علائم دیسک گردن

تا به حال برای شما هم پیش آمده است که دچار دردهای در ناحیه گردن و یا گاها کمر شوید و اغلب فکر می‌کنید از خستگی یا فشار کاری زیاد است اما بعد از مدتی که به شکل روتین روزانه درآمده و کلافه تان کرده چه می‌کنید؟ در صورتی که درد‌ها بطور مداوم تکرار شوند ممکن است دیسک گردن و یا هرچیز دیگری باشد. به یک متخصص متبحر مراجعه می‌کنید تا با توجه به علائمی که دارید علل بروز این عارضه را برآورد و تشخیص به هنگام را به خوبی انجام داده و در نهایت با کمک تخصص و تبحر خود گزینه درمانی مناسب شما را انتخاب کند، در نهایت بهبودی نصیب حال‌تان شود.

در ادامه این مطلب از مجله درمانکده نیز در خصوص این عارضه شایع در میان اغلب مردم اطلاعات بیشتری در اختیارتان قرار می‌دهیم تا با دانش کافی اگر سراغ‌تان آمد با آن برخورد کرده و در همان روزهای اول علائم به پزشک مراجعه کرده تا درمانگر هرچه سریع‌تر در همان مراحل اولیه و خفیف بیماری را بهبود بخشد و دیگر نیازی به درمان‌های سنگین تر از جمله جراحی و … نباشد.

درک آناتومی ستون فقرات

مهره‌های ستون فقرات شما از 33 استخوان تشکیل شده است که به هم قفل می‌شوند تا ستون فقرات شما را تشکیل دهند. هر مهره با توجه به موقعیت‌ش در ستون فقرات شماره‌گذاری و دسته بندی می‌شود. از بالا به پایین، نواحی گردن، قفسه سینه، کمر، ساکروم و دنبالچه هستند.

صرف نظر از این‌که مهره‌ها در کجا قرار دارند، بین هر مهره یک دیسک بین مهره‌ای وجود دارد. این دیسک بالشتکی در بین هر مهره قرار می‌گیرد و از مالیدن استخوان‌ها به یکدیگر جلوگیری می‌کند. دیسک بین مهره‌ای از حلقه و یک هسته ساخته شده است. هسته پر از ژل است و اگر زمانی از فتق دیسک شنیدید، این ژل است که از دیسک بیرون زده و باعث درد می‌شود.

در صورتی دچار درد دائم در نواحی گردن می‌شوید بهترین کار مراجعه به دکتر متخصص ارتوپد است. این دکتر پس از بررسی دقیق می‌تواند علت درد شما را تشخیص داده و مراحل درمان را آغاز کند. در صورتی که درد شما دائمی نیست اما نیاز به مشورت با دکتر دارید بهتر است از طریق مشاوره آنلاین با دکتر متخصص ارتوپد مشکل خود را بیان کنید و از راهنمایی دکتر بهره‌مند شوید.

بیشتر بخوانیم: گردن درد و شیوه های درمان خانگی + انواع درد پشت گردن

نقش دیسک‌ها در بدن

دیسک‌ها بالشتک‌های غضروفی هستند که بین استخوان‌های پشتی (مهره‌ها) قرار گرفته‌اند که ستون فقرات شما را تشکیل می‌دهند. آن‌ها از یک مرکز ژل مانند و غنی از آب ساخته شده‌اند که توسط یک حلقه بیرونی فیبری سخت محافظت می‌شود. در حالی که مهره‌ها شما را به حالت عمودی نگه می‌دارند و از نخاع محافظت می‌کنند، دیسک‌ها در حین حرکت بدن، ضربه‌های وارده به ستون فقرات را جذب می‌کنند. دیسک‌ها نزدیک به اعصاب نخاعی بزرگ قرار می‌گیرند زیرا اعصاب مانند شاخه‌های درخت از نخاع خارج می‌شوند.

از آن‌جایی که اعصاب بسیار حساس هستند، فتق دیسک (پارگی)، می‌تواند به عصب فشار وارد کند و درد زیادی ایجاد کند. در برخی موارد، خود مواد دیسک می‌تواند به عنوان یک محرک شیمیایی نسبت به اعصاب عمل کند. در موقعیت‌های جدی‌تر، دیسک می‌تواند روی نخاع شما فشار بیاورد و باعث ضعف و نیاز به جراحی فوری شود.

انواع درد‌های دیسک گردن

هفت دیسک در ناحیه گردن وجود دارد. گردن فشار چرخشی بیشتری نسبت به سایر نواحی مانند ناحیه قفسه سینه (وسط پشت) دریافت می‌کند تا بتواند حرکات سر را فعال کند. بنابراین، ستون فقرات گردنی شما بیشتر در معرض آسیب دیسک است.

ضربه یا ساییدگی ساده که با افزایش سن مشاهده می‎شود، می‌تواند باعث تعدادی از مشکلات رایج دیسک شود. درد ناشی از آسیب دیسک با ترکیبی از موارد زیر شروع می‌شود:

1. آسیب عصبی: دیسک آسیب دیده به عصب فشار می‌آورد و باعث ایجاد درد در یک الگوی خاص در پایین بازو می‌شود.
2. التهاب: زمانی ایجاد می‌شود که مرکز ژل مانند دیسک نشت کند و اعصاب مجاور را تحریک کند. این می‌تواند پس از پارگی دیسک یا پس از برآمدگی دیسک اتفاق بیفتد.
3. اسپاسم عضلانی: درد در نتیجه سفت شدن عضلات در ناحیه آسیب دیده شروع می‌شود.

فتق دیسک گردن چیست؟

قسمت گردن، ستون فقرات از هفت استخوان (مهره) ساخته شده است که توسط دیسک‌های بالش مانند از هم جدا شده‌اند. این دیسک‌ها مانند ضربه‌گیر برای سر و گردن هستند. آن‌ها استخوان‌ها را در کنار هم به صورت منظم و نرم نگهداری می‌کنند و اجازه می‌دهند سر و گردن خم شود. عارضه بیرون‌زدگی دیسک گردن به درد در این قسمت گردن از ستون فقرات اشاره دارد. این دیسک‌ها ممکن است پاره و باعث شود مایع داخل به اعصاب اطراف گردن فشار بیاورد. برای برخی، جراحی جایگزینی دیسک با دیسک مصنوعی ممکن است یک گزینه درمانی مناسبی به شمار آید.

گردن درد و علائم ناشی از فتق دیسک مشکلات رایج بسیاری از بزرگسالان است. گردن از ساختارهای آناتومیک مختلفی از جمله: ماهیچه‌ها، استخوان‌ها، رباط‌ها و مفاصل تشکیل شده است. هر یک از این ساختارها دارای پایانه‌های عصبی هستند که می‌توانند مشکلات دردناک را هنگام بروز تشخیص دهند.

بیشتر بخوانیم: خار پاشنه پا و راه های خلاص شدن از آن

علائم دیسک گردن

فتق دیسک در گردن می‌تواند باعث درد گردن، درد شدید بازو، درد شانه و بی حسی یا گزگز در بازو یا دست شود. کیفیت و نوع درد می‌تواند متفاوت باشد از مبهم، دردناک و دشوار به موضع‌گیری تا تیز، سوزش، و به راحتی قابل تشخیص است. درد در بازوها و هم‌چنین گردن معمولا اولین علامتی است که ریشه‌های عصبی شما به دلیل مشکلی در گردن شما تحریک شده است. علائمی مانند: بی حسی، سوزن سوزن شدن و به ویژه ضعف در عضلات بازوها، علائم هشداردهنده‌ای هستند که ممکن است مشکل شما جدی‌تر باشد. ضعف در بازوها نشانه قطعی این است که باید در مورد گردن درد خود به پزشک مراجعه کنید.

علل بروز دیسک گردن

بسیاری از دلایل شامل تغییرات دژنراتیو طبیعی در دیسک ها با افزایش سن است. وضعیت بدنی نامناسب و کار سخت با روش های ضعیف بلند کردن بدن ممکن است این تغییرات را بدتر کند. دیسک ها به آرامی فرسوده می شوند، کمتر چاق و صاف می شوند. وقتی فضای دیسک به اندازه‌ای باریک می‌شود که مهره‌ها به هم ساییده می‌شوند، لبه‌های مهره‌ها دچار ساییدگی و پارگی می‌شوند. سپس، خارهای استخوانی ایجاد می شوند که ممکن است شروع به فشار بر روی نخاع یا ریشه عصبی کنند. با تحریک عصب، درد، گزگز، بی حسی یا ضعف ممکن است رخ دهد.

تغییرات یا ضربه های مشابه ممکن است غضروف سخت اطراف هر دیسک را ترکاند. مواد دیسک ممکن است به داخل کانال نخاع برآمده (فتق) شده و طناب نخاعی یا ریشه عصبی را فشار دهد (فشرده کند).

بیشتر بخوانیم: گودی کمر، علائم و نشانه های بروز آن

عوامل متعددی خطر فتق دیسک را افزایش می‌دهند:

• انتخاب‌های سبک زندگی مانند: استفاده از تنباکو، عدم ورزش منظم و تغذیه ناکافی به طور قابل توجهی به سلامت دیسک کمک می‌کند.
• با بالا رفتن سن بدن، تغییرات طبیعی بیوشیمیایی باعث خشک شدن تدریجی دیسک‌های بین مهره‌ای می‌شود که بر استحکام و انعطاف پذیری دیسک تأثیر می‌گذارد.
• افرادی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند نسبت به افرادی که وزن مناسبی دارند بیشتر در معرض خطر فتق دیسک قرار دارند.
• افرادی که از نظر فیزیکی مشاغل سختی دارند که شامل بلند کردن اجسام سنگین است نیز بیشتر در معرض خطر فتق دیسک هستند.
• افرادی که سابقه خانوادگی فتق دیسک دارند، بیشتر از افرادی که این بیماری را ندارند، دچار فتق دیسک می‌شوند.
• افرادی که سیگار می‌کشند به طور قابل توجهی در معرض خطر ابتلا به فتق دیسک هستند.
• فتق دیسک ممکن است برای هر فردی در هر سنی اتفاق بیفتد، اما در بزرگسالان جوان تا میانسالی که بیش از حد بدن خود کار می‌کنند، شایع است.

اگر فکر می‌کنید که در معرض خطر ابتلا به فتق دیسک هستید، مهم است که با یک متخصص پزشکی تماس بگیرید. ممکن است بتوانید با فعال ماندن، ترک سیگار و حفظ وزن در سطح سالم، خطر ابتلا به فتق دیسک را کاهش دهید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر فکر می‌کنید که فتق دیسک دارید، مهم است که در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. هر چه زودتر این عارضه تشخیص داده شود، سریع‌تر درمان می‌شود و زودتر می‌توانید کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشید.

چگونگی تشخیص دیسک گردن

پس از یک شرح حال کامل و معاینه عصبی، متخصص درد می‌تواند درد شما را تا سطح خاصی در ستون فقرات ردیابی کند. پزشک شما به دنبال ضعف، تغییر در رفلکس‌ها و از دست دادن احساس در پوست گردن، و انگشتان شما خواهد بود. از تست‌های تصویربرداری برای تایید یافته‌های امتحان استفاده خواهد شد.

بیشتر بخوانیم: جراحی تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی چیست؟

آزمایشات برای درد گردن

اشعه ایکس

 تصویربرداری اولیه برای ارزیابی نواحی استخوانی ستون فقرات شما.

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

 از یک میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد تصویری دقیق از ستون فقرات شما از جمله نخاع و ریشه‌های عصبی استفاده می‌کند.

توموگرافی کامپیوتری (CT)

اشعه ایکس از زوایای مختلف تصاویر مقطعی (برشی) از ستون فقرات شما ایجاد می‌کند.

سی تی میلوگرام

 یک آزمایش پیشرفته که در آن پزشک در طی سی تی اسکن رنگ را به مایع نخاعی شما تزریق می‌کند. نشان می‌دهد که در آن فشار روی نخاع یا اعصاب وجود دارد.

تست‌های عصبی

 الکترومایوگرام و مطالعات هدایت عصبی میزان حرکت سیگنال‌های الکتریکی در طول اعصاب را اندازه‌گیری می‌کنند تا آسیب را پیدا کنند.

بیشتر بخوانیم: جراحی دیسک گردن: تعویض یا فیوژن (الحاق)؟

درمان دیسک گردن

بسته به شدت بیماری شما، پزشک ممکن است چند گزینه درمانی را توصیه کند. برای جابجایی جزئی دیسک، اغلب برای تعیین این‌که آیا علائم فروکش می‌کنند یا خیر، استراحت پیشنهاد می‌شود. اگر علائم پس از یک دوره استراحت تجویز شده از بین نرفت، ممکن است نیاز به توانبخشی از طریق فیزیوتراپیست باشد. کشش ستون فقرات که به عنوان کشش شناخته می‌شود، می تواند توسط فیزیوتراپ برای کاهش تنش روی دیسک بین مهره‌ها انجام شود.

عمل جراحی دیسک گردن

اگر درد و علائم با وجود درمان های غیر جراحی به تدریج تشدید شوند، ممکن است جراحی ستون فقرات گردنی توصیه شود. اگر فتق دیسک نخاع را فشرده می کند (یعنی میلوپاتی)، ممکن است جراحی لازم باشد. هدف از جراحی ستون فقرات برداشتن فشار اعصاب است که فتق دیسک را فشرده می‌کند. متداول ترین روش دیسککتومی است یا برداشتن جزئی یا کامل دیسک آسیب دیده، این جراحی معمولاً از جلوی گردن انجام می‌شود (به نام دیسککتومی قدامی).

گاهی لازم است با برداشتن بخشی از لامینا از پشت به فتق دیسک دسترسی پیدا کرد. یک صفحه استخوانی کوچک که کانال نخاعی را می‌پوشاند. نام این روش لامینکتومی (لامینکتومی خلفی) است. اغلب، هر یک از این روش‌ها را می‌توان با حداقل تهاجم و گاهی اوقات در یک مرکز جراحی ستون فقرات سرپایی انجام داد. برای برخی از بیماران، جایگزینی دیسک مصنوعی یک گزینه جراحی است.

بیشتر بخوانیم: فیزیوتراپی چیست؟

بهبودی پس از تعویض دیسک گردن

درست پس از جراحی تعویض دیسک گردن، بیماران ممکن است کمی درد، ناراحتی یا اسپاسم عضلانی گردن را تجربه کنند. خوشبختانه، این به زودی محو خواهد شد و بیماران احتمالاً از تسکین درد بازو و گردن خود لذت خواهند برد. به آن‌ها دستور داده می‌شود که ناحیه برش خود را تمیز و خشک نگه دارند و از رانندگی، بلند کردن وسایل سنگین، رانندگی و سیگار کشیدن خودداری کنند. در بسیاری از موارد، فیزیوتراپی و داروهای مسکن را توصیه می‌کند. اگرچه اکثر بیماران تنها به یک هفته تا 10 روز مرخصی از کار نیاز دارند، اما آن‌هایی که از نظر فیزیکی مشاغل سختی دارند ممکن است نیاز به 6 هفته مرخصی داشته باشند.

درمان غیر جراحی دیسک گردن

چندین روش غیر جراحی برای درمان دیسک گردن وجود دارد، از جمله:

• استراحت و بی‌حرکتی گردن
• داروها
• فیزیوتراپی
• درمان تزریق استروئید اپیدورال

استفاده از درمان‌های غیر جراحی به عنوان استاندارد مراقبت از عصب تحت فشار در گردن با شواهد علمی مختلفی پشتیبانی می‌شود. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که دیسک گردن را معمولاً با گذشت زمان و بدون نیاز به جراحی بهبود می‌یابد. یک تحقیق، یافته‌های بیش از 1200 مطالعه منتشر شده قبلی در مورد فتق دیسک گردن را که بدون جراحی درمان می‌شوند، خلاصه کرد.

این نشان داد که اکثریت قریب به اتفاق بیماران در طول دو تا سه سال نتایج و علائم خوبی داشتند. 13 مطالعات دیگر روی بیمارانی که تحت درمان غیر جراحی قرار گرفته‌اند نشان داده است که فتق دیسک قابل مشاهده در MRI در اسکن‌های مکرر پس از مدتی کاهش می‌یابد. اگرچه مطالعات متعدد نتایج خوبی را در درمان‌های غیرجراحی نشان دادند، اما مطالعات بسیار کمتری وجود دارد که به طور قطعی از استفاده از درمان فشرده‌تر با تزریق استروئید اپیدورال به عنوان دلیل اصلی بهبودی حمایت می‌کند.

بسیاری از مطالعات نتایج خوبی را با استفاده از روش تزریق استروئید اپیدورال در بیمارانی که به درمان‌های اولیه پاسخ ‌نمی‌دهند، گزارش کرده‌اند. اما مطالعات کامل با تعداد بسیار زیادی از بیماران که از روش‌های تصادفی‌سازی و پیگیری خوب استفاده می‌کنند، به سادگی در دسترس نیستند. مطالعات جدید به اصلاح تکنیک‌های واقعی و ایمنی این روش‌ها کمک کرده است. این شامل انطباق گسترده‌تر استفاده از راهنمایی رادیولوژیک برای روش‌های تزریق، بهبود کیفیت ابزارهای تصویربرداری فلوروسکوپی، و توصیه‌هایی در مورد تکنیک‌های خاص برای خود روش‌ها است.

بیشتر بخوانیم: جراحی تعویض شانه ؛ ضرورت، چگونگی، شرایط و عوارض

استراحت و بی حرکتی گردن

در مرحله حاد این مرحله، ممکن است پرهیز از حرکات تکراری گردن و هم‌چنین حرکات سنگین یا بلند کردن سنگین مهم باشد. قسمت نرم گردنی اغلب برای محدود کردن حرکت گردن و ایجاد آتل برای موقعیت راحتی در هنگام استراحت مفید است.

دارو‌درمانی

در صورت امکان، پزشک شما ممکن است داروهای ضد التهابی را تجویز کند، به خصوص در ابتدای مشکل. برخی از این بیماری‌هاا به تنهایی به داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) پاسخ می‌دهند، اما یک دوره کوتاه از داروهای کورتیکواستروئیدی خوراکی نیز اغلب تجویز می‌شود.

داروهایی که شامل گاباپنتین و پرگابالین هستند اغلب برای تسکین علائم درد ناشی از رادیکولوپاتی استفاده می‌شوند. این داروها متفاوت از داروهای ضد التهاب عمل می‌‌کنند. (این داروها هم‌چنین، هرچند کمتر، برای بیمارانی که از اختلالات تشنج رنج می‌برند استفاده می‌شود.) در برخی موارد، ممکن است موثرتر از سایر داروهای ضد درد باشند.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپیست می‌تواند کشش متناوب را برای کمک به تسکین درد اعمال کند. اگر کشش مؤثر باشد، بیمار می‌تواند یک واحد کشش بخرد و به طور منظم کشش را در خانه انجام دهد. هنگامی که درد کاهش می‌یابد، دامنه حرکتی و تمرینات تقویتی می‌تواند به بازیابی تدریجی نواحی در گردن و شانه که در اثر عدم استفاده و درد ضعیف شده‌اند، کمک کند.

درمان تزریق استروئید اپیدورال

در بسیاری از موارد، درمان‌های فوق برای رادیکولوپاتی بی اثر هستند. تزریق استروئید اپیدورال ممکن است برای بیمارانی مفید باشد که نوع درد پایدار آن‌ها ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد. یک روش تزریق اپیدورال ترانس فورامینال را می‌توان به صورت سرپایی با استفاده از فلوروسکوپی انجام داد.

یک متخصص آموزش دیده از اسکن MRI و معاینه فیزیکی برای شناسایی ناحیه مشکوک به آسیب استفاده می‌کند. تحت هدایت فلوروسکوپی، یک سوزن در بیشتر موارد تنها با بی حسی موضعی به ناحیه‌ای از عصب تحت فشار هدایت می‌شود. نحوه عملکرد آن به این صورت است، غشایی که ستون فقرات و ریشه‌های عصبی را می‌پوشاند، دورا نامیده می‌شود. فضای اطراف دورا فضای اپیدورال است. تزریق اپیدورال داروی ضد التهابی را در فضای اپیدورال قرار می‌دهد تا التهاب ریشه‌های عصبی را کاهش دهد.

این درد را کاهش می‌دهد و امیدواریم به روند بهبودی کمک کند. تزریق ممکن است باعث تسکین دائمی شود، ممکن است باعث تسکین موقت درد برای چندین ماه در حالی که آسیب یا علت اصلی در حال بهبود است، باشد. بسته به بیمار و علت رادیکولوپاتی، بهبود ممکن است بلافاصله یا ظرف دو هفته رخ دهد.

برخی از بیماران پس از یک بار تزریق پاسخ خواهند داد، اما برخی دیگر ممکن است به سه تزریق نیاز داشته باشند که در طول یک دوره بهبودی یک تا سه ماهه پراکنده شوند. اکثر بیماران از یک برنامه تمرینی تدریجی که به طور هم‌زمان با هدایت و نظارت فیزیوتراپیست انجام می‌شود، بهره مند می‌شوند.

بیشتر بخوانیم: جراحی تعویض شانه ؛ ضرورت، چگونگی، شرایط و عوارض

بایدها و نبایدهای بعد از درمان دیسک گردن

• هنگام نشستن و راه رفتن از وضعیت بدنی مناسب استفاده کنید.
• همیشه هنگام سفر با وسیله نقلیه موتوری از کمربند ایمنی ببندید.
• هنگامی که در رختخواب دراز کشیده‌اید، یک بالش زیر سر و گردن خود قرار دهید.
• ورزش‌های روزانه مورد تایید پزشک معالج خود را انجام دهید. به آرامی گردن خود را کشیده و خم کنید. وزن ایده آل خود را حفظ کنید.
• اگر علائم شما بسیار بدتر شد یا ضعف جدیدی دارید، با درمانگر خود تماس بگیرید.
• اگر در راه رفتن مشکل دارید، ضعف دارید، نمی‌توانید اندام خود را حرکت دهید، یا کنترل روده یا مثانه خود را از دست می‌دهید، با پزشک خود تماس بگیرید.
• آسیب به ستون فقرات گردنی خود را به حداقل برسانید. در ورزش‌های تماسی از لباس‌های محافظ استفاده کنید.
• عادت نکنید که گردن خود را بیرون بیاورید.
• تا زمانی که متخصص بگوید که می‌توانید، به سرکار خود برنگردید.
• تا زمانی که با درمانگر خود مشورت نکنید، فعالیت‌های شدید انجام ندهید.
• تا زمانی که بدون داروی ضددرد احساس درد نکردید، رانندگی را از سر نگیرید.

بیشتر بخوانیم: تشخیص و درمان شکستگی استخوان

پیشگیری بهتر از درمان

بیماری دیسک یک بیماری مزمن و اغلب روندی آهسته است. احتمالاً بین اولین ته کمر درد و دیسک‌های بسیار خشک شده فاصله خواهید داشت. برای کاهش خطر یا پیشرفت می‌توان کارهای زیادی انجام داد.

• سیگار را ترک کنید، یا بهتر است، شروع نکنید.
• فعال باشید: ورزش منظم برای افزایش قدرت و انعطاف عضلاتی که ستون فقرات را احاطه کرده و حمایت می‌کنند.
• برای جلوگیری از فشار بر ستون فقرات و فتق دیسک خود، با مکانیک مناسب بدن بلند شوید
• وزن بدن سالم را حفظ کنید، BMI بالا باعث ایجاد استرس‌های اضافی بر ستون فقرات می‌شود
• مصرف الکل را کاهش دهید
• از ویتامین‌ها و مکمل‌ها مانند: کلسیم، آهن و روی برای کمک به حفظ ساختار استخوانی سالم استفاده کنید.

سوالات متداول

در صورت تشخیص فتق دیسک، آیا باید جراحی کرد؟

لازم نیست. پس از تشخیص فتق دیسک، متخصصان ستون فقرات متخصص معمولاً برنامه مراقبتی شما را با فیزیوتراپی تخصصی ستون فقرات آغاز می‌کنند. داروها معمولاً برای کنترل درد، التهاب، اسپاسم عضلانی و اختلال خواب استفاده می‌شوند. علاوه بر این، تزریق استروئید ممکن است به تاخیر در مداخله جراحی کمک کند.

سخن پایانی

با توجه به مطالب مذکور لازم است جهت برخورداری از بهترین شیوه درمانی از بهترین متخصص ارتوپدی در خصوص این عارضه کمک بگیرید تا هر گونه عوارض جانبی و خطرات جدی در امان بمانید. پس با انتخابی هوشمندانه از پزشک خود می‌توانید سلامتی خودتان را تضمین کنید.

یکی از خدمات اصلی درمانکده نوبت دهی آنلاین و مشاوره آنلاین پزشکی می باشد. با استفاده از این خدمات می توانید در زمان خود صرفه جویی کنید و با چند پزشک متخصص مشورت کنید. از اینکه تا پایان این مطلب با درمانکده همراه بودید از شما سپاسگزاریم.

 9,242 بازدید

دیسک گردن چیست و چرا به وجود می‌آید؟ آیا می‌توان از ابتلا به دیسک گردن پیشگیری کرد؟ چگونه بدانیم که دیسک گردن داریم یا خیر؟ در این مقاله به تمام این سوالات پاسخ خواهیم داد.

از علایم این بیماری به درد در ناحیه‌ی گردن و بازو، بی‌حسی و یا مور مور شدن عضلات میتوان اشاره کرد، درد به علت فشار دیسک بر عصب نخاعی ایجاد می‌شود. 

استراحت کافی، مصرف داروهای مسکن، تزریق نخاعی و فیزیوتراپی راه‌های درمان بیماری است. بیش‌تر مبتلایان بعد از 6 هفته درمان شده و به زندگی روزمره‌ی عادی خود باز خواهند گشت. اگر علایم بیماری ادامه داشته باشد، جراحی پیشنهاد می‌شود.

دیسک گردن چیست؟

دیسک لایه ای است که بین مهره های ستون فقرات قرار دارد .دیسک از یک قسمت سفت تر خارجی و یک هسته ژله ای در مرکز تشکیل شده است.دیسک گردن (cervical disk) زمانی اتفاق می‌افتد که ساختار ژلی مانند موجود در هسته‌ی دیسک به فضای بیرون راه پیدا می‌کند. مثل وقتی که یک دونات ژلی را از وسط فشار داده و ژل درون آن به بیرون ریخته می‌شود.

فتق دیسک گردن سبب ایجاد فشار و التهاب بر اعصاب نخاعی می شود و  احساس درد ایجاد  خواهد کرد. به مرور زمان این بیرون افتادگی دیسک کوچک شده و فرد درد را به صورت جزئی احساس خواهد کرد و یا اینکه درد به صورت کامل برطرف خواهد شد. در بیش‌تر موارد درد بازو و گردن بعد از 6 هفته بهبود پیدا می‌کند. 

نام‌های زیادی برای توصیف فتق دیسک به کار می‌رود. زمانی که حلقه‌ی اطراف دیسک دست نخورده و سالم باشد، ولی برآمدگی ایجاد شده در آن به اعصاب فشار وارد کند به آن دیسک برآمده گفته می‌شود. ولی فتق دیسک گردن کامل، زمانی اتفاق می‌افتد که وجود مشکلی در حلقه‌ی اطراف دیسک باعث شود که ماده‌ی ژل مانند موجود در هسته‌ی دیسک به بیرون راه پیدا کند. گاهی شدت بیماری زیاد می‌شود و در این حالت قطعه جدا شده‌ی دیسک به درون کانال نخاعی راه پیدا می‌کند. 

علایم دیسک گردن 

اگر فرد به دیسک گردن مبتلا باشد، دردی که فرد احساس می‌کند به سمت بازوها و گاهی دست‌ها منتشر می‌شود. گاهی فرد در ناحیه‌ی کتف و یا در نزدیکی آن‌ هم احساس درد خواهد داشت و در برخی اوقات فرد با چرخاندن گردن و خم کردن آن هم احساس درد خواهد داشت. دیگر علایم این بیماری شامل اسپاسم ماهیچه‌ای، درد به همراه بی‌حس شدن بازوها و ضعیف شدن ماهیچه‌های جلو بازو، پشت بازو و خمشی مچ دست هستند. 

علت بروز دیسک گردن چیست؟

از جمله علل بروز این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• ضربه خوردن
• وارد شدن آسیب به گردن
• بلند کردن اجسام به روش نادرست و برای دفعات زیاد 
• خشک شدن دیسک‌ها در اثر افزایش سن 
• ضعیف شدن فیبرهای سخت تشکیل دهنده‌ی حلقه‌ی اطراف دیسک 

 مایع ژل مانند درون هسته‌ی دیسک، ممکن است از دیسک خارج شده و ایجاد درد کند. ژنتیک، سیگار کشیدن و انجام دادن حرکات تکرار شونده‌ی زیاد ممکن است به آسیب‌های اولیه‌ی دیسک گردن منجر شود. 

چه افرادی بیش‌تر در معرض ابتلا به دیسک گردن هستند؟

دیسک گردن در افرادی که در دهه‌ی 30 و 40 زندگی خود هستند، بیش‌تر بروز می‌کند. با این همه میانسالان و افراد مسنی که حرکات پرخطر انجام می‌دهند، بیش‌تر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. چیزی در حدود 8 درصد فتق های دیسک در ناحیه‌ی گردن رخ می‌دهد. 

تشخیص بیماری دیسک گردن

فرد در هنگام احساس درد ابتدا باید با پزشک خود مشورت کند. پزشک بعد از گرفتن شرح حال بیمار، تشخیص می‌دهد که کدام یک از عادت‌های بیمار و سبک زندگی او در وقوع بیماری موثر بوده است. بعد از آن معاینه‌ی جسمی و بالینی انجام خواهد شد تا محل دقیق درد و ماهیچه‌های ضعیف و بی حس تشخیص داده شوند. 

ام آر آی 

در این روش با کمک امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی بسیار قوی، تصویری دقیق و پر از جزئیات از بافت‌ها و ساختارهای داخلی بدن گرفته می‌شود. بر خلاف رادیولوژی در واقع تصاویر به دست آمده با ام آر آی (MRI) محل دقیق دیسک گردن و عصب درگیر را نشان خواهد داد. گاهی برای نمایش تصویر با وضوح بالاتر ماده رنگی به فرد تزریق می‌شود. 

این روش تشخیصی به تشخیص رشد بیش از اندازه‌ی استخوانی، تومورهای طناب نخاعی و یا آبسه‌ها هم کمک می‌کند. 

میلوگرام 

در روش میلوگرام (Myelogram) یک ماده‌ی رنگی به داخل مایع مغزی – نخاعی تزریق شده و بعد از آن تصویر اشعه ایکس گرفته می‌شود. با این روش فشار وارد شده به طناب نخاعی و یا عصب به دلیل دیسک گردن و یا دیگر بیماری‌ها مشخص خواهد شد. 

این ماده رنگی در تصاویر رادیولوژی سفید رنگ دیده می‌شود و به پزشک کمک میکند تا طناب و کانال نخاعی را به دقت و با جزئیات بررسی کند. این روش همچنین منجر به تشخیص تحریک عصب توسط دیسک، رشد بیش از اندازه‌ی استخوانی، تومورهای طناب نخاعی و یا آبسه‌ها هم کمک می‌کند. 

سی‌تی اسکن 

در این روش چندین تصویر رادیولوژی اشعه ایکس از چند جهت گرفته شده و بعد تصاویر با هم ترکیب می‌شوند. تصاویر به دست آمده از سی تی اسکن جزئیات ستون فقرات و بافت‌های اطراف آن را نشان خواهد داد. 

امکان گرفتن تصویر سی‌تی اسکن با تزریق ماده رنگی هم وجود دارد. با این روش می‌توان متوجه شد که کدام دیسک به صورت مشخص دچار آسیب شده است. 

 الکترومایوگرام و بررسی جریانات عصبی

الکترومایوگرام و بررسی جریانات عصبی به خوبی نشان می‌دهند که پالس‌های الکتریکی چگونه در بافت عصبی حرکت می‌کنند. با این روش به صورت دقیق محل عصب آسیب دیده مشخص خواهد شد. برای انجام روش بررسی جریان عصبی الکتروپدهایی روی پوست قرار داده شده و پالس‌های الکتریکی – عصبی و عملکرد عصب و عضله اندازه گیری خواهد شد. این روش پالس‌های الکتریکی عصب را با دقت اندازه گیری خواهد کرد. 

در جریان الکترو میوگرافی، پزشک سوزن‌های الکترود مخصوصی را به درون ماهیچه‌های مختلف فرو خواهد کرد. در این آزمایش فعالیت الکتریکی ماهیچه‌ها در هنگام انقباض و استراحت اندازه گیری خواهد شد.

از آن‌جایی که در حالت بیماری دیسک به ریشه‌های عصبی فشار وارد می‌کند، عصب قادر به حرکت طبیعی ماهیچه‌ها نخواهد بود. این آزمایش‌ها آسیب عصبی و ضعف ماهیچه‌ای را هم تشخیص خواهد داد. 

رادیولوژی 

این روش به تشخیص دیسک گردن منجر نمی‌شود، ولی اگر علت بروز درد، عفونت، تومور، اختلالات ستون فقرات و یا شکستگی استخوان باشد، با رادیولوژی تشخیص داده می‌شود. 

درمان‌ بیماری دیسک گردن

درمان معمول دیسک گردن شامل دارو، استراحت، ماساژ، فیزیوتراپی، ورزش‌های خانگی، آب درمانی، کایروپراکتیک و روش‌هایی کنترل درد است.

بیش‌تر از ۹۵ درصد افراد مبتلا به درد بازو‌ی ناشی از دیسک گردن بعد از حدود 6 هفته درمان بهبود پیدا کرده و به فعالیت‌های طبیعی روزمره‌ی خود باز خواهند گشت.

اگر فرد به این درمان‌ها پاسخ ندهد و یا اینکه علایم بیماری بدتر شود، پزشک جراحی را پیشنهاد خواهد کرد.

درمان‌های غیر جراحی دیسک گردن

• خود مراقبتی: در بیش‌تر موارد درد ناشی از دیسک گردن بعد از چند روز بهتر شده و با گذشت 4 تا 6 هفته به شکل کامل برطرف خواهند شد.

محدود کردن فعالیت‌ها، استفاده از یخ، کمپرس گرم و استفاده از داروهای مسکن به بهبود فرد کمک می‌کند.

• دارو :پزشک ممکن است داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی و یا داروهای استروئیدی تجویز کند. گاهی برای درمان اسپاسم ماهیچه‌ای شل کننده‌ی عضلات هم تجویز می‌شود.

داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی مانند آسپرین (aspirin)، ناپروکسن (naproxen)، ایبوپروفن (ibuprofen)، سلکوکسیب (celecoxib) برای کاهش التهاب و درد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

داروهای ضد درد (Analgesics) همچون استامینوفن (acetaminophen) در کاهش درد تاثیر زیادی دارند، ولی در عین حال مانند داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی نقشی در بهبود التهاب ایفا نمی‌کنند. استفاده‌ی طولانی مدت از داروهای ضد درد و داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی باعث زخم معده و مشکلات کلیوی و کبدی خواهد شد.

شل کننده‌های عضلات مانند متوکاربامول (methocarbamol)، کاریسوپرودول (carisoprodol) و سیکلوبنزاپرین (cyclobenzaprine) برای کنترل اسپاسم ماهیچه‌ای تجویز می‌شوند.

استروئید‌ها برای کاهش ورم و التهاب رشته‌های عصبی تجویز می‌شوند. این داروها خوراکی و برای مصرف 5 روز تجویز می‌شوند. مصرف این داروها معمولا بلافاصله اثر خود را در کاهش درد نشان می‌دهد.

تزریق استروئید :تزریق این دارو برای کاهش درد و التهاب مورد استفاده قرار می‌گیرد و تقریباً ۵۰ درصد بیماران بعد از تزریقاحساس بهتری خواهند داشت، هر چند که اثرات تزریق دارو موقتی است. برای اینکه اثر کامل‌تری داشته باشد تزریق در چند نوبت برای ماه‌ها و یا حتی سال‌ها  ادامه پیدا خواهد کرد. در کنار تزریق گاهی نیاز است که فرد فیزیوتراپی و تمرین‌های ورزشی هم انجام دهد.

• فیزیوتراپی: هدف از فیزیوتراپی این است که فرد هر چه سریع‌تر فعالیت‌های روزانه را از سر گرفته و دوباره آسیب نبیند.

در تمرینات فیزیوتراپی به فرد آموزش داده می‌شود که چگونه به شیوه‌ای درست جسم سنگینی را بلد کند، بایستد و یا راه برود. همچنین فرد حرکاتی برای تقویت عضلات گردن، بازو و کتف خواهد آموخت. این تمرینات به انعطاف پذیری ستون فقرات هم کمک می‌کند. انجام حرکات ورزشی کششی و قدرتی نقش مهمی در فرایند درمان را تشکیل می‌دهد و باید بیمار آن را همیشه انجام دهد.

• درمان‌های جایگزین: برخی بیماران با انجام یوگا، طب سوزنی٬ تغییر رژیم غذایی و انجام پرهیز غذایی و مدیتیشن درد خود را کنترل کرده و در حالت کلی از نظر سلامتی بهبود پیدا خواهند کرد.

درمان جراحی دیسک گردن

اگر علایم بیماری با روش‌های درمانی معمول بهبود پیدا نکند، جراحی یکی از گزینه‌ها خواهد بود. عوامل زیر در برنامه ریزی برای جراحی احتمالی موثر هستند

• سن بیمار 
• مدت زمانی که علایم وجود دارند 
• بیماری‌های دیگر فرد 
• جراحی‌های قبلی گردن 

رایج‌ترین راه جراحی دیسک گردن، روش جراحی قدامی (جلوی گردن) است. روش جراحی خلفی (پشت گردن) زمانی انجام می‌شود که نیاز به بر طرف کردن مشکلاتی دیگر مانند تنگی سرخرک کرنری باشد. 

دیسککتومی و فیوژن قدامی گردنی : در این روش جراح برش کوچکی را در قسمت جلویی گردن ایجاد می‌کند. بعد از آن عضلات، رگ‌های خونی و اعصاب کنار گذاشته می‌شود تا بافت استخوانی ستون فقرات و دیسک‌های بین مهره‌ای نمایان شود. 

آن قسمتی از دیسک که به اعصاب فشار وارد می‌کند در این روش برداشته خواهد شد. بعد از برداشتن قسمت آسیب دیده، برای پرکردن جای خالی از گرافت استخوانی و یک صفحه‌ی فلزی برای جوش دادن مهره‌ها استفاده می‌شود. با گذشت زمان گرافت استخوانی کار گذاشته شده به استخوان بالا و پایین جوش می‌خورد. صفحه‌ی فلزی و پیچ و مهره‌ها هم برای ثبات بیش‌تر ستون مهره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

جایگذاری دیسک مصنوعی : در جریان خارج کردن دیسک معیوب، یک وسیله‌ی متحرک که حرکات دیسک طبیعی را انجام می‌دهد به جای دیسک خارج شده، جایگذاری خواهد شد. این دیسک مصنوعی از پلاستیک و یا فلز ساخته می‌شود. 

نتایج این روش جراحی مانند روش اول است و عده‌ای هم معتقد هستند که دامنه‌ی حرکتی را محدود می‌کند، با این همه این فرضیه ثابت نشده است. 

دیسککتومی میکروسکوپی کم تهاجمی : در این روش جراح برش کوچکی را در قسمت پشتی گردن ایجاد می‌کند. بعد از آن لوله‌های کوچکی با قطر زیاد برای بزرگ کردن تونل ستون فقرات مورد استفاده قرار می‌گیرد. بخشی از استخوان هم خارج می‌شود تا ریشه‌ی نخاعی و دیسک در دسترس قرار گیرد. جراح برای خارج کردن دیسک معیوب از اندوسکوپ و یا میکروسکوپ استفاده می‌کند. در این روش بر خلاف دیگر روش‌ها به عضله آسیب کمی وارد خواهد شد. 

دیسککتومی خلفی گردنی : جراح شکاف کوچکی را در قسمت پشتی گردن ایجاد می‌کند. برای دسترسی به دیسک معیوب، عضلات کنار زده می‌شوند. بخشی از دیسک که به اعصاب فشار وارد می‌کند، به دقت برداشته می‌شود. در این روش فضایی که ریشه‌ی عصبی از طریق آن از نخاع خارج می‌شود هم برای جلوگیری از آسیب‌ها و مشکلات احتمالی بعدی بزرگ‌تر خواهد شد.

بهبود بیماری و پیشگیری از دیسک گردن

تنها 8 درصد از موارد فتق دیسک مهره‌ای از نوع فتق دیسک گردن است افراد و بعد از گذشت 6 هفته از درمان علایم بهبودی را مشاهده می‌کنند. 

انرژی مثبت داشتن، فعالیت‌های روزانه‌ی منظم و بازگشت دوباره به محیط کار، عواملی بسیار مهمی برای بهبودی به شمار می‌رود. اگر فرد قادر به انجام وظایف معمول خود نباشد، بهتر است با انجام یک سری از کارهای سبک آغاز کند. پزشک برای دوره‌های زمانی کوتاه دستورالعمل‌هایی برای انجام وظایف ارائه خواهد داد.

  نکات‌ اصلی برای پیشگیری شامل:

• بلند کردن اجسام سنگین به روش درست
• داشتن ساختار قامتی درست و مناسب در هنگام نشستن، ایستادن، حرکت کردن و خوابیدن
• داشتن برنامه‌ی ورزشی مناسب برای تقویت ماهیچه‌های گردن و جلوگیری از آسیب دوباره 
• داشتن محیط کاری مناسب و ارگونومیک
• داشتن وزن طبیعی
• داشتن روحیه‌ی خوب و کنترل استرس
• سیگار نکشیدن

هرگونه سوال در رابطه با موضوع این مقاله را می‌توانید در بخش نظرات بنویسید تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به سوالات شما پاسخ داده شود.

منبع:

mayfieldclinic