علت خواب رفتن دست و پا

علت خواب رفتن دست و پا

احساس بی حسی سوزن سوزن شدن و گزگز کردن در دست ها و پاها که به طور عامیانه به آن “خواب رفتن” می گویند یک تجربه رایج است که می تواند برای بسیاری از افراد آزاردهنده باشد. این حس ناخوشایند می تواند در هر سنی رخ دهد و می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله اختلالات عصبی مشکلات گردش خون و فشار بر روی اعصاب باشد. در این مقاله با بررسی عوامل مختلفی که باعث خواب رفتن دست و پا می شوند به درک علل این پدیده و روش های تشخیص و درمان آن می پردازیم.

علائم خواب رفتن دست و پا

خواب رفتن دست و پا می تواند به صورت های مختلفی خود را نشان دهد. شایع ترین علائم شامل:

• بی حسی: احساس از دست دادن حس در دست یا پا که گویی حساسیت پوست به لمس کاهش یافته است.
• گزگز: احساس سوزن سوزن شدن یا شOCK که گویی هزاران سوزن در پوست فرو رفته است.
• درد: در برخی موارد خواب رفتن دست و پا می تواند با درد شدید همراه باشد.
• ضعف: احساس ناتوانی در حرکت دادن دست یا پا به طور کامل.
• تغییر رنگ پوست: در برخی موارد رنگ پوست دست یا پا ممکن است تغییر کند و سفید یا آبی شود.

علل خواب رفتن دست و پا

خواب رفتن دست و پا می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. شایع ترین دلایل عبارتند از:

فشرده شدن اعصاب

• سندرم تونل کارپال: این اختلال به دلیل فشرده شدن عصب میانی در مچ دست رخ می دهد و می تواند بی حسی گزگز و ضعف در انگشتان دست را به همراه داشته باشد.
• سندرم تونل کوبیتال: این سندرم به دلیل فشرده شدن عصب اولنار در ناحیه آرنج رخ می دهد و می تواند بی حسی گزگز و ضعف در انگشتان کوچک و انگشت حلقه دست را به همراه داشته باشد.
• سندرم خروجی قفسه سینه: این سندرم به دلیل فشرده شدن شبکه بازویی در ناحیه شانه و گردن رخ می دهد و می تواند بی حسی گزگز و ضعف در دست و شانه را به همراه داشته باشد.
• فتق دیسک: این اختلال به دلیل برآمدگی دیسک بین مهره ای در ستون فقرات رخ می دهد و می تواند بی حسی گزگز و ضعف در دست ها پاها و سایر قسمت های بدن را به همراه داشته باشد.
• سندرم گیر افتادگی عصبی: این سندرم به دلیل فشرده شدن اعصاب در نقاط مختلف بدن مانند ران ساق پا مچ پا و انگشتان رخ می دهد و می تواند بی حسی گزگز و ضعف در آن ناحیه را به همراه داشته باشد.

اختلالات گردش خون

• بیماری شریان محیطی: این بیماری به دلیل تنگی یا انسداد شریان ها در اندام ها رخ می دهد و می تواند بی حسی گزگز و درد در دست و پا را به همراه داشته باشد.
• ترومبوفلبیت: این بیماری به دلیل لخته شدن خون در رگ های وریدی رخ می دهد و می تواند بی حسی گزگز و درد در دست و پا را به همراه داشته باشد.
• سندرم رینود: این سندرم به دلیل انقباض ناگهانی عروق خونی در انگشتان دست و پا رخ می دهد و می تواند بی حسی گزگز و تغییر رنگ پوست را به همراه داشته باشد.

علل دیگر

• دیابت: دیابت می تواند آسیب به اعصاب را به همراه داشته باشد که می تواند بی حسی گزگز و ضعف در دست و پا را به همراه داشته باشد.
• کمبود ویتامین B12: کمبود ویتامین B12 می تواند به آسیب به اعصاب منجر شود که می تواند بی حسی گزگز و ضعف در دست و پا را به همراه داشته باشد.
• مصرف الکل: مصرف بیش از حد الکل می تواند به آسیب به اعصاب منجر شود که می تواند بی حسی گزگز و ضعف در دست و پا را به همراه داشته باشد.
• بارداری: بارداری می تواند فشرده شدن اعصاب را در ناحیه مچ دست آرنج و ستون فقرات به همراه داشته باشد که می تواند بی حسی گزگز و ضعف در دست و پا را به همراه داشته باشد.
• برخی داروها: برخی داروها مانند داروهای ضد افسردگی ضد تشنج و شیمی درمانی می توانند بی حسی گزگز و ضعف در دست و پا را به همراه داشته باشند.
• ضعف عضلانی: ضعف عضلانی می تواند بی حسی گزگز و ضعف در دست و پا را به همراه داشته باشد.
• اختلالات تیروئید: اختلالات تیروئید می تواند بی حسی گزگز و ضعف در دست و پا را به همراه داشته باشد.
• اختلالات روانی: استرس اضطراب و افسردگی می توانند بی حسی گزگز و ضعف در دست و پا را به همراه داشته باشند.

تشخیص خواب رفتن دست و پا

تشخیص علت خواب رفتن دست و پا توسط پزشک متخصص انجام می شود. پزشک با بررسی سابقه پزشکی بیمار معاینه فیزیکی و انجام آزمایشات لازم می تواند علت خواب رفتن دست و پا را تشخیص دهد. آزمایشات ممکن است شامل الکترومیوگرافی (EMG) مطالعات هدایت عصبی (NCS) تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و آزمایشات خون باشد.

درمان خواب رفتن دست و پا

درمان خواب رفتن دست و پا به علت اصلی آن بستگی دارد. برخی از درمان ها شامل:

• دارو درمانی: داروهایی مانند مسکن ها ضد التهاب ها و ضد تشنج ها می توانند درد و التهاب را کاهش دهند.
• فیزیوتراپی: فیزیوتراپی می تواند قدرت عضلانی دامنه حرکتی و هماهنگی را بهبود بخشد.
• عمل جراحی: در برخی موارد عمل جراحی برای رفع فشار از روی عصب یا درمان مشکلات گردش خون ضروری است.
• تغییر سبک زندگی: تغییر سبک زندگی می تواند به پیشگیری و کنترل خواب رفتن دست و پا کمک کند. این تغییرات شامل:
  • ورزش منظم: ورزش منظم گردش خون را بهبود می بخشد.
  • وزن مناسب: اضافه وزن می تواند فشرده شدن اعصاب را افزایش دهد.
  • پرهیز از مصرف الکل و دخانیات: الکل و دخانیات می توانند گردش خون را مختل کنند.
  • خواب کافی: خواب کافی سلامت اعصاب و گردش خون را بهبود می بخشد.
  • وضعیت مناسب بدن: وضعیتی که باعث فشرده شدن اعصاب می شود مانند نشستن در حالت خمیده یا خوابیدن با بالش بالا باید اصلاح شود.**

راهکارهای خانگی برای خواب رفتن دست و پا

در کنار مراجعه به پزشک راهکارهای خانگی مختلفی برای تسکین علائم خواب رفتن دست و پا وجود دارد:

• ماساژ: ماساژ ناحیه آسیب دیده می تواند گردش خون را بهبود بخشد و درد و بی حسی را کاهش دهد.
• حمام آب گرم: حمام آب گرم گردش خون را بهبود می بخشد.
• یخ درمانی: استفاده از کیسه یخ بر روی ناحیه آسیب دیده می تواند التهاب را کاهش دهد.
• بالا نگه داشتن اندام: بالا نگه داشتن دست یا پا در ناحیه آسیب دیده می تواند گردش خون را بهبود بخشد.

پیشگیری از خواب رفتن دست و پا

پیشگیری از خواب رفتن دست و پا بهتر از درمان آن است. نکاتی برای پیشگیری شامل:

• ورزش منظم: ورزش منظم گردش خون را بهبود می بخشد و قدرت عضلات را افزایش می دهد.
• وزن مناسب: اضافه وزن فشرده شدن اعصاب را افزایش می دهد.
• پرهیز از مصرف الکل و دخانیات: الکل و دخانیات گردش خون را مختل می کنند.
• وضعیت مناسب بدن: وضعیتی که باعث فشرده شدن اعصاب می شود باید اصلاح شود.**

جدول علائم و علل خواب رفتن دست و پا

علامت	علت احتمالی
بی حسی گزگز و ضعف در انگشتان دست	سندرم تونل کارپال
بی حسی گزگز و ضعف در انگشتان کوچک و حلقه	سندرم تونل کوبیتال
بی حسی گزگز و ضعف در دست و شانه	سندرم خروجی قفسه سینه
بی حسی گزگز و ضعف در دست ها پاها و سایر قسمت های بدن	فتق دیسک
بی حسی گزگز و درد در دست و پا	بیماری شریان محیطی ترومبوفلبیت
بی حسی گزگز و تغییر رنگ پوست	سندرم رینود
بی حسی گزگز و ضعف در دست و پا	دیابت کمبود ویتامین B12 مصرف الکل
بی حسی گزگز و ضعف در دست و پا	بارداری برخی داروها ضعف عضلانی اختلالات تیروئید

نتیجه گیری

خواب رفتن دست و پا می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. تشخیص علت این عارضه برای درمان موثر آن ضروری است. درمان خواب رفتن دست و پا به علت اصلی آن بستگی دارد و ممکن است شامل دارو درمانی فیزیوتراپی عمل جراحی و تغییر سبک زندگی باشد. پیشگیری از خواب رفتن دست و پا بهتر از درمان آن است و با ورزش منظم وزن مناسب پرهیز از مصرف الکل و دخانیات و وضعیت مناسب بدن می توان از بروز این عارضه جلوگیری کرد.

پرسش و پاسخ

1. آیا خواب رفتن دست و پا همیشه خطرناک است؟

خیر همه موارد خواب رفتن دست و پا خطرناک نیست. اگر خواب رفتن دست و پا به طور ناگهانی و با درد شدید رخ دهد مهم است که فورا به پزشک مراجعه کنید. در غیر این صورت خواب رفتن دست و پا ممکن است نشانه ای از مشکلات خفیف باشد که با تغییر سبک زندگی و درمان های خانگی قابل درمان است.**

2. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

اگر خواب رفتن دست و پا با علائم دیگری مانند درد شدید ضعف تغییر رنگ پوست تب بی حسی و گزگز در سراسر بدن مشکل در راه رفتن مشکل در بلع یا تنفس همراه باشد مهم است که فورا به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر خواب رفتن دست و پا به طور مکرر رخ دهد توصیه می شود که به پزشک مراجعه کنید.**

3. آیا می توان از خواب رفتن دست و پا پیشگیری کرد؟

بله با تغییر سبک زندگی می توان از بروز خواب رفتن دست و پا پیشگیری کرد. ورزش منظم وزن مناسب پرهیز از مصرف الکل و دخانیات و وضعیت مناسب بدن می تواند به پیشگیری از این عارضه کمک کند.

مشاوره با پزشک

در صورت بروز خواب رفتن دست و پا یا هر گونه ناراحتی در ناحیه دست و پا توصیه می شود که به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک می تواند علت خواب رفتن دست و پا را تشخیص دهد و بهترین روش درمان را برای شما تعیین کند.**