شرایط درخواست طلاق از طرف زن + هزینه وکیل طلاق
طلاق ناشی از سوء رفتار زن
اختیار مرد در طلاق دادن همسر خود مشروط به ارتکاب تخلف یا سوء رفتار و کردار زن نمی باشد. هنگامی که مرد توسط وکیل طلاق خود تقاضای طلاق کرده و زن با آن موافق نیست، دادگاه وارد این بحث شود که آیا زن سوء معاشرت داشته و در انجام وظایف زناشویی خود تخلفی انجام داده است یا خیر. این بحث در دو جا مطرح می شود. مطابق یکی از شروط ضمن عقد «هر گاه طلاق بنا به درخواست زوجه نبوده و طبق نظر دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری و سوء اخلاق و رفتار وی نباشد، زوج موظف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با او به دست اورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه بلاعوض به زوجه منتقل کند».
دادگاه برای اعمال نمودن این شرط ضمن عقد، باید به بررسی حول این محور بپردازد که آیا طلاق ناشی از تخلفات زن یا سوء رفتار و اخلاق وی بوده است یا خیر. دادگاه برای تشخیص این امر می تواند دو روش را مورد استفاده قرار دهد.
روش نخست: بهره مندی از نظریه داوران بر پایه استشهاد محلی است. اگر داوران زن را متخلف بدانند یا برعکس بر تقصیر مرد متفق القول باشند، مطابق ماده 27 قانون حمایت از خانواده، دادگاه باید طبق نظریه داوران اقدام به صدور رأی خود نموده و در غیر این صورت با دلیل نظر ایشان را رد کند.
روش دوم : مطابق تبصره ماده 19 قانون حمایت از خانواده می باشد و آن ارجاع امر مذکور به یک مرکز مشاوره ی خانواده است. در این صورت مرکز مشاوره باید نظرات کارشناسی خود را مستندا و مستدلا به دادگاه ارائه داده و سپس دادگاه با ملاحظه ی نظریه کارشناسی مرکز مشاوره حقوقی خانواده به تشخیص خود رای صادر می کند.
مورد دوم: پرداخت «نحله» به زوجه است. مطابق بند (ب) تبصره 6 قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق، «هر گاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و تقاضای طلاق نیز ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نباشد، دادگاه با توجه به سنوات زندگی مشترک و نوع کارهایی که زوجه در خانه شوهر انجام داده و وسع مالی زوج، مبلغی را از باب بخشش (نحله) برای زوجه تعیین می نماید».
در این مورد نیز دادگاه باید ابتدا به بررسی این موضوع بپردازد که آیا تقاضای طلاق مرد ناشی از تخلف زن از وظایف زناشویی خود یا سوء اخلاق و رفتار وی می باشد یا خیر. اگر تقاضای طلاق مرد ناشی از تخلفات زن نباشد، دادگاه می بایست مبلغ نحله را تعیین کرده و مرد را به پرداخت آن در حق زن محکوم کند.
پرداخت حقوق مالی زن
همان طور که در مقدمه نیز به آن اشاره شد زوجین حقوق و تکالیفی را پس از جدایی و طلاق نسبت به یکدیگر برعهده دارند. ازجمله حقوق مالی می توان به مهریه، جهیزیه، نفقه، اجرت المثل، نحله و تنصیف أموال و دارایی ها اشاره کرد که در صورت طلاق دادگاه باید نسبت به آن ها تعیین تکلیف نماید. همچنین در خصوص حضانت و ملاقات فرزندان نیز باید تصمیم گیری شود.
شرط تنصیف دارایی در عقدنامه
نکته ای که در خصوص طلاق به درخواست مرد باید به آن توجه کرد این است که اگر مرد شرط تنصیف ( نصف دارایی ) که در عقدنامه ذکر شده است را امضا کرده باشد، دادگاه مطابق با مفا د این شرط باید سهم زن از دارایی های شوهرش را تعیین نماید.
مطابق این شرط هر گاه طلاق بنا به درخواست زوجه نبوده ( تقاضای طلاق از سوی مرد باشد ) و طلاق ناشی از سوء رفتار و سوء معاشرت یا تخلف زن از وظایف زناشویی نباشد، مرد باید تا نصف دارایی که بعد از عقد و در دوران زندگی مشترک بدست آورده است یا معادل آن را طبق نظر دادگاه به صورت بلاعوض به زوجه منتقل کند. برای اجرای این شرط و تعیین سهم زن از دارایی های شوهر دادگاه باید به چند موضوع رسیدگی کند.
دادگاه باید تشخیص دهد که طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری خود یا سو معاشرت وی نبوده است. اگر مرد بتواند ثابت کند که طلاق ناشی از موارد مذکور می باشد، زن هیچ گونه حقی نسبت به دارایی های مرد نخواهد داشت. در زمان طلاق میزان دارایی های مرد باید مشخص شوند. در این صورت زن قادر به کمک به دادگاه برای تشخیص دارایی های مرد می باشد؛ زیرا در هر حال این موضوع بر عهده ی زن بوده و در واقع زوجه باید ثابت کند که دارایی های شوهر چقدر است.
مرد باید ثابت کند که میزان دارایی او در زمان ازدواج با همسر خود چقدر بوده است. ( البته در این خصوص باید به تورم نیز توجه شود ) در شرط مزبور عبارت «تا نصف دارایی موجود» قید شده است تا نمایانگر حداکثر تعهد مرد باشد، اما حداقل این تعهد چه مقداری می باشد؟
دو راه برای تعیین حداقل وجود دارد:
زن میزان حداقل را مشخص نماید که نهایتا میتواند تا نصف را معین کند.
دادگاه این حداقل را معین نماید؛ اگر قید «طبق نظر دادگاه» در شرط مذکور به معادل آن برگردد یعنی بنا بر نظر دادگاه امکان پرداخت معادل وجود دارد.
در این حالت تعیین میزان حداقل بر عهده دادگاه نبوده و زن میتواند آن را (حداکثر) تا نصف معین نماید. اما اگر قید «طبق نظر دادگاه» به «تا نصف دارایی موجود» برگردد، در این حالت دادگاه با توجه به مواردی از قبیل سال های زندگی مشترک، نقش زن در درآمد های شوهر، نوع کارهایی که زن انجام داده است، مشارکت وی و اموال آن، این حداقل را مشخص نماید.
طلاق به تقاضای زن
برخلاف مرد که می تواند زن خود را با دلیل یا بدون دلیل طلاق دهد تقاضای طلاق توسط زوجه باید مستند به دلایل قانونی باشد. این دلایل ابتدا توسط دادگاه احراز شده سپس دادگاه گواهی عدم امکان سازش صادر می نماید. به عبارت دیگر زن در مواردی که قانونگذار معین کرده است میتواند تقاضای طلاق کند و تقاضای وی خارج از موارد رد خواهد شد تبصره ماده 1113 قانون مدنی مقرر می کند زن نیز می تواند با وجود شرایط مقرر در مواد 1119، 1129 و 1130 این قانون از دادگاه تقاضای کند. در این تبصره 3 مورد برای طلاق زوجه پیش بینی شده است که یک مورد (ماده 1029) سهواً از قلم افتاده است. بنابراین مواردی که زن میتواند تقاضای طلاق کند به چهار دسته تقسیم می شود:
- مفقودالاثر شدن شوهر
- عدم پرداخت نفقه
- عسروحرج
- وکالت در طلاق
که در این صورت طلاق به صورت توافقی انجام شده و طلاق خلع انجام شود. با این توضیح که زن از مسائل مالی خود صرف نظر نموده و مرد در ازای آن طلاق را قبول کند.
همچنین اگر یکی از شروط 12گانه (در ادامه مقاله قرار داده شده) ضمن عقد را داشته باشید و یا با اثبات عسر و حرج زن به استناد ماده 1130 قانون مدنی می توانید برای طلاق اقدام کنید. بر عکس طلاق از طرف مرد، زن برای گرفتن طلاق بدون رضایت شوهر راهی سخت و طولانی در پیش دارد.
شروط دوازده گانه عقدنامه
همچنین اگر مرد شروط دوارده گانه زیر را که در عقدنامه ذکر شده اند را امضاء کرده باشد در صورت تحقق آن شرایط زن می تواند تقاضای طلاق نماید.
- عدم پرداخت نفقه یا عدم ایفای حقوق واحب زن
- سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج
- بیماری صعب العلاج
- جنون زوج
- اشتغال زوج به شغل منافی مصالح خانوادگی یا زن
- محکومیت به حبس
- اعتیاد زوج
- غیبت و یا ترک زندگی خانوادگی
- محکومیت به جرائم حیثیتی
- عقیم بودن شوهر
- مفقود الأثر شدن شوهر
- انتخاب همسر دیگر
البته لازم به ذکر است که تمامی این موارد نیاز به اثبات دارند و درصورتی که زن نتواند تحقق این شرایط را اثبات کند تقاضای طلاق به نتیجه نخواهد رسید. بنابراین برای رسیدن به نتیجه بهتر پیشنهاد می شود که دادخواست طلاق از طرف زوجه را وکیل طلاق که دارای تجربه در دعاوی خانوادگی باشد مطرح نماید.
طلاق توافقی و وکالتی
یکی دیگر از انواع طلاق، طلاق توافقی می باشد که طی آن زوجین ضمن این که هر دو خواهان جدایی هستند در خصوص امور مالی ازجمله مهریه، نفقه و…. همچنین حضانت و ملاقات فرزندان به توافق می رسند. زن می تواند ضمن عقدنامه یا به صورت جداگانه در دفتر اسناد رسمی از شوهر خود برای طلاق وکالت بلاعزل بگیرد. دراین صورت زن می تواند بدون حضور شوهر و طبق اختیارات مندرج در وکالت نامه با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق کند. البته در این مورد زوجه حتماً باید از طرف شوهر، وکیل دادگستری انتخاب نماید.
در طلاق توافقی زمانی که زوجین با عقد دائم تمایل به جدایی داشته باشند سر آغاز طلاق توافقی است. در این خصوص آن ها باید در زمینه مهریه، حضانت فرزندان و زمان و نحوه ملاقات، نفقه، جهیزیه و اجرت المثل به توافق رسیده باشند. هر توافقی در این موارد در حکم دادگاه منعکس می شود و ضمانت اجرا خواهد داشت. در کشور ما مسئولان قضایی معتقدند که باید روند آن را طولانی کرد که شاید از درصد طلاق در کشور کاسته شود. با توجه به اینکه متارکه و طلاق از دعاوی حقوقی هست و برای آن گرفتن وکیل الزامی نیست، ولی به طور مسلم گرفتن وکیل طلاق دارای مزایای زیادی هست.
بسیاری از اشخاص ممکن است به دلیل سطح روابط عمومی پایین و یا حجب و حیا نتوانند در این مراحل از حقوق خود دفاع کنند پس لازم است که یک وکیل طلاق خوب آنها را در گرفتن حق یاری کند. هنگامیکه طرفین وکیل طلاق داشته باشند احتیاجی به حضور در مراحل دادرسی دادگاه نیست.
بیشتر اشخاصی که می خواهند اقدام به جدایی کنند به مراجع قضایی نرفته اند و با مراحل آن هم آشنایی ندارند پس بهتر است برای پیشبرد پرونده خودشان از وکیل طلاق کمک بگیرند. و یا امکان دارد دو طرف دعوا به خاطر شغل و منصب خود نخواهند در مراجع قضایی حضور داشته باشند پس در این صورت با استخدام وکیل طلاق اقدام به جدایی می کنند.
شرایط طلاق توافقی
ساده ترین و کم دردسر ترین نوع طلاق ، طلاق توافقی است. در این نوع طلاق شرایط خاصی موجود نیست فقط باید در خصوص مسائل مالی و حضانت فرزندان، زن و شوهر با هم توافق کرده و در جلسات مشاوره نیز شرکت کنند. در مواقعی هم که زوجه دوشیزه باشد، برای مراجعه به دادگاه جهت اخذ حکم و ثبت طلاق نیازی به اذن پدر ندارد.
پس از صدور رای طلاق توافقی که گواهی عدم امکان سازش نامیده می شود زوجین 3 ماه فرصت دارند که برای ثبت طلاق به دفتر خانه مراجعه کنند. تا قبل از صدور رای دادگاه هر کدام از زوجین پشیمان گردد رای مذکور صادر نمی شود اما پس از صدور رای طلاق توافقی اگر زوج (شوهر) پشیمان گردد امکان ثبت طلاق توافقی بدون حضور او یا وکیل طلاق توافقی (وکیل برای طلاق توافقی) در دفترخانه طلاق وجود ندارد مگر این که زن وکالت در طلاق از جانب شوهر داشته باشد.
اما در صورت پشیمانی زن پس از صدور حکم طلاق توافقی، ماده قانون حمایت خانواده این اجازه را به مرد و دفترخانه داده است که بدون حضور زن طلاق توافقی ثبت گردد.
از آنجا که حق طلاق با مرد می باشد مشاوره با وکیل طلاق برای زوجه از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است، چرا که طلاق از طرف زن یکی از سخت ترین پرونده های خانوادگی در دادگاه ها است و در صورتی که اقداماتی که انجام می دهید طبق قانون و رویه محاکم خانواده نباشد و همچنین در صورتی که در هنگام تنظیم دادخواست و لایحه شرایط قانونی را رعایت نکنید با مشکلات متعددی مواجه خواهید شد که وقت، هزینه و انرژی زیادی را از شما تلف خواهد نمود. بنابراین بهتر است دادخواست طلاق از سوی زن با وکیل طلاق که سالها تجربه در دعاوی خانوادگی دارد شروع شود و یا حداقل با وکیل طلاق مجرب مشورت شود.
برای تقاضای طلاق توافقی چه مدارکی لازم است؟
زوجین با ارائه مدارک زیر می تواند نسبت به ثبت دادخواست اقدام کنند.
- اصل و کپی عقد نامه یا رونوشت آن
- اصل و کپی شناسنامه زوجین
- اصل و کپی کارت ملی زوجین
- توافق نامه مبنی بر توافقات زوجین بر سر مهریه
- گواهی بکارت از پزشکی قانونی (برای طلاق توافقی در دوران عقد)
- گواهی عدم بارداری
می توانند تقاضای طلاق نماید.
آیا تعیین داور و شرکت در جلسات مشاوره در طلاق توافقی اجباری است؟
در طلاق توافقی زوجین به داوری ارجاع داده نمی شوند و صرفاً در جلسات مشاوره شرکت می کنند. پس از حضور در جلسات و ارائه نظر مشاور، قاضی گواهی عدم امکان سازش را صادر می کند. مدت اعتبار گواهی مذکورسه ماه است. بنابراین زوجین باید ظرف سه ماه از تاریخ صدور گواهی عدم امکان سازش برای اجرای صیغه طلاق به دفاتر رسمی ازدواج و طلاق مراجعه کنند. شایان ذکر است درصورت انتخاب وکیل، نیازی به حضور زوجین حتی در جلسات مشاوره نیست و طلاق در کوتاه ترین بازه زمانی ممکن انجام خواهد شد.
منبع: صدای وکیل