علت درد ران پا در شب
به گزارش ایمنا، تصورش هم دردناک و کلافه کننده است چه برسد به درک و تحمل این بی قرار ی که قرار و آرام شما را برده باشد. پای بی قرار یک توصیف دردناک از بی خوابی شبانه نیست بلکه نام یک بیماری شایع و کمتر شناخته شده ای است که شاید بتوان گفت با تشخیص صحیح و به شیوه های دارویی و غیردارویی درمان شده و قرار را به شما برمی گرداند.
این بیماری چیست؟
سندرم پای بی قراریا آر ال اس (Restless Leg Syndrom ) نوعی اختلال خواب است که در آن، فرد مبتلا دچار احساس ناخوشایند در پاها می شود و آن را به صورت احساس گزگز، مورمور، سوزش، درد، کشش یا حرکت حشره ها روی پوست توصیف می کند. در این حالت است که بیمار برای کاهش حس ناچار است پای خود را تکان دهد یا بکشد. این احساس ناخوشایند معمولاً در نرمه ساق پا اتفاق می افتد ولی می تواند در هر جای اندام تحتانی از مچ پا گرفته تا ران و حتی به ندرت در دست ها و شکم هم احساس شود.
چه زمانی به سراغ بیمار می آید؟
این احساس معمولاً وقتی رخ می دهد که بیمار دراز می کشد، یا برای مدت طولانی می نشیند. فردی که دچار این حالت می شود به ناچار پای خود را حرکت می دهد و همین تکان ها و ضربه های دائمی پا در بیداری و خواب است که آن را به عنوان بی قراری می شناسند.
حرکت دادن پاها، راه رفتن، مالش یا ماساژ دادن بخش های مختلف پا، یا خم کردن زانوها به طور موقت تا حدی علایم را کاهش می دهد و عدم تحرک و استراحت، سبب تشدید علائم بیماری می شود. این بیماران معمولاً در به خواب رفتن دچار مشکل هستند و معمولاً بهترین خواب را در انتهای شب و ساعات صبح تجربه می کنند. چون این افراد خواب کافی را تجربه نکرده اند، ممکن است در طول روز خواب آلود باشند.
بی قراری که عمومی می شود
گاهی بیماری پای بی قرار به همراه حرکات متناوب اندام ها حین خوابPeriodic Limp Movements in sleep دیده می شود. این بیماران به صورت بی اختیار حرکات دوره ای پا در حین خواب دارند. این حرکات به طور معمول هر 10 تا 60 ثانیه رخ می دهد. بعضی افراد صدها بار در طی شب اندام های خود را حرکت می دهند. این حرکات نه تنها باعث اختلال خواب این افراد بلکه سبب اختلال خواب اطرافیان آن ها هم می شود.
علائم سندرم پای بی قرار
این بیماری در همه ساعات روز همراه شماست ولی درمواقعی که در حال استراحت هستید به صورت ویژه ای نمود پیدا می کند. برای تشخیص علل درد پا هنگام خواب یا استراحت به این علایم توجه کنید.
ناراحتی بعد از خوابیدن یا نشستن
این نشانه درست زمانی که به تختخواب می روید یا دقایقی در حال استراحت هستید به سراغ شما می آید. گزگز و احساس حرکت حشره روی پا از احساسات ناخوشایندی است که نشانه این بیماری است.
احساس ناراحتی با تکان دادن پاها
یکی از نشانه های تشخیص کلینیکی این بیماری همین است که فرد با تکان دادن پا احساس درد کمتری داشته به همین دلیل در تمام ساعت های بیداری و خواب مجبور به حرکت دادن پا می شود.
تشدید علائم هنگام عصر و شب
هنوز علت مشخصی برای این اتفاق شناسایی نشده است ولی همه بیماران از افزایش درد در زمان شب گزارش می دهند.
حرکت یا کشش ناگهانی پاها
نشانه دردناک و البته خطرناکی که ممکن است عواقب بدی به همراه داشته باشد. این اتفاق درمورد رانندگان تاکسی و افرادی که باید کنترل بیشتری بر حرکت های پا داشته باشند، با خطرات جانی و مالی همراه خواهد بود.
درمان سندرم پای بی قرار
ممکن است مصرف مکمل های آهن، به تسکین یا بهبود علائم کمک کند. داروهایی که میزان ترشح دوپامین را در مغز افزایش می دهند، داروهای شل کننده عضلات یا داروهای خواب آور، از دیگر اقدام های درمانی این سندرم هستند. ورزش، دوش آب گرم و ماساژ و دوری از مصرف کافئین به تسکین علائم سندرم پای بی قرارکمک می کند.
علل بروز این بیماری
یکی از دلایل این بیماری، نبود خون رسانی کافی به عصب است و در مواقع ثابت بودن اندام یا قرارگیری در وضعیت نامناسب هم ایجاد می شود. برهم خوردن تعادل مواد شیمیایی در مغز (دوپامین) که مسئول ارسال پیام هایی با هدف کنترل حرکات عضلات و ماهیچه ها هستند هم می تواند یکی از علل بروز این سندرم باشد.
این اختلال می تواند زمینه ژنتیکی و وراثتی داشته باشد به خصوص اگر این عارضه قبل از چهل سالگی اتفاق بیفتد.
بارداری یا تغییرات هورمونی، می تواند باعث تشدید علائم این سندرم شود، بسیاری از خانم ها در ماه های اول بارداری علائم این سندرم را تجربه می کنند اما علایم بعد از به دنیا آمدن کودک، برطرف خواهد شد.
عواملی مانند کمبود آهن، مشکلات کلیوی یا برخی آسیب های نخاعی.
کم خونی و پایین بودن سطح آهن خون.
بیماری های مزمن مثل نارسایی کلیوی، دیابت، آرتریت روماتویید (التهاب مفاصل) و نوروپاتی های محیطی (بیماری های مربوط به سیستم عصبی).
مصرف قهوه و ترکیبات حاوی کافئین.
افزایش سن
قطع مصرف اپیوییدها (درصورت وجود وابستگی) باعث بروز نمونه حاد این بیماری می شود.
این سندرم سراغ کدام یک از اعضای بدن می رود؟
تحقیق ها نشان داده است که این بیماری فقط در پاها دیده نمی شود و علائم می تواند در هر دو سمت بدن یا هردو پا دیده شود و در صورت بی توجهی به درمان و کنترل نشدن عوامل بیماری زا حتی ممکن است بازوها را هم درگیر کند. در موارد متعددی دیده شده است که مبتلایان به این بیماری، فقط از کشیدگی یا بی حسی و درد عضلات هنگام خواب شکایت نمی کنند، بلکه تمایل به تکان دادن پا در همه حالت های فعالیت روزانه مانند زمان مطالعه، هنگام غذا خوردن، رانندگی و … بیمار را دچار مشکلات متعددی می کند. شدت علائم در افراد مختلف متفاوت و ممکن است گاهی هیچ گونه علامتی از این سندرم دیده نشود.
سراغ چه کسانی می رود؟
رانندگان
دلیل شیوع این بیماری در میان رانندگان تاکسی این است که این قشر از افراد به دلیل تمرکز در یک حالت نشسته به مدت طولانی، این درد و بی قراری نمود و شهود بیشتری دارد. این بیماری ممکن است بخش زیادی از افراد در مشاغل مختلف را درگیر کند ولی چون ایستاده هستند یا حرکت می کنند کمتر دچار دردهای ناشی از آن می شوند.
کودکان
این بیماری بین کودکان هم دیده می شود و از آن جا که توان توضیح دردهای عضلانی شان را ندارند، آن را با تحرک زیاد در خواب، چرخش های دائم در تخت و تلاش برای نخوابیدن نشان می دهند. کودکانی که در خواب جابه جایی زیادی دارند، در تخت سروته می شوند، پتوی شان در یک گوشه تخت لوله می شود، بد خواب، کم خواب یا خواب های تکه تکه دارند، ممکن است دچار سندرم پای بی قرار باشند.
مبتلایان کم خونی
یکی از فاکتورهای مهمی که در بروز این بیماری نقش دارد، کمبود یا فقدان دوپامین در مغز است. این فاکتور مهم با کم خونی ارتباط مستقیم داشته و در اولین قدم در بررسی های بالینی به این مورد توجه ویژه ای می شود. بهتر است افراد با یک بررسی سالانه از متعادل بودن حجم خون و فاکتورهای آن مطمئن باشند.
منبع: رکنا
کد خبر 462492
درد ران پا مشکل رایجی است که افراد زیادی آن را تجربه می کنند. این درد به شکل ناگهانی یا به صورت تدریجی بروز می کند و باعث می شود عملکردهای حرکتی طبیعی مانند راه رفتن، دویدن یا بالا رفتن از پله ها با مشکل روبه رو شود. اگرچه این درد گاهی بدون دلیل مشخصی بروز می کند اما گاهی هم درد ران بر اثر ضربه یا جراحت رخ می دهد.
در این مقاله علت درد ران پا و درمان آن به طور مختصر و مفید مورد بحث قرار گرفته است.
علت درد ران پا
دلایل مختلفی در ایجاد درد ران نقش دارند، برخی دلایل واضح هستند و در بعضی موارد تشخیص علت آسان نیست. تشخیص درد ران و علل ایجاد آن اولین قدم برای درمان صحیح مشکل است. دلایل شایع درد ران شامل موارد زیر است:
تنگی کانال نخاعی
درد ران پا ممکن است به دلیل فشردگی عصب نخاعی ایجاد شود. در واقع فتق دیسک یا آرتروز کمر روی اعصابی که از ستون فقرات به سمت ران پا کشیده شده اند فشار می آورد.
علائم تنگی کانال نخاعی شامل موارد زیر است:
- درد ناحیه جلو یا پشت ران
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن ران
- ضعف در عضلات ران
- مشکل هنگام نشستن یا برخاستن
اعصاب فشرده معمولاً باعث درد ران پا می شود که بسته به موقعیت ستون فقرات تغییر می کند، بنابراین می تواند نشانه ای باشد که در واقع کمر باعث درد ران می شود.
تنگی ستون فقرات
تنگی ستون فقرات مشکلی است که بر اثر آن عصب های نخاعی توسط آناتومی استخوانی ستون فقرات فشرده می شوند.
علائم تنگی عبارتند از:
- درد همزمان در هر دو ران و پا
- احساس بی حسی و سنگینی در ران
درد ناشی از تنگی ستون فقرات معمولاً همزمان در هر دو پا احساس می شود. علائم با ایستادن و راه رفتن تشدید شده و معمولاً بلافاصله پس از نشستن برطرف می شوند.
ضربه و آسیب
هر ضربه ای در ران که باعث آسیب شود، در ران پا درد ایجاد می کند. پس علت درد ران بعد از ضربه واضح است زیرا ران آسیب دیده دچار درد می شود.
علائم ناشی از ضربه به ران شامل درد در قسمت جلو یا پشت ران است که با انجام فعالیت شدیدتر می شود. کبودی نیز ممکن است دیده شود. درد معمولاً متناوب است و بسته به سطح فعالیت فرد ایجاد می شود و از بین می رود.
تاندونیت چهارسر ران یا همسترینگ
استفاده بیش از حد و فشارهای مکرر به ماهیچه های ران ممکن است باعث ایجاد التهاب در تاندون ها شود که این بیماری به عنوان التهاب مفصل شناخته می شود.
علائم تاندونیت یا همسترینگ عبارتند از:
- درد در ناحیه جلو یا پشت ران که معمولاً نزدیک زانو یا هیپ رخ می دهد.
- مشکل در راه رفتن یا بالا رفتن از پله ها ناشی از بروز درد
- احساس ضعف در عضلات جلو یا پشت ران
علائم معمولاً چهار تا شش هفته ادامه دارند و با ورزش به آرامی بهبود می یابند.
علت کمر درد در زنان چیست و چه درمانهایی برای رفع آن پیشنهاد میشود؟
سندرم باند ایلیوتیبیال
باند ایلیوتیبیال یک قسمت ضخیم از فاشیا و بافت است که از قسمت خارجی ران شما پایین می رود. گاهی این ناحیه بر اثر استفاده بیش از حد یا استرس دائمی تحریک می شود. این مشکل آسیب معمول در هنگام دویدن است که به عنوان سندرم باند ایلیوتیبیال شناخته می شود.
علائم سندرم باند ایلیوتیبیال شامل موارد زیر است:
- درد در قسمت خارجی ران نزدیک به هیپ و زانو
- احساسات تنگی نزدیک لگن یا زانو
- مشکل در هنگام راه رفتن یا دویدن
درد ناشی از سندرم باند ایلیوتیبیال معمولاً با افزایش فعالیت شدیدتر و با استراحت بهتر می شود. بسیاری افراد از فیزیوتراپی برای یادگیری تمرینات کششی و تقویتی برای درمان سندرم باند ایلیوتیبیال استفاده می کنند.
سکته مغزی
گاهی سکته مغزی می تواند باعث درد در ران پا شود. این مشکل معمولاً با بی حسی، گزگز و شروع ناگهانی ضعف عضلانی همراه است که وضعیت اورژانسی به حساب می آید؛ بنابراین اگر شک دارید که سکته کرده اید، بلافاصله به بخش اورژانس نزدیک به محل زندگی خود مراجعه کنید.
لخته خون
لخته شدن خون در قسمت پایین ساق پا یا ران نیز ممکن است باعث درد ران پا شود که معمولاً با افزایش حرارت، تورم و قرمزی ران همراه است. لخته خون باید سریعاً تشخیص داده شده و کنترل شود زیرا اگر لخته از رگ خارج شود، به سمت ریه ها حرکت می کند و به آمبولی ریوی تبدیل می شود که اغلب کشنده است.
آرتروز مفصل ران و مرالژی پارستتیکا نیز از دیگر دلایل درد ران پا است.
زمان مراجعه به پزشک
بسیاری از افراد مبتلا به درد ران پا بدون مداخله پزشکی می توانند مشکل را برطرف کنند اما گاهی برای درمان درد ران پا باید به متخصص مراجعه کنید؛ بنابراین چگونه می توان فهمید که مراجعه به پزشک برای درمان درد ران پا ضروری است؟
به طور کلی، بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید. اگر از علت ایجاد درد ران پا اطمینان ندارید یا با گذشت زمان و مصرف دارو درد کاهش نمی یابد، برای تشخیص صحیح به پزشک مراجعه کنید.
علائم و نشانه هایی که در صورت وجود مراجعه به متخصص ضروری است عبارتند از:
- درد شدیدی که عملکرد طبیعی را محدود می کند. اگر به دلیل بروز درد، راه رفتن عادی برایتان مشکل است، به پزشک مراجعه کنید.
- دردی که همراه با تب یا بی حالی باشد. این وضعیت ممکن است نشانه ای از عفونت باشد و پزشک باید شما را معاینه کند.
- درد ران همراه با قرمزی، تورم و حرارت بدن. این وضعیت احتمالا نشانهٔ لخته شدن خون است و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارید.
- درد ران که با تغییر شکل استخوان (دفرمیتی) همراه است. کشیدگی یا پارگی عضله ممکن است باعث تغییر شکل ران شود که برای تشخیص دقیق و معالجه مراجعه به پزشک ارتوپد نیاز است.
- درد ناگهانی ران که توانایی راه رفتن را محدود می کند. در این مورد ممکن است تنگی کانال نخاعی علت مشکل باشد و معاینه توسط ارتوپد توصیه می شود.
درمان افتادگی شانه با روش های فیزیوتراپی و ورزش شانه
در بیشتر موارد درد ران پا توسط پزشک عمومی یا ارتوپد به طور دقیق تشخیص داده می شود اما تشخیص برخی از دردها در ران پا که ناشی از فشردگی عصب یا مشکلات عصبی است به متخصص مغز و اعصاب نیاز دارد تا برنامه تشخیص و درمان دقیق انجام شود.
تشخیص
اولین قدم در درمان درد ران این است که پزشک به طور دقیق علت آن را تشخیص دهد. پزشک از بیمار در مورد ماهیت درد و چگونگی شروع آن سؤالاتی می پرسد.
پزشک همچنین باید اطلاعاتی در موارد زیر داشته باشد: چگونگی رفتار درد (آیا ثابت است یا متناوب؟) تغییر احتمالی ناحیه درد با انجام حرکت های خاص در موقعیت های متفاوت چگونه است؟ مدت زمانی که فرد احساس درد داشته است و اینکه آیا درد بعد از ضربه ایجاد شده یا بدون دلیل مشخصی بروز کرده است؟
پزشک احتمالاً ران پا و مفاصل و عضلات اطراف آن را نیز معاینه کرده، ران پا را لمس، قدرت بیمار را بررسی و راه رفتن و طرز حرکت او را تماشا می کند. آزمایش های مختلفی ممکن است برای تشخیص درد ران انجام شود.
تست های تشخیصی:
- اشعه ایکس: این آزمایش استخوان مفصل ران، زانو و هیپ را بررسی می کند و پزشک را مطمئن می کند که شکستگی دلیل درد نیست.
- آزمایش الکترومیوگرافی: به پزشک در مورد عملکرد اعصاب ران اطلاعاتی می دهد و اگر فشردگی یا از دست رفتن عملکرد عصب باعث درد ران شده است، را نشان می دهد.
- تصویربرداری ام آرآی: تصاویری از بافت نرم اطراف ران را نشان می دهد و مشخص می کند که پارگی عضله یا تاندون علت درد ران است یا خیر.
- اولتراسوند: برای نشان دادن عروق و رگ های اطراف ران ممکن است از این آزمایش نیز استفاده شود و برای رد یا تأیید لخته شدن خون به عنوان علت درد ران پا استفاده می شود.
پس از انجام معاینات بالینی و آزمایش های تشخیصی، پزشک می تواند علت درد ران را به درستی تشخیص دهد. سپس، درمان متمرکز آغاز می شود.
درمان
درمان درد ران پا بر اساس تشخیص دقیق و علت بیماری خواهد بود. طبیعتاً بعضی از مشکلاتی که باعث ایجاد درد ران پا می شوند وضعیت اضطراری محسوب می شوند، مثلاً اگر درد ناشی از سکته مغزی یا لخته خون باشد، بیمار باید فوراً تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرد. درمان سکته مغزی نیازمند تیمی از متخصصان پزشکی است و برای کنترل لخته خون نیاز به مراقبت ضد آمبولی و داروهای رقیق کننده خون است.
خوشبختانه، بیشتر دردهای ران پا ناشی از وضعیت های خطرناک نیستند و کاملاً با موفقیت کنترل می شوند. بسته به علت درد و شدت شرایط اقدامات مختلفی برای درمان درد ران می توان انجام داد.
درد سیاتیک و تاثیر فیزیوتراپی در روند درمان (بلندترین عصب بدن)
دارو
برای درمان درد ران ممکن است داروهایی توسط پزشک تجویز شود. اگر بیماری التهابی مانند تاندونیت یا کشیدگی حاد باعث درد شده باشد، پزشک داروی ضدالتهابی برای بیمار تجویز می کند.
از داروهای مسکن نیز برای درمان درد ران استفاده می شود. در مواردی که درد شدید است، از داروهای مسکن که نیازمند نسخه پزشک است استفاده می شود اما برای علائم خفیف، ممکن است استامینوفن تجویز شود.
ورزش
تحقیقات ثابت کرده است که ورزش به رفع درد ران ناشی از مشکلات اسکلتی – عضلانی کمک می کند. اگر درد از ناحیه کمر باشد، کشش کمر و تمرینات تقویت کننده برای کاهش فشار از روی اعصاب نخاعی تأثیر دارد. تمرینات اصلاحی برای بهبود وضعیت بدن نیز ممکن است مفید باشد.
درد ران ناشی از کشیدگی عضلات چهارسر یا همسترینگ نیز به خوبی به تمرینات کششی و تقویت کننده واکنش می دهد. فیزیوتراپیست می تواند بهترین حرکات کششی برای ران را تجویز کند.
ورزش همچنین می تواند به فرد در کنترل وزن مناسب و شاخص توده بدنی کمک کند. کنترل این موارد علائم را کاهش می دهد و از بروز درد ران و پا جلوگیری می کنند.
طب مکمل / جایگزین
بسیاری از افراد مبتلا به درد ران از روش های خودمراقبتی بهره مند می شوند. این روش به خصوص در مواردی که درد خفیف باشد و عملکرد را محدود نکند قابل استفاده است.
- گرم کردن: استفاده از گرما در ناحیه دردناک ران به کاهش درد کمک می کند. گرم کردن همچنین باعث افزایش گردش خون در ناحیه دردناک شده و مواد مغذی را برای کمک به بهبودی به ناحیه می رساند. از تکنیک گرم کردن 10 تا 15 دقیقه روی ناحیه استفاده کنید. باید مراقب پوست باشید تا از سوختگی جلوگیری شود.
- یخ: استفاده از یخ در کاهش التهاب دردناک عضلات ران و تاندون مفید است. چند بار در روز یخ را به مدت 10 تا 20 دقیقه استفاده کنید. از تماس مستقیم یخ با پوست اجتناب کنید.
- فیزیوتراپی / مراقبت های کایروپراکتیک: اگر درد ناشی از فشردگی عصب نخاعی است، می توانید از کمک فیزیوتراپیست یا متخصص کایروپراکتیک بهره مند شوید. تراپیست می تواند به شما بیاموزد که برای از بین بردن فشار عصب فشرده و بازیابی تحرک طبیعی چه کاری باید انجام دهید.
- طب سوزنی / ماساژ درمانی: برخی افراد برای کمک به درمان درد ران از طب سوزنی استفاده می کنند. سوزن های طب سوزنی که در نقاط خاص بدن قرار می گیرند، باید توسط فرد متخصص استفاده شود. ماساژ درمانی همچنین به بهبود گردش خون و رفع گره های عضلانی و تنش کمک می کند و باعث کاهش درد ران می شود.
در نهایت برای درمان درد ران پا شما می توانید درمان های متفاوتی را انتخاب کنید اما بهترین گزینه این است که ابتدا به متخصص مراجعه کنید تا مطمئن باشید که اقدامات درمانی شما متناسب با شرایط خاص و نیازهایتان است.