در چه صورت قرص اورژانسی اثر نمیکند
قرص اورژانسی: وقتی حفاظت ضعیف می شود
قرص های اورژانسی (Emergency Contraception) به عنوان یک راه حل برای جلوگیری از بارداری پس از رابطه جنسی بدون استفاده از روش پیشگیری از بارداری در نظر گرفته می شوند. این قرص ها با تداخل در عملکرد هورمون های مختلف زن مانند استروژن و پروژسترون می توانند از لانه گزینی تخمک بارور شده در رحم جلوگیری کنند. با وجود این حقیقت که قرص های اورژانسی در اغلب موارد در جلوگیری از بارداری موفق هستند اما ممکن است در بعضی موارد اثر گذاری آن کاهش یابد.
عوامل موثر در کاهش تاثیر قرص اورژانسی
1. تاخیر در مصرف: یکی از عوامل اصلی که بر تاثیر قرص اورژانسی تاثیر می گذارد تاخیر در مصرف آن است. قرص اورژانسی در صورتی که در کمترین زمان ممکن پس از رابطه جنسی مصرف شود بیشترین اثر گذاری را دارد. هر چه زمان مصرف قرص اورژانسی بعد از رابطه جنسی بیشتر باشد احتمال بارداری بیشتر می شود. در واقع در مصرف قرص اورژانسی زمان مهمترین عامل است .
2. وزن بدن: وزن بالا می تواند در تاثیر قرص اورژانسی تداخل ایجاد کند. افرادی با وزن بالاتر نیاز به مقدار بالاتری از قرص اورژانسی دارند تا به اثربخشی مطلوب برسند.
3. نوع قرص اورژانسی: قرص های اورژانسی در دو نوع استروژنی و پروژسترونی وجود دارند. قرص های استروژنی در کاهش اثر گذاری کوتاه مدت تری نسبت به قرص های پروژسترونی تاثیر دارند اما در صورتی که با تجویز پزشک مصرف شوند در اغلب موارد موثر هستند .
4. مصرف همزمان با برخی داروها: مصرف همزمان قرص اورژانسی با برخی داروها مانند داروهای ضد تشنج و داروهای مضاد قارچ می تواند بر تاثیر آن تاثیر منفی بگذارد. بنابراین قبل از مصرف قرص اورژانسی ضروری است که مصرف داروهای دیگری را با پزشک خود در میان بگذارید.
5. عدم مصرف به صورت منظم: در صورتی که قرص اورژانسی به طور منظم و به درستی مصرف نشود اثربخشی آن کاهش می یابد. به طور مثال اگر به جای یک قرص دو قرص مصرف شود یا به جای یک بار دو بار مصرف شود اثربخشی آن ممکن است کاهش یابد.
علائم عدم اثر گذاری قرص اورژانسی:
- دوره قاعدگی نامنظم: ممکن است در صورتی که قرص اورژانسی اثربخش نباشد دوره قاعدگی نامنظم شود.
- دوره قاعدگی دیرتر از معمول: دیرتر شروع شدن دوره قاعدگی از معمول می تواند نشانه عدم اثر گذاری قرص اورژانسی باشد.
- تغییرات در ترشحات واژن: ترشحات واژن غیر عادی مانند ترشحات غلیظ و بوی بد می تواند نشانه عدم اثر گذاری قرص اورژانسی باشد.
- علائم بارداری: علائم بارداری مانند حساسیت سینه ها تهوع و استفراغ و خستگی می توانند نشانه عدم اثر گذاری قرص اورژانسی باشند.
- عدم علائم عادی پس از مصرف قرص اورژانسی: در بعضی موارد عدم وجود علائم عادی پس از مصرف قرص اورژانسی مانند حالت تهوع و سرگیجه می تواند نشانه عدم اثر گذاری آن باشد.
تشخیص عدم اثر گذاری قرص اورژانسی:
در صورتی که هر یک از علائم بالا را تجربه کردید ضروری است که به پزشک مراجعه کنید. پزشک با انجام معاینات لازم و پرسیدن اطلاعات مربوط به تاریخچه مصرف قرص اورژانسی و سایر داروها می تواند عدم اثر گذاری قرص اورژانسی را تشخیص دهد.
درمان عدم اثر گذاری قرص اورژانسی:
در صورتی که قرص اورژانسی اثربخش نباشد درمان بستگی به وضعیت فرد و عوامل مختلف مانند نوع قرص اورژانسی زمان مصرف آن و علت عدم اثر گذاری آن دارد. در برخی موارد پزشک ممکن است داروهایی مانند قرص های ضد بارداری یا IUD را برای جلوگیری از بارداری تجویز کند. در موارد حساس ممکن است نیاز به خاتمه بارداری باشد.
پیشگیری از عدم اثر گذاری قرص اورژانسی:
برای افزایش اثربخشی قرص اورژانسی می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- مصرف به موقع: قرص اورژانسی را در کوتاه ترین زمان ممکن پس از رابطه جنسی بدون استفاده از روش پیشگیری از بارداری مصرف کنید.
- اطلاع رسانی به پزشک: قبل از مصرف قرص اورژانسی در مورد مصرف داروهای دیگر تاریخچه پزشکی و وضعیت سلامتی خود با پزشک مشاوره کنید.
- مصرف قرص مطابق با دستور پزشک: قرص اورژانسی را مطابق با دستور پزشک و اطلاعات درج شده بر روی بسته بندی آن مصرف کنید.
- مراجعه به پزشک: در صورت مشاهده هر گونه علائم غیر عادی پس از مصرف قرص اورژانسی به پزشک مراجعه کنید.
راهکار های خانگی:
متاسفانه هیچ راهکار خانگی اثبات شده ای برای جلوگیری از عدم اثر گذاری قرص اورژانسی وجود ندارد.
جدول مقایسه قرص های اورژانسی:
| نوع قرص اورژانسی | نام تجاری | نحوه عملکرد | زمان مصرف | اثربخشی |
|---|---|---|---|---|
| استروژنی | پروژست | ممانعت از لانه گزینی تخمک | حداکثر 72 ساعت | تا 95 درصد |
| پروژسترونی | النورژست | ممانعت از تخمک گذاری | حداکثر 120 ساعت | تا 85 درصد |
نتیجه گیری:
قرص های اورژانسی در اغلب موارد در جلوگیری از بارداری موفق هستند اما ممکن است در بعضی موارد اثر گذاری آن کاهش یابد. تاخیر در مصرف قرص اورژانسی وزن بدن بالا مصرف همزمان با برخی داروها و عدم مصرف به صورت منظم از جمله عوامل موثر در کاهش تاثیر آن هستند. در صورتی که هر یک از علائم عدم اثر گذاری قرص اورژانسی را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید و برای جلوگیری از عدم اثر گذاری آن قرص را به موقع مصرف کنید و قبل از مصرف آن با پزشک مشاوره کنید.
پرسش و پاسخ
1. آیا قرص اورژانسی می تواند به سلامتی من آسیب برساند؟
قرص های اورژانسی در صورتی که مطابق با دستور پزشک مصرف شوند خطر زیادی برای سلامتی ندارند. با این حال ممکن است عوارض جانبی مانند تهوع استفراغ سرگیجه و درد سینه را به همراه داشته باشند.
2. چقدر وقت دارم تا قرص اورژانسی را مصرف کنم؟
زمان مصرف قرص اورژانسی بستگی به نوع آن دارد. قرص های استروژنی را حداکثر تا 72 ساعت و قرص های پروژسترونی را حداکثر تا 120 ساعت پس از رابطه جنسی بدون استفاده از روش پیشگیری از بارداری می توانید مصرف کنید.
3. آیا قرص اورژانسی به جای روش های پیشگیری از بارداری منظم قابل استفاده است؟
قرص اورژانسی یک روش پیشگیری از بارداری در موارد ضروری است و به عنوان یک روش پیشگیری از بارداری منظم قابل استفاده نیست.
توصیه می شود که برای اطلاع بیشتر در مورد قرص های اورژانسی و روش های پیشگیری از بارداری با پزشک مشاوره کنید.