برای درمان زونا چه بخوریم
زونا: دردناک اما قابل درمان
زونا که به آن هرپس زوستر نیز گفته می شود یک بیماری ویروسی است که توسط ویروس واریکلا زوستر (VZV) ایجاد می شود. این ویروس همان ویروسی است که آبله مرغان را ایجاد می کند. بعد از ابتلا به آبله مرغان ویروس VZV می تواند در بدن در حالت نهفته باقی بماند و در برخی موارد در آینده دوباره فعال شده و زونا ایجاد کند.
علائم زونا
زونا معمولا به صورت یک راش دردناک ظاهر می شود که روی یک طرف بدن به طور معمول در ناحیه قفسه سینه پشت یا صورت قرار می گیرد. این راش معمولاً به صورت یک نوار یا گروه از تاول های پر از مایع ظاهر می شود. سایر علائم زونا عبارتند از:
- درد شدید: این درد می تواند خفیف یا شدید باشد و می تواند قبل از ظاهر شدن راش شروع شود.
- حساسیت: پوست در ناحیه راش به لمس حساس می شود.
- خارش: خارش می تواند قبل از ظاهر شدن راش یا بعد از آن شروع شود.
- تب: ممکن است تب خفیف داشته باشید.
- سردرد: در صورت ابتلا به زونا در ناحیه صورت ممکن است سردرد نیز تجربه کنید.
- خستگی: احساس خستگی و بی حالی ممکن است رخ دهد.
تشخیص زونا
پزشک شما به احتمال زیاد با بررسی علائم شما می تواند زونا را تشخیص دهد. ممکن است برای تأیید تشخیص آزمایش های دیگری مانند کشت ویروسی یا نمونه برداری از راش را انجام دهد.
درمان زونا
هدف از درمان زونا تسکین علائم و جلوگیری از عوارض آن است. روش های مختلفی برای درمان زونا وجود دارد که شامل:
- داروهای ضدویروسی: این داروها می توانند به توقف تکثیر ویروس و کاهش مدت زمان بیماری کمک کنند. داروهای ضد ویروسی مانند آسیکلوویر والاسیکلوویر و فامسیکلوویر به طور کلی در 72 ساعت اول پس از شروع علائم زونا تجویز می شوند.
- داروهای مسکن: داروهایی مانند ایبوپروفن یا پاراستامول می توانند به تسکین درد و التهاب کمک کنند.
- کورتیکواستروئیدها: این داروها می توانند التهاب و درد را کاهش دهند.
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای: این داروها می توانند به تسکین درد مزمن ناشی از زونا کمک کنند.
- پمادهای موضعی: پمادهای ضد ویروسی و مسکن می توانند به تسکین درد و التهاب کمک کنند.
پیشگیری از زونا
بهترین راه برای پیشگیری از زونا واکسیناسیون علیه ویروس VZV است. دو نوع واکسن برای زونا وجود دارد:
- واکسن زوستر: این واکسن برای افرادی که 60 سال یا بیشتر دارند توصیه می شود.
- واکسن شینگریکس: این واکسن جدیدتر از واکسن زوستر است و در مقایسه با واکسن زوستر محافظت قوی تر و طولانی تری در برابر زونا ارائه می دهد.
راهکارهای خانگی برای تسکین علائم زونا
در کنار درمان های پزشکی برخی راهکارهای خانگی می توانند به تسکین علائم زونا کمک کنند:
- کمپرس سرد: قرار دادن کمپرس سرد روی ناحیه راش می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
- حمام گرم: حمام گرم می تواند به تسکین درد و خارش کمک کند.
- روغن درخت چای: روغن درخت چای می تواند به تسکین خارش و التهاب کمک کند. با این حال قبل از استفاده از روغن درخت چای آن را روی یک قسمت کوچک از پوست خود آزمایش کنید تا از ایجاد حساسیت جلوگیری کنید.
- آلوئه ورا: آلوئه ورا می تواند به تسکین التهاب و خارش کمک کند.
- جو دوسر: حمام با جو دوسر می تواند به تسکین خارش و التهاب کمک کند.
عوارض زونا
در برخی موارد زونا می تواند عوارضی ایجاد کند که شامل:
- درد مزمن: این درد می تواند حتی بعد از از بین رفتن راش نیز ادامه داشته باشد.
- عفونت ثانویه: تاول های زونا ممکن است به طور ثانویه توسط باکتری ها آلوده شوند.
- نوروپاتی: در موارد نادر زونا می تواند آسیب عصبی دائمی ایجاد کند.
- التهاب ملتحمه: در صورت ابتلا به زونا در ناحیه صورت ممکن است التهاب ملتحمه نیز رخ دهد.
جدول: مقایسه واکسن زوستر و شینگریکس
| ویژگی | واکسن زوستر | واکسن شینگریکس |
|---|---|---|
| سن توصیه شده | 60 سال یا بیشتر | 50 سال یا بیشتر |
| نوع واکسن | واکسن زنده ضعیف شده | واکسن زیر واحد |
| محافظت | محافظت متوسط در برابر زونا | محافظت قوی تر و طولانی تر در برابر زونا |
| عوارض جانبی | خفیف مانند درد در محل تزریق | خفیف مانند درد در محل تزریق |
| قیمت | ارزان تر | گران تر |
نتیجه گیری
زونا یک بیماری ویروسی دردناک است که توسط ویروس VZV ایجاد می شود. با این حال با درمان مناسب علائم زونا قابل کنترل هستند و می توان از عوارض آن پیشگیری کرد. برای پیشگیری از زونا واکسیناسیون علیه ویروس VZV بسیار مهم است. در صورت تجربه علائم زونا حتما به پزشک مراجعه کنید.
پرسش و پاسخ
1. زونا چقدر خطرناک است؟
زونا در بیشتر موارد بیماری خفیفی است که با درمان مناسب بهبودی کامل پیدا می کند. اما اگر فردی در گروه های پرخطر مانند افراد مسن افرادی با سیستم ایمنی ضعیف یا افرادی که در دوران بارداری هستند قرار داشته باشد ممکن است عوارض زونا شدیدتر باشند.
2. چگونه زونا منتقل می شود؟
زونا به طور مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. اما ویروس VZV می تواند از طریق تماس مستقیم با تاول های زونا به افراد دیگری که قبلاً به آبله مرغان مبتلا نشده اند منتقل شود و باعث ایجاد آبله مرغان در آنها شود.
3. آیا می توان بعد از ابتلا به زونا دوباره به آن مبتلا شد؟
بله امکان ابتلا مجدد به زونا وجود دارد اما احتمال آن کم است. بعد از ابتلا به زونا بدن شما آنتی بادی هایی تولید می کند که می توانند از ابتلا مجدد به آن جلوگیری کنند. اما در برخی موارد سیستم ایمنی بدن ممکن است نتواند ویروس VZV را به طور کامل از بین ببرد و احتمال ابتلا مجدد وجود دارد.
مهم است که با مشورت با پزشک و دنبال کردن دستورالعمل های آنها برای درمان زونا اقدام کنید.