ایا پارگی دیسک کمر با استراحت خوب میشود

سوراخ بین مهره ای در ستون فقرات، محل عبور نخاع است؛ اگر این فاصله به دلیل رشد بیش از حد مهره ها کوچک شود، باعث بروز علائم تنگی کانال نخاعی شده و در نهایت فشار زیادی بر روی ریشه عصبی وارد می شود.

در حالی که تنگی کانال نخاعی در مراحل اولیه یک بیماری جدی نیست اما در صورت پیشرفت یا درمان نشدن می تواند منجر به آسیب جدی و دائمی شود. در این مقاله از وب سایت پذیرش 24 قصد داریم ضمن بررسی علائم تنگی کانال نخاعی، انواع روش های درمان پیشگیری از تنگی کانال نخاعی را معرفی کنیم.

تنگی کانال نخاعی چیست؟

تنگی کانال نخاعی به انگلیسی (Spinal Stenosis) بوده و این عارضه زمانی بروز پیدا می کند که یک یا چند سوراخ استخوانی (فورامینا) در ستون فقرات شروع به باریک شدن می کنند و فضا را برای اعصاب کاهش می دهند. این فرآیند می تواند در کانال نخاعی (جایی که نخاع از مرکز می گذرد) یا در سوراخ های بین مهره ای که اعصاب نخاعی از کانال نخاعی خارج می شوند، رخ دهد.

در واقع علت تنگی کانال نخاعی می تواند اکتسابی یا مادرزادی باشد. با توجه به محل و میزان باریک شدن این کانال در طول زمان، یک عصب نخاعی یا طناب نخاعی می تواند فشرده شود که همین موضوع باعث بروز بی حسی، سوزن سوزن شدن، درد و ضعف شود.

علائم تنگی کانال نخاعی چیست؟

تنگی کانال نخاع باعث ایجاد فشار روی طناب نخاعی یا اعصاب می شود که این عارضه می تواند باعث درد گردن و کمر شود و بر توانایی فرد برای انجام فعالیت های روزانه تأثیر منفی بگذارد.

علائم این بیماری به تدریج به دلیل التهاب و فشرده شدن اعصاب شروع می شود و با گذشت زمان شدیدتر می شود. علائم تنگی کانال نخاعی در زنان و مردان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  1. احساس درد در پاها، عضلات ساق پا یا باسن که با ایستادن تشدید می شود.
  2. دردی که به یک یا هر دو ران ساطع می شود (سیاتیک)
  3. دردی که با نشستن، دراز کشیدن یا خم شدن به جلو بهبود می یابد.
  4. ضعف، بی حسی و گزگز در پاها 
  5. کمردرد شدید که با ایستادن طولانی مدت تشدید می شود.
  6. گرفتگی عضلات ساق پا هنگام راه رفتن
  7. ضعف پا هنگام راه رفتن
  8. کاهش حس در پاها (تنگی کانال نخاعی و بی حسی پا)
  9. از دست دادن عملکرد مثانه یا روده (فشردگی شدید طناب نخاعی)
  10. بی حسی شدید و درد و ضعف غیر قابل تحمل در پاها (در موارد نادر)

علائم تنگی کانال نخاعی در هر شخصی متفاوت است و ممکن است شامل یکی یا چن مورد از موارد فوق باشد. برای تشخیص میزان آسیب دیدگی نخاع و تجویز بهترین روش درمانی باید به دکتر تنگی کانال نخاعی مراجعه کنید.

انواع مختلف تنگی کانال نخاعی کمر و گردن

تنگی کانال نخاعی به طور کلی به دو نوع زیر تقسیم بندی می شود:

  • تنگی کانال نخاعی جانبی در کمر و گردن

سوراخ بین مهره ای نوعی حفره استخوانی است عصب نخاعی از طریق این حفره از بین دو مهره مجاور عبور می کند. هنگامی که یک یا چند مورد از این سوراخ ها باریک می شود، به آن تنگی کانال نخاعی جانبی می گویند.

نوشته های مشابه

  • 10 علائم تنگی کانال نخاعی کمر + روش های درمان

    1401-06-16

  • 4 تمرین درمانی و ورزش برای تنگی کانال نخاعی +آموزش تصویری

    1401-05-25

در این صورت عصب نخاعی فضای کمتری دارد و با فشرده شدن ممکن است باعث اختلال در عملکرد نخاع شود. این نوع تنگی کانال نخاعی در هر قسمتی از ستون فقرات (کمر، گردنی و سینه ای) ممکن است رخ دهد اما به طور معمول در قسمت کمری اتفاق می افتد.

  • تنگی کانال نخاعی مرکزی کمر و گردن

این نوع عارضه نیز در صورت تنگ شدن یکی یا تعدادی از مهره هایی که از کانال نخاعی محافظت می کنند رخ می دهد. با تنگی کانال مرکزی، طناب نخاعی فضای کمتری برای عبور دارد و در صورت فشرده شدن طناب نخاعی که می تواند منجر به بروز درد یا اختلال در عملکرد ناحیه ای شود که تحت فشار قرار گرفته است.

تنگی کانال مرکزی نیز در هر قسمت از ستون فقرات می تواند بروز پیدا کند اما به طور معمول در بخش گردنی و کمری اتفاق می افتد. با ایجاد عارضه تنگی کانال نخاعی احتمال این که حداقل 2 سطح از ستون فقرات، مانند ناحیه گردن و کمر (تنگی پشت سر هم) را درگیر کند، افزایش می یابد.

در یک تقسیم بندی کلی تر، انواع تنگی کانال نخاعی از نظر محل درگیری را به دو دسته اصلی تنگی کانال نخاعی گردن و تنگی کانال نخاعی کمر تقسیم بندی می کنند. تنگی کانال نخاعی کمر شامل تمام مطالبی است که در این مقاله به شرح مفصل آن پرداخته ایم اما تنگی کانال نخاعی گردن را در مقاله ای دیگر بیان کردیم. اطلاعات بیشتر را در آن مطالعه کنید.

از جمله علائم تنگی کانال نخاعی گردن می توان به درد شدید در ناحیه گردن و کمر اشاره کرد.
در تنگی کانال نخاعی کمر نیز ریشه عصبی نخاع در قسمت کمر تحت فشار قرار گرفته و علائمی از جمله درد سیاتیک و کمر درد بروز پیدا می کند.

تنگی نخاع چگونه تشخیص داده می شود؟

دکتر مغز و اعصاب می تواند تشخیص تنگی نخاع را بر اساس علائم بالینی و سابقه پزشکی شخص تایید کند. از دیگر آزمایشات و روش های تشخیص تنگی کانال نخاعی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • MRI بهترین روش برای تشخیص تنگی کانال نخاعی است. در این روش تصویربرداری پزشکی تمامی جزئیات از جمله ریشه های عصبی و تغییرات نخاع یا تومورهای موجود در ناحیه نخاعی قابل تشخیص است.
  • اسکن توموگرافی کامپیوتری: استفاده از اشعه ایکس برای تصویربرداری در زوایای مختلف که به تعیین شکل و اندازه کانال نخاعی کمک می کند.
  • میلوگرام: از CT با میلوگرافی در شرایطی که MRI در دسترس نباشد، استفاده می شود. میلگرام نوعی رنگ کنتراست که به مایع مغزی نخاعی (فضای مایع نخاعی) تزریق می شود تا کانال نخاعی و ریشه های عصبی را مشخص کند.

تنگی نخاع درمان می شود؟ درمان تنگی کانال نخاعی کمر

به طور کلی برای درمان تنگی کانال نخاعی دو روش جراحی تنگی کانال نخاعی و روش های غیرجراحی (غیرتهاجمی) وجود دارد. روش جراحی برای رفع این عارضه ماندگاری بیشتری دارد اما عوارض جراحی تنگی کانال نخاعی نسبت به روش های غیرجراحی بیشتر است.

بنابراین متخصص مغز و اعصاب ابتدا روش های دارو درمانی و درمان گیاهی تنگی کانال نخاعی مثل ماساژ کمر با روغن های گیاهی مثل روغن سیاه دانه، بادام تلخ و روغن گل سرخ را به بیمار پیشنهاد می دهد و در صورت عدم جواب دهی، روش های جراحی را انجام خواهد داد. در واقع روش های غیرجراحی برای بیمارانی که علائم عصبی ندارند، مناسب ترین روش درمانی است.

4 روش  جراحی تنگی کانال نخاعی کمر

  1. عمل جراحی به روش آندوسکوپ نوعی روش کم تهاجمی محسوب می شود و برای بیمارانی که دچار تنگی کانال نخاعی خفیف هستند قابل انجام است.
  2. جراحی کانال نخاعی بدون گذاشتن وسیله در کانال محل عبور نخاع نوعی روش جراحی تهاجمی است.
  3. عمل جراحی باز برای گشاد کردن کانال نخاعی با قرار دادن وسیله،آخرین نوع جراحی برای درمان تنگی کانال نخاعی است. در این روش برای مقداری از فاست ها برداشته شده و از پیچ و میله برای پایداری مهره ها استفاده می شود. این روش تنها با تشخیص دکتر تنگی کانال نخاعی انجام می شود.
  4. درمان تنگی کانال نخاعی با لیزر یکی از روش های موثر برای درمان این عارضه است. برای کاهش عوارض جراحی کانال نخاعی، از طریق جراحی با لیزر یا لیزر درمانی این عمل انجام می شود. در واقع پرتوهای پر انرژی لیزر در بافت نفوذ کرده و با تحریک سلول ها در ناحیه آسیب دیده، باعث بازسازی بافت می شود.

8 درمان غیرجراحی برای درمان تنگی کانال نخاعی در کمر

  1. تغییرات سبک زندگی مانند کاهش وزن
  2. داروهایی مانند مسکن های تسکین درد از جمله استامینوفن، پروفن، ناپروکسن و…
  3. داروهای گاباپنتین و پرگابالین برای رفع گزگز و بی حسی
  4. استفاده از داروهای ضدالتهاب برای کاهش التهاب نخاعی
  5. لیزر و امواج اولتراسوند می تواند به بهبود تحرک و انعطاف پذیری ستون فقرات کمک کند.
  6. دمنوش های مناسب تنگی کانال نخاعی که در طب سنتی توصیه می شود؛ مثل دمنوش آویشن، شاتره و بومادران
  7. توصیه ها تغذیه ای برای درمان تنگی کانال نخاعی کمر و گردن نیز هست ک میتوانید با مشورت دکتر مغز و اعصاب در برنامه غذایی خود قرار دهید، از جمله؛ حذف گوشت قرمز و غذاهای صنعتی
  8. فیزیوتراپی و ورزش برای درمان تنگی کانال نخاعی

در حالی که برخی افراد هنگام راه رفتن دچار درد یا بی حسی متناوب می شوند، برخی دیگر به قدری تحت تاثیر قرار می گیرند که جراحی اجتناب ناپذیر است. درمان های غیرجراحی برای همه بیماران تنگی کانال نخاعی کمر توصیه می شوند و میتوانید با مشورت پزشک خود برای درمان تنگی کانال نخاعی خود با دمنوش ها و عرقیجات گیاهی، داروها و ورزش های مناسب اقدام کنید.

جراحی تنگی کانال نخاعی اما آخرین راه درمان است و طبق آمار تنها به 5 درصد بیماران توصیه شده است. پیشنهاد می کنیم اطلاعات بیشتر درباره روش های جراحی و درمان تنگی کانال نخاعی مناسب را با مشورت دکتر تنگی کانال نخاعی بدست آورید و درمان را هرچه سریع تر آغاز کنید.

علت های شایع تنگی کانال نخاعی کمر چیست؟

تنگی کانال نخاعی معمولاً توسط یک یا چند عامل زیر بروز پیدا می کند:

  • تنگی کانال نخاعی به دلیل آرتروز ستون فقرات تنگی کانال نخاعی

هنگامی که غضروف صاف پوشاننده مفاصل فاست (که از پشت مهره‎های مجاور را به هم متصل می کند) شروع به شکستن می کند، استخوان ها نیز شروع به ساییدگی روی یکدیگر می کنند و ممکن است منجر به رشد غیرطبیعی استخوان شود که استئوفیت یا خار استخوانی نامیده می شود. التهاب حاصل از این عارضه و تشکیل استئوفیت می تواند به باریک شدن سوراخ ها کمک کند.

  • بیماری دژنراتیو دیسک و بروز تنگی کانال نخاعی

هنگامی که دیسک ها آب خود را از دست می دهند و شروع به صاف شدن می کنند، سوراخ های بین مهره ای نیز شروع به باریک شدن می کنند. برآمدگی دیسک نیز می تواند فشار را به سمت داخل کانال نخاعی افزایش دهد. انحطاط دیسک همچنین می تواند فشار بیشتری بر روی مفاصل فاست وارد کند و انحطاط آنها را نیز تسریع کند.

  • تنگی کانال نخاعی به علت ضخیم شدن یا کمانش رباط

رباط های کانال نخاعی می توانند استخوانی شوند (ضخیم شوند و به بافت استخوانی تبدیل شوند) و به طناب نخاعی یا اعصاب نخاعی مجاور حمله کنند. برخی از رباط ها نیز ممکن است با پیشرفت انحطاط ستون فقرات، به سمت داخل کانال نخاعی مایل شوند.

عوامل دیگری مانند تغییر شکل ستون فقرات یا رشد کیست نیز ممکن است در ایجاد تنگی در کانال های موجود در ستون فقرات نقش داشته باشند.

سوالات متداول درباره تنگی کانال نخاعی

چه روش هایی برای درمان تنگی کانال نخاعی وجود دارد؟

برای درمان این عارضه از روش های جراحی تهاجمی، روش های غیر تهاجمی مانند ورزش و فیزیوتراپی و درمان تنگی کانال نخاعی با لیزر می توان استفاده کرد.

علائم اصلی تنگی کانال نخاعی کمر چیست؟

عوارض تنگی کانال نخاعی شامل کمر درد، درد سیاتیک، ضعف و بی حسی، گزگز کردن پاها و… است. در صورت مشاهده هر یک از این علائم باید به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید.

آیا تنگی کانال نخاعی با درد و ناراحتی همراه است؟

بله، علائم تنگی کانال نخاعی معمولا با درد بروز پیدا می کند. اما برای کاهش درد ناشی از این عارضه می توانید با نظر پزشک متخصص روش های دارو درمانی، فیزیوتراپی یا ورزش  را انجام دهید.

آیا تنگی کانال نخاعی باعث بی اختیاری ادرار و مدفوع می شود؟

این عارضه معمولا باعث بی اختیاری ادرار و مدفوع نمی شود، مگر در سنین بالا و افراد سالخورده با درجات شدید تنگی کانال نخاعی چنین عوارضی به وجود می آید.

جمع بندی

تنگی کانال نخاعی یکی از عارضه هایی است که به دلیل وارد شدن فشار به نخاع از طرف مهره های ستون فقرات ایجاد می شود. در صورت بروز علائم اولیه این بیماری می توانید از طریق پذیرش 24 با دکتر مغز و اعصاب آنلاین در ارتباط باشید تا ضمن بررسی علائم، در صورت لزوم شما را به متخصص مغز و اعصاب ارجاع دهد.






3.4/5


(17 نظر)

حتما شما هم از گوشه کنار و از زبان افراد مختلف در مورد درمان خانگی سیاتیک و دیسک کمر شنیده­اید. اگر نمی­دانید منظور از درمان خانگی سیاتیک چیست و نمی­توانید تصمیم خود را برای امتحان یکی از این روش­ها بگیرید به شما حق می­دهیم؛ چراکه برخی از این روش­ها علمی نیستند و می­توانند باعث وخیم شدن شرایط بیمار شوند. در این مقاله قصد داریم میزان تاثیر درمان­های خانگی برای درمان این بیماری را بررسی کرده و در مورد چند روش درمان خانگی سیاتیک پا راست که مورد تایید پزشکان است صحبت کنیم:

میزان تاثیر درمان خانگی برای سیاتیک

برخی از افراد که تجربه یا دانش نسبی در رابطه با دردهای سیاتیک و دیسک کمر را دارند، برای کاهش درد سیاتیک درمان خانگی سیاتیک را توصیه می­کنند. برخی دیگر نیز فکر می­کنند با گرفتگی این رگ درمان خانگی سیاتیک بیشتر از مراجعه به متخصص مغز و اعصاب تاثیر دارد. به همین دلیل نیز می­بینیم که بیمار به­جای مراجعه به پزشک متخصص، درمان خانگی سیاتیک را جستجو کرده و طبق نظراتی که در آنجا گفته شده است مسیر درمان خود را طی می­کند.

هیچ متخصص تغذیه و متخصص مغز و اعصابی درمان خانگی سیاتیک زانو و پا را رد نمی­کند، اما همه متخصصان اعتقاد دارند انجام هر کاری در خانه برای درمان باید زیر نظر پزشکان متخصص باشد؛ چراکه در برخی از مواقع روش­های درمان خانگی رگ سیاتیک پای راست باعث بدتر شدن شرایط بیمار می­شود.

بنابراین اگر قصد دارید در خانه و در کنار مصرف دارو و فیزیوتراپی، روش­های درمانی دیگر را امتحان کنید می،توانید با یک دکتر مغز و اعصاب آنلاین مشورت کنید. برای این منظور می­توانید به سایت پذیرش24 مراجعه کرده و علاوه بر انتخاب متخصص مورد علاقه­تان، روش مشورت با پزشک که شامل مراجعه حضوری، تماس تلفنی و پذیرش آنلاین هست را نیز انتخاب کنید.

4 روش درمان خانگی عصب سیاتیک

اگر کمی در مورد روش­های درمان خانگی سیاتیک شدید جستجو کرده یا از افراد مختلفی سوال کنید، متوجه می­شوید که تعداد این روش­ها کم نیستند. در واقع هر کس به نسبت تجربیاتی که دارد و چیزهایی که از منابع و سایت­های مختلف خوانده است پیشنهاد متفاوتی به شما می­دهد. در ادامه سعی کرده­ایم روش­هایی که مورد تایید پزشکان است را معرفی کنیم. دقت کنید که با شروع هر کدام از این روش­ها نباید توصیه­ها و درمان­هایی که متخصص به شما توصیه کرده است را کنار بگذارید.

1- درمان خانگی رگ سیاتیک با ورزش

ورزش­هایی مانند شنا، یوگا، پیاده روی و تای چی می­توانند برای درمان سیاتیک بسیار موثر باشد. همچنین برای درمان سیاتیک با ورزش خانگی برخی از حرکات کششی را نیز می­توان انجام داد. اما به یاد داشته باشید تمامی این حرکات باید طبق نظارت یک فرد متخصص حرکت درمانی یا پزشک فیزیوتراپ انجام شود. همچنین لازم است زمانی که دردتان به خوبی درمان نشده است از انجام ورزش­های سنگین مانند برداشتن وزنه، اسکوات، کشش شدید همسترینگ و شکم خودداری کنید.

2- استفاده از کمپرس آب گرم و یخ درمانی

برخی از روش­های درمان خانگی سیاتیک کمر و پا، کارهایی هستند که می­توان آن­ها را در خانه برای کاهش درد انجام داد. در این میان هم یک کیسه آب گرم و هم کمپرس آب سرد یا یخ درمانی می­تواند باعث کاهش درد شود. به این صورت که یخ به کاهش التهاب کمک می­کند و گرما با افزایش جریان خون در ناحیه دردناک، باعث تسریع بهبودی می­شود. در کل هر دوی این­ها می­توانند باعث کاهش اسپاسم عضلانی شوند.

برای این منظور می­توانید هر یک ساعت یکبار کیسه یخ و هر 2 یا 3 ساعت یکبار کیسه آب گرم را به مدت 15 دقیقه روی محل درد قرار دهید.

3- تغییر حالت مداوم بدن

یکی دیگر از روش­های درمان خانگی سیاتیک کمر و پا اینست که خود را از وضعیت­های یکنواخت خارج کنید. به­طور کلی نباید مدت طولانی در یک وضعیت یکسان باشید. برای این منظور لازم است هر 20 دقیقه یکبار حالت خود را تغییر دهید. به­طور مثال اگر خوابیده­اید باید هر 20 دقیقه یکبار شکل خوابیدن خود را عوض کنید یا اگر نشسته­اید باید کمی تغییر در شکل نشستن خود ایجاد کنید. اینکار به کاهش درد شما و کاهش فشار روی عصب کمک می­کند.

نوشته های مشابه

  • درمان خانگی سیاتیک

    4 روش درمان خانگی سیاتیک موثر و کاربردی

    1401-06-05

  • سیاتیک چیست و چه علائمی دارد؟ 6روش معجزه آسا درمان سیاتیک

    1400-02-30

4- استراحت کافی

یکی دیگر از روش­های درمان خانگی گرفتگی رگ سیاتیک کمر استراحت کافی­ست. این به معنی این نیست که میزان و ساعات خوابتان را زیاد کنید؛ به این معنی است که مدت طولانی روی صندلی ننشینید، کارهای سنگین نکرده و وسایل سنگین جابجا نکنید. این کارها باعث تشدید بیماری شما شده و روند بهبودی شما را کندتر می­کنند. همچنین عدم تحرک بیش از حد نیز می­تواند باعث عدم بهبودی کامل شما شود.

چه زمانی باید درمان خانگی سیاتیک پای راست را متوقف کنید؟

فرقی نمی­کند که از کدامیک از روش­های درمان سیاتیک یا درمان دیسک کمر در منزل استفاده می­کنید، در هر صورت باید به علائم و نشانه­های بیماری خود دقت کنید. اگر با انجام آن­ها روند بهبودی شما سرعت گرفت جای خوشحالی­ست. اما با مشاهده هر کدام از نشانه­هایی که در زیر به آن­ها اشاره شده است، باید درمان خانگی و انجام هرگونه ورزش برای درمان سیاتیک را قطع کرده و به سرعت به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.

  • زمانی­که با انجام درمان­های خانگی و پس از دو هفته درد سیاتیک به قوت خود باقی مانده است.
  • زمانی­که با شروع هر کدام از این روش­های درمان خانگی دیسک کمر و سیاتیک درد سیاتیک شما تشدید شد.
  • اگر در ناحیه پا احساس بی حسی، گزگز و ضعف کردید.
  • کنترل روده و مثانه خود را از دست دادید.

پاسخ به سوالات متداول درمان خانگی سیاتیک

در ادامه به چند سوال مرتبط با درد سیاتیک و درمان آن پاسخ می­دهیم. پاسخ به این سوالات می­تواند کمک خوبی برای شناخت بهتر این بیماری و درمان آن باشد.

آیا درمان سیاتیک با طب سنتی امکان­پذیر است؟

درمان گیاهی سیاتیک پای چپ و راست نیز یکی از پیشنهاداتی است که بیماران با آن برخورد می­کنند. درمان گیاهی اعصاب سیاتیک بیشتر شامل استفاده از ضمادهایی مانند پوست سبز رنگ گردو، برگ کلم، جوانه­های درخت شالک برای کاهش درد و ماساژ با روغن­های گرم است. در هر صورت برای شروع هر کدام از روش­های درمان خانگی سیاتیک طب سنتی باید با پزشکان متخصص در این زمینه مشورت کنید.

آیا درمان درد سیاتیک پای راست با طب سوزنی امکان­پذیر است؟

در کنار پیشنهاد درمان گیاهی کمردرد سیاتیک برخی دیگر از افراد طب سوزنی ( Acupuncture ) را بهترین روش درمان سیاتیک برای همیشه می­دانند. در پاسخ باید بگوییم حتی یک دکتر سیاتیک نیز ممکن است طب سوزنی را برای شما تجویز کند؛ چراکه طب سوزنی با ایجاد اثرات ضد التهابی عمومی، دارا بودن آثار ضد درد و ضد اسپاسم، افزایش خون­رسانی و تحریک عصب می­تواند به کاهش درد سیاتیک و درمان این بیماری کمک کند. ناگفته نماند که طب سوزنی حتما باید توسط پزشک متخصص در این زمینه انجام شود.

چه کارهایی باعث پیشگیری از بروز درد سیاتیک می­شود؟

درد سیاتیک ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد؛ به­همین دلیل باید بدانیم با انجام چه کارهایی می­توانیم خود در برابر بروز آن ایمن کنیم. بخشی از مهمترین فعالیت­ها در این زمینه عبارتند از:

  • وزن خود را کنترل کنید؛ چراکه اضافه وزن می­تواند باعث بروز این بیماری شود.
  • ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهید. حتی یک پیاده روی ساده در طول روز می­تواند از بروز سیاتیک جلوگیری کند.
  • در انجام هر کدام از کارهای روزانه خود مانند نشستن پشت میز، بلند کردن اجسام، جابجا کردن وسایل و خم شدن دقت کنید.
  • مصرف ویتامین­هایی مانند ویتامین B12 را در رژیم غذایی خود قرار دهید.






3.6/5


(21 نظر)

Back to top button