علت ضعف رفتن ماهیچه ساق پا
علت غش رفتن دست و پا
برای دیافت برنامه غذای ویژه خواب رفتگی دست و پا و تعادل بدن و کاهش وزن اینجا کلیک کنید
خواب رفتن، گزگز و مورمور شدن دست و پا را همه مان تجربه کرده ایم، اما همین حس خواب رفتن و مورمور شدن اگر طولانی و مکرر شود، می تواند نشانه وجود برخی مشکلات در بدن ما باشد.
سندروم ضعف پاها باعث ایجاد احساس ناراحتی و گزگز پا در ساق پا ها میشود.به همین دلیل برای آرام شدن پاها شما مجبور به تکان دادن پاهایتان هستید. ضعف رفتن ساق پا زمان استراحت ودرپایان روز اتفاق می افتد.اگر علائم این عارضه خفیف باشد درمان پا درد نیاز نیست اگر این شرایط باعث ایجاد ناراحتی درفرد شوند بوسیله مصرف دارو می توانید علائم را کاهش دهید و علت ضعف رفتن ساق پا را رفع میکند .
میزان علائم ضعف پا متفاوت است این علائم شامل ضعف های خفیف درساق پا دربعضی ازروزها هنگا م عصر ودرد های شدید که درهرروز عصروشب یا درطول روز رخ میدهد وباعث برهم زدن خوا ب شما میشود.خیلی ازافراد زمانیکه دچارضعف های شدید شدند پای خود را به جایی میکوبند. درصورتیکه فرد ی دچار دردهای خفیف وشدید شود ممکن است باعث ایجاد نگرانی وافسردگی در اوشود.
خونرساني ناكافي به بدن
به خواب رفتن يا سوزن سوزن شدن دست و پا علامتي از يك اختلال است كه نبايد به سادگي از آن گذشت. گردش خون نا كافي ساده ترين علتي است كه به اين عارضه نسبت داده مي شود.
با توجه به اين كه اكسيژن لازم سلول هاي مختلف بدن از طريق گردش خون تامين مي شود، ثابت ماندن، بي تحركي و يا تحت فشار قرار گرفتن اعضاي بدن از جمله دست و پا مانع اكسيژن رساني كافي به سلول ها شده و آنها را بي حس مي كند.
ايستادن يا نشستن به مدت طولاني يكي از شايعترين علت هاي به خواب رفتن اندام ها بخصوص پاها است. در اين موارد با تغيير حالت وخارج كردن عضو به خواب رفته از حالت فشرده بايد خون بيشتري به عضو رسانيده شود.
قدم زدن در محيط كار و پرهيز از ايستادن يا نشستن به مدت طولاني از بروز چنين عارضه اي پيشگيري مي كند.
بي خطر ترين علت به خواب رفتن دست يا پا بي تحركي است ولي با تغيير حالت بايد برطرف شود، در صورتي كه پس از برگشتن به حالت عادي اين عارضه بهبود پيدا نكرد، بايد به پزشك مراجعه شود.
كمبود هاي تغذيه اي
كمبود برخي ويتامين ها و املاح، مصرف بعضي از دارو ها، كاهش گردش خون به دنبال گرفتگي عروق خوني، ديابت، ميگرن، بيماري مولتي پل اسكلروز، ضربه، حمله قلبي، اختلالات غده تيروئيد، تبخال، تحت فشار قرار گرفتن نخاع، راديو تراپي، سندرم تونل كارپ، مصرف توتون و تنباكو و آسيب به مهره هاي گردن يا كمر از مهم ترين علل به خواب رفتن دست و پا به شمار مي روند.
تيامين يا ويتامين ب1 از ريزمغذي هايي است كه در گردش خون بدن نقش مهمي دارد.
كمبود اين ويتامين در بدن باعث سردي دست و پا و تضعيف گردش خون شده و عملكرد سيستم قلبي – عروقي و عصبي را بر هم مي زند.نياز روزانه بدن انسان به ويتامين ب1، 4/1 ميلي گرم است كه كمبود آن علاوه بر عوارض فوق، خستگي، ضعف، كاهش اشتها و به خواب رفتن دست و پا را به دنبال دارد.
دانه هاي خوراكي و غلات غني از ويتامين ب1 است كه بايد در رژيم غذاي گنجانده شود. نوشيدن روزانه بيش از سه فنجان قهوه باعث دفع ويتامين ب1 مي شود و با كاهش سطح اين ريز مغذي گردش خون كندتر و به خواب رفتن اندام ها آغاز مي شود.
كمبود ويتامين ب2
ريبوفلاوين يا ويتامين ب2 از ريز مغذي هايي است كه در عملكرد سيستم عصبي انسان نقش مهمي ايفا مي كند.
كمبود ويتامين ب2 باعث التهاب اعصاب مي شود و علائمي شبيه به بيماري مولتي پل اسكلروز به وجود مي آورد.
در ام.اس يا مولتي پل اسكلروز كه ناشي از التهاب سيستم عصبي است، پروتئين ميلين سلول هاي مغزي كه اطراف رشته هاي عصبي را گرفته است تخريب مي شود و فرد را دچار علائمي مانند ضعف عضلاني، لرزش دست يا پا، اختلال ذهني و حسي، به خواب رفتن يا سوزن سوزن شدن آن مي كند. علي رغم آن كه علت دقيق اين بيماري هنوز مشخص نشده است، مكمل غذايي و ماساژ درماني در درمان ام.اس مفيد واقع شده است.
گوشت قرمز و سفيد، غلات، حبوبات بخصوص عدس، قارچ، ماهي و دانه آفتابگردان مواد غذايي غني از ويتامين ب2 است كه بدن انسان روزانه به 4/2 ميلي گرم از آن احتياج دارد.
نقش ويتامين ب5
برای دیافت برنامه غذای ویژه خواب رفتگی دست و پا و تعادل بدن و کاهش وزن اینجا کلیک کنید
سلامت پوست، عضلات و اعصاب بدن انسان ارتباط مستقيم با سطح ويتامين ب5 در گردش خون دارد.
اين ويتامين براي رشد مو ها لازم است و سوخت و ساز بدن را كنترل مي كند.
آزادسازي انرژي از كربوهيدرات ها، چربي ها، پروتئين و ترشح برخي هورمون ها مانند كورتيزول از مهمترين اعمال ويتامين ب5 در بدن است.
تحقيقات نشان داده است كمبود ويتامين ب5 در بدن باعث سردي انتهاي دست و پا، سوزن سوزن شدن آن و ضعف عضلاني مي شود.گز گز دست و پا، مشكلات قلبي، افسردگي و از همه مهمتر گرفتگي عضلاني از ديگر علل كمبود ويتامين ب5 در بدن است.
گوشت، سبزيجات، غلات، شير، لبنيات و حبوبات از جمله عدس از منابع غني ويتامين ب5 است كه نياز روزانه بدن يعني 5 تا 10 ميلي گرم بايد از طريق آن تامين شود.
علاوه بر ويتامين هاي گروه ب، كلسيم، پتاسيم و سديم ريز مغذي هايي هستند كه كمبود آنها باعث به خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پا مي شود. بر اين اساس مصرف لبنيات، ميوه و سبزي بخصوص در سالمنداني كه دچار گرفتگي عروق شده اند اهميت زيادي دارد.
سندروم تونل كارپال
آسيب به اعصاب، التهاب آن و يا تحت فشار قرار گرفتن عروق و اعصاب بين مهره ها يكي از عواملي است كه باعث خواب رفتگي اعضاي بدن بخصوص دست و پا مي شود.
در حال حاضر يكي از شايعترين علل به خواب رفتن يا بي حس شدن انگشتان دست، سندرم تونل كارپال است. اعصاب اصلي دست از ميان حلقه اي كه بين استخوان هاي مچ دست وجود دارد مي گذرد.
در صورتي كه رباط هاي موجود در حلقه دست به هر علتي از جمله كشش يا فعاليت بيش از اندازه ملتهب شده باشد و حلقه بين استخوان هاي دست تنگ شده و عصب بين آن بشدت تحت فشار قرار مي گيرد. در اين حالت، دست دچار درد و ضعف مي شود.
افراد مبتلابه سندرم تونل كارپال معمولاً هنگام نوشتن، تايپ و يا بلند كردن اشيا دچار مشكل مي شوند. استراحت، ثابت نگه داشتن دست، داروهاي ضد التهاب، استراحت دادن به دست هنگام كار، فيزيوتراپي و در نهايت جراحي روش هاي درماني است كه براي كاهش علائم اين عارضه توصيه مي شود.
آسيب هاي ستون فقرات
آسيب در ناحيه مهره هاي گردن و تحت فشار قرار گرفتن اعصاب آن از ديگر اختلالاتي است كه باعث به خواب رفتن يا سوزن سوزن شدن بازوها يا دست ها مي شود.اين در حالي است كه تحت فشار قرار گرفتن اعصاب كمر بر اثر ديسك، سوزن سوزن شدن يا گزگز شدن پاها را به دنبال دارد.
سياتيك عصب اصلي پا است كه به صورت چهار رشته از ميان مهره هاي بخش انتهايي ستون مهره ها خارج مي شود. هر گونه جابه جايي ديسك باعث برآمدگي عصب و تحت فشار قرار گرفتن آن مي شود كه در نهايت درد و احساس خواب رفتگي پا و انگشتان آن را به وجود مي آورد.
با توجه به اين كه اولين گام در رابطه با به خواب رفتن اندام، درمان عوامل به وجود آورنده آن است، پيگيري و درمان بيماري هاي زمينه اي فيزيوتراپي و ورزش در اولويت قرار دارد.
مسمومیت ویتامینی
اگرچه گروه ویتامین های B بی ضرر هستند، اما استفاده بیش از اندازه ویتامین B6 می تواند مسمومیت ایجاد کند که این مسمومیت خود را به صورت بی حسی دست و پا نشان می دهد.برای جلوگیری از خواب رفتن دست هنگام خواب، آن را زیر بالش یا سرتان قرار ندهید.
بیماری گیلن باره
بیماری گیلن باره نیز با علائم خواب رفتن دست و پا، کرختی و بی حسی آغاز می شود که ممکن است این علائم با معاینه پزشک در بیمار تشخیص داده نشود. اما در هر صورت خود بیمار از حالت های اختلال حسی در اندام های خود آگاه است.
عمل جراحی دست
این حالت باعث تحریک یا آسیب عصب می شود.
برای دیافت برنامه غذای ویژه خواب رفتگی دست و پا و تعادل بدن و کاهش وزن اینجا کلیک کنید
– دیابت
خواب رفتن دست و پا حتی هنگام بیداری ممکن است نشانه دیابت باشد.مهم ترین و شایع ترین بیماری مربوط به اعصاب محیطی، دیابت است که در تغذیه اعصاب اختلال ایجاد می کند و از آنجا که هر چه طول اعصاب بیشتر باشد تغذیه آن ها بیشتر با مشکل مواجه می شود، اعصاب پاها آسیب پذیرترند و خواب رفتگی پاها در دیابت بیشتر مشاهده می شود. علاوه بر خواب رفتن دست و پا، در بیماران دیابتی، انواع اختلالات حسی از جمله کرختی، بی حسی، سوزن سوزن شدن و گزگز کردن دست و پا نیز مشاهده می شود.
آرتریت
بیماری آرتریت باعث التهاب و درد مفاصل بدن می شود. این بیماری باعث تحریک و آسیب اعصاب در ناحیه مفاصل نیز می شود.
گردش خون ضعیف
شایع ترین علت خواب رفتن دست ها و پاها در خواب، کاهش جریان خون در دست ها و پاها است که با تغییر دادن حالت خواب می توانید آن را رفع کنید.
خواب رفتن بدنبال فشار به ریشه اعصاب محیطی
اعصاب محیطی بعد از عبور از اندام برای ورود به نخاع از درون سوراخ بین مهره ای و از مجاورت دیسک بین مهره ای عبور میکند. فتق دیسک بین مهره ای که نوعی جابجایی این دیسک است میتواند به ریشه عصبی مجاورش فشار آورده و موجب خواب رفتگی عصب مربوطه شود. فتق دیسک های گردنی موجب خواب رفتن دست ها و فتق دیسک های کمری موجب خواب رفتن پاها میشوند. بطور مثال هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای پنجم و ششم گردنی موجب خواب رفتگی اطراف شست دست و فتق دیسک بین مهره های چهارم و پنجم کمری موجب خواب رفتگی قسمت داخلی ساق و شست پا میشود.
این بیماران معمولا همراه با بیحسی دست یا پا دچار درد گردن و یا کمر و انتشار درد به دست یا پا هم هستند. بسیاری از بیماران مبتلا به فتق دیسک بین مهره ای با انجام نرمش هایی برای تقویت عضلات گردن و کمر بهبود میابند ولی بعضی از آنها نیاز به عمل جراحی پیدا میکنند.
ديگر عوامل موثر
متخصصان به خواب رفتن يا بي حس شدن دست و پا را علايم هشداردهنده اي از برخي بيماري ها مي دانند.
اختلال اعصاب محيطي، پاركينسون، ميگرن، افسردگي، آلزايمر و انواع ناهنجاري هاي خواب از مهمترين اين عوارض به شمار مي رود.
ديابت از بيماري هاي شايعي است كه با افزايش ميزان قندخون موجب وارد شدن آسيب به چشم، قلب، كليه، گوارش، مجاري ادرار، كاهش وزن و كج خلقي مي شود.
علاوه بر موارد فوق، آسيب به اعصاب يكي ديگر از عوارض افزايش قندخون است كه باعث گزگز و بي حسي اندام بخصوص پاها مي شود.
درمان دارويي ديابت، رژيم غذايي مناسب و ورزش منظم مهمترين راه درمان اين عارضه محسوب مي شود.
افزايش كلسترول خون عارضه ديگري است كه با سخت كردن جدار عروق و انسداد آن از خونرساني به اندام هاي بدن جلوگيري مي كند.
در اين شرايط اكسيژن رساني ناكافي به اعضاي بدن باعث سوزن سوزن شدن دست و پاها حتي هنگام پياده روي مي شود.
به خواب رفتن دست يا پا بدون علت، احساس درد در ناحيه گردن، ساعد يا انگشتان، بي حس شدن پا و تشديد آن هنگام پياده روي، وجود كهير يا تحريكات پوستي روي دست يا پاي بي حس شده، سرگيجه، گرفتگي عضله يا ديگر علايم غيرطبيعي، ضعف يا بي حسي همراه با گزگز و بي حسي پس از آسيب به كمر يا گردن از علايمي است كه بايد جدي گرفته شوند.
گيجي، اختلال در راه رفتن و يا از دست دادن كنترل نيز از ديگر شواهدي است كه نبايد نسبت به آن بي تفاوت بود.
علاوه بر درمان بيماري هاي زمينه اي، تغيير وضعيت و قدم زدن در فاصله انجام كارهاي طولاني مدت مانند ماشين نويسي يا خياطي مانع از كاهش اكسيژن رساني به اندام مي شود و از گزگز آن پيشگيري مي كند.
ورزش روزانه، پياده روي، دو و شنا باعث بهبود جريان خون مي شود. استفاده از جوراب ضخيم و كفش مناسب براي افرادي كه بيشتر اوقات دچار گزگز يا بي حسي پا مي شوند از وارد شدن صدمات بيشتر جلوگيري مي كند. همچنين گرمادرماني و قرار دادن پاها در آب گرم به مدت 20 دقيقه باعث بهبود جريان خون مي شود.
ايرج خسرونيا
برای دیافت برنامه غذای ویژه خواب رفتگی دست و پا و تعادل بدن و کاهش وزن اینجا کلیک کنید
متخصص گوارش، عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي
به طور طبيعي، مويرگ ها، عروق و اعصاب اصلي بدن به شاخه هاي فرعي باريكتري تقسيم مي شوند كه تا انتهاي انگشتان دست و پا ادامه پيدا مي كنند.
گاهي اوقات عروق و اعصابي كه گردن يا كمر را عصب رساني مي كنند در اثر جابه جايي مهره يا ديسك تحت فشار قرار گرفته و دچار آسيب مي شوند بنابراين گزگز يا سوزن سوزن شدن بازو، انگستان دست و پا يكي از شايع ترين نشانه هاي تحت فشار بودن اعصاب گردن يا ستون فقرات است.
ديسك كمر يا گردن عارضه اي است كه در اثر ضربه و يا با افزايش سن و جابه جايي مهره ها به وجود مي آيد. انجام حركات كششي تحت نظر پزشك و فيزيوتراپي كمك زيادي به كاهش علائم ديسك و گزگز اندام مي كند.املاح و ويتامين ها ريزمغذي هايي هستند كه ميزان كافي آن در خون با سلامت عروق و اعصاب مرتبط است.
كلسيم از جمله املاح معدني است كه براي عملكرد سلول هاي جدار عروق ضروري است.
كمبود اين ريزمغذي در بدن علاوه بر تاثير بر بافت و استحكام استخوان ها، باعث انقباض عروق خوني مي شود و علائمي مانند گزگز و سوزن سوزن شدن دست و پا را به وجود مي آورد.
كمبود كلسيم در موارد شديد موجب تشنج و لرزش دست يا پا مي شود.
آهن نيز از املاحي است كه براي ساخت و ساز گلبول هاي قرمز خون ضروري است.
در صورت كمبود آهن و ابتلابه كم خوني، تعداد گلبول هاي قرمز خون كاهش پيدا مي كند و در نتيجه مهمترين عمل سلول هاي خوني كه اكسيژن رساني به بافت ها است مختل مي شود.
اكسيژن رساني ناكافي به اندام هاي بدن، موجب سردي، تيرگي و بي حسي آن مي شود. از آنجا كه زنان بيش از مردان در معرض ابتلابه كم خوني قرار دارند، استفاده از منابع غني از آهن مانند گوشت، تخم مرغ و حبوبات بخصوص در دوران بارداري اهميت بسزايي در پيشگيري از اين عارضه دارد. مصرف سيگار، توتون و تنباكو با اختلال در خونرساني به اعضاي مختلف بدن مانع از اكسيژن رساني كافي مي شود و به خواب رفتن دست و پا را به وجود مي آورد.
اختلالات مادرزادي ستون فقرات، تنگي عروق مادرزادي و خونرساني ناكافي از قفسه سينه به سمت اندام ها از علل ديگر خواب رفتن دست و پا است.
اگرچه اغلب گزگز دست و پا مربوط به حالت هاي نامناسب هنگام نشستن، ايستادن و خوابيدن است ولي اين عارضه هنگامي كه چندين مرتبه در هفته اتفاق بيفتد و با تغيير وضعيت برطرف نشود بايد جدي گرفته شود.
آزمايش خون، راديوگرافي از گردن و مهره هاي كمر، بررسي فشار خون و عروق خوني مهمترين راه هاي تشخيص اين عارضه است كه بايد توسط پزشك متخصص انجام شود. مصرف مواد غذايي سرخ كرده و غذاهاي آماده با افزايش ميزان چربي هاي موجود در خون موجب تنگي عروق و خونرساني ناكافي به اعضا مي شود بنابراين مصرف آنها بايد به حداقل برسد. سبزيجات تازه، ميوه و لبنيات با تامين ويتامين ها و املاح مورد نياز بدن از كمبود ويتامين ها و املاح بخصوص كلسيم پيشگيري مي كند.
درمان
برای دیافت برنامه غذای ویژه خواب رفتگی دست و پا و تعادل بدن و کاهش وزن اینجا کلیک کنید
در مان اصلی # ماساژ با روغن سیاه دانه
تغذیه سالم
-
تمرینات ورزشی
شواهد زیادی وجود دارد که حاکی ازاین مورد است که انجام تمرینات منظم درطول روز میتواند باعث کاهش علائم ضعف رفتن ساق پا وکاهش حرکات ساق پا که هنگام خواب باعث برهم زدن خواب میشود شود.
به عنوان مثال افرادی که دچا رضعف پا هستند به دوگروه تقسیم شدند وبرروی آنهامطالعاتی انجام داده شد یک گروه آنها 3 جلسه دریک هفته تمرین انجام دادند وگروه دیگر هیچ تمرینی انجام ندادند بعد ازگذشت 20هفته گروهی که تمرینات خاص انجام داده بودند درمقایسه با گروه دیگر دچار کاهش علائم شده بودند.اما برای اطمینان از این مطالعات تحقیقات بعدی نیازاست انجام این تمرینات باعث ایجاد ضرر نمیشود وشما میتوانید برای بهبود علائم این تمرینات را انجام دهید.
پیشگیری از خواب رفتن دست ها موقع خواب
– هنگام خواب، دست ها را زیر بالش یا سر قرار ندهید.
– روی دست ها نخوابید، زیرا این امر باعث قطع گردش خون می شود.
– کف دست را هنگام خوابیدن مشت نکنید و باز بگذارید.
– دست ها را روی قلب قرار دهید تا بی حسی آن برطرف شود.
– ورزش های مخصوص برای تقویت شانه، گردن و دست ها را انجام دهید.
– در صورت ابتلا به سندروم تونل کارپل که باعث به خواب رفتن یا بی حسی دست می شود،از داروی ضدالتهاب با تجویز پزشک استفاده کنید.
برای دیافت برنامه غذای ویژه خواب رفتگی دست و پا و تعادل بدن و کاهش وزن اینجا کلیک کنید
نوییسنده و جمع آوری : محمد حسین زارع خورمیری
منابع :
akairan.com
گردآوری سلامت اکاایران گردآوری سلامت اکاایران
بی حسی و گزگز شدن پاها احساسی غیرطبیعی است که بر اثر ایجاد تغییراتی در عصب های حسی ایجاد می شود. احساس خواب رفتن پاها نیز حسی مشابه است. ترکیبی از بی حسی و ضعف رفتن و احساس گزگز در هر جایی از پا ممکن است اتفاق بیافتد که ممکن است بر اثر علل مختلفی ایجاد شود. این ها در واقع یک سری علائم هستند. توجه داشته باشید که بیماری یا آسیب در واقع علت اصلی مشکل است (مانند بیماری ام اس) در حالی که علائم در واقع نشانه هایی هستند که بیماری، خود را به وسیله ی آن ها نشان می دهد (مانند ضعف و بی حسی پا). درد، ضعف، بی حسی، خواب رفتن و گزگز پاها از متداول ترین علائم در عصب شناسی هستند.
دکتر وریانی برای تشخیص علت اصلی ضعف رفتن و بی حسی یا گزگز شدن پای شما، به طور کامل وضعیت بدن شما و از جمله وضعیت پاها، مچ پا، پا و ران ها را معاینه و ارزیابی می کند و پس از تشخیص علت بروز این علائم، بهترین راه حل و درمان را به شما پیشنهاد می دهد. در برخی موارد درمان با روش های غیرجراحی کاملا ممکن است و در موراد بسیار شدید ممکن است نیاز به انجام جراحی باشد.
فهرست مطالب
- 1 آناتومی بی حسی
- 2 علل
- 3 تشخیص
- 4 درمان
- 4.1 درمان های عمومی
- 4.2 درمان علت اصلی بروز مشکل
آناتومی بی حسی
چندین نوع عصب مختلف در بدن انسان وجود دارد:
عصب های حسی. این عصب ها اطلاعات را از گیرنده های حسی در بدن به مغز منتقل می کنند. گیرنده های حسی دارای موقعیت های مکانی مختلف و عملکرد های متفاوتی هستند:
- چشم: بینایی
- بینی: بویایی
- زبان: چشایی
- پوست و ارگان های داخلی: حالت، تحرک، فشار، درد
عصب های حرکتی. این عصب اطلاعات را از مغز به عضلات و به غده ها ارسال می کند.
- عضلات. (دست ها و پاها، قلب، رگ های خونی و غیره)
- غدد (غدد بزاقی و غیزه)
سیستم عصبی، تمامی عملکرد های بدن انسان را کنترل می کند و هر گونه آسیب به عصب ها موجب ایجاد اختلال در عملکرد می شود:
- بی حسی: آسیب به عصب های حسی که اطلاعات حسی را از پوست به مغز می فرستد.
- گزگز و مورمور یا سوزن سوزن شدن: آسیب به عصب های حسی که اطلاعات حسی را از پوست به مغز می فرستد.
- درد: آسیب به عصب های حسی که اطلاعات حسی را از پوست به مغز می فرستد.
- ضعف عضلات: آسیب به عصب های حرکتی که اطلاعات حرکتی را از مغز به عضلات می فرستد.
دقیقا کدام عصب و در کجا آسیب می بیند؟ به طور کلی اعصاب در دو موقعیت متفاوت می توانند قرار بگیرند:
- CNS یا سیستم اعصاب مرکزی که در مغز و نخاع (در ستون فقرات) قرار دارد.
- PNS یا سیستم اعصاب محیطی که شامل شاخه های عصبی می شود که در دست ها و پاها و ارکان های داخلی قرار دارند.
هر دوی این عصب ها می توانند موجب بروز علائمی مانند بی حسی یا گزگز شوند. مورمور و سوزن سوزن شدن، بی حسی یا درد ممکن است بر آثر آسیب به گیرنده های حسی در پوست، یا آسیب به عصب هایی که از پوست به طرف مغز می روند و یا حتی آسیب به خود سلول های مغزی، ایجاد شود. درمان سوزن سوزن شدن زانو با توجه به علت آسیب دیدگی و سوزش انجام می شود. پس از تشخیص علت سوزش زانو متخصص طب فیزیکی بر اساس تشخیص خود به شما درمان های مختلفی را توصیه می کند.
علل
ممکن است بیماری ها و مشکلات مختلفی موجب بروز علائم مشترک و یکسانی شوند. بیحسی یا گزگز پا ممکن است بر اثر فشار به عصب ها، نوروپاتی، ابتلا به ام.اس یا آسیب به مغز ایجاد شود. این موضوع نشان می دهد که چرا پی بردن به دلیل اصلی بی حسی و گزگز پاها تا این حد اهمیت دارد.
- فلج چندگانه یا ام.اس: فلج چندگانه یا ام.اس یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن خود شما به عصب ها و خصوصا غلاف های میلین حمله می کند. آسیب به میلین موجب مختل شدن ارتباط بین سلول های عصبی می شود و بنابراین عملکردهایی که توسط این عصب ها کنترل می شوند نیز دچار مشکل می شوند. ابتلا به ام.اس، علائم مختلفی دارد از جمله: اختلالات حسی، بی حسی در عضلات، گزگز و مورمور شدن بدن، درد، احساس ضعف در دست ها و پاها، مشکلات راه رفتن، عدم تعادل، اختلالات تکلم و لرزش بی اداره ی بدن، سرگیجه و خستگی.
- آسیب عصبی (نوروپاتی) بر اثر دیابت: دیابت، شایعترین علت ابتلا به آسیب عصب های محیطی (نوروپاتی) است. نوروپاتی دیابتی به معنای اختلالات مختلف در عصب ها به دلایل مختلف می باشد و بنابراین می تواند علائم بسیار زیاد و متنوعی را ایجاد کند. شایعترین علائم نوروپاتی عبارتند از: سوزن سوزن شدن و خارش، بیحسی، احساس سوزش در پاها، فلج، اختلالات تکلم، و اختلال در عملکرد عصب های مغزی.
- بیرون زدگی دیسک کمر در ستون فقرات: یکی از دلایل شایع درد کمر و پاها، بیرون زدگی یا پارگی دیسک کمر می باشد. علائم بیرون زدگی دیسک کمر عبارتند از: درد مبهم یا تیز و تیرکشنده، اسپاسم و گرفتگی عضلانی، ضعف و بیحسی پاها و یا از دست دادن کنترل پاها.
- آسیب به عصب بر اثر حادثه (آسیب کمر یا گردن)
- فشار به عصب ها: ممکن است بر اثر شکل گیری بافت اضافی در جای زخم، بزرگ شدن رگ های خونی، عفونت، تشکیل تومور و یا بروز مشکلاتی مانند سندرم تونل کارپال (فشار به عصب در کانال کارپال در مچ دست) به عصب ها فشار وارد شود.
- سکته مغزی، حمله ایسکمیک مغزی
- میگرن
- سرگیجه یا سبکی سر
- نشستن یا ایستادن در موقعیت ثابت برای مدت طولانی
- میلیت عرضی (التهاب ستون فقرات)
- آنسفالیت (التهاب مغز)
- تغییر در سطح الکترولیت یدن
- کمبود ویتامین B12 و یا دیگر ویتامینها
تشخیص
- در جلسه ی ملاقات با پزشک، دکتر وریانی در مورد علائمی که دارید از شما سوال می کند.
- در مورد زمان بروز علائم، شدت آن ها در طول روز و طول شب، چگونگی شکل گیری و بروز علائم از ابتدا، محل دقیق احساس درد و غیره از شما سوال می شود.
- در آزمون های عصبی که دکتر وریانی انجام می دهد، علائم شما را به طور دقیق تر بررسی می کند. و همینطور چک می کند که این علائم در هر دو طرف بدن هستند یا خیر و این که احساس درد یا گزگز تنها در سطح پوست است یا در رفلکش های عصبی نیز تاثیر دارد.
- علاوه بر این تست های بررسی عملکرد عصبی یا عکسبرداری هایی نیز ممکن است در موارد خاصی تجویز و انجام شوند، مانند :
- تست NCV
- عکس برداری MRI
- نوار غصب و عضله (EMG)
برخی بیماری های خاص مانند ام.اس به آزمایشات تشخیصی بیشتری نیاز دارد.
درمان
نحوه ی درمان بر اساس نوع علت ایجاد کننده ی علائم، می تواند کاملا متفاوت باشد. به طور خلاصه، ما می دانیم که گزگز، بی حسی، ضعف در پاها و درد اکثرا علائم مربوط به آسیب به عصب ها هستند، اما محل بروز آسیب، شدت آن و علت اصلی ان است که نحوه ی درمان را تعیین می کند.
درمان های عمومی
- ورزش کردن. برای زمانی که پاها خواب رفته اند، ورزش کردن موجب بازیابی جریان خون شده و سریعا، حالت گزگز پاها را برطرف می کند.
- فیزیوتراپی نیز می تواند بسیار کمک کننده باشد.
- داروهای ضدالتهاب مانند آسپرین یا ایبوبروفن برای مواردی که علائم بسیار خفیف هستند، تجویز می شوند.
- داروهای ضدافسردگی. در موارد پیچیده تر که گزگز پاها کمی بیشتر است، ممکن داروهای ضدافسردگی مانند آمیتریپتیلین تجویز شود. دوز دارو بدین منظور بسیار کمتر از دوز مصرفی برای درمان افسردگی است.
- داروهای مخدر. در موارد بسیار شدیدتر، داروهای مشتق شده از تریاک مانند کدئین تجویز می شود.
- مکمل های حاوی ب.کمپلکس و خصوصا ویتامین B12. مکمل های ویتامین باید با احتیاط مصرف شوند چرا که برای مثال مصرف دوز بیش از حد ویتامین B6 می تواند خود باعث بروز سوزن سوزن شده و خارش شود.
- گفته می شود که طب سوزنی و ماساژ قسمتی از پا که دچار گزگز و بی حسی شده است نیز می تواند این علائم را بهبود دهد.
- ماساژ دادن خود با روغن های گیاهی گاهی می تواند مفید باشد. زدن پمادهایی که حاوی کپساسین هستند، تا حدودی موجب بهودی پا می شود. کپساسین ماده ای است که موجب تند شدن فلفل می شود.
- همچنین بهتر است لباس و کفش های گشاد بپوشید.
درمان علت اصلی بروز مشکل
قبل از تجویز هر دارو یا روش درمانی باید بیمار به خوبی معاینه و ارزیابی شود تا دلیل اصلی مشکل او مشخص شود. بهترین راه برای درمان کردن این مشکل پیدا کردن علت زمینه ای و برطرف کردن آن است. راه های درمانی پرکاربرد برای درمان نوروپاتی عبارتند از:
- برطرف کردن بیماری یا عارضه ی موجود در عضلات، استخوان ها یا ستون فقرات
- بهبوبد تغذیه ی بیمار و رساندن مواد مغذی به بدن او
- کنترل کردن بیماری خود ایمنی
- درمان اعتیاد و سوء مصرف الکل
درمان های کایروپراکتیک که توسط متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ارائه می شود، استراتژی ها و راه حل های بسیار مفیدی را برای درمان نوروپاتی به روش های کاملا اختصاصی ارائه می دهد.
سندروم ضعف پاها باعث ایجاد احساس ناراحتی و گزگز پا در ساق پا ها میشود.به همین دلیل برای آرام شدن پاها شما مجبور به تکان دادن پاهایتان هستید. ضعف رفتن ساق پا زمان استراحت ودرپایان روز اتفاق می افتد.اگر علائم این عارضه خفیف باشد درمان پا درد نیاز نیست اگر این شرایط باعث ایجاد ناراحتی درفرد شوند بوسیله مصرف دارو می توانید علائم را کاهش دهید و علت ضعف رفتن ساق پا را رفع میکند .
علائم و نشانه ها
اکثر افرادی که دچار این سندرم هستند با ضعف و ناراحتی در ساق پا مواجه میشوند.احساس این اختلال مانند برق گرفتکی ،دندان درد،یا احساس ریختن آب بروی ساق پا،بی قرار پا،پرش ،لزرش و تکان خوردن و ناراحتی است.تعدادی ازبیمارن از دردهای شدید ساق پا شکایت دارند.احساسات نامطلوبی که درساق پا ایجاد میشود شما رامجبور به تکان دادن پا ها میکند.
زمانیکه این احساسات نامطلوب هر60-10 ثانیه رخ میدهد شما دچار ضعف در پا میشوید.
به صورت کلی علائم آن شامل موارد زیراست
– علائم زمانیکه درحال استراحت هستید نشسته اید یا در رختخواب دراز کشیده اید بیشترمیشود این علائم در مواقعی مانند نشستن روی صندلی های سینما بیشترمیشود
– علائم در هنگام عصر بیشتر میشود مخصوصا هنگامیکه فرد میخواهد درهنگام عصر استراحت کند باعث برهم زدن خواب او میشود علائم باعث اختلال درخواب فرد میشود و روز بعد را برای او کسل کننده وخسته کننده میکند.
– علائم بوسیله حرکت ،راه رفتن،ماساژ وکشش ساق پا کاهش میابد.اما این علائم بعداز یک استراحت کوتاه دوباره باز می گردد.
– معمولا این علائم بر روی دوساق پا و همزمان بر روی بازو ها هم تاثیرمیگذارد
ازبین 4 نفری که دچارضعف پا هستند 3 نفرشان ساق پایشان را درهنگام خوا ب تکان میدهند.که به آن تکان دادن دوره ای اندام ها ی تحتانی درخواب گفته میشود. این حرکات میتواند باعث بیدارکردن خودتان یا فردی که درکنارشما است ازخواب شود.تعدادی از این حرکات میتواند زمانیکه شما ازخواب بیدار شده اید ودررختخواب دراز کشیده اید انجا م شود.
میزان علائم ضعف پا متفاوت است این علائم شامل ضعف های خفیف درساق پا دربعضی ازروزها هنگا م عصر ودرد های شدید که درهرروز عصروشب یا درطول روز رخ میدهد وباعث برهم زدن خوا ب شما میشود.خیلی ازافراد زمانیکه دچارضعف های شدید شدند پای خود را به جایی میکوبند. درصورتیکه فرد ی دچار دردهای خفیف وشدید شود ممکن است باعث ایجاد نگرانی وافسردگی در اوشود.
علاوه برعلائم نامطلوبی که گفته شد بسیاری ازافراد ممکن است دچا رخستگی های پایدار در ساق پا شوند.
این علائم باعث تکان دادن پاها درخواب میشود وخواب شبانه شما را به هم میزنند خستگی که درطول روز برای ساق پا ایجاد میشود میتواند باعث برهم زدن خواب شود.
ازبین 10 نفر حدودا یک نفر دچار ضعف در پا است این سندروم میتواند درهرشخص با هررده سنی رخ دهد ودر خانمها بیشترازآقایان اتفاق می افتد.
علت ها و دلایل
دراکثرموارد دلایل ضعف ماهیچه های پا نامشخص است که به آنها موارد ناشناخته یا اولیه گفته میشود این عارضه معمولا در افراد جوان زیر 45 سال رخ میدهد وعلائم آن بعداز سالها به آرامی شدید تر میشود.
دلیل آن هم ممکن است ازبین رفتن یا کمبود یک ماده شیمیایی درمغزبه نام دوپامین باشد.اما مشخص نیست که چرا این اتفاق رخ میدهد.درمواردی هم ممکن است ضعف پاها ارثی باشد وافراد دیگر درخانواده به آن دچار باشند.
-
دلایل ثانویه
علائم سندروم ضعف پا میتواندبر اثر پیشرفت شرایط دیگری که شامل موارد زیر است رخ دهد
1- بارداری :دربین 5 خانم باردار یک نفر دچار ضعف پا میشود(مخصوصا درماه ها ی آخر با رداری)وعلائم آن بعدا ز بدنیا آمدن نوزاد رخ میدهد
2- کمبود آهن که باعث ایجاد کم خونی میشود اگر این عامل باعث ضعف پاها شود میتوانید با مصرف قرص های آهن آنرا درمان کنید
3- ممکن است براثر مصرف بعضی ازداروها ضعف درپاها ایجادشود مانند داروهای ضدافسردگی،آنتی هیستامین،داروی دوپامین،داروهای کلسیوم ساز،فنیتوئین یا استروئید
4- علائم بیماری هایی مانند اختلالات کلیوی،بیمای پارکینسون،دیابت ،کم کاری غده تیروئید
تشخیص
پزشک بوسیله علائمی که دربدن ایجادمیشود میتواند بروز این سندروم را تشخیص دهد.تست خاصی برای تشخیص این عارضه وجود ندارد.اما درصورتی که علائم ثانویه مانند فقر آهن یا اختلال کلیوی باعث ضعف پا شود پزشک انجام تست هایی مانند آزمایش خون را به بیمار توصیه میکند.
راه های درمان
از بهترین راه ها و روش های درمان ضعف رفتن ماهیچه ساق پا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
درمان ها برای درمان علائم ثانویه مانند فقرآهن که باعث ضعف پا شده است انجام میشود.ودرصورتی که مصرف بعضی ازداروها باعث ایجاد عوارض جانبی چون ضعف پا میشوند باید داروها بوسیله پزشک تغییر داده شود.اگر چه اکثر افرادی که دچار ضعف پا میشوند ازنوع خفیف آن است
درصورتیکه ضعف پا به صورت خفیف باشد هیچ درمانی نیاز ندارداکثر افرادی که دچار ضعف پا به صورت خفیف هستند نگران هستند که مشکل جدی برای آنها وجودندارد ودچاراختلالات جدی درعصب های ساق پا نباشند.درصورتی که علائم باعث آزا ر فرد شد موارد زیر توصیه میشود
-
تزریق
درمان ها اولیه با تزریق فولیک اسید درطول 3 هفته انجام میشود دراکثر افراد بعد ازتزریق فولیک اسید علائم ضعف ماهیچه ها بهبود میابد
مصرف مکمل های خوراکی مانند ویتامین نمیتواند مانند تزریق فولیک اسید موثر باشد رژیم غذایی واصلاح سبک زندگی هم میتواند باعث کاهش علائم سندروم ضعف پا شود.غداها هم باید ازلحاظ ایجاد حساسیت تست شوند تا ازایجاد ضعف ساق پا جلوگیری شود.
میزان آهن موجود دربدن هم باید کنترل شود ودرصورت کمبود آن ،با مصرف قرص این کمبودجبران شود.زمانیکه جریان خون دربدن باعث ایجاد ضعف درپاباشد تزریق درون رگ مخصوصا تزریق پلاکت برای بهبود جریان خون انجام میشود
تحقیقات دیگری نشان میدهد که کاهش هورمون کورتیزول درهنگام عصر ودرساعات اولیه شب باعث ایجاد ضعف پا میشود.تزریق کورتیزول دردوزهای پایین میتواند باعث جبران کورتیزول شود وضعف پا کاهش میابد.
-
داروها
درصورتی که علائم بوسیله مواردی که اشاره شدکاهش نیافت پزشک مصرف دارو را به شما پیشنهادمیکند.
داروی دوپامین یکی ازداروهایی است که برای درمان ضعف پا تجویزمیشود این دارو در انواع وبرندهای مختلفی وجوددارد.مصرف دوپامین در سطوح ضعیف درافرادی که دچار ضعف پا هستند توصیه میشود.
داروهای دوپامین که برای ضعف پا تجویز میشود شامل پارامیپکسول،روپینیرول،روتیگوتین است درصورتیکه یکی ازاین داروها را مصرف کنید با کاهش علائم ضعف پا مواجه خواهیدشد.
دوپامین مانند هرنوع داروی دیگری متیواند دارای عوارض جانبی باشد رایجترین عوارض جانبی این دارو شامل حالت تهوع واستفراغ،رنگ پریدگی،خستگی،اختلال درخواب است.اگر چه اکثر افراد با مصرف این دارو دچار هیچ گونه عوارض جانبی نمی شوند یا عوارض جانبی خفیفی ایجاد میشود وبا مصرف مکرر آن عوارض جانبی آن ازبین میرود.
داروهای دیگر که متیواند برای درمان ضعف پا استفاده شود شامل موارد زیراست
کاربا مازپین،گابا پنتین ،پریگابالین ،مسکن های قوی،بنزودایزپین است
درصورتیکه هیچ کدام ازاین درمان ها موثر نباشد مورددیگری برای درمان وجود دارد
-
تمرینات ورزشی
شواهد زیادی وجود دارد که حاکی ازاین مورد است که انجام تمرینات منظم درطول روز میتواند باعث کاهش علائم ضعف رفتن ساق پا وکاهش حرکات ساق پا که هنگام خواب باعث برهم زدن خواب میشود شود.
به عنوان مثال افرادی که دچا رضعف پا هستند به دوگروه تقسیم شدند وبرروی آنهامطالعاتی انجام داده شد یک گروه آنها 3 جلسه دریک هفته تمرین انجام دادند وگروه دیگر هیچ تمرینی انجام ندادند بعد ازگذشت 20هفته گروهی که تمرینات خاص انجام داده بودند درمقایسه با گروه دیگر دچار کاهش علائم شده بودند.اما برای اطمینان از این مطالعات تحقیقات بعدی نیازاست انجام این تمرینات باعث ایجاد ضرر نمیشود وشما میتوانید برای بهبود علائم این تمرینات را انجام دهید.
ارزیابی کلی
1- درصورتیکه علائم ضعف پا خفیف باشد سرگرم کردن خودتان مانندخواندن روزنامه ،تماشای تلویزیون میتواند موثرباشد
2- خوابیدن منظم باعث بهبود شرایط میشود این به این معنی است تلاش کنید هرشب دریک زمان خاصی به خواب بروید وروز بعد درزمان خاصی ازخواب بیدارشوید این ساعات را هرروز به صورت منظم انجام دهید
3- درهنگام عصر چرت نزنید
4- در طول روزتمرینات خاصی را انجام دهید (نزدیک به ساعت خوابتان نباشد)
5- قبل ازخواب ازمصرف نوشیدنی هایی که حاوی کافوئین هستند خودداری کنید
6- سعی کنید قبل ازرفتن به رختخواب کاملا آرام وریلکس باشید یک حمام آب گرم میتواند باعث آرامش شما شود
7- کاهش مصرف الکل وکافوئین این دو ماده باعث تشدید علائم میشوند درصورتیکه شما برای چندهفته مصرف نوشیدنی هایی که حاوی کافوئین هستند مانند چایی ،قهوه،کولا یا مصرف نوشیدنی های حاوی الکل را قطع کنید با بهبود ضعف پا مواجه میشوید.
درصورتی که علائم شما بهبود یافت بررسی کنید که تاچه میزان کافوئین والکل باعث ایجاد علائم شده اند مثلا شاید نیاز نباشد شما مصرف این دوماده را کامل قطع کنید وفقط با کم کردن میزان آنها علائم ضعف پا بهبود یافته باشد
8- حساس بودن ساق پا که درافراد مختلف متفاوت است موارد دیگری هم میتواندباعث ضعف پا شود مانند مصرف نمک