تحقیقات بازار و بازاریابی

در صورتی که شما صاحب یک کسب و کار هستید و یا می خواهید فعالیت خود را به تازگی آغاز کنید، تحقیقات بازار یکی از مهم‎ترین کارهایی است که می تواند به شما در رسیدن به اهدافتان کمک کند. با استفاده از تحقیقات بازار شما می توانید دید بهتری نسبت به پرسونای مخاطب خود پیدا کرده و اطلاعات فروش خود را ارزیابی کنید. اگر شما نیز به دنبال کسب اطلاعات بیشتر راجع به این موضوع مهم در کسب و کار هستید، خواندن این مطلب می تواند برای شما مفید واقع شود.

تحقیقات بازار (market research) چیست؟

تحقیقات بازار یکی از موثرترین راه ها برای پیدا کردن بینش نسبت به مشتریان و رقیبان در صنعت است. هدف از تحقیقات بازار به دست آوردن اطلاعاتی است که در تصمیم گیری های کسب وکار مهم هستند. مخصوصاً برای تصمیمات کسب وکارهای کوچک برای ورود به حوزه ای جدید یا تولید محصولات جدید، تحقیقات بازار بسیار مهم و تأثیرگذار است.

روش های مختلفی در تحقیقات بازار یا مارکت ریسرچ وجود دارد که کسب وکارها از آن ها برای جمع آوری اطلاعات استفاده از محصول استفاده می کنند.

برنامه بازاریابی با تیم کوپیدو

تحقیقات بازار به چه سوال هایی پاسخ می دهد؟

بر اساس آمارهای موجود:

بر اساس داده های اینستاگرام در سال 2017، 80% از کاربران اینستاگرام حداقل یک پیج بیزینسی را دنبال می کنند.

بر اساس داده های گوگل، 75% از کاربران تلفن های هوشمند برای برطرف کردن نیازها و سوالاتشان ابتدا به سراغ موتورهای جست وجو می روند.

بر اساس آمار hubspot در سال 2016، 78% از مصرف کنندگان به دلیل تعداد بالای ایمیل های دریافتی از یک برند، عضویت خود را از خبرنامه ایمیلی آن لغو می کنند.

چگونه یک کارشناس بازاریابی می تواند مطمئن شود که مشتری در تصمیم گیری محصول او را انتخاب می کند؟ چگونه می توان فهمید که یک مصرف کننده تصمیم خرید خود را با استفاده از چه اطلاعاتی و بر چه اساس می گیرد؟ این سؤالات دقیقاً مواردی هستند که مارکتینگ ریسرچ به آن ها پاسخ می دهد.

آیا تحقیقات بازار همان تحقیقات بازاریابی است؟

ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که آیا تحقیقات بازار همان تحقیقات بازاریابی است؟ پاسخ به این سوال می تواند هم بله باشد و هم خیر! در واقع در علم کسب و کار این روزها نمی توان حد و مرز مشخصی برای تفاوت این دو تحقیقات در نظر گرفت. گاهی هر کدام از این تحقیقات می‎تواند به اندازه ای کامل و حرفه‎ای انجام شود که به تمامی سوال ها و ابهام ها در بخش های دیگر نیز پاسخ دهد.
در بازاریابی کالا شما به دنبال 4 هدف اصلی هستید:
•    خود کالا و محصول
•    هزینه پرداختی توسط مشتری
•    مکان مورد نظر برای بازاریابی
•    تبلیغات و روابط عمومی
در تحقیقات بازار و بازاریابی شما به شکل های مختلف نیاز به یافتن پاسخ سوال های بالا خواهید داشت. در واقع می توان گفت این دو تحقیقات با یکدیگر همپوشانی داشته و تا حد زیادی می توانند مشابه با یکدیگر باشند، اما تفاوت عمده آن ها در موارد زیر است:
تحقیقات بازار بر شناخت جامعه هدف و بررسی نیازهای آن ها تاکید دارد، در حالی که در بازاریابی شما به دنبال اهداف بیشتری هستید برای مثال روش های معرفی محصول را نیز مورد بررسی قرار خواهید داد تا متوجه شوید کدام روش برای شما، مشتری بیشتری به دنبال خواهد داشت. در واقع در بازاریابی  تمرکز شما بیشتر بر روی محصول و نیازهای مشتری است اما در تحقیقات بازاریابی شما به دنبال اطلاعات بیشتری هستید.

برنامه بازاریابی با تیم کوپیدو

انجام تحقیقات بازار چه کمکی به ما می کند؟

بعد از آن که با تعریف تحقیقات بازار و تفاوت آن با تحقیقات بازاریابی آشنا شدیم، می‎خواهیم بدانیم این فرآیند چقدر برای کسب و کار ما ضروری است و به ما کمک می کند.

شناخت قوی‎ترین رقیب

علاوه بر آن که شما با این تحقیقات می‎توانید تمامی رقبای خو را بشناسید، متوجه می شوید جامعه هدف شما بیش از هر برند و کسب و کار دیگر از کدام رقیب شما خدمات دریافت کرده و یا محصول مورد نیاز خود را خریداری می کنند. این مساله به شما کمک می‎کند بتوانید فعالیت قوی‎ترین رقیب خود را مورد بررسی قرار داده و متوجه شوید او چه کارهای متمایزی برای این موفقیت انجام داده است.

می ‎توانید روندهای بازار را شناسایی کنید

با انجام تحقیقات بازار متوجه خواهید شد که در حال حاضر چه روندی در بازار وجود داشته، چه روندی رو به کاهش است و چه روندهایی در حال شکل گیری است. با توجه به این اطلاعات شما می ‎توانید تصمیم گیری های بهتری داشته باشید.

متوجه می شوید مخاطبان شما تحقیقات خود را کجا انجام می دهند؟

با توجه به نوع محصول و خدمات شما، ممکن است مشتریان و جامعه هدف روش های مختلفی برای تحقیقات و کسب آگاهی نسبت به شما و رقبایتان انتخاب کنند. ممکن است صفحات مجازی و بلاگرها را برای این تحقیقات و معرفی محصول و خدمات انتخاب کنند، ممکن است تمرکز آن‎ها بر روی تبلیغات رادیو و تلویزیون باشد حتی ممکن است تحقیق و پرس و جو از دوستان و اطرافیان را به روش ‎های دیگر ترجیح دهند. از این رو با انجام تحقیقات بازار شما متوجه این مساله خواهید شد که تحقیقات مشتریان بالقوه مشتریان شما از چه روشی انجام می شود. با دانستن این نکته می توانید فعالیت های بازاریابی خود را در آن حوزه قوی تر کرده و در زمان کوتاه تری به نتیجه دلخواه خود برسید.

هزینه های شما را کم تر و فعالیت شما را کارآمدتر می کند

تصور کنید که شما برای تصمیم گیری های مهم شرکت و کسب و کار خود هیچ آمار و اطلاعاتی نداشته و فقط بر اساس آزمون و خطا رفتار می‎کنید. آیا با این روش موفق خواهید شد؟ چقدر از رقبای خود در یک بازه زمانی عقب خواهید افتاد؟ تحقیقات بازار به شما کمک می کند میزان اشتباه در تصمیم گیری را کاهش دهید، هزینه های کم تری را پرداخت کرده و در نهایت در زمان کوتاه تری به بازدهی مورد نظرتان برسید.

محصولات مورد نیاز مشتریان را توسعه خواهید داد

از دیگر مزایای انجام تحقیقات بازار آن است که شما متوجه خواهید شد که پرطرفدارترین محصول و خدمات شما کدام بوده و نیازهای اصلی مشتریان چیست؟ از این رو با تمرکز بر این موضوع می‎توانید روند ارائه محصولات و ارائه خدمات را تغییر دهید.

روش های کسب اطلاعات در تحقیقات بازار

در اینجای مقاله می خواهیم بدانیم که ما برای دریافت اطلاعات از مشتریان و جامعه هدف از چه روش هایی می‎توانیم استفاده کنیم؟ برای کسب اطلاعات روش های مختلفی وجود دارد که شما باید متناسب با نوع محصولات و خدمات ارائه شده و البته نیازهای خود آن را انتخاب کنید.

مصاحبه
یکی از روش های جمع آوری اطلاعات از مشتریان، مصاحبه تک به تک با آن ها است. بهتر است این مصاحبه به صورت حضوری برگزار شود تا شما بتوانید علاوه بر زبان گفتاری متوجه احساسات و زبان بدن مخاطب خود نیز شوید. شما در این روش نیاز دارید با تک به تک مخاطبان خود مصاحبه کرده و با پرسیدن سوال های هوشمندانه به عمق احساسات و افکار آن ها نسبت به برند شما دسترسی پیدا کنید.

پرسشنامه

روش دیگر برای به دست آوردن اطلاعات از مشتریان، طراحی فرم های پرسشنامه و پر کردن آن توسط افراد است. با استفاده از پرسشنامه می‎توانید با صرف کم‎ترین هزینه و در زمان کوتاهی حجم زیادی از داده ها و اطلاعات مورد نیازتان را به دست آورید. شما می‎توانید به راحتی نتایج حاصل از پرسشنامه ها را بررسی کرده و تجزیه و تحلیل کنید. نکته قابل توجه آن که در طراحی پرسشنامه باید سعی کنید سوال ها روان و البته کوتاه باشند. زیرا یکی از مشکلات اساسی در پر کردن فرم پرسشنامه توسط افراد آن است که به دلیل بی حوصلگی سوالات را سر سری جواب می دهند و نتیجه آن با واقعیت متفاوت خواهد بود.
نکته مهم دیگر در طراحی پرسشنامه آن است که شما یک سوال هدف را به شکل‎های مختلف از افراد بپرسید. با این روش شما با بررسی پاسخ به سوال‎های مشابه می‎توانید نتیجه قطعی و صحیح را برای یک سوال پیدا کنید.

گروه های متمرکز

یکی دیگر از روش های کسب اطلاعات مورد نیاز برای تحقیقات بازار، بررسی گروه های متمرکز است. در این روش شما یک گروه کوچک را به عنوان نمونه انتخاب کرده و آن ها، رفتار و افکارشان را راجع به کسب و کار خود مورد بررسی قرار می دهید. نکته قابل توجه آن که این گروه نمونه باید کاملا مطابق با بازار هدف شما بوده و پرسونای مشتریان شما را به طور کامل داشته باشند. این نکته نیز قابل ذکر است که اگر تجربه‎ای در تحقیقات بازار ندارید، این روش می تواند برای شما کمی ریسکی باشد.

مشاهده

این روش نیز می تواند گزینه مناسبی برای انجام تحقیقات بازار بوده و اطلاعات مفید و مناسبی را در اختیار شما قرار دهد. در این روش بدون آن که شما خود را به مشتریان و جامعه هدف معرفی کنید، وارد جمع آن ها شده و تمامی رفتارهای آن‎ها را مورد بررسی قرار خواهید داد. این روش می‎تواند صادقانه‎ترین و بهترین اطلاعات را راجع به رفتار مشتری نسبت به محصولات و خدمات شما ارائه کند. برای مثال در یک نمایشگاه شما می‎توانید از افراد متخصص استفاده کرده تا رفتار مشتری هنگامی که با محصول و خدمات شما آشنا می‎شود را بررسی کند، با آن ها وارد گفت و گو شده و علت انتخاب و عدم انتخاب آن را سوال بپرسد.

مراحل انجام تحقیقات بازار

برای انجام تحقیقات بازار شما باید قدم‎هایی را به ترتیب بردارید تا به بهترین و صحیح‎ترین نتیجه ممکن برسید.

تشخیص مساله

در گام اول از انجام تحقیقات بازار شما باید اهداف تحقیق خود را به شکلی دقیق مشخص کرده و شرح مختصری از اطلاعات مورد نیاز، نحوه جمع آوری اطلاعات، جامعه هدف را به طور شفاف مشخص کنید.

مشخص کردن نمونه

در گام دوم از تحقیقات بازار شما نیاز به پیدا کردن یک جامعه نمونه دارید تا رفتار آن‎ها را مورد بررسی قرار دهید. طبیعی است که هر چه جامعه نمونه شما بزرگ‎تر باشد، اطلاعاتی که به دست خواهید آورد صحیح‎تر و کاربردی‎تر خواهد بود. برخی ممکن است به دلیل بی حوصلگی یا مشغله زیاد پاسخ درستی به شما ندهند، بنابراین نکته مهم در انتخاب این جامعه هدف آن است که گروه مناسبی را انتخاب کنید.

جمع آوری اطلاعات

این مرحله همان مرحله ‎ای است که در بخش‎های بالا راجع به روش‎های آن به طور کامل با شما صحبت کردیم. همان طور که در بالا نیز اشاره شد شما باید با توجه به نوع کسب و کار خود بهترین روش را برای جمع آوری اطلاعات انتخاب کنید. زیرا ممکن است برای یک کسب و کار برای مثال مصاحبه تلفنی مناسب‎ترین روش بوده و برای یک کسب و کار دیگر آخرین گزینه باشد.

تحلیل نتایج

 اطلاعات و آمارهای جمع آوری شده‎ نیاز به تحلیل و بررسی دارد تا تبدیل به داده های مفید برای تصمیم گیری شود. این آمارها باید شامل اطلاعات کمی و کیفی از سن و جنسیت افراد تا نحوه واکنش آن‎ها نسبت به محصول و خدمات باشد. امروزه هم روش های مختلف هم افراد متخصص و هم نرم افزارهای کاربردی وجود دارند که می تواند به شما در تحلیل اطلاعات مختلف کمک کند.

تهیه گزارش کارآمد و تصمیم گیری

در مرحله پایانی از تحقیقات بازار شما باید نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات را مکتوب کرده و آن را به صورت یک دستور کار جامع و مشخص درآورید. در این مرحله باید بتوانید بهترین راهکارها را شناسایی کرده و به دنبال زیرساخت برای اجرای آن ها برآیید.

تیم کوپیدو آماده ارائه کلیه خدمات تحقیقات بازار است.