ کف پا، گردش خون و جریان خون را به نواحی که به آن نیاز دارد، بهبود بخشید. اینکار می تواند برخی از علائم داغی کف پا را تسکین دهد.
یک بررسی نشان می دهد که ماساژ تایلندی کف پا به افراد آسیب عصب دیابتی کمک می کند که تعادل، محدوده حرکتی در پاها و حس پا را بهبود ببخشند.
داروها
مشکلات حسی مانند داغی کف پا معمولاً گذرا است اما در برخی افراد ممکن است به مشکلات مزمن تبدیل شود. این مسئله می تواند مشکل آفرین باشد زیرا سیستم عصبی فرد نسبت به درد حساس شده، به این معنی که حتی قدم گذاشتن روی یک سنگ کوچک یا تماس آرام با پا می تواند توسط مغز به عنوان یک درد شدید در نظر گرفته شود.
داروهایی که متخصصان عصب جهت درمان حواس دردناک مانند سوزش یا داغی کف پا تجویز می کنند شامل:
- داروهای ضد تشنج مانند نورونتین (گاباپنتین ) یا لیریکا (پرگابالین)
- داروهای ضد افسردگی مانند الاویل ( آمی تریپتیلین) یا سیمبالتا ( دولوکستین)
- بنزودیازپین مانند کلونوپین ( کلونازپام) یا والیوم ( دیازپام)
مشکل این داروها این است که آنها عوارض جانبی ایجاد می کنند. به عنوان مثال بسیاری از این داروها منجر به خستگی می شوند. گاهی اوقات یک راه حل آسان می تواند یک عارضه جانبی را کاهش دهد ( به عنوان مثال مصرف دارو در شب )؛ اما زمانی دیگر، عوارض جانبی منجر به مشکل ناگواری می شود.
درمان های جایگزین
گاهی مصرف دارو همراه با شرکت در درمان های مکمل می تواند در کنترل درد مرتبط با ام اس مفید باشد. نمونه های درمان های مکمل که می تواند درد را تسکین دهد، شامل :
- بیوفیدبک
- هیپنوتیزم
- یوگا
- مدیتیشن ذهن آگاهی