برای اسهال چی خوبه
اسهال: دلایل علائم درمان و راهکارهای خانگی
اسهال یک بیماری شایع است که اغلب به عنوان یک بیماری خفیف و موقتی در نظر گرفته می شود. اما در برخی موارد می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی تر باشد و نیاز به مراقبت پزشکی دارد. در این مقاله درباره اسهال علل آن علائم تشخیص درمان و پیشگیری بحث خواهیم کرد و راهکارهای خانگی برای تسکین علائم را ارائه خواهیم داد.
اسهال چیست؟
اسهال به معنای دفع مدفوع آبکی یا شل به طور مکرر است. در بیشتر موارد اسهال به طور ناگهانی شروع شده و ظرف چند روز خود به خود برطرف می شود.
علل اسهال
اسهال می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد از جمله:
- عفونت های ویروسی: شایع ترین علت اسهال ویروس هایی مانند روتاویروس نوروویروس و آدنوویروس هستند.
- عفونت های باکتریایی: باکتری هایی مانند سالمونلا اشریشیا کلی و کمپیلوباکتر نیز می توانند باعث اسهال شوند.
- عفونت های انگلی: انگل هایی مانند ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم می توانند باعث اسهال طولانی مدت شوند.
- داروها: برخی داروها مانند آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد اسید می توانند باعث اسهال شوند.
- سندرم روده تحریک پذیر: یک اختلال گوارشی که باعث درد شکم اسهال یبوست و نفخ می شود.
- بیماری التهابی روده: شامل بیماری کرون و کولیت اولسراتیو که باعث التهاب در روده می شوند.
- عدم تحمل لاکتوز: عدم توانایی در هضم لاکتوز (قند موجود در شیر) می تواند باعث اسهال شود.
- بیماری سلیاک: عدم تحمل گلوتن (پروتئین موجود در گندم جو و چاودار) می تواند باعث اسهال شود.
- حساسیت غذایی: واکنش آلرژیک به برخی مواد غذایی می تواند باعث اسهال شود.
- دیابت: در برخی افراد مبتلا به دیابت اسهال می تواند یک عارضه جانبی باشد.
- سوء تغذیه: کمبود برخی مواد مغذی مانند ویتامین B12 می تواند منجر به اسهال شود.
علائم اسهال
علاوه بر مدفوع شل و آبکی علائم دیگر اسهال می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد شکم
- گرفتگی عضلات شکم
- نفخ
- تهوع و استفراغ
- تب
- کم آبی بدن
تشخیص اسهال
معمولا تشخیص اسهال بر اساس شرح حال بیمار و معاینه فیزیکی انجام می شود. در موارد شدید یا طولانی مدت ممکن است آزمایشاتی مانند کشت مدفوع آزمایش خون و تصویربرداری انجام شود تا علت اسهال مشخص شود.
درمان اسهال
درمان اسهال به علت آن بستگی دارد. در برخی موارد اسهال به طور خود به خود برطرف می شود. در سایر موارد ممکن است نیاز به درمان دارویی باشد.
- درمان دارویی:
- داروهای ضد اسهال: مانند لوپرامید و دیفنوکسیلات حرکات روده را کند می کنند و به کاهش اسهال کمک می کنند.
- مایع درمانی: در صورت کم آبی بدن مایع درمانی با مایعات خوراکی یا تزریق وریدی انجام می شود.
- آنتی بیوتیک ها: در صورتی که اسهال به دلیل عفونت باکتریایی باشد آنتی بیوتیک ها تجویز می شوند.
- داروهای ضد انگلی: در صورت عفونت انگلی داروهای ضد انگلی تجویز می شوند.
راهکارهای خانگی برای تسکین اسهال
در کنار درمان دارویی راهکارهای خانگی نیز می توانند به کاهش علائم اسهال کمک کنند:
- نوشیدن مایعات زیاد: آب آب میوه نوشابه های ورزشی و چای به جلوگیری از کم آبی بدن کمک می کنند.
- مصرف مواد غذایی ملایم: میوه ها و سبزیجات بدون پوست نان تست برنج سفید و ماکارونی از تحریک دستگاه گوارش جلوگیری می کنند.
- اجتناب از مواد غذایی چرب و فرآوری شده: این مواد می توانند علائم اسهال را بدتر کنند.
- مصرف عسل: عسل دارای خواص ضد باکتریایی است و می تواند به کاهش علائم اسهال کمک کند.
- مصرف ماست: ماست حاوی باکتری های مفید است که به سلامت دستگاه گوارش کمک می کنند.
- استفاده از کیسه حرارتی: گرمای کیسه حرارتی می تواند به کاهش درد شکم کمک کند.
پیشگیری از اسهال
- شستن دست ها: شستن مکرر دست ها با آب و صابون به خصوص بعد از استفاده از توالت و قبل از آماده کردن غذا از انتقال باکتری ها و ویروس ها جلوگیری می کند.
- مصرف آب آشامیدنی سالم: مصرف آب آشامیدنی سالم و پاستوریزه شده از عفونت با باکتری ها و ویروس ها جلوگیری می کند.
- پخت کامل غذا: پخت کامل گوشت مرغ و ماهی از عفونت با باکتری ها جلوگیری می کند.
- شستن میوه ها و سبزیجات: شستن میوه ها و سبزیجات قبل از مصرف از عفونت با باکتری ها و ویروس ها جلوگیری می کند.
- واکسیناسیون: واکسیناسیون علیه روتاویروس به خصوص در نوزادان و کودکان می تواند از اسهال ناشی از این ویروس جلوگیری کند.
جدول علائم هشدار دهنده اسهال
| علامت | توضیحات |
|---|---|
| تب بالا (بالای 38 درجه سانتیگراد) | می تواند نشانه ای از عفونت جدی باشد. |
| اسهال خونین | می تواند نشانه ای از عفونت باکتریایی یا التهاب روده باشد. |
| کم آبی بدن شدید | می تواند خطرناک باشد و به مراقبت فوری پزشکی نیاز دارد. |
| درد شکم شدید | می تواند نشانه ای از مشکلات گوارشی جدی باشد. |
نتیجه گیری
اسهال یک بیماری شایع است که اغلب خود به خود برطرف می شود. اما در برخی موارد می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی تر باشد و نیاز به مراقبت پزشکی دارد. در صورتی که علائم اسهال شدید یا طولانی مدت باشد به پزشک مراجعه کنید.
پرسش و پاسخ
1. چه زمانی برای اسهال باید به پزشک مراجعه کنم؟
در صورتی که اسهال شما با علائمی مانند تب بالا اسهال خونی کم آبی بدن شدید و درد شکم شدید همراه باشد باید به پزشک مراجعه کنید.
2. آیا اسهال می تواند باعث کم آبی بدن شود؟
بله. اسهال می تواند باعث کم آبی بدن شود به خصوص در کودکان و افراد مسن. مهم است که در حین اسهال مایعات زیادی بنوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری کنید.
3. آیا برای درمان اسهال می توان از داروهای بدون تجویز پزشک استفاده کرد؟
در برخی موارد داروهای بدون تجویز پزشک برای درمان اسهال می توانند مفید باشند. اما قبل از مصرف هر نوع دارویی با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
پیشنهاد مشاوره به پزشک
در صورتی که علائم اسهال شما شدید یا طولانی مدت باشد یا با علائم دیگری مانند تب بالا اسهال خونی و کم آبی بدن شدید همراه باشد به پزشک مراجعه کنید. او می تواند علت اسهال را تشخیص داده و درمان مناسب را برای شما تجویز کند.