برای درد آرتروز زانو چه باید کرد
انواع مختلفی از داروها برای درمان زانو درد و آرتروز زانو وجود دارد که بر اساس علت درد زانو به صورت خوراکی و دارویی قابل تزریق وجود دارد اکثر داروهایی که توسط افراد مختلف برای درمان درد زیر مورد استفاده قرار می گیرند در دو مقوله قرار دارند: داروهای ضد التهاب و داروهای ضد درد.
داروهای ضد التهاب زانو
تعداد زیادی از ما برای تسکین درد و تب از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب استفاده می کنیم. در این مقاله به نکاتی اشاره می کنیم که شما باید در خصوص داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب بدانید. هنگامی که شما دچار درد زانو می شوید یا از آرتروز زانو رنج می برید معمولاً پزشک برای تسکین این نوع دردها به شما داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب خواهد داد. هر بار که شما از آسپرین، ادویل یا ناپروکسن(Aleve) استفاده می کنید در واقع یک داروی غیر استروئیدی ضد التهابی استفاده خواهد کرد. این داروها برای تسکین درد و رفع تب مناسب هستند. هر روزه میلیون ها نفر از این داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب برای تسکین درد بدن، تورم، سفتی بدن و تب استفاده می کنند. رایج ترین نوع داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب عبارتند از آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم.
مکانیسم اثر داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب به چه صورت است؟
به طور کلی داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب از تولید برخی از انواع خاص مواد شیمیایی که باعث بروز التهاب می شوند جلوگیری می کنند. این داروها در درمان درد حاصل از آسیب دیدگی خفیف بافت از قبیل درد حاصل از آرتروز مفید هستند. این داروها به خوبی به بهبود درد کمر، سردرد و درد شکم و در دوران پریود کمک می کنند. داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب عملکردی شبیه کورتیکواستروئیدها دارند ولی مانند این داروها با عوارض جانبی متعددی همراه نیستند. استروئید داروی است که توسط انسان ساخته می شود و شبیه کورتیزون است که یک نوع هورمون طبیعی در بدن محسوب می شود. داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب مانند کورتیزول باعث التهاب و درد می شوند که معمولاً در بیماری های عضلانی و انواع آسیب دیدگی ها به وجود می آیند.
تا چه مدت می توان از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب استفاده کرد؟
نباید بیش از سه روز از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب برای تسکین تب و بیش از 10 روز برای درمان درد استفاده کرد مگر آنکه پزشک به شما مجوز استفاده از آن را داده باشد. مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب در تسکین درد بسیار مفید است اما باید به مدت کوتاهی از آنها استفاده نمود. در صورتی که پزشک شما گفته است که می تواند به مدت طولانی از این داروها استفاده کنید باید عوارض جانبی حاصل از مصرف آنها توجه داشته باشید. در صورتی که شما دچار هر گونه عوارضی جانبی شدید باید برنامه درمان شما عوض شود.
چقدر طول می کشد تا داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب شروع به اثر گذاری نمایند؟
زمان لازم برای اثر گذاری داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب به نوع داروی تجویز شده و نوع اختلالی که قرار است درمان شود بستگی دارد. برخی از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب چه مدت چند ساعت شروع به اثر گذاری می کنند حال آنکه برخی دیگر حدود یک تا دو هفته طول می کشد تا اثر خود را بگذارند. به طور کلی پزشک برای درمان آسیب دیدگی های عضلانی از قبیل درد شدید و ناگهانی به تجویز آن دسته از داروهای می پردازد که به سرعت اثر خود را می گذارند اما باید هر 4 تا 6 ساعت یک بار مصرف شوند زیرا زمان اثر گذاری آنها کوتاه است. برای درمان استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید که به درمان طولانی نیاز دارند پزشک معمولاً به تجویز داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب می پردازد که باید روزی یک یا دو بار مصرف شوند. به طور کلی مدت بیشتری طول می کشد تا این داروها اثر درمانی خود را نشان بدهند.
دوز مصرفی این داروها به چه صورت است؟
داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب بر اساس نوع بیماری شما در دزهای مختلفی تجویز می شوند و بر اساس دستور پزشک باید در طول روز یک تا چهار بار از آنها استفاده کرد. از افزایش این دارو به در مشورت با پزشک خود اجتناب کنید. در صورتی که شما دچار آرتریت روماتوئید باشید پزشک به تجویز مقادیر بالای این دارو خواهد پرداخت. آرتریت روماتوئید اغلب باعث افزایش گرما، تورم، قرمزی و حساسیت و سفتی در مفاصل خواهد شد. دز پایین این دارو در بهبود استئوآرتریت و آسیب دیدگی شدید عضلات تجویز می شود زیرا میزان تورم کمتر است و گرما و قرمزی کمتری در مفصل وجود دارد. هیچ گونه ضمانتی وجود ندارد که یک داروی غیر استروئیدی ضد التهاب باعث بهبود شما می شود و ممکن است لازم باشد پزشک به بررسی و تجویز انواع مختلفی از داروها بپردازد تا دوز مناسب آن را برای شما پیدا کند.
چه موقع داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب و قوی تر تجویز می شود؟
معمولاً داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب قوی تر برای بیماری های روماتیسمی از قبیل آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت متوسط تا شدید تجویز می شود. این داروها همچنین برای درمان مشکلات اسکلتی عضلانی دردناک از قبیل درد کمر تجویز خواهد شد.
چگونه پزشک بهترین دارو را برای شما انتخاب می کند؟
پزشک در برنامه ریزی برای درمان شما به بررسی تاثیرات مثبت و خطرات حاصل از مصرف این داروها می پردازد. فاکتورهای متعددی از قبیل بررسی سابقه پزشکی شما، انجام معاینات جسمانی، عکس برداری توسط اشعه ایکس، انجام آزمایش خون و سایر اختلالات در تصمیم گیری برای انتخاب بهترین دارو برای شما نقش مهمی را ایفا می کنند. پس از آنکه شما برنامه درمان خود با این داروها را شروع کردید به طور منظم و بررسی عوارض جانبی خطرناک آنها می پردازد و در صورت نیاز آنها را عوض می کند. آزمایش خون یا سایر انواع آزمایشات از قبیل تست عملکرد کلیه برای بررسی این مسئله درخواست خواهد شد.
موارد مربوط به احتیاط در مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب چیست؟
سازمان غذا و دارو از شرکت های دارو سازی خواسته است که روی برچسب داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب موارد زیر را درج نمایند. این موارد برای داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب که حاوی آسپرین نیستند به شرح زیر می باشند:
- مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب می تواند باعث افزایش ریسک بروز حمله قلبی یا سکته مغزی شود. اگر شما دچار بیماری قلبی باشید و فاکتورهای خطر از قبیل سیگار کشیدن، بالا بودن فشار خون، دیابت و بالا بودن چربی خون در شما وجود دارد در معرض خطر بیماری های قلبی قرار خواهید داشت. البته ممکن است ریسک بروز این خطرات در افرادی که دچار بیماری قلبی یا سایر فاکتورهای خطر نیستند نیز افزایش پیدا کند. این خطرات می توانند در اوایل دوران درمان به وجود بیایند و با تداوم مصرف افزایش پیدا کند.
- احتمال بروز مشکلات قلبی در هفته های اول پس از مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب وجود دارد و ممکن است با مصرف طولانی مدت این خطر افزایش پیدا کند.
- مشکلات قلبی که به علت مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب که حاوی آسپرین نیستند به وجود می آید و معمولاً در هفته های اول پس از استفاده ایجاد خواهد شد ممکن است به علت مصرف طولانی مدت یا مقادیر بالای این دارو به وجود بیایند.
- باید از مصرف این داروها قبل و بعد از جراحی بای پس قلب خودداری کرد.
این هشدارها شامل همه داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب از قبیل آسپرین است. داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب می تواند باعث بروز مشکلات جدی معده و عوارض جانبی از قبیل زخم و خونریزی شوند. این عوارض جانبی می توانند بدون هیچ گونه علامت هشدار به وجود بیایند. این عوارض در افرادی که در گروه های زیر قرار دارند بیشتر به وجود می آید:
- افرادی که مسن هستند.
- افرادی که سابقه زخم معده یا مشکلات خونریزی دهنده را دارند.
- افرادی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند.
- افرادی که از چندین دارو یا چندین داروی غیر استروئیدی ضد التهاب استفاده می کنند.
عوارض جانبی خطرناک این داروها شامل چه مواردی است؟
در صورتی که شما دچار هر یک از این عوارض شدید باید فورا به پزشک خود اطلاع دهید:
مشکلات کلیوی و گوارشی
- سیاه بودن رنگ مدفوع و وجود خون در آن
- وجود خون در ادرار یا کدر بودن آن
- درد شدید معده وجود خون و موادی که شبیه دانه های قهوه هستند و در استفراغ دیده می شوند. خونریزی می تواند بدون هیچ گونه علامت هشدار دهنده ای از قبیل درد به وجود بیاید.
- ناتوانی در دفع ادرار یا تغییر در نحوه دفع ادرار
- افزایش غیرعادی وزن بدن
- زردی
مشکلات مربوط به سر و گردن
- تاری دید
- زنگ زدن گوش
- حساسیت زیاد به نور
- سردرد بسیار شدید
- تغییر در سطح قدرت یک طرف از بدن نسبت به طرف دیگر
- اختلال در حرف زدن یا فکر کردن
- اختلال در تعادل
بروز واکنش آلرژیک و سایر مشکلات
- احتباس مایعات که به صورت تورم دهان، صورت، لب یا زبان، اطراف مچ پا، قسمت ساق پا در اطراف چشم تشخیص داده می شود.
- راش پوستی شدید و قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست
- خارش پوست
- کبودی و خونریزی بدون دلیل
- خس خس کردن سینه، اختلال در تنفس و سرفه غیر عادی
- درد قفسه سینه، بالا بودن ضربان قلب و تپش قلب
- خستگی شدید و علائم شبه آنفولانزا
- درد شدید کمر
- احساس خستگی و ضعف
آیا می توان در کنار مصرف داروهای مخصوص فشار خون بالا از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب استفاده کرد؟
داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب باعث بالا رفتن فشار خون در برخی از بیماران می شود و به این ترتیب اگر شما دچار افزایش فشار خون شدید حتی اگر شما از داروهای مخصوص فشار خون استفاده می کنید و رژیم غذایی مخصوص دارید ممکن است سطح فشار خون شما بالا برود. قبل از آنکه از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب استفاده کنید باید با پزشک خود در این رابطه صحبت نمایید.
در چه مواردی باید از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب با تجویز پزشک مصرف شود؟
در صورتی که شما اختلالات و بیماری های زیر را دارید باید قبل از مصرف این دارو با پزشک خود مشورت نمایید:
- افرادی که باردار هستند باید در سه ماه سوم بارداری از مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب خودداری کنند. این افراد باید با پزشک خود در خصوص مصرف این داروها در سه ماهه اول یا سه ماهه دوم مشورت نمایند.
- کودکان و نوجوانانی که دچار عفونت ویروسی هستند که با تب یا بدون تب همراه است نباید به علت وجود خطر یک نوع اختلال مرگبار نادر که بر روی قلب و کبد تاثیر می گذارد به مصرف آسپرین و محصولات حاوی آسپرین بپردازند.
- افرادی که به تازگی جراحی کرده اند از قبیل جراحی دندان
- افرادی که در طول روز چند بار از مشروبات الکلی استفاده می کنند.
- افرادی که دچار آسم هستند و مشکل آنها مصرف آسپرین بدتر می شود.
- افرادی که 65 سال به بالا سن دارند.
برخی از بیماری های خاص
- در مواردی که کنترل دیابت دشوار است.
- افرادی که بیماری های کلیوی دارند.
- افرادی که بیماری کبدی دارند.
- افرادی که بیماری رفلاکس معده به مری دارند.
- افرادی که دچار بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو هستند.
- افرادی که زخم فعال معده دارند و سابقه خونریزی از زخم معده در آنها وجود دارد.
مشکلات مربوط به قلب و خون
- اختلالات خونریزی دهنده در افرادی که سابقه خونریزی به مدت طولانی را دارند یا افرادی که به راحتی پوست آنها کبود می شود.
- افرادی که کنترل فشار خون بالای آنها دشوار است.
- افرادی که دچار نارسایی قلبی هستند.
- افرادی که سابقه حمله قلبی یا سکته مغزی را دارد.
بروز واکنش آلرژیک و تداخلات دارویی
- افرادی که به داروها ویژه آسپرین و داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب حساسیت دارند.
- افرادی که پولیپ بینی دارند احتمال بروز واکنش آلرژیک به داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب در آنها بالا است.
- در صورتی که از یک داروی خاص استفاده می کنید از پزشک خود مشورت کنید تا از عدم تداخل این داروها ایا داروهای مکمل غذایی و گیاهی با داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب اطمینان حاصل کند. در صورتی که شما از وارفارین، کورتیکواستروئید، فنی توئین، سایکلوسپورین، پروبنسید و لیتیوم استفاده می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورتی که برای کنترل فشار خون از داروهای ادرار آور استفاده می کنید و قرار است داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب نیز در برنامه شما قرار بگیرد ریسک بروز بیماری ها و مشکلات کلیوی در شما افزایش خواهد یافت.
- افرادی که دچار اختلال فنیل کتونوری هستند باید به پزشک خود اطلاع بدهید زیرا برخی از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب با شیرین کننده آسپارتام شیرین می شود که منبع فنیل آلانین است.
داروهای مکمل برای زانو
برخی از افراد برای کنترل درد زانوی خود ناشی از آرتروز به مصرف برخی از انواع مکمل ها از قبیل گلوکزامین، کندروئیتین، امگا 3 و چای سبز می پردازند.
گلوکزامین
گلوکزامین به سلامت مفاصل بدن کمک می کند و دارای خواص ضد التهابی است. با بالا رفتن سن سطح گلوکزامین در بدن کاهش پیدا می کند.
اسیدهای چرب امگا 3
اسیدهای چرب امگا 3 که در روغن ماهی و سایر مواد غذایی وجود دارند که بدن را تشویق می کند به تولید آن دسته از مواد شیمیایی بپردازد که به کاهش التهاب کمک خواهند کرد. این مکمل ها به کاهش سفتی ناشی از التهاب در افرادی که دچار آرتریت روماتوئید هستند کمک می کند ولی این مسئله نیازمند انجام تحقیقات بیشتر می باشد.
چای سبز
چای سبز حاوی ترکیباتی است که دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهاب بسیار قوی هستند و می توانند در کنترل درد مفصل سودمند باشد.
ویتامین دی
ویتامین دی در افرادی که دچار درد مفصل هستند بسیار مفید است. تحقیقات نشان داده است که پایین بودن سطح ویتامین دی باعث بروز درد مفصل می شود. شما باید با پزشک خود در خصوص دوز مناسب این مکمل صحبت کنید.
از ژل هیالورونیک اسید برای درمان آرتروز زانو و بهبود عملکرد مفصل زانو استفاده می شود. این روش درمانی با تاثیرات درمانی بسیار بالایی همراه است. در هنگام انجام این روش درمانی مقدار کمی از ژل هیالورونیک اسید که معمولاً حدود 2 میلی لیتر است به طور مستقیم به درون کپسول مفصل زانو تزریق می گردد.
اهداف درمان آرتروز با تزریق ژل
هدف از درمان آرتروز با تزریق ژل هیالورونیک اسید به شرح زیر می باشد:
- کاهش درد
- بهبود دامنه حرکات بدن و افزایش میزان لغزندگی مفصل و کاهش اصطکاک و التهاب آن
- پیشرفت آهسته استئوآرتریت
تزریق هیالورونیک اسید معمولاً در مطب پزشک انجام می شود و بر اساس برند مورد استفاده شما به 1،3،4 و 5 مرحله تزریق ژل نیاز خواهید داشت. در صورتی که بیش از یک بار تزریق ژل نیاز داشته باشید معمولا حدود یک هفته بین جلسات درمان فاصله زمانی وجود خواهد داشت.
هیالورونیک اسید چه تاثیری بر روی مفصل زانو دارد؟
مفصل سالم زانو حاوی 4 می لی لیتر مایع مفصلی است. هیالورونیک اسید یک ترکیب مهم در مایع مفصل است و به مایع مفصلی کمک می کند بتواند دامنه حرکات بیشتری داشته باشد و میزان قابلیت لغزندگی آن افزایش پیدا کند. تزریق ژل هیالورونیک اسید به کسب موارد زیر کمک خواهد کرد:
- به سطوح استخوان ها که توسط غضروف پوشانده شده است کمک می کند به راحتی روی هم بلغزند به این ترتیب از میزان اصطکاک مفصل کاسته شود.
- یک لایه بالشتکی را برای محافظت از مفاصل در هنگام انجام فعالیت جسمانی به وجود می آورد.
معمولاً مفاصلی که دچار استوار تولید می شوند میزان غلظت هیالورونیک اسید در آنها کمتر از مفاصل سالم است و این مفاصل بیشتر در معرض اصطکاک و فشار قرار خواهند گرفت. مخالفان این روش عقیده دارند که تزریق ژل و خاصی که دارد باعث می شود فرایند تحلیل رفتگی مفصل تسریع شود و شدت مشکلات بیمار بیشتر گردد.
چه افرادی می توانند متقاضی تزریق ژل هیالورونیک اسید برای درمان استئوآرتریت زانو باشند؟
هیالورنیک اسید اولین خط درمان برای آرتریت زانو محسوب نمی شود. این روش برای افراد زیر در نظر گرفته خواهد شد:
- افرادی که دچار استئوآرتریت خفیف زانو هستند و نشانه های این اختلال بر روی زندگی روزمره آنها تاثیر گذاشته است.
- به دلایل زیر از داروهای مسکن استفاده نمی کنند:
- داروهای مسکن تاثیری در بهبود آنها ندارد از قبیل داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب یا داروهای استروئیدی که به شکل قرص یا آمپول وجود دارد.
- در معرض خطر عوارض جانبی از قبیل آسیب دیدگی کلیه، مشکلات قلبی و خونریزی شکمی ناشی از استفاده از این داروها به مدت طولانی قرار دارند.
- دچار مشکلات دیگری از قبیل دیابت یا بالا بودن فشار خون هستند و نمی توانند به مصرف داروهایی از قبیل استروئید بپردازند.
- پس از اولین جلسه درمان شاهد بهبودی خود بوده اند. این افراد می توانند زمانی که دوباره علایم و نشانه های استئوآرتریت عود کرد از مزایای تزریق ژل بهره مند شوند.
- نمی توانند متقاضی انجام عمل جراحی باشند یا قصد دارند جراحی خود را به عقب بیندازند یا اصلاً قصد انجام عمل جراحی را ندارند.
اگرچه همه افراد در همه سنین می توانند به تزریق ژل هیالورونیک اسید بپردازند تزریق ژل هیالورونیک اسید در افرادی که بیش از 65 سال سن دارند با تاثیرات مثبت همراه است.
چه موقع تزریق ژل هیالورونیک اسید توصیه نمی شود؟
تزریق ژل هیالورونیک اسید در برخی از افراد توصیه نمی شود که برخی از این گروه از افراد به شرح زیر می باشند ولی فقط به این موارد محدود نمی شود:
- زنانی که در دوران بارداری یا شیردهی قرار دارند.
- کودکان و نوجوانان
- افرادی که در اطراف زانو آرتروزی خود دچار عفونت باکتریایی یا سایر انواع عفونت هستند.
- افرادی که به محصولات هیالورونات حساسیت دارند.
به علاوه افرادی که به تخم مرغ یا محصولات سایر پرندگان از قبیل بوقلمون حساسیت دارند باید به پزشک خود اطلاع بدهند زیرا این محصولات از تاج خروس ساخته می شوند و ممکن است برای همه افراد مناسب نباشد.
چگونه ژل هیالورونیک اسید به بهبود استئوآرتریت زانو کمک می کند؟
تحقیقات نشان داده است که تزریق ژل هیالورونیک اسید پس از چند روز از علائم و نشانه های استئوآرتریت زانو می کاهد به عنوان مثال تزریق ژل هیالورونیک اسید می تواند باعث کاهش التهاب و اصطکاک شود و روند تحلیل رفتگی غضروف و استخوان را آهسته نماید.
تاثیرات ژل هیالورونیک اسید بر التهاب و درد زانو
تزریق ژل هیالورونیک اسید به علل خواص زیر از شدت علائم و نشانه های آرتروز زانو می کاهد:
- در برخی از افراد قابلیت ویسکوزیته هیالورونیک اسید باعث اصطکاک بهتر و جذب بهتر ضربه در مفصل زانو می شود. این امر باعث کاهش اصطکاک در مفصل می شود و به این ترتیب از میزان درد و سفتی مفصل می کاهد از تخریب غضروف و استخوان جلوگیری می کند.
- تحقیقات نشان داده است که تزریق هیالورونیک اسید با تاثیرات ضد التهابی از قبیل کاهش درد و التهاب و تورم در زانو همراه است.
- در برخی از افراد مولکول ها در اطراف پایانه های عصبی یک محافظ را به وجود می آورند که از ارسال سیگنال های درد به مغز جلوگیری می کند که معمولا با سایر سلول های موجود در زانو که به ارسال سیگنال های درد می پردازند ترکیب شوند و این مکانیسم باعث می شود که از شدت درد کاسته شود. ویسکوزیته هیالورونیک اسید با تاثیرات مثبت بر روی غضروف، استخوان و سایر بافت های مجاور در زانو همراه است.
تاثیرات هیالورونیک اسید بر روی غضروف و استخوان
به طور کلی هیالورونیک اسید تزریق شده درون زانو فقط تا چند روز باقی می ماند اما نتایج حاصل از آن تا چند ماه باقی خواهد ماند. مخالفان روش عقیده دارند که تزریق ژل هیالورونیک اسید می تواند باعث تغییر فرآیند بیماری استئوآرتریت شود و فقط منجر به سرکوب علائم و نشانه های این بیماری نخواهد شد. تزریق هیالورونیک اسید به درون زانو در برخی افراد می تواند با تاثیرات زیر همراه باشد:
- با تحریک روند رشد سلول های غضروف ساز که کندروسیت نام دارند به رشد غضروف و محافظت از آن کمک می کند. تزریق ژل هیالورونیک اسید از بافت غضروف محافظت می کند و به این ترتیب باعث تشکیل غضروف خواهد شد.
- با تولید پروتئین های ضروری و کربوهیدرات باعث تقویت بافت غضروف باقیمانده خواهد شد.
- با تغییر تراکم و ضخامت استخوانی که زیر غضروف قرار دارد باعث تقویت استخوان زانو خواهد شد. تغییرات ایجاد شده در ساختار استخوان به کاهش فشار از روی غضروف در شرایطی که وزن بدن را تحمل می کند کمک خواهد کرد.
- بدن را تحریک می کند به طور طبیعی به تولید هیالورونیک اسید بپردازند و در مقابل مقدار ژل هیالورونیک اسید موجود در زمان را افزایش دهد تا با تاثیرات بیشتری همراه گردد. این تاثیرات می تواند از پیشرفت استئوآرتریت جلوگیری کند.
تزریق ژل هیالورونیک اسید چگونه انجام خواهد شد؟
تزریق ژل هیالورونیک اسید به درون مفصل زانو انجام می شود و به طور کلی ژل به طور مستقیم به درون کپسول مفصل تزریق خواهد شد. معمولا این روش در مطب پزشک و توسط متخصص ارتوپدی انجام می گردد. برخی از پزشکان عمومی و متخصصان روماتولوژی نیز می تواند به انجام این روش درمانی بپردازند. تزریق این ژل فقط چند دقیقه طول می کشد و معمولاً انجام آن آمادگی خاصی نیاز ندارد. باید قبل از شروع درمان تزریق ژل به درون زانو با پزشک خود در خصوص سابقه پزشکی تان صحبت کنید و اطلاعات لازم را در خصوص داروهایی که مصرف می کنید در اختیار پزشک خود قرار دهید. تزریق ژل هیالورونیک اسید باید توسط یک پزشک متخصص انجام شود که بتواند به طور صحیح ژل را به درون کپسول مفصل زانو تزریق نماید. فرایند تزریق ژل هیالورونیک اسید به درون مفصل زانو شامل موارد زیر می باشد:
- شما باید به پشت روی میز مخصوص دراز بکشید و زانوها را صاف نگه دارید یا به صورت صاف بنشینید و زانوهای خود را خم کنید. در این شرایط پزشک می تواند به طور صحیح ژل را به درون کپسول مفصل تزریق کند.
- پزشک به کمک الکل یا بتادین برای ضدعفونی کردن زانو می پردازد.
- سپس از بیمار می خواهد عضلات پای خود را شل کند تا پزشک بتواند به طور صحیح به تزریق ژل بپردازد این کار باعث می شود که فرایند تزریق با درد کمتری همراه شود.
- پزشک از یک داروی بی حسی موضعی از قبیل لیدوکائین برای بی حس کردن ناحیه مورد نظر استفاده می کند.
- در صورتی که مایع بسیار زیادی درون مفصل جمع شده باشد پزشک به کمک سوزن مخصوص به تخلیه مایع اضافی خواهد پرداخت.
- تزریق ژل هیالورونیک اسید فقط زمانی اثر گذاری بالایی دارد که به طور مستقیم به درون مفصل زانو تزریق گردد. پزشک برای دقت بهتر انجام این روش از التراسوند برای تزریق ژل استفاده خواهد کرد. پزشک ژل مخصوص روی پوست قسمتی که قرار است ژل تزریق گردد قرار می دهد و سر دستگاه روی پوست خواهد گذاشت. تصاویر حاصل از اسکن التراسوند روی صفحه مانیتور نشان داده می شود.
- پزشک با استفاده از یک سوزن استریل به تزریق در ناحیه مورد نظر می پردازد. محل تزریق تمیز می شود و سپس بانداژ روی آن قرار داده خواهد شد. پزشک از شما می خواهد چند بار در هنگام تزریق ژل به صاف کردن و خم کردن زانوی خود بپردازید تا ژل هیالورونیک اسید درون مفصل زانوی شما پخش شود.
تزریق ژل هیالورونیک اسید باید توسط پزشکی انجام شود که بتواند به طور صحیح به تزریق ژل به درون کپسول مفصل زانو بپردازد. در صورتی که ژل هیالورونیک اسید در هر نقطه دیگری از زانو به غیر از کپسول مفصل تزریق شود ممکن است از میزان ایمنی این روش کاسته شود.
پس از تزریق ژل هیالورونیک اسید چه باید کرد؟
پزشک از شما می خواهد 12 تا 24 ساعت پس از تزریق ژل به استراحت بپردازید. استراحت کردن پس از تزریق ژل باعث می شود که از میزان درد زانوی شما کاسته شود و ریسک خارج شدن ژل از درون مفصل کاهش پیدا کند. در دوران استراحت کردن شما می توانید به انجام فعالیت های ورزشی سبک از قبیل پیاده روی بپردازید. از دویدن، برداشتن اجسام سنگین و سایر فعالیت های ورزشی سنگین در این دوران باید اجتناب گردد. آثار تسکین دهندگی حاصل از تزریق ژل هیالورونیک اسید حدود 4 هفته پس از تزریق ژل خود را نشان می دهد.
فیزیوتراپی
مراقبت های پس از تزریق ژل شامل فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی مخصوص زانو است که این تمرینات توسط پزشک تجویز خواهد شد. این تمرینات ورزشی به تقویت و حفظ قدرت عضلات اطراف مفصل زانو کمک می کنند. فیزیوتراپی و ورزش کردن باعث کاهش علایم و نشانه های استئوآرتریت زانو و کاهش روند تخریب و تحلیل رفتگی مفصل خواهد شد. بیمارانی که دچار درد شدید هستند ورزش در آب به آنها توصیه می شود تا باعث تقویت مفاصل آنها گردد.
مصرف مکمل های کورکومین
فیزیوتراپی تزریق مکمل خوراکی از قبیل مکمل کورکومین می پردازد. کورکومین یک ماده شیمیایی است که به طور طبیعی درون زردچوبه وجود دارد. شواهد و مدارکی وجود دارد که نشان می دهد مصرف مکمل کورکومین می تواند باعث بهبود نتایج حاصل از تزریق هیالورونیک اسید برای درمان استئوآرتریت می شود.
خطرات و عوارض جانبی تزریق هیالورونیک اسید برای استئوآرتریت زانو
تزریق هیالورونیک اسید به درون زانو معمولاً به عنوان یک روش ایمن در نظر گرفته می شود اما همانند همه روش های درمانی و عوارض جانبی و خطرات خاص خود همراه است. شایع ترین عوارض جانبی این روش عبارت است از بروز تورم خفیف و درد در محل تزریق. اگر عوارض جانبی حاصل از تزریق ژل هیالورونیک اسید نادر است می تواند شامل واکنش آرتریت شدید یا شعله ور شدگی بیماری در محل تزریق باشد. در صورتی که واکنش آلرژیک را بدهد معمولاً سه روز پس از تزریق ژل مشاهده می گردد و می توان به کمک داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب یا تزریق استروئید به درمان آن پرداخت. سایر عوارض جانبی و خطرات نادر این روش عبارتند از بروز عفونت، واکنش آلرژیک یا بورسیت. در صورتی که این علائم و نشانه ها به وجود بیایند فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
انواع مختلفی از آرتروز وجود دارد اما همه آنها می توانند باعث بروز درد شوند. اعضای بدن است که در طول روز فشار بسیار زیادی به آن وارد می شود و این مسئله باعث شده است به راحتی دچار آسیب دیدگی شود. روش های درمانی مختلفی وجود دارد که می توانند به شما برای کنترل درد کمک کنند تا بتوانید زندگی بهتری داشته باشید. همانطور که در قسمت بالا اشاره کردیم آرتروز انواع متفاوتی دارد و این مسئله بدین معنا است که می توان بر اساس علت آرتروز و شدت آن از روش های متفاوتی برای درمان استفاده کرد. بعضی از روش های درمانی طبیعی می تواند به شما برای کنترل علائم خفیف آرتروز کمک کنند به ویژه اگر در کنار سایر روش های درمانی انجام شوند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت در کلینیک سلامت امید با شماره تلفن 09025804413 تماس حاصل فرمایید.
درمان خانگی آرتروز زانو
آیا شما نیز دچار درد و ناراحتی حاصل از آرتروز هستید ؟ می توانید مواد خوراکی، تمرینات ورزشی و برخی از روش های درمانی خانگی که در بخش زیر به آنها اشاره می کنیم را امتحان نمایید تا از می زان درد شما کاسته شود.
چای زنجبیل
تحقیقات مختلفی که در خصوص زنجبیل انجام شده است نشان داده این ماده خوراکی می تواند عملکردی شبیه داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب داشته باشد به همین دلیل می توان از آن به عنوان اولین خط کنترل درد آرتروز زانو استفاده کرد. به نظر می رسد که زنجبیل از فعالیت مواد شیمیایی ایجاد کننده درد که یک بخش از واکنش التهابی بدن هستند جلوگیری می کند و هیچ گونه عوارض جانبی خاصی را به وجود نمی آورد. استفاده از زنجبیل به صورت خام، پودر شده یا تازه در آشپزی می تواند با نتایج مثبتی همراه باشد. شما می توانید چند برش از زنجبیل را به مدت 15 دقیقه در یک فنجان آب جوش قرار دهید یا آنکه از سوپر مارکت چای زنجبیل تهیه کنید. از مصرف این ماده مغذی برای کنترل علائم و نشانه های خود غافل نشوید.
مصرف مواد غذایی ضد التهاب
اگر می خواهید که درد شما هر چه زودتر بهبود پیدا کند غذاهای سرخ شده، فرآوری شده، هله هوله و فست فود را از رژیم غذایی خود حذف کنید. در تحقیقی که بر روی بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید انجام شده است محققان متوجه شده اند که پیروی کردن از رژیم غذایی مدیترانه ای که سرشار از میوه های تازه، سبزیجات، غلات کامل، ماهی، روغن زیتون، سیر، پیاز گیاهان سودمند و انواع مغزها آن می تواند باعث کاهش التهاب شده تا شما بتوانید به تدریج فعالیت جسمانی خود را شروع کنید. در بخش زیر به 16 ماده خوراکی ضد التهاب اشاره می کنیم که شما می توانید برای کاهش درد خود مصرف کنید.
استشمام گیاهان معطر
استشمام مواد خوشبو مانند اسطوخودوس می تواند باعث تغییر سطح درد شود. محققان ژاپنی متوجه شده اند که اسطوخودوس می تواند باعث کاهش سطح تولید هورمون کورتیزول شود که هورمون استرس نیز نامیده می شود این امر باعث می شود شما آرامش بیشتری داشته باشید و کمتر متوجه درد شوید. اما اسطوخودوس تنها بویی معطر این نیست که می تواند به طور طبیعی باعث کاهش درد شما شود. به طور کلی هنگامی که شما در معرض ادویه های خوشبوی داخل آشپزخانه قرار می گیرید مانند رزماری، مرزنجوش و نعنا فلفلی سطح استرس و درد شما کاهش پیدا می کند. به منظور بهره مند شدن از خواص این گیاهان دارویی می تواند یک قاشق از پودر آن ها را به یک چهارم فنجان روغن زیتون یا روغن نارگیل یا روغن سبزیجات استفاده کنید آن را به صورت دوره ای استشمام نمایید. از سایر روغن هایی که باعث تسکین درد می شوند غافل نشوید که باعث تسکین درد می شوند غافل نشوید.
استفاده از پد گرمایی دست ساز
از یک تکه پارچه استفاده کنید و مقداری برنج درون آن بریزید سپس آن را به مدت 2 تا 3 دقیقه درون مایکروویو قرار دهید. پس از آنکه دستگاه خنک خنک شد اما برنج هم هنوز گرم بود آن را روی مفاصل دردناک خود قرار بدهید استفاده از پد گرمایی خشک را به مدت نیم ساعت ادامه دهید. دانه های برنج به شکل عضو مورد نظر در می آیند و با ارسال گرما باعث تسکین درد خواهد شد. اگر اسطوخودوس یا هر نوع محصول گیاهی معطر دیگری در دسترس شما قرار دارد می توانید برای ایجاد آرامش بیشتر و افزایش خاصیت تسکین دهندگی درد از آنها استفاده کنید. این روش های درمانی خانگی را در کنار روش هایی که پزشک توصیه کرده است برای کنترل درد آرتروز امتحان کنید.
تهیه پماد کپسایسین
کپسایسین ترکیبی است که در فلفل وجود دارد و باعث ایجاد گرما می شود. این ترکیب در تعداد زیادی از پمادهای تسکین دهنده درد وجود دارد. کپسایسین باعث کاهش سطح تولید ترکیبی می شود که ماده پی نام دارد که منجر به ارسال سیگنال های درد به مغز خواهد شد. شما می توانید با ماساژ دادن زانوی خود توسط این محصول به کاهش درد ناشی از آرتروز بپردازید. به منظور بهره مند شدن از خواص این ماده سودمند می توانید 2 تا 3 قاشق غذا خوری روغن زیتون را با مقداری پودر فلفل قرمز ترکیب کنید سپس آن را روی یک تکه پارچه به قرار دهید و روزی چند بار روی مفاصل دردناک تان بگذارید. ممکن است در ابتدا سطح پوست شما دچار مقداری سوزش شود اما به تدریج از میزان حساسیت شما کمتر می شود و پس از یک هفته احساس بهبودی خواهد کرد. به خاطر داشته باشید که باید پودر فلفل قرمز را در نزدیکی چشم، دهان و سایر غشاهای مخاطی بدن قرار ندهید زیرا باعث سوزش این اعضا خواهد شد.
تهیه چای بابونه
چای بابونه یک ترکیب ضد التهابی است که می تواند به تسکین درد مفاصل کمک کند. برای تهیه این چای می توانی بابونه را درون یک کیسه ریخته و سپس درون آب داغ قرار دهید و پس از 20 دقیقه چای خود را بنوشید. می توانید کیسه ای که بابونه درون آن قرار دارد را خنک کنید و روی مفاصل دردناک تان بگذارید.
استفاده از کمپرس سرد و گرم
به منظور تسکین درد شما می توانید از کمپرس سرد و گرم استفاده کنید یا آنکه درون وان آب دراز بکشید. برای این منظور باید درون وان آب بریزید و مقداری یخ را به آن اضافه کنید و درون وان دیگر مقداری آب گرم بریزید به نحوی گرمای آن برای شما قابل تحمل باشد. برای شروع به سراغ آب سرد بروید و مفصل دردناک خود را حدود یک دقیقه درون آن قرار دهید و سپس به سراغ آب گرم بروید و به مدت 30 ثانیه زانوی خود را درون آن بگذارید. در پایان نیز از آب سرد استفاده کنید.
مصرف 4 وعده چای سبز در روز
در تحقیقاتی که بر روی چای سبز انجام شده است محققان متوجه شده اند این ماده خوراکی حاوی آنتی اکسیدان های پلی فنول است که دارای خواص ضد التهابی می باشند و باعث بهبود واکنش سیستم ایمنی ناشی از آرتروز می شود و از میزان آسیب دیدگی غضروف مفصل زانو می کاهد.
شنا کردن
پزشکان شنا کردن را برای افراد مبتلا به آرتروز پیشنهاد می کنند زیرا هنگامی که فرد درون آب ورزش می کند وزن بدن او فشار کمتری را به مفاصل زانو وارد می کند فشار کمتری را به مفاصل زانو وارد می کند. از سوی دیگر ورزش کردن باعث بهبود گردش خون شود و سطح درد را کاهش می دهد. محققان اعلام کرده اند که ورزش کردن در آب باعث بهبود انعطاف پذیری و قدرت زانو و ران می شود. در تحقیق دیگری که در این رابطه انجام شده است مشخص شده ورزش کردن در آب باعث کاهش درد و بهبود عملکرد بدن می شود.
مصرف زردچوبه
زردچوبه ادویه ای است که در آشپزخانه های مختلف وجود دارد و حاوی یک ماده بسیار قدرتمند است که مانع فعالیت آنزیم ها و پروتئین های ایجاد کننده التهاب می شود. تحقیقات مختلفی که در ارتباط با زردچوبه انجام شده است نشان داده در کاهش درد و تورم حاصل از آرتروز بسیار مفید است. در یک تحقیق دیگر که بر روی افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو انجام شده است به آن ها روزی 2 گرم زردچوبه داده می شد که برابر با 800 میلی گرم ایبوپروفن است، و باعث تسکین درد بیماران و افزایش توانایی حرکتی آنها شده بود. شما می توانید در طول روز علاوه بر مصارف خوراکی از زردچوبه استفاده کنید به عنوان مثال می توانید هنگامی که غذا می خورید مقداری زردچوبه را به غذای خود اضافه کنید تا از میزان درد حاصل از آرتروز کاسته شود و التهاب بدن نیز به حداقل برسد.
مصرف ویتامین سی به مقدار کافی
ویتامین سی علاوه بر آن که در تولید کلاژن نقش دارد (یکی از ترکیبات اصلی مفاصل) رادیکال های آزاد تخریب کننده که برای مفاصل بدن خطرناک هستند را دفع می کند. در تحقیقی که در ارتباط با ویتامین سی و آرتروز انجام شده است محققان متوجه شدند ریسک پیشرفت آرتروز در ریسک پیشرفت آرتروز در افرادی که در برنامه غذایی خود از مقادیر بالای این ویتامین استفاده می کنند کمتر است. باید میزان مصرف این ویتامین را در طول روز افزایش دهید زیرا بدن نمی تواند آن را ذخیره کند و ویتامین مورد نیاز خود را از طریق خون به دست می آورد. آب پرتقال، میوه ها و سبزیجات غنی از ویتامین سی از قبیل توت فرنگی، ملون، کلم بروکلی یا فلفل شیرین را به رژیم غذایی خود اضافه کنید اما از مصرف آن دسته از غذاهایی که باعث شعله ور شدن آرتروز زانو می شوند خودداری نمایید.
مصرف میخک
میخک حاوی یک ماده شیمیایی ضد التهابی است که می تواند در مکانیسم بدن برای تحریک آرتروز اختلال ایجاد کند. در تحقیقی که بر روی یک نمونه حیوانی انجام شد محققان متوجه شدند که ترکیب ضد التهابی موجود در میخک از آزاد شدن پروتئین های ایجاد کننده التهاب جلوگیری می کند. میخک حاوی آنتی اکسیدان است که در کند کردن سرعت تخریب غضروف و استخوان ناشی از آرتروز بسیار ضروری است. سعی کنید در طول روز یک یا نصف قاشق غذاخوری میخک استفاده کنید تا از درد مفصل شما کاسته شود.
مصرف اسیدهای چرب امگا 3
اسیدهای چرب امگا 3 در کاهش التهاب و کنترل درد مفاصل نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند. ماهی های آب سرد از قبیل سالمان و ماهی تن از جمله بهترین منابع اسیدهای چرب امگا 3 محسوب می شوند اما بدن بیشتر از آنچه که مصرف می کنید به امگا 3 نیاز دارد به همین دلیل بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا مکمل امگا 3 را به برنامه درمان شما اضافه کند. برای افزایش سطح امگا 3 همیشه از روغن زیتون برای پخت و پز استفاده کنید زیرا روغن زیتون حاوی امگا 3 و آنتی اکسیدان هایی است که باعث کاهش التهاب می شوند.
پیروی کردن از رژیم غذایی مناسب
آلرژی غذایی در بروز بیماری های خود ایمنی از قبیل آرتریت روماتوئید نقش دارد. محققان متوجه شده اند که در بدن افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید در مقایسه با افراد سالم در مقایسه با افراد سالم مقادیر بسیار بالایی از آنتی بادی های شیر گاو، تخم مرغ، ماهی کاد و گراز وجود دارد. در تحقیق دیگری که بر روی افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید انجام شد حذف آلرژی زاها از قبیل غلات به ویژه محصولات حاوی گلوتن، مغزها، شیر و تخم مرغ به مدت 10 تا 18 روز باعث بهبود علائم و نشانه های بیماران شد. هنگامی که مجدداً بیماران شروع به مصرف این مواد غذایی کردند علائم آنها بدتر شد. در تحقیق دیگری محققان متوجه شدند که مصرف ذرت، گندم، پرتقال، جو، گندم، گوشت گاو، قهوه و گندم سیاه می تواند مشکل ساز باشد. تعداد زیادی از این مواد غذایی به یک نوع اسید می پردازند که منجر به بروز التهاب در بدن خواهد شد.
گوش دادن به موسیقی
گوش دادن به موسیقی مورد علاقه می تواند باعث تسکین درد شود و سطح هورمون هایی که از میزان حساسیت به درد کاهش می دهد را افزایش خواهد داد. در تحقیقی که در افراد مبتلا به درد کمر، گردن یا مفصل انجام شد یک گروه از بیماران به موسیقی آرامش بخش گوش می دادند، گروه دوم خودشان به انتخاب موسیقی پرداختند اما گروه سوم هیچ انتخابی نداشتند. دو گروه اول اعلام کردند که از میزان درد آن ها، ناتوانی حرکتی و افسردگی ناشی از بیماری کاسته شده است گروه سوم شاهد افزایش سطح درد خود بودند. این تحقیق نشان داد که گوش دادن به موسیقی مورد علاقه می تواند باعث کاهش درد و بهبود علائم بیماری شود. افرادی که به موسیقی مورد علاقه خود گوش می دهند شاهد کاهش درد، بهبود افسردگی و بهبود ناتوانی حرکتی خواهند بود.
استفاده از ضماد زنجبیل
قرار دادن مقداری زنجبیل له شده روی مفصل دردناک زانو دقیقاً عملکردی شبیه کاپسایسین را ایفا می کند، کپسایسین در در عملکرد آن دسته از مواد شیمیایی که باعث ارسال پیام های درد به سیستم اعصاب مرکزی می شوند اختلال ایجاد خواهد کرد. در یک تحقیق 56 درصد از بیماران متوجه شدند که زنجبیل توانسته از تا 55 درصد از علائم مرتبط با استئوآرتریت و تا 74 درصد از علائم مرتبط با آرتریت روماتوئید بکاهد. برای استفاده از ضماد زنجبیل می توانید مقداری زنجبیل را پوست بگیرید و آن را به قطعات کوچک ببرید سپس آن را بکوبید و با روغن زیتون مخلوط کنید بر روی مفصل دردناک خود قرار بدهید. با توجه به محل بروز درد ممکن است لازم باشد این زمان را روی یک پارچه قرار بدهید و روی مفصل تان بگذارید. حدود 10 تا 15 دقیقه صبر کنید تا زنجبیل بتواند شروع اثر گذاری نماید.
پابرهنه راه رفتن
بر اساس تحقیقی که در خصوص افراد مبتلا به استئوآرتریت انجام شده است برهنه راه رفتن در مقایسه با زمانی که کفش پوشیده می پوشید باعث می شود تا فشار کمتری به زانو وارد گردد و از سطح درد و ناتوانی حرکتی کاسته شود. در مواردی که باید کفش بپوشید به دنبال کفشی باشید که انحنای طبیعی کف پای شما را پوشش دهد و فشار کمتری را به مفاصل وارد نماید.
مصرف غذاهای پر ادویه در زمان شعله ور شدگی آرتروز
ادویه هایی مانند فلفل قرمز زنجبیل و زردچوبه حاوی ترکیباتی هستند که از میزان تورم می کاهند و از ارسال پیام های عصبی درد به مغز جلوگیری می کند. شما می توانید از غذاهای پر ادویه مکزیکی و هندی استفاده کنید یا آنکه یک کاسه سس تند را سر میز خود قرار دهید و با غذاهای خود مصرف کنید. این مواد غذایی باعث می شود که از میزان درد و التهاب شما کاسته شود.
افزایش مصرف کلسیم
مصرف نکردن کس به قدر کافی باعث می شود ریسک پوکی استخوان و شکننده شدن آن افزایش پیدا کند. اگر شما دچار بیماری آرتریت روماتوئید هستید و کمبود کلسیم باعث تسریع شعله شدگی بیماری خواهد شد. زنان و مردان باید در طول روز 1000 میلی گرم کلسیم مصرف کنند و این رقم در زنان بالای 50 سال و مردان بالای 70 سال به 1200 میلی گرم خواهد رسید. محصولات لبنی معروف ترین منبع کلسیم محسوب می شوند اما کلسیم فقط در این محصولات وجود ندارد بلکه سبزیجاتی از قبیل کلم بروکلی، کلم بروکسل، گل کلم، کلم پیچ، کلم قمری و برگ شلغم سرشار از کلسیم هستند. شما می توانید با مصرف مواد خوراکی میزان کلسیم مورد نیاز خود را تامین کنید.
استفاده از پماد خانگی
مقداری کمی فلفل قرمز رزماری مقداری کمی فلفل قرمز، رزماری یا آویشن را با نصف فنجان روغن زیتون یا روغن سبزیجات مخلوط کنید و آن را روی زانوی خود بمالید. همه این گیاهان دارای خواص تسکین دهندگی درد هستند و می توان از آنها به عنوان مسکن طبیعی استفاده کرد.
حمام آفتاب
تعداد زیادی از افرادی که دچار آرتروز هستند از کمبود ویتامین دی رنج می برند. ویتامین دی باعث تولید کلاژن در مفاصل می شود. تحقیقات نشان داده است که مصرف ویتامین دی به مقدار کافی از آسیب دیدگی مفاصل ناشی از استئوآرتریت پیشگیری خواهد کرد. برای افزایش سطح ویتامین دی شما می توانید 2 تا 3 بار در هفته به مدت 10 تا 15 دقیقه جلوی نور آفتاب بنشینید تا بدن بتواند ویتامین دی مورد نیاز خود را بسازد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت در کلینیک سلامت امید با شماره تلفن 09025804413 تماس حاصل فرمایید.