آیا استفاده از مواد شیمیایی می تواند ریزش مو را تشدید کند؟
علت ریزش مو در شیمی درمانی چیست؟
قیمت تونیک ضد ریزش دکتر بیز: ریزش مو در طول شیمی درمانی انواع سرطان بسیار رایج است. اما بعضی روش های شیمی درمانی و برخی داروها تاثیر بیشتری نسبت به دیگر داروها در اختلال فولیکول های مو دارند. بطور کلی داروهای شیمی درمانی با ایجاد اختلال در تقسیم و رشد سلول هایی که به سرعت در حال رشد هستند، عمل می کنند. گرچه داروهای شیمی درمانی در از بین بردن سلول های سرطانی موثر هستند، اما به سلول های طبیعی بدن که به سرعت تقسیم می شوند نیز آسیب می رسانند. این آسیب شامل تخریب فولیکول های مو، سلول های دستگاه گوارش و سلول های مغز استخوان (کاهش گلبول های قرمز و سفید و پلاکت خون) است. از طرفی کراتینوسیتهای موجود در فولیکول مو سرعت تقسیم بالاتری به نسبت بسیاری از سلول های بدخیم دارند و خونرسانی در این بخش از بدن بسیار بالاست به همین دلیل تاثیر داروهای شیمی درمانی بر آن ها زیاد است.
ریزش مو در اثر شیمی درمانی به چه عواملی بستگی دارد؟
اینکه آیا دچار ریزش مو بشوید یا خیر و میزان آن چقدر باشد به عوامل زیر بستگی دارد:
- دز مصرفی داروهای شیمی درمانی (هرچه بیشتر باشد احتمال ریزش مو و آلوپسی بیشتر است)
- اینکه شیمی درمانی چند وقت یکبار انجام شود
- روش شیمی درمانی (داروهای تزریقی بیشتر از داروهای خوراکی منجر به ریزش مو می شوند)
- نوع داروی شیمی درمانی (بعضی داروهای سرطان و داروهای ترکیبی بیشتر باعث ریزش مو می شوند)
- آناتومی و سیستم بدن (گاهی دزهای مشابه در افراد متفاوت جواب می دهد و بعضی افراد ریزش موی بیشتری خواند داشت)
کدام داروهای شیمی درمانی بیشتر منجر به ریزش مو می شوند؟
تونیک تقویت و رویش مجدد مو بیز: داروهای شیمی درمانی با بیشترین خطر احتمال ریزش مو شامل موارد زیر است:
- عوامل آلکیله کننده: سیتوکسان یا سلکلوفسفامید، آیفکس(ایفسفامید)، بوسولفکس(بوسولفان) و تیوپلکس.
- آنتی بیوتیک ضد تومور: داکتینومایسن، آدریامایسین یا دوکسیل(دوکسوروبیسین)، آدامایسین.
- مهارکننده های توپوایزومراز: اتوپوزید، ایرینوتکان.
- عوامل آنتی میکروتوبول: تاکسول(پاکلیتاکسل)، تاکسوتر، النس(اپی روبیسین)، ایکسابپیلون، وینکاسار(وین کریستین)، وینورلبین.
- آنتی متابولیت: فلورواسیل، جمسیتابین.
کدام داروهای شیمی درمانی کمتر منجر به ریزش مو می شوند؟
در برخی داروهای شیمی درمانی احتمال ریزش مو کمتر از سایر داروهاست. اگرچه این داروها هم اغلب با دیگر داروهای شیمی درمانی ترکیب شده و در نهایت منجر به ریزش مو می شوند. این داروها شامل موارد زیر است:
- پلاتین ها: پاراپلاتین(کربوپلاتین)، پلاتینول(سیس پلاتین)، الوکساتین(اگزالی پلاتین).
- آنتی بوتیک آنتی تومور: بلئومایسین، میتومایسین، دزهای پایین اپی روبیسین یا دوکسوروبیسین.
- آنتی متابولیت ها: ترکسال، متوترکسات.
- سیکلوفسفامید خوراکی
- مهار کننده های توپوایزومزار: میتوکسانترون، هیکامتین یا پوتاکتازول.
- عوامل آلکیله کننده: هگزالن.
زمان ریزش مو در شیمی درمانی
ریزش مو اغلب از زمان تزریق دوم شیمی درمانی آغاز می شود. اگرچه در افراد متفاوت این مسئله می تواند متفاوت باشد. ریزش مو در دوران شیمی درمانی ممکن است به آرامی شروع شود اما از یک یا دو ماه بعد از شروع شیمی درمانی سرعت بیشتری می گیرد. بعضی افراد تا جلسه آخر شیمی درمانی همه موهای خود را از دست نمی دهند بنابراین نمی توان یک روند ثابت را برای همه افراد پیش بینی کرد.
رشد مجدد مو معمولاً ظرف سه ماه بعد از پایان شیمی درمانی آغاز می شود. هنگامی که موهای فرد مجدد رشد می کند، اگر قبل از شیمی درمانی صاف یا فر بوده باشد معمولاً در موهای جدید هم به همان صورت رشد می کند. در موارد نادری هم ممکن است ریزش مجدد مو انجام نشود که این در زنانی که به سرطان سینه مبتلا بوده اند و ترکیبی از تاکسان استفاده کرده اند، دیده شده است. همچنین در بعضی زنان مبتلا به سرطان سینه، ریزش دائمی و شدید مو در اثر استفاده از داروهای شیمی درمانی فلورواسیل، اپی روبیسین و سیکلوفسفامید مشاهده شده است.
تاثیر دیگر روش های درمانی سرطان در ریزش مو
روش های درمانی جدید برای سرطان، معمولاً به نسبت شیمی درمانی ریزش کامل مو را در پی ندارند اما تغییراتی مثل نازک شدن تارهای مو و خشکی مو ایجاد می کنند.بعضی از روش های درمانی هم ممکن است بر رنگدانه های مو اثر گذاشته و آن را تیره کنند.
برخی از درمان های هورمونی که معمولاً برای سرطان پستان استفاده می شوند، در بعضی افراد با کم پشتی مو همراه است. بر خلاف شیمی درمانی، بعضی افراد ممکن است ماه ها و سالها از این داروها استفاده کنند و تغییری در موهای خود احساس نکنند.
داروهای ایمونوتراپی برای درمان سرطان، معمولاً باعث ریزش مو نمی شوند. اگر چه اغلب این داروها معمولاً به همراه شیمی درمانی برای درمان مبتلایان به سرطان استفاده می شوند.
سایر عوامل موثر در ریزش مو در بیماران سرطانی
تعدادی از داروهای غیر سرطانی وجود دارند که در صورت استفاده در دوران شیمی درمانی ممکن است اثرات داروی شیمی درمانی را تشدید کند. بعضی از این داروها شامل رتینوئیدها، داروهای ضد تیروئید، آمفتامین ها، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و بعضی داروهای ضد افسردگی مثل بوپروپیون هستند.
علاوه بر داروهای شیمی درمانی، سایر بیماری ها، جراحی یا تغییر در رژیم غذایی(رژِم های کم پروتئین یا کم کالری) ممکن است منجر به ریزش مو شوند. بیماری تیروئید(کم کاری یا پرکاری) نیز ممکن است باعث ریزش مو شود.
سوالات متداول
آیا می توان از ریش موی ناشی از داروهای شیمی درمانی جلوگیری کرد؟
در صورت امکان و در صورت تایید پزشک معالج، بهترین کار قطع دارویی است که منجر به ریزش مو می شود. در صورتی که پزشک تشخیص دهد یک روش درمانی جایگزین با شیمی درمانی بر روند درمان موثر است می توان ریزش مو را قطع کرد. از زمان قطع مصرف داروی شیمی درمانی که منجر به ریزش مو است ممکن است 6 ماه طول بکشد تا ریزش مو متوقف شود و معمولاً بین 3 الی 6 ماه و بعضاً 18 ماه طول می کشد تا موهای جدید رشد کرده و جایگزین موهای از دست رفته بشوند