چه چیزی برای اسهال خوب است
اسهال: علل علائم درمان و پیشگیری
اسهال یک مشکل شایع است که در اثر عبور سریع تر مدفوع از دستگاه گوارش ایجاد می شود و می تواند منجر به آب آوری مدفوع شل و در برخی موارد درد شکم تب و تهوع شود. این بیماری به طور معمول کوتاه مدت و خود محدود شونده است اما در برخی موارد می تواند شدید و حتی تهدید کننده زندگی باشد. در این مقاله به بررسی دقیق علل علائم تشخیص درمان و راه های پیشگیری از اسهال خواهیم پرداخت.
علائم اسهال
اسهال به طور کلی با مدفوع شل یا آبکی مشخص می شود. علائم دیگر اسهال می تواند شامل موارد زیر باشد:
- افزایش دفعات اجابت مزاج
- درد شکم
- احساس نیاز ناگهانی به اجابت مزاج
- تهوع و استفراغ
- تب
- کم آبی
- خستگی و ضعف
- کاهش وزن
- درد عضلانی
علل اسهال
اسهال می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد از جمله:
- عفونت های ویروسی: مانند ویروس روتا نوروویروس و آدنوویروس
- عفونت های باکتریایی: مانند سالمونلا شیگلا و E. coli
- عفونت های انگلی: مانند ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم
- مصرف دارو: مانند آنتی بیوتیک ها و داروهای شیمی درمانی
- عدم تحمل غذایی: مانند عدم تحمل لاکتوز گلوتن و سایر مواد غذایی
- بیماری های التهابی روده: مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS): یک اختلال شایع که باعث درد شکم اسهال یبوست و نفخ می شود.
- سرطان روده بزرگ: در برخی موارد اسهال می تواند نشانه ای از سرطان روده بزرگ باشد.
- مصرف غذاهای آلوده: غذاهای آلوده به باکتری ویروس یا انگل می توانند باعث اسهال شوند.
تشخیص اسهال
برای تشخیص دقیق علت اسهال پزشک تاریخچه پزشکی شما را بررسی می کند و معاینه فیزیکی انجام می دهد. همچنین ممکن است آزمایشات زیر را تجویز کند:
- آزمایش مدفوع: برای شناسایی باکتری ها ویروس ها یا انگل ها
- آزمایش خون: برای بررسی وجود عفونت و کم آبی
- آندوسکوپی: برای مشاهده روده کوچک و روده بزرگ
- بیوپسی: برای تشخیص بیماری های التهابی روده
درمان اسهال
درمان اسهال بستگی به علت آن دارد. در بسیاری از موارد اسهال به طور طبیعی طی چند روز بهبود می یابد. اما اگر اسهال شدید باشد یا علل جدی تر آن را در نظر بگیریم ممکن است به درمان نیاز داشته باشد.
درمان های دارویی:
- داروهای ضد اسهال: داروهایی مانند لوپرامید و دیفنوکسیلات می توانند به کاهش تعداد دفعات اجابت مزاج کمک کنند.
- داروهای ضد تهوع: مانند اوندانسترون و پرومتازین به کاهش تهوع و استفراغ کمک می کنند.
- داروهای ضد میکروبی: اگر اسهال ناشی از عفونت باکتریایی باشد پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند.
- مایعات: مایعات فراوان به جایگزینی آب و الکترولیت های از دست رفته به دلیل اسهال کمک می کنند.
درمان های خانگی:
- استراحت: استراحت کافی به بدن شما کمک می کند تا خود را ترمیم کند.
- مایعات: مایعات زیادی بنوشید تا کم آبی بدن را جبران کنید. آب آب میوه سوپ و نوشیدنی های ورزشی گزینه های مناسبی هستند.
- رژیم غذایی ملایم: از مصرف غذاهای چرب ادویه دار و پر فیبر خودداری کنید.
- چای بابونه: چای بابونه به کاهش درد شکم و التهاب کمک می کند.
- چای زنجبیل: زنجبیل خاصیت ضد تهوع و ضد التهاب دارد.
- ماست پروبیوتیک: ماست پروبیوتیک حاوی باکتری های مفیدی است که به هضم غذا کمک می کنند.
- آب برنج: آب برنج به دلیل غنی بودن از الکترولیت ها می تواند به بازگرداندن تعادل مایعات بدن کمک کند.
پیشگیری از اسهال
- شستن دست ها: بعد از استفاده از توالت قبل از پخت و پز و قبل از خوردن غذا دست های خود را با آب و صابون به طور کامل بشویید.
- مصرف آب سالم: آب آشامیدنی را از منابع معتبر و سالم دریافت کنید.
- پخت و پز مناسب: گوشت و مرغ را به طور کامل بپزید.
- شستن میوه و سبزیجات: میوه و سبزیجات را قبل از مصرف به طور کامل بشویید.
- مصرف غذاهای کنسرو شده: از مصرف غذاهای کنسرو شده که تاریخ انقضای آنها گذشته است خودداری کنید.
- توجه به تاریخ انقضای مواد غذایی: تاریخ انقضای مواد غذایی را قبل از مصرف بررسی کنید.
- واکسیناسیون: برای کودکان زیر 5 سال واکسن روتاویروس می تواند از ابتلا به اسهال ناشی از این ویروس پیشگیری کند.
- مسافرت به مناطق گرمسیری: قبل از سفر به مناطق گرمسیری با پزشک خود مشورت کنید و در صورت لزوم واکسن های لازم را دریافت کنید.
جدول راهنمایی برای درمان خانگی اسهال
| علائم | راهکارهای خانگی |
|---|---|
| اسهال خفیف | استراحت کافی نوشیدن مایعات فراوان مصرف غذاهای سبک و ساده پرهیز از مصرف مواد غذایی چرب و ادویه دار |
| تهوع و استفراغ | چای زنجبیل نوشیدن آب به تدریج و در جرعه های کوچک مصرف آب میوه |
| درد شکم | چای بابونه کیسه آب گرم روی شکم |
| کم آبی | نوشیدن آب آب میوه نوشیدنی های ورزشی سوپ |
| اسهال طولانی مدت یا شدید | به پزشک مراجعه کنید |
نتیجه گیری
اسهال یک بیماری شایع است که می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. در بیشتر موارد اسهال به طور طبیعی طی چند روز بهبود می یابد. اما اگر اسهال شدید باشد یا علل جدی تر آن را در نظر بگیریم ممکن است به درمان نیاز داشته باشد. رعایت بهداشت فردی مصرف غذاهای سالم و پخت و پز مناسب می تواند به پیشگیری از اسهال کمک کند. اگر علائم شدید و مداوم باشد به پزشک مراجعه کنید تا علت آن را تشخیص و درمان مناسب را دریافت کنید.
پرسش و پاسخ
1. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر اسهال شدید و طولانی مدت باشد به خصوص اگر با تب درد شکم استفراغ شدید خون در مدفوع یا کم آبی همراه باشد به پزشک مراجعه کنید.
2. چه غذاهایی برای اسهال مفید هستند؟
در دوران اسهال مصرف غذاهای ساده و سبک مثل برنج سیب زمینی نان تست و موز توصیه می شود. همچنین می توانید از مصرف ماست پروبیوتیک آب برنج و سوپ های رقیق استفاده کنید.
3. چه زمانی می توانم فعالیت های عادی خود را از سر بگیرم؟
وقتی علائم اسهال شما برطرف شد می توانید به تدریج فعالیت های عادی خود را از سر بگیرید. اما اگر هنوز احساس ضعف یا خستگی دارید بهتر است چند روز بیشتر استراحت کنید.