انگیزه چیست
انگیزه: موتور محرّک زندگی
هممون تو زندگی یه سری هدف داریم. یه سری آرزو یه سری "می خوام" تو ذهن مون چرخ می خوره. اما چه چیزی باعث میشه که این "می خوام" ها به "می کنم" تبدیل بشن؟ چی باعث میشه که از یه نقطه A به یه نقطه B برسیم؟ بله دقیقا "انگیزه" .
انگیزه یه نیروی درونی قوی هست که ما رو به سمت اهدافمون می کشه و کمک می کنه که برای رسیدن به اونها مقاومت کنیم. انگیزه مثل یه موتور هست که مغز و بدن ما رو به حرکت درمیاره.
مهمترین نکته اینه که انگیزه همیشه پایدار نیست. گاهی باعث میشه که با قدرت به سمت اهدافمون حرکت کنیم و گاهی هم مثل یه باد صورت آدم رو نوازش می کنه و کم کم از بین می ره. اما خبر خوب اینه که میشه انگیزه رو تقویت کرد هدایت کرد و حتی در برخی موارد تجدید انگیزه کرد.
انواع انگیزه
انگیزه در دو دسته اصلی قرار میگیره :
- انگیزه درونی (Intrinsic): این نوع انگیزه از داخل خود ما نشأت می گیره و به علایق ارزش ها و اهداف شخصی ما وابسته هست. مثلا شما از نقاشی لذت می برین و انگیزه شما برای نقاشی کردن از خلاقیت و لذت درونی شما نشأت می گیره.
- انگیزه بیرونی (Extrinsic): این نوع انگیزه از عوامل بیرونی مثل پول تشویق ترفیع یا اجبار ناشی می شه. مثلا شما برای دریافت نمره خوب در درس تلاش می کنید.
عوامل تأثیرگذار بر انگیزه
یه سری عوامل مهم هستند که می تونند انگیزه ما رو قویتر یا ضعیف تر کنن. بیاید به چند تا از این عوامل با هم نگاه کنیم:
- اهداف: اول از همه باید هدف واضح و قابل دستیابی داشته باشیم. هدفی که ما رو به حرکت درمیاره و باعث می شه که با انگیزه به سمت اون حرکت کنیم.
- ارزش ها: مهم هست که هدفتون با ارزش های شما هماهنگ باشه. مثلا اگر هدف شما پول دار شدن هست اما ارزش شما انصاف و راستگویی هست احتمال زیادی هست که در راه رسیدن به این هدف انگیزه شما کم کم کاهش پیدا کنه.
- باورها: باور به توانایی خودمون برای دستیابی به اهدافمون یکی از مهمترین عوامل انگیزه هست. اگر به خودمون باور نداشته باشیم و به توانایی خودمون شکی داشته باشیم هرگز با انگیزه به سمت اهدافمون حرکت نمی کنیم.
- احساسات: احساسات مثبت مثل شادی امید و علاقه می تونند انگیزه ما رو افزایش بدن. اما احساسات منفی مثل ترس ناراحتی و عصبانیت میتونند باعث کاهش انگیزه بشن.
- محیط: محیط اطراف ما هم می تونه تأثیر زیادی بر انگیزه ما داشته باشه. محیط مثبت و انگیزه بخش می تونه باعث افزایش انگیزه ما بشه و برعکس محیط منفی و سخت میتونه باعث کاهش انگیزه بشه.
تکنیک های افزایش انگیزه
خب حالا که عوامل تأثیرگذار بر انگیزه رو شناختیم بیاید با هم به چند تکنیک برای افزایش انگیزه بپردازیم:
- اهداف خود رو به طور واضح و قابل اندازه گیری تعیین کنید: اهداف شما باید واقعی قابل اندازه گیری قابل دستیابی مرتبط و محدود در زمان باشند. مثلا به جای گفتن "می خوام ورزش کنم" بگید "می خوام هر روز 30 دقیقه دویدن کنم".
- اهداف خود رو به بخش های کوچکتر تقسیم کنید: اهداف بزرگ ممکن هست که خیلی طاقت فرسا باشند. اما با تقسیم اونها به بخش های کوچکتر و قابل مدیریت تر میتونید با انگیزه و بدون احساس خستگی به سمت هدف نهایی خود حرکت کنید.
- باور به خود رو تقویت کنید: به توانایی خود برای رسیدن به اهدافتون باور داشته باشید. تجربیات موفقیت آمیز خود رو به یاد بیارید و به خوبی ها و توانایی های خودتون فکر کنید.
- محیط مثبت و انگیزه بخش برای خود ایجاد کنید: با افراد مثبت و انگیزه بخش ارتباط برقرار کنید و از کتاب فیلم و موسیقی انگیزه بخش استفاده کنید.
- از تکنیک های انگیزه دهی استفاده کنید: روش های مختلفی برای انگیزه دهی وجود داره مثل تکنیک "S.M.A.R.T" تکنیک "GTD" تکنیک "Pomodoro" و … با این تکنیک ها می توانید زمان و انرژی خود رو به طور موثر مدیریت کنید و به اهداف خود برسید.
- جایزه برای خود تعیین کنید: وقتی به اهداف کوچکتر خود می رسید برای خودتون جایزه تعیین کنید. این کار می تونه انگیزه شما رو برای رسیدن به اهداف بزرگتر هم افزایش بده.
- خود رو به چالش بکشید: انسان به طور طبیعی از چالش ها لذت می بره. خود رو به چالش بکشید و از محدوده راحتی خودتون خارج بشید. این کار باعث می شه که انگیزه شما برای دستیابی به اهداف خود افزایش پیدا کنه.
- از افراد موفق الهام بگیرید: تاریخ سرشار از افراد موفق هست که با وجود مشکلات و چالش ها به اهداف خود رسیدند. داستان زندگی این افراد رو مطالعه کنید و از تجربیات و انگیزه های آنها الهام بگیرید.
نقش عادات در انگیزه
عادات ما هم می تونند در انگیزه ما تأثیر بسیار زیادی داشته باشن. عادات مثبت میتونند انگیزه ما رو افزایش بدن و عادات منفی میتونند باعث کاهش انگیزه بشن.
- عادت مثبت: مثلا عادت کردن به ورزش مطالعه خواب کافی و رژیم غذایی مناسب می تونه انرژی و انگیزه ما رو افزایش بده.
- عادت منفی: اما عادت کردن به بی برنامگی عدم ورزش رژیم غذایی ناسالم خواب کم و … می تونه باعث کاهش انگیزه و انرژی ما بشه.
انگیزه و یادگیری
انگیزه در یادگیری هم یه نقش بسیار مهم بازی می کنه. وقتی که به موضوعی علاقه داریم و انگیزه داریم که اون رو یاد بگیریم یادگیری ما خیلی راحت تر و مؤثرتر خواهد بود.
نکاتی برای افزایش انگیزه در یادگیری:
- هدف خود رو از یادگیری مشخص کنید: هدف شما از یادگیری این موضوع چی هست؟ یادگیری این موضوع چه فواید و مزایایی برای شما خواهد داشت؟
- موضوع رو به صورت جذاب و کاربردی برای خود ارائه کنید: با استفاده از منابع مطالعاتی جذاب فیلم و انیمیشن کتاب و مقالات مناسب میتونید یادگیری را برای خود جذاب تر کنید.
- از تکنیک های یادگیری فعال استفاده کنید: یادگیری فعال مثل تکرار خلاصه نویسی حل مسئله بحث و … می تونه انگیزه شما رو در یادگیری افزایش بده.
- یادگیری رو به صورت محدود در زمان و به صورت پراکنده انجام بدید: مطالعه مستمر و بدون وقفه می تونه باعث خستگی و کاهش انگیزه بشه. مطالعه را به صورت محدود در زمان و به صورت پراکنده انجام بدید.
- خود رو به چالش بکشید و از حوزه راحتی خود خارج بشید: از چالش ها و مسائل سختی که در یادگیری با آنها مواجه می شوید نترسید. حل این چالش ها می تونه انگیزه و عزت نفس شما رو افزایش بده.
انگیزه و کار
انگیزه در محیط کار هم یه عامل بسیار مهم هست. انگیزه باعث می شه که کارکنان با اشتیاق و شور و نشاط به کار خود مشغول بشن و بهترین عملکرد خود رو ارائه بدن.
برای افزایش انگیزه در محیط کار میتونید به نکات زیر توجه کنید:
- اهداف خود رو در محیط کار به طور واضح و قابل اندازه گیری تعیین کنید: هدف شما از کار چی هست؟ چه ارزش و مزیتی برای شما خواهد داشت؟
- باور به خود رو در محیط کار تقویت کنید: به توانایی خود برای انجام وظایف خود باور داشته باشید و به خودتان اطمینان داشته باشید.
- ارتباط مثبت و سازنده با همکاران و رؤسا خود ایجاد کنید: محیط کار مثبت و انگیزه بخش می تونه انگیزه و عملکرد شما رو در محیط کار افزایش بده.
- از تکنیک های مدیریت زمان و افزایش تمرکز در محیط کار استفاده کنید: این تکنیک ها می تونند باعث افزایش انگیزه و عملکرد شما در محیط کار بشن.
انگیزه و رشد شخصی
انگیزه یکی از مهمترین عوامل رشد شخصی هست. انگیزه باعث می شه که ما به دنبال یادگیری مهارت های جدید ارتقا یافتن و توسعه توانایی های خود باشیم.
برای افزایش انگیزه در رشد شخصی میتونید به نکات زیر توجه کنید:
- اهداف شخصی خود رو به طور واضح و قابل اندازه گیری تعیین کنید: هدف شما از رشد شخصی چی هست؟ چه ارزش و مزیتی برای شما خواهد داشت؟
- مهارت های جدید رو یاد بگیرید و به طور منظم تمرین کنید: یادگیری مهارت های جدید می تونه باعث افزایش عزت نفس و انگیزه شما برای رشد شخصی بشه.
- با افراد موفق و انگیزه بخش ارتباط برقرار کنید: ارتباط با افراد موفق و انگیزه بخش می تونه انگیزه و عملکرد شما رو در زمینه رشد شخصی افزایش بده.
- از کتاب فیلم و مقالات انگیزه بخش استفاده کنید: منابع مختلف انگیزه بخش می تونند باعث افزایش انگیزه و عملکرد شما در زمینه رشد شخصی بشن.
راهکارهای تجدید انگیزه
گاهی ممکن هست که انگیزه ما کم کم کاهش پیدا کنه و ما با احساس بی حوصلگی و خستگی مواجه بشیم. در این مواقع باید انگیزه خود رو تجدید کنیم.
چند تکنیک برای تجدید انگیزه:
- به اهداف خود فکر کنید و آنها رو به یاد بیارید: هدف شما از انجام این کار چی بود؟ رسیدن به این هدف چه ارزش و مزیتی برای شما خواهد داشت؟
- از افراد موفق الهام بگیرید: داستان زندگی افراد موفق رو مطالعه کنید و از تجربیات و انگیزه های آنها الهام بگیرید.
- به خود تان استراحت بدهید: گاهی ممکن هست که با احساس خستگی و بی حوصلگی مواجه بشیم. در این مواقع باید به خود تان استراحت بدهید و انرژی خود رو بازیابی کنید.
- برای خود انگیزه ایجاد کنید: با قرار دادن هدایای کوچک انجام فعالیت های مورد علاقه و … می توانید برای خود انگیزه ایجاد کنید و خود را به حرکت در آورید.
- از چالش ها نترسید: با وجود چالش ها به اهداف خود ادامه دهید و از محدوده راحتی خود خارج بشید. حل این چالش ها می تونه انگیزه و عزت نفس شما رو افزایش بده.
انگیزه و موفقیت
انگیزه یکی از مهمترین عوامل موفقیت هست. انگیزه باعث می شه که ما با اشتیاق و شور و نشاط به سمت اهداف خود حرکت کنیم و با مقاومت و چالش ها مواجه شویم.
جدول رابطه انگیزه با عوامل مختلف
| عامل | تأثیر بر انگیزه |
|---|---|
| هدف واضح و قابل اندازه گیری | افزایش انگیزه |
| باور به خود | افزایش انگیزه |
| محیط مثبت و انگیزه بخش | افزایش انگیزه |
| احساسات مثبت | افزایش انگیزه |
| عادت های مثبت | افزایش انگیزه |
| چالش ها | افزایش انگیزه |
| تجربیات موفقیت آمیز | افزایش انگیزه |
| الگو های موفق | افزایش انگیزه |
| هدف غیر واضح و نا قابل اندازه گیری | کاهش انگیزه |
| عدم باور به خود | کاهش انگیزه |
| محیط منفی و سخت | کاهش انگیزه |
| احساسات منفی | کاهش انگیزه |
| عادت های منفی | کاهش انگیزه |
| شکست و نا امیدی | کاهش انگیزه |
نتیجه گیری
انگیزه یه نیروی درونی قوی هست که ما رو به سمت اهدافمون می کشه و کمک می کنه که برای رسیدن به اونها مقاومت کنیم. انگیزه مثل یه موتور هست که مغز و بدن ما رو به حرکت درمیاره.
ما می تونیم با استفاده از تکنیک های مختلف انگیزه خود رو تقویت کنیم و به اهداف خود برسیم.
پرسش و پاسخ
1. من با اینکه هدف واضح دارم اما هنوز انگیزه کافی برای رسیدن به اون رو ندارم. چه کار باید بکنم؟
پاسخ: ممکن هست که هدف شما به اندازه کافی برای شما جذاب و مهم نباشه. هدف خود رو دوباره بررسی کنید و از خود بپرسید که این هدف واقعا چی به شما می ده و چرا به اون نیاز دارید. همچنین می توانید اهداف خود رو به بخش های کوچکتر و قابل دستیابی تر تقسیم کنید و برای هر بخش جایزه ای تعیین کنید.
2. انگیزه من هر چند وقت یک بار کاهش پیدا می کنه. چه کار باید بکنم؟
پاسخ: این یک موضوع کاملا عادی هست. انگیزه همیشه پایدار نیست. به اهداف خود فکر کنید از افراد موفق الهام بگیرید به خود تان استراحت بدهید و برای خود انگیزه ایجاد کنید. همچنین میتونید از تکنیک های تجدید انگیزه استفاده کنید.
3. چطور می تونم عادت های مثبت رو در زندگی خود به وجود بیارم؟
پاسخ: برای ایجاد عادت های مثبت ابتدا باید هدف خود رو به طور واضح تعیین کنید. سپس با انجام منظم و مستمر این عادت رو در زندگی خود جایگزین کنید. از تکنیک های "S.M.A.R.T" و "GTD" برای ایجاد و مدیریت عادت های مثبت استفاده کنید.