روش دلفی
روش دلفی: یه راه حل برای تصمیم گیری های گروهی
روش دلفی یه تکنیک پرکاربرد برای جمع آوری نظر و ایده های مختلف از افراد مختلفه که هدف ازش رسیدن به یه دیدگاه مشترک و هم راستا در مورد یه موضوع مشخصه. این روش تو دنیای امروز که با چالش های پیچیده و تصمیمات مهم روبرو هستیم میتونه یه راهکار قدرتمند باشه.
مثلا تصور کن یه تیم پروژه هست که باید یه راه حل برای یه مشکل پیچیده پیدا کنه. اعضای تیم هر کدوم یه ایده و دیدگاه خاص خودشون رو دارن. میتونه نظراتشون به هم نزدیک باشه یا کاملا متضاد. اینجا دقیقا جاییه که روش دلفی میتونه به کمک تیم بیاد.
دلفی یه فرآیند چند مرحله ای
روش دلفی به چند مرحله تقسیم میشه که هر مرحله به خلاقیت و انتقاد سازنده اعضا نیاز داره:
1. اولین دور:
- در این مرحله یه پرسشنامه شامل سوالات مختلف برای جمع آوری نظر و ایده اعضا توزیع میشه.
- هدف اینه که همه اعضا بدون تأثیر از نظرات دیگران آزادانه ایده و نظر خودشون رو ثبت کنن.
2. تحلیل و گردآوری نظرات:
- بعد از جمع آوری پرسشنامه ها نظر اعضا به صورت خلاصه و بدون ذکر نام اعضا ارائه میشه.
- هدف اینه که همه اعضا با نظرات دیگران آشنا بشن.
3. دومین دور:
- در این مرحله یه پرسشنامه جدید با در نظر گرفتن نظرات جمع آوری شده در مرحله قبل توزیع میشه.
- اعضا می تونن نظر خودشون رو تغییر دن و یا ایده جدیدی رو ارائه کنن.
4. تکرار:
- این فرآیند میتونه چند بار تکرار بشه تا همگرایی نظر اعضا به حداکثر برسه.
مزایای روش دلفی
- جمع آوری نظرات متنوع: این روش به شما اجازه میده از نظر و ایده همه اعضا بدون تحت تأثیر قرار گرفتن از نظرات دیگران استفاده کنید.
- کاهش تأثیر شخصیت و موقعیت: با عدم ذکر نام اعضا در مرحله تحلیل تأثیر شخصیت و موقعیت کاهش پیدا میکنه.
- افزایش احساس مسئولیت: چون نظرات اعضا در فرآیند تحلیل و همگرایی مهم هستند اعضا احساس مسئولیت بیشتری برای ارائه نظر و ایده خودشون دارن.
- کاهش اختلاف نظر: با تکرار فرآیند و همگرایی نظر اعضا اختلاف نظر کاهش پیدا میکنه و اعضا به یک نظر مشترک نزدیک میشن.
یه جدول کاربردی برای روش دلفی
| مرحله | فعالیت | هدف |
|---|---|---|
| اولین دور | توزیع پرسشنامه اول | جمع آوری نظرات اولیه |
| تحلیل و گردآوری نظرات | خلاصه نظرات بدون ذکر نام اعضا | ارائه نظرات جمع آوری شده |
| دومین دور | توزیع پرسشنامه دوم با در نظر گرفتن نظرات جمع آوری شده | جمع آوری نظرات تجدیدنظر شده |
| تکرار | تکرار دو مرحله قبلی تا رسیدن به همگرایی | رسیدن به یک نظر** مشترک |
نکاتی برای موفقیت در استفاده از روش دلفی
- هدف روش رو به وضوح مشخص کن: قبل از شروع روش دلفی هدف مخصوص رو به وضوح مشخص کن.
- گروه مناسب رو انتخاب کن: اعضای گروه رو با توجه به دانش و تجربه خودشون انتخاب کن.
- پرسشنامه رو به دقت طراحی کن: سوالات پرسشنامه رو به صورت شفاف و بدون ابهام مطرح کن.
- پاسخ به پرسشنامه رو آسان کن: زمان و انرژی که اعضا برای پاسخ به پرسشنامه صرف میکنن رو به حداقل برسون.
- از ابزارهای مناسب برای تحلیل و ارائه نظرات استفاده کن: ابزارها و روش مناسب برای تحلیل و ارائه نظرات رو انتخاب کن.
- در طی فرآیند دلفی ارتباط با اعضا رو حفظ کن: اعضا رو در جریان مراحل فرآیند قرار ده و به سوالات و نظرات شون پاسخ ده.
جمع بندی
روش دلفی یه راه حل قدرتمند برای جمع آوری نظرات و ایده متنوع و رسیدن به یک نظر مشترک تو گروه هست. با رعایت نکات مهم تو اجرا این روش میتونی از مزایای این روش به بهترین شکل استفاده کن.
پرسش و پاسخ
1. روش دلفی برای چه موضوعاتی مناسب هست؟
روش دلفی برای موضوعاتی که نیاز به جمع آوری نظر و ایده از افراد متعدد دارن مناسب هست. مثلا تصمیم گیری در مورد استراتژی شرکت راه حل برای مشکلات اجتماعی و توسعه برنامه آموزش.
2. چه محدودیت هایی برای روش دلفی وجود داره؟
محدودیت اصلی این روش زمان بر بودنش هست. فرآیند دلفی میتونه چندین هفته یا حتی چندین ماه طول بکشه.
3. چطور میتونم از روش دلفی به طور موثر استفاده کنم؟
موفقیت در استفاده از روش دلفی بستگی به برنامه ریزی خوب انتخاب گروه مناسب و رعایت مراحل روش داره.