انیمه «فقط دیروز» اثر استودیو جیبلی؛ مناسب بزرگسالانی که خودشان را گم  کرده اند

هایائو میازاکی، ایسائو تاکاهاتا و توشیو سوزوکی، استودیو جیبلی را سال 1985 راه انداختند. این استودیوی معروف و محبوب از همان ابتدای کارش به سرعت معروف و تبدیل به یکی از شاخص ترین استودیوهای انیمیشن شد. هایائو میازاکی کارگردان بعضی از شناخته شده ترین انیمه های این استودیو از جمله «قلعه ی متحرک هاول» ( Howl’s Moving Castle)، «شهر اشباح» (Spirited Away) و «همسایه ی من توتورو» (My Neighbor Totoro) است.

با این حال، تنها سه محصول استودیو جیبلی تا به حال از راتن تومیتوز امتیاز کامل گرفته که همگی را ایسائو تاکاهاتو کارگردانی کرده است. دومین فیلم تاکاهاتو «فقط دیروز» (Only Yesterday) بود که انیمه اش به همان زیبایی ای است که از استودیو جیبلی سراغ داریم، اما احساس متفاوتی را متبادر می کند که تأثیر متفاوتی روی مخاطبان می گذارد. «فقط دیروز»، یکی از انیمه های کمتر شناخته شده ی استودیو جیبلی، داستانی بی نقص را روایت می کند که نشان می دهد برای پیدا کردن خود هرگز دیر نیست.

«فقط دیروز» سال 1991 در ژاپن و سال 2006 در جهان اکران شد. یک نسخه ی دوبله به زبان انگلیسی هم با صداپیشگی دیزی ریدلی «جنگ ستارگان» (Star Wars) و ستاره ی فیلم «زاغه نشین میلیونر» ( Slumdog Millionaire) سال 2016 اکران شد. فیلم داستان تائکو اوکاجیمای بیست و هفت ساله را در دوران تعطیلاتش در روستا روایت می کند که آمده است در مزرعه ی خانوادگی شوهر خواهرش کمک کند.

تائکو در قطار، در حال کشت گل آفتابگردان و کوهنوردی یاد خودِ کلاس پنجمی اش و خاطرات آن دوران می افتد. گذشته ی تائکو به او کمک می کند با خانواده ی شوهر خواهرش ارتباط برقرار کند، از جمله نوجوانی به نام نائوکو و یک کشاورز ارگانیک به نام توشیو. او در ملاقات با این آدم های تازه، گذشته اش را با آن ها به اشتراک می گذارد و متوجه آرزوها و اینکه در کجای جهان می خواهد بایستد، می شود.

در ابتدای فیلم، تائکو را می بینیم که محل کار شلوغش در توکیو را ترک می کند تا برای سفرش به یاماگاتا آماده شود. او در حال صحبت با خواهرش پای تلفن می گوید وضعیت رابطه ی عاطفی او در سن و سالی که دارد، هیچ جای نگرانی ندارد. با وجود این مکالمه، تائکو نسبت به رفتن به روستا دودل است. در آغاز سفر، ذهن او پر است از خاطرات دوران کودکی اش. تمام این خاطرات انگار در سالی که او به کلاس پنجم می رفت، اتفاق افتاده و او مطمئن است که این مهم است.

بعد از پیاده شدن از قطار، تائکو توشیو را ملاقات می کند، مردی کمی جوان تر از خودش. حتی با اینکه توشیو اسم تائکو را صدا می زند، مجبور می شود به او بگوید که عضوی از خانواده ی شوهر خواهر اوست تا تائکو مطمئن شود او کیف دزد نیست. وقتی این شک برطرف می شود، توشیو تائکو را به مزرعه می برد و تائکو در آنجا فرصت دوباره ای برای کشف خودش پیدا می کند.

خاطرات تائکو اوکاجیما چیزهای زیادی را به یادش می آورد. در بچگی، او به یکباره متوجه می شود که تمام دوستانش دارند به حومه ی شهر می روند، و با اینکه او حتی فامیلی آنجا ندارد، به خانواده اش اصرار می کند سفری به آنجا داشته باشند. او آنجا درباره ی پسرها چیزهایی یاد می گیرد، از علاقه به آن ها و نظرات  اشتباهشان درباره ی دخترانگی.

او یاد می گیرد که باید بابت آنچه به او داده شده، شکرگزار باشد، حتی اگر دوستش ندارد. با اینکه او در ریاضیات خوب نیست، اما در نوشتن فوق العاده است و به خاطر نقشی که در یک نمایش بازی می کند، علاقه ی کوتاهی به صحنه پیدا می کند. با این حال، تائکو به لطف خانواده و الویت هایی که او تازه متوجه اهمیت شان می شود، بالاخره بزرگ می شود و در توکیو به زندگی اش ادامه می دهد. او شغلی تمام وقت از نه صبح تا پنج بعدازظهر دارد که هیچ احساس تعلقی به آن ندارد.

وقتی تائکو دوباره شهر را ترک می کند و دیگران را می بیند که به خاطرات کلاس پنجم او که به تازگی آن ها را به خاطر آورده، علاقه نشان می دهد، موفق می شود تکه های از هم گسسته ی خودش را دوباره کنار هم بگذارد. او عاشق روستا و آزادی، زیبایی و آدم هایش می شود. در پایان او تصمیم می گیرد در روستا بماند و رابطه ای عاطفی را با توشیو آغاز کند.

با اینکه زندگی تائکو او را به این سمت برده بود که در شهر کاری داشته باشد که دوستش ندارد، او به ندای قلبش گوش کرد و فهمید تمام زندگی اش چه آرزویی را بیش از همه در سر داشته است. در جهانی که او در آن احساس می کرد بچه ای غیرعادی است، او تشویق شده بود که تلاش کند تا همرنگ جماعت شود.

اما «فقط دیروز» نشان می دهد که بهتر است همه آنچه را خودشان درست می دانند، در زندگی پی گیرند، نه آنچه دیگران می خواهند. البته این هم بسیار مهم است که شرایط رسیدن به آرزو از همه جهات فراهم باشد؛ به عبارتی دیگر، به جز غفلت ها و خطاهای درونی، عاملی بیرونی مانعی بر سر راه شکوفایی فرد نباشد. چه بسیار کودکانی که از ابتدا استعدادشان را می شناسند اما بستر شکوفایی هرگز برایشان فراهم نمی شود.

منبع: cbr