خواص شگفت انگیز سبزی خرفه که شاید تاکنون نمی دانستید
خواص شگفت انگیز دارویی و درمانی سبزی خرفه؛ از ضدعفونی کننده تا درمان درد کلیه
در طب سنتی از سبزی خرفه به عنوان تب بر و ضدعفونی کننده استفاده می شود؛ در عین حال، مصرف خام برگ های این گیاه در درمان درد کلیه کاربرد دارد.
نام علمی گیاه خرفه Portulaca oleraceae و از خانواده Portulaceae است. تخم گیاه خرفه، تصفیه کننده خون و رفع کننده تشنگی است و می تواند برای درمان سرفه نیز مفید باشد. در طب سنتی از آن به عنوان تب بر، ضدعفونی کننده، ضد بیماری های ناشی از کمبود ویتامین C، ضد اسپاسم، مدر و ضد کرم استفاده می شود. مصرف خرفه به صورت سبزی خام و پخته همراه با پیاز و روغن باعث تقویت روده ، قطع اسهال و تب بری می شود. مصرف خام برگ و ساقه گیاه خرفه نیز به صورت سالاد و همراه با سرکه برای درمان کلیه درد مفید است.
گیاه خرفه همچنین قطع کننده و بندآورنده خونریزی است و عصاره ساقه و برگ گیاه در درمان بیماری های کبدی مفید است. جویدن برگ خرفه به مقدار کم، کندی دندان را که بر اثر خوردن میوه های ترش یا علل دیگر ایجاد شده است، رفع می کند. ضماد ریشه این گیاه برای رفع زگیل پوستی کاربرد دارد؛ همچنین استفاده از این ضماد روی پیشانی باعث کاهش سردرد و دردهای میگرنی می شود.
به نقل از ایده آل مگ و گزارش روابط عمومی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، گیاه خرفه در بیماران آسمی، اثر گشادکننده مجاری تنفسی را دارد. خاصیت تقویت عضلات قلبی و ضد توموری نیز در این گیاه دیده شده است. افراد سردمزاج باید خرفه را به همراه نعنا و کرفس مصرف کنند.
گیاه خرفه و مشخصات آن
سبزی خرفه که معمولاً به صورت خودرو در باغچه منازل، کنار جوی ها و در مناطق مرطوب می روید، شاید زیاد مورد توجه نباشد اما اکنون کشف های مهمی در مورد آن انجام شده که توسط سازمان بهداشت جهانی لقب اکسیر جهانی (Global panacea) به آن داده شده است و متداول ترین گیاه دارویی مورد استفاده در جهان ذکر شده است.
خرفه دارای طبع سرد و تر است و قابض و مدر است، مسکن صفرا است و حرارت خون و کبد و معده را تسکین می دهد. در رفع سردرد، تسکین عطش، قطع هر نوع خونریزی، قطع هر گونه چرکی که از سینه خارج می شود، خرد کردن سنگ مثانه و دفع سنگ و شن کلیه و کیسه صفرا، کاهش سرفه، رفع سوزش مجرای ادرار و روده و مثانه، بواسیر، تقویت اعصاب و مراکز عصبی مفید است و عامل موثری در کاهش کلسترول و فشار خون است.
تخم پرپهن یا خرفه، ضد کرم کدو است. عصاره ساقه و برگ آن برای بیماری کبد و درد کلیه مفید است. برگ ها دارای ویتامین سی و امگا3 می باشند. برای اسهال، سوزاک و ترشحات سفید رنگ مهبل مفید است و برای بچه ها مسهل است.
سبزی خرفه تصفیه کننده خون، تب بر و ضد سم است. شیره گیاه یا له شده آن برای تحلیل ورم و تومور و التیام زخم های شدید سوختگی، بواسیر، بیماری ها پوستی (مانند خارش یا جرب)، تحلیل آبسه، گزیدگی نیش حشرات یا عقرب و مار گزیدگی مفید است.
از خرفه برای تسکین تعریق و تب استفاده میشده است. به علاوه بر موارد قبلی از نعناترنجی برای درمان سرماخوردگی و درمان گلودرد نیز استفاده میشود. برگ های این گیاه روغنی دارد که حاوی مقادیر بالایی از تیمول میباشد. تیمول یک آنتی بیوتیک است که در دهانشویه ها استفاده میشود.
فواید و مزایای سبزی خرفه برای سلامتی بدن
1. سرشار از مواد مغذی است
خرفه دارای بسیاری از مواد مغذی است. 100 گرم خرفه حاوی مواد مغذی زیر می باشد :
- ویتامین A (از بتاکاروتن) : 26 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- ویتامین C : حدود 35 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- منیزیم : 17 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- منگنز : 15 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- پتاسیم : 14 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- آهن : 11 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- کلسیم : 7 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
همچنین حاوی مقادیر کمی ویتامین B1، B2، B3، فولات، مس و فسفر است.
تمام این مواد مغذی را تنها با 16 کالری دریافت می کنید. همین آن را به یکی از مغذی ترین مواد غذایی روی کره زمین تبدیل می کند.
2. سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است
اسیدهای چرب امگا 3 چربی های مهمی هستند که بدن قادر به تولید آن ها نیست. بنابراین باید آن ها را از رژیم غذایی دریافت کنیم. در حالی که خرفه چربی کل کمی دارد، بخش بزرگی از چربی موجود در آن به شکل اسیدهای چرب امگا 3 است. در واقع حاوی دو نوع اسید چرب امگا 3 آلفا لینولنیک اسید و ایکوزاپنتانوییک اسید است. آلفا لینولنیک اسید در بسیاری از گیاهان یافت می شود اما ایکوزاپنتانوییک اسید بیشتر در محصولات حیوانی (مانند ماهی های چرب) و جلبک ها یافت می شود.
در مقایسه با سایر سبزی ها میزان آلفا لینولنیک اسید فوق العاده بالایی دارد. حاوی 5 تا 7 برابر بیشتر از اسفناج است. جالب اینجاست که حاوی مقادیر کمی از ایکوزاپنتانوییک اسید نیز می باشد. این چربی امگا 3 در بدن فعال تر از آلفا لینولنیک اسید است و به طور کلی در گیاهانی که در خشکی رشد می کنند یافت نمی شود.
3. سرشار از آنتی اکسیدان است
خرفه سرشار از آنتی اکسیدان های مختلف و ترکیبات گیاهی مفید است که عبارتند از :
- ویتامین C : همچنین به عنوان اسکوربیک اسید شناخته می شود، ویتامین C یک آنتی اکسیدان است که برای حفظ پوست، ماهیچه ها و استخوان ها ضروری است
- ویتامین E : حاوی سطوح بالایی از نوعی ویتامین E به نام آلفا توکوفرول است. ممکن است از غشای سلولی در برابر آسیب محافظت کند
- ویتامین A : حاوی بتاکاروتن، آنتی اکسیدانی است که بدن آن را به ویتامین A تبدیل می کند. ویتامین A بیشتر به دلیل نقشش در سلامت چشم شناخته شده است
- گلوتاتیون : این آنتی اکسیدان مهم ممکن است از سلول ها در برابر آسیب محافظت کند
- ملاتونین : همچنین حاوی ملاتونین است، هورمونی که می تواند به شما کمک کند به خواب بروید
- بتالائین : آنتی اکسیدان هایی که نشان داده شده است از ذرات لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) در برابر آسیب محافظت می کنند
یک مطالعه در نوجوانان چاق گزارش داد که دانه های خرفه باعث کاهش کلسترول LDL و سطح تری گلیسیرید می شوند که هر دو با افزایش خطر بیماری قلبی مرتبط هستند. محققان این اثر را به آنتی اکسیدان ها و ترکیبات گیاهی موجود در دانه ها نسبت دادند.
4. دارای مواد معدنی مهمی است
خرفه همچنین دارای چندین ماده معدنی مهم است. منبع خوبی از پتاسیم است ماده معدنی که به تنظیم فشار خون کمک می کند. مصرف زیاد پتاسیم با کاهش خطر سکته مغزی مرتبط است و همچنین ممکن است خطر بیماری قلبی را کاهش دهد. خرفه همچنین منبع عالی منیزیم است، یک ماده مغذی فوق العاده مهم که در بیش از 300 واکنش آنزیمی در بدن نقش دارد. منیزیم ممکن است از بیماری قلبی و دیابت نوع 2 محافظت کند.
همچنین حاوی مقداری کلسیم است که فراوان ترین ماده معدنی موجود در بدن است. کلسیم برای سلامت استخوان مهم است. فسفر و آهن نیز در مقادیر کمتر یافت می شوند. گیاهان بالغ تر ممکن است حاوی مقادیر بیشتری از مواد معدنی نسبت به گیاهان جوان باشند.
5. حاوی اگزالات است
خرفه همچنین حاوی مقادیر بالایی اگزالات است. این می تواند برای افرادی که مستعد سنگ کلیه هستند، مشکل ساز باشد زیرا اگزالات ها می توانند در تشکیل آن ها نقش داشته باشند. اگزالات ها همچنین دارای خواص ضد مغذی هستند به این معنی که ممکن است با جذب مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم تداخل داشته باشند.
خرفه ای که در سایه رشد می کند ممکن است در مقایسه با گیاهانی که به راحتی در معرض نور خورشید هستند دارای سطوح بالاتر اگزالات باشد. اگر در مورد محتوای اگزالات نگران هستید سعی کنید خرفه را به ماست اضافه کنید چون نشان داده شده است که میزان اگزالات را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
فواید عرق خرفه
عرق خرفه، آب غلیظ یا عصاره ی خالص حاصل از شاخ و برگ های گلدار گیاه خرفه است که با روش تقطیر آب به دست میاد، طبع این گیاه در طب سنتی سرد و تر ذکر شده و برای آ خواصی همچون تقویت عضلات قلب، اختلالات و التهابات مجاری ادراری، مسکن صفرا، پایین آورنده ی حرارت و التهاب معده، رفع عطش، کنترل فشار و قند خون، سلامت کبد، رفع اسهال، تقویت روده و کاهش دهنده ی تب ذکر کردند. سایر خواص عرق خرفه عبارتند از:
1. طبع آن خیلی سرد و تر است.
2. خوردن آن باعث ازدیاد شیر مادران می گردد.
3. برای درمان سوزش مجاری ادرار خرفه را به آش آبغوره بیفزایید.
4. برای لکنت زبان از دمکرده تخم خرفه همراه نبات استفاده شود.
5. مصرف عرق خرفه برای هپاتیت کبدی مفید می باشد.
6. خوردن عرق خرفه ادرارآور می باشد.
7. خرفه برطرف کننده عوارض کمبود ویتامین ث می باشد.
8. برای تسکین صفرا از برگ و ساقه خرفه به صورت خام استفاده شود.
9. عرق خرفه جهت تسکین تب های گرم صفراوی از خرفه استفاده شود.
10. افراد دیابتی که ترشح ادرار دارند از خرفه استفاده کنند.
11. 120 گرم از شیره تازه خرفه را همراه با آب یا شیر بنوشند.
12. برای بیماری بادسرخ از خرفه می توان استفاده کرد.
13. افراد سردمزاج از خوردن عرق خرفه خودداری کنند.
14. جهت سنگ کلیه عرق خرفه را مانند سبزی میل کنید.
15. خرفه برای خونریزی سینه و چرک سینه نیز مفید می باشد.
16. تخم خرفه برای قناری مفید است و آن را خوش آواز می کند.
17. کسانی که بیماری گواتر دارند از خرفه بعنوان سبزی استفاده کنند.
18. افراد سردمزاجی که زخم معده دارند از خوردن آن خودداری کنند.
19. عرق خرفه برطرف کننده لاغری افراد سودایی مزاج است.
20. جهت درمان میخچه برگ های له شده یا پخته یا شیره گیاه را به صورت ضماد بگذارید.
21. برای رفع تشنگی خرفه را با گل گاوزبان یا کاهو میل کنید.
22. دمکرده تخم خرفه برای بواسیر مفید است.
23. جهت حساسیت های پوستی از ضماد خرفه می توان استفاده کرد.
24. برای از بین بردن جوش های سر، شیره خرفه را با عرق بید مخلوط کرده سر را بشوئید.
25. برای قطع اسهال خرفه را بریان کرده میل کنید.
26. افراد مسلول از خرفه می توانند استفاده کنند.
27. برای بیماری یرقان مفید می باشد.
28. جهت درمان آفتاب سوختگی تخم آن را با روغن کنجد مخلوط نموده به پوست بمالید.
29. جویدن خرفه کندی دندان را از بین می برد.
30. برای جلوگیری از ترشی معده نیم ساعت بعد از غذا کمی خرفه را جویده میل کنید.
31. جهت سرفه های مقاوم از عرق خرفه می توان استفاده کرد.
32. برای درمان کوفتگی عرق خرفه را کوبیده به صورت ضماد بگذارید.
33. برای خونروی بین قاعدگی خانم ها از خرفه به صورت خام یا پخته بعد از پاک شدن به مدت 15 روز میل شود و یا از دمکرده تخم آن 2 گرم در 150 سی سی آب جوش میل کنید.
34. برای درمان بی خوابی و تشویش از عرق خرفه استفاده شود.
35. عرق خرفه ضد سنگ مثانه است، 40 گرم شیره این گیاه را همراه آب بنوشید.
36. جهت درمان انزال زودرس به مدت یک هفته روزی 2 گرم تخم خرفه را در 150 سی سی آب جوش میل کنید.
37. برای سنگ کیسه صفرا از برگ خرفه به صورت خام، پخته، ترشی خرفه و یا از دمکرده تخم خرفه استفاده شود.
طریقه مصرف عرق خرفه
برای میزان مصرف عرق خرفه دستورالعمل مصوبی در نظر گرفته نشده است، اما به پیشنهاد حکمای طب سنتی می توانید دو تا سه فنجان ازآن را در طول روز بعد از وعده های غذایی مصرف کنید.
عرق خرفه برای لاغری
خرفه کالری پایینی دارد، ولی سرشار از مواد مغذی و فیبر است. بنابراین افراد با مصرف خرفه در وعده ی غذایی شان بدون دریافت کالری بیش ازاندازه، زودتر سیر می شوند. درنتیجه می توانید به کمک خرفه وزن کم کنید و رژیم غذایی بهتری داشته باشید. برای این منظور، فقط کافی است که دمنوش گیاهی ، عرق با خرفه خشک را امتحان کنید.