علت جوش زدن بعد از اصلاح صورت با وکس

جوش زدن بعد از اصلاح صورت با وکس اغلب به دلیل تحریک پوست بسته شدن منافذ و رشد موهای زیرپوستی رخ می دهد. این روش اپیلاسیون می تواند باعث التهاب فولیکول های مو و ورود باکتری ها به پوست حساس شده که نتیجه آن بروز جوش های قرمز و گاهی دردناک است. رعایت نکات مراقبتی قبل و بعد از وکس برای پیشگیری از این عارضه بسیار مهم است.
اپیلاسیون صورت با وکس با وجود کارایی بالا در از بین بردن موهای زائد از ریشه می تواند عوارضی نظیر جوش و التهاب را به دنبال داشته باشد. این واکنش پوستی که به نام فولیکولیت نیز شناخته می شود نتیجه فرآیندهای طبیعی بدن در پاسخ به آسیب وکس است. درک دقیق مکانیسم های پدید آورنده این جوش ها اولین گام برای مدیریت و پیشگیری از آن هاست. پوست صورت به دلیل حساسیت بالا و وجود غدد چربی فراوان مستعد واکنش های بیشتری نسبت به سایر نقاط بدن است. عوامل متعددی در بروز این جوش ها نقش دارند که شناخت آن ها می تواند به شما در داشتن پوستی صاف و عاری از التهاب کمک کند. این مقاله به بررسی جامع دلایل و راه های مقابله با جوش های پس از وکس صورت می پردازد و راهکارهای عملی و اثربخشی را ارائه می دهد.
دلایل جوش زدن بعد از اصلاح صورت با وکس
جوش زدن پس از وکس صورت یک مشکل رایج است که دلایل علمی و عملی متعددی دارد. زمانی که مو از فولیکول خود با نیروی وکس خارج می شود پوست در آن ناحیه دچار شوک و تحریک می شود. این فرآیند منافذ پوستی را باز می کند و پوست را در برابر عوامل خارجی آسیب پذیرتر می سازد. علاوه بر این عواملی مانند بهداشت نامناسب نوع پوست و حتی ترکیبات موجود در وکس نیز می توانند در تشدید این عارضه نقش داشته باشند. در ادامه به بررسی جزئی تر این دلایل می پردازیم تا درک عمیق تری از ریشه های این مشکل به دست آورید.
تحریک غدد زیر پوستی
هنگام وکس کردن مو به همراه قسمتی از ریشه از فولیکول مو خارج می شود. این عمل یک نوع آسیب فیزیکی به پوست و غدد چربی (سباسه) اطراف فولیکول وارد می کند. در پاسخ به این تحریک غدد چربی ممکن است بیش از حد معمول فعالیت کنند و چربی (سبوم) بیشتری تولید نمایند. افزایش تولید سبوم به همراه سلول های مرده پوست که ممکن است در دهانه فولیکول تجمع یابند می تواند منجر به بسته شدن منافذ شود.
این انسداد محیطی ایده آل برای رشد باکتری ها به ویژه باکتری پروپیونی باکتریوم آکنه (P. acnes) فراهم می کند که به طور طبیعی روی پوست وجود دارد. نتیجه این فرآیند ایجاد التهاب و در نهایت تشکیل جوش های قرمز یا سفید سر است. این جوش ها می توانند دردناک و آزاردهنده باشند و نشان دهنده واکنش طبیعی پوست به تهاجم وکس هستند. نوع پوست به ویژه پوست های چرب و مستعد آکنه بیشتر در معرض این نوع واکنش قرار می گیرند.
نفوذ میکروب ها به پوست
پس از وکس منافذ پوستی که موها از آن ها خارج شده اند برای مدتی باز و آسیب پذیر باقی می مانند. این وضعیت راهی آسان برای ورود باکتری ها قارچ ها و سایر میکروب ها به داخل پوست فراهم می کند. اگر بهداشت قبل و بعد از وکس به درستی رعایت نشود یا اگر ابزار وکس آلوده باشد خطر نفوذ عوامل بیماری زا به شدت افزایش می یابد. حتی باکتری های طبیعی روی سطح پوست نیز می توانند در این شرایط وارد فولیکول های باز شده و ایجاد عفونت کنند.
این عفونت منجر به فولیکولیت (التهاب فولیکول مو) می شود که خود را به صورت جوش های قرمز دردناک و گاهی چرکی نشان می دهد. علاوه بر این اگر موها به درستی از ریشه خارج نشوند یا در حین رشد مجدد به سمت داخل پوست برگردند پدیده موهای زیرپوستی رخ می دهد. این موها می توانند باعث التهاب و تشکیل جوش های دردناک شوند زیرا بدن آن ها را به عنوان یک عامل خارجی شناسایی کرده و به آن واکنش نشان می دهد. حفظ پاکیزگی پوست و محیط وکس کلید جلوگیری از این نوع مشکلات است.
راه های جلوگیری از جوش بعد از اصلاح صورت با وکس
پیشگیری از جوش زدن پس از وکس صورت نیازمند یک رویکرد جامع و توجه به جزئیات است. با رعایت اصول بهداشتی و مراقبتی قبل و بعد از اپیلاسیون می توان به طور قابل توجهی احتمال بروز التهاب و آکنه را کاهش داد. این راهکارها شامل آماده سازی مناسب پوست انتخاب صحیح محصولات و رعایت نکات مراقبتی پس از وکس می شود. هدف اصلی کاهش تحریک پوست و جلوگیری از بسته شدن منافذ است. در ادامه به بررسی دقیق تر هر یک از این روش ها می پردازیم تا پوستی سالم و بدون جوش را تجربه کنید.
آماده سازی پوست با لایه برداری مناسب
یکی از مهم ترین گام ها برای جلوگیری از جوش های پس از وکس آماده سازی پوست با لایه برداری (اسکراب) مناسب است. لایه برداری ملایم سلول های مرده را از سطح پوست پاک می کند و به موها اجازه می دهد راحت تر از فولیکول خارج شوند. این کار از بسته شدن منافذ جلوگیری کرده و خطر موهای زیرپوستی را کاهش می دهد. توصیه می شود یک یا دو روز قبل از وکس از یک اسکراب فیزیکی ملایم (مانند ترکیبات شکر و عسل) یا یک لایه بردار شیمیایی (با غلظت پایین اسید گلیکولیک یا سالیسیلیک) استفاده کنید.
این فرآیند نه تنها به پاکسازی پوست کمک می کند بلکه باعث می شود وکس به موها بهتر بچسبد و از کشیدگی اضافی روی پوست جلوگیری شود. پس از لایه برداری حتماً از یک مرطوب کننده سبک و غیرکومدون زا استفاده کنید تا پوست هیدراته و آماده وکس شود. این آماده سازی صحیح پایه و اساس یک اپیلاسیون موفق و بدون عارضه است و به سلامت پوست شما کمک شایانی می کند.
خودداری از مصرف رتینول
رتینول و مشتقات آن (مانند ترتینوئین) ترکیبات قدرتمندی هستند که برای درمان آکنه و جوانسازی پوست استفاده می شوند. با این حال این مواد باعث افزایش سرعت گردش سلولی پوست شده و پوست را بسیار نازک و حساس می کنند. استفاده از وکس روی پوستی که تحت درمان با رتینول است می تواند منجر به آسیب جدی از جمله کنده شدن لایه هایی از پوست قرمزی شدید التهاب و حتی زخم شود.
بنابراین اکیداً توصیه می شود حداقل ۵ تا ۷ روز قبل از وکس صورت مصرف هرگونه محصول حاوی رتینول را متوقف کنید. این مدت زمان به پوست فرصت می دهد تا به حالت طبیعی خود بازگردد و از حساسیت بیش از حد آن جلوگیری شود. در صورت استفاده از دوزهای بالای رتینول یا داروهای خوراکی مانند ایزوترتینوئین (روآکوتان) لازم است مدت زمان بیشتری (حتی تا چند ماه) از وکس کردن خودداری شود و حتماً با پزشک متخصص پوست مشورت کنید. این احتیاط از بروز عوارض ناخواسته و شدید پوستی جلوگیری می کند.
پرهیز از آرایش کردن
پس از وکس منافذ پوستی باز و بسیار حساس هستند. استفاده بلافاصله از آرایش به ویژه محصولات سنگین و کومدون زا (مسدودکننده منافذ) می تواند منجر به بسته شدن منافذ و حبس باکتری ها در داخل آن ها شود. این شرایط محیطی ایده آل برای رشد باکتری ها و ایجاد جوش های التهابی و سرسفید فراهم می کند. علاوه بر این مواد شیمیایی موجود در برخی لوازم آرایش می توانند باعث تحریک پوست حساس شده و واکنش های آلرژیک را تشدید کنند.
بهتر است حداقل 24 تا 48 ساعت پس از وکس صورت از هرگونه آرایش کردن خودداری کنید. به پوست فرصت دهید تا به طور طبیعی بهبود یابد و منافذ آن بسته شوند. در صورت ضرورت استفاده از آرایش از محصولات سبک معدنی و غیرکومدون زا استفاده کنید و حتماً قبل از خواب آرایش را به طور کامل پاک کنید تا پوست نفس بکشد و از بروز جوش جلوگیری شود.
استفاده از لایه بردارهای شیمیایی در میان جلسات
برای حفظ سلامت پوست و جلوگیری از موهای زیرپوستی و جوش ها در طولانی مدت استفاده از لایه بردارهای شیمیایی ملایم در میان جلسات وکس بسیار مؤثر است. محصولاتی که حاوی اسید سالیسیلیک (BHA) یا اسید گلیکولیک (AHA) هستند می توانند به پاکسازی منافذ و حذف سلول های مرده کمک کنند. اسید سالیسیلیک به دلیل محلول بودن در چربی می تواند به عمق منافذ نفوذ کرده و چربی های اضافی و سلول های مرده را از بین ببرد و از بسته شدن منافذ جلوگیری کند.
اسید گلیکولیک نیز به عنوان یک AHA لایه برداری سطح پوست را انجام می دهد و به بهبود بافت پوست و جلوگیری از رشد موها به سمت داخل کمک می کند. توصیه می شود این محصولات را چند روز پس از وکس (زمانی که پوست از مرحله حساسیت اولیه خارج شده است) و به صورت منظم (مثلاً دو تا سه بار در هفته) استفاده کنید. این کار به تنظیم چربی پوست و حفظ منافذ باز کمک کرده و از بروز جوش های جدید جلوگیری می کند. البته باید از مصرف آن ها بلافاصله قبل و بعد از وکس خودداری شود.
روش های از بین بردن سریع جوش بعد از اصلاح
حتی با رعایت تمامی نکات پیشگیرانه ممکن است گاهی اوقات جوش های پس از وکس همچنان ظاهر شوند. در چنین شرایطی مهم است که با روش های صحیح و اصولی به درمان آن ها بپردازیم تا از تشدید التهاب ایجاد عفونت یا باقی ماندن جای جوش جلوگیری شود. هدف تسکین پوست کاهش قرمزی و تسریع روند بهبود است. استفاده از محصولات مناسب و رعایت برخی نکات مراقبتی می تواند به شما کمک کند تا به سرعت از شر این جوش ها خلاص شوید. در ادامه به معرفی مؤثرترین روش ها برای از بین بردن سریع جوش های پس از وکس می پردازیم.
استفاده از محصولات پوستی تسکین دهنده
بلافاصله پس از وکس پوست در حالت حساسیت و التهاب قرار دارد. استفاده از محصولات پوستی که خاصیت تسکین دهنده و ضدالتهابی دارند می تواند به طور چشمگیری قرمزی سوزش و خارش را کاهش دهد. محصولاتی مانند ژل آلوئه ورا خالص کرم های حاوی عصاره بابونه کالاندولا یا چای سبز و یا لوسیون های پس از اصلاح فاقد الکل و عطر گزینه های مناسبی هستند. این محصولات به بازسازی سد دفاعی پوست کمک کرده و رطوبت لازم را فراهم می کنند.
انتخاب محصولاتی که دارای ترکیبات ضد باکتری ملایم نیز باشند می تواند در جلوگیری از عفونت فولیکول های باز شده مؤثر باشد. همیشه به دنبال محصولاتی باشید که برچسب غیر کومدون زا (Non-comedogenic) یا مناسب پوست حساس (For Sensitive Skin) را داشته باشند تا از بسته شدن منافذ و تشدید جوش ها جلوگیری شود. استفاده منظم از این محصولات در چند روز اول پس از وکس به ترمیم پوست و کاهش احتمال بروز جوش ها کمک می کند.
پرهیز از دست زدن به جوش ها
وسوسه دست زدن فشردن یا ترکاندن جوش ها پس از وکس بسیار زیاد است اما این کار یکی از بدترین اقداماتی است که می توانید انجام دهید. دست زدن به جوش ها باعث انتقال باکتری ها از دست به پوست ملتهب می شود و خطر عفونت را به شدت افزایش می دهد. فشردن جوش می تواند محتویات آن (چربی سلول های مرده باکتری) را به عمق بیشتری از پوست فشار دهد و منجر به التهاب شدیدتر درد بیشتر و حتی ایجاد جای جوش (اسکار) یا لک های تیره (PIH) شود که درمان آن ها زمان بر و دشوار است.
بهترین رویکرد اجازه دادن به پوست برای ترمیم طبیعی خود است. در صورت نیاز از محصولات موضعی ضد جوش که حاوی ترکیبات فعال مانند سالیسیلیک اسید یا بنزوئیل پراکسید هستند به صورت نقطه ای روی جوش ها استفاده کنید. این کار به خشک شدن و بهبود سریع تر جوش ها کمک می کند بدون اینکه آسیبی به پوست وارد شود. صبوری در این مرحله کلید داشتن پوستی سالم و بدون لک است.
آلوئه ورا
آلوئه ورا به دلیل خواص ضدالتهابی تسکین دهنده و ترمیم کننده خود یک درمان طبیعی فوق العاده برای جوش ها و التهاب پوست پس از وکس است. ژل خالص آلوئه ورا حاوی ویتامین ها آنزیم ها مواد معدنی و اسیدهای آمینه است که به کاهش قرمزی خارش و سوزش کمک می کند. این گیاه همچنین دارای خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی ملایم است که می تواند در جلوگیری از عفونت فولیکول های موثر باشد.
برای استفاده مقداری ژل آلوئه ورا تازه (اگر گیاه آن را دارید) یا ژل آلوئه ورا خالص و بدون عطر و الکل را به آرامی روی نواحی جوش دار و ملتهب بمالید. اجازه دهید کاملاً جذب شود. می توانید این کار را چندین بار در روز تکرار کنید. آلوئه ورا به خنک شدن پوست کمک کرده و روند بازسازی سلولی را تسریع می بخشد که منجر به بهبود سریع تر جوش ها و کاهش التهاب می شود. این یک راهکار طبیعی و ایمن برای مراقبت از پوست حساس پس از وکس است.
روغن درخت چای
روغن درخت چای (Tea Tree Oil) به دلیل خواص ضد باکتریایی ضد التهابی و ضد قارچی قوی خود یکی از مؤثرترین درمان های طبیعی برای جوش های پوستی است. این روغن می تواند به کاهش قرمزی و تورم ناشی از فولیکولیت پس از وکس کمک کند و باکتری های عامل جوش را از بین ببرد. با این حال به دلیل غلظت بالای آن هرگز نباید روغن درخت چای را به صورت خالص و رقیق نشده روی پوست استفاده کرد زیرا می تواند باعث تحریک شدید شود.
برای استفاده چند قطره روغن درخت چای را با یک روغن حامل مانند روغن جوجوبا روغن نارگیل یا روغن بادام شیرین (با نسبت 1 به 10 یا 1 به 12) رقیق کنید. سپس یک پنبه تمیز را به این مخلوط آغشته کرده و به صورت نقطه ای روی جوش ها بمالید. این کار را می توانید 1 تا 2 بار در روز انجام دهید تا جوش ها خشک شوند و بهبود یابند. این روغن به پاکسازی منافذ کمک کرده و از رشد باکتری ها در داخل آن ها جلوگیری می کند.
استفاده از سالیسیلیک اسید
سالیسیلیک اسید (Salicylic Acid) یک بتا هیدروکسی اسید (BHA) است که به دلیل خاصیت محلول بودن در چربی برای درمان جوش های التهابی و موهای زیرپوستی بسیار مؤثر است. این اسید می تواند به عمق منافذ پوست نفوذ کرده چربی های اضافی و سلول های مرده را که باعث بسته شدن منافذ می شوند حل کند. با پاکسازی منافذ از انسداد سالیسیلیک اسید به جلوگیری از تشکیل جوش های جدید و بهبود جوش های موجود کمک می کند.
پس از وکس زمانی که پوست از مرحله حساسیت اولیه خارج شد (معمولاً 24 تا 48 ساعت بعد) می توانید از محصولات حاوی سالیسیلیک اسید (مانند تونر ژل یا سرم) با غلظت پایین (0.5% تا 2%) به صورت نقطه ای روی جوش ها یا نواحی مستعد جوش استفاده کنید. این ماده همچنین دارای خواص ضد التهابی است که به کاهش قرمزی و تورم جوش ها کمک می کند. استفاده منظم از این ماده به تنظیم چربی پوست و حفظ منافذ باز کمک شایانی می کند.
استفاده از گلیکولیک اسید
گلیکولیک اسید (Glycolic Acid) یک آلفا هیدروکسی اسید (AHA) است که عمدتاً به عنوان یک لایه بردار شیمیایی عمل می کند. این اسید با از بین بردن پیوندهای بین سلول های مرده در سطح پوست به حذف سلول های مرده و تازه شدن پوست کمک می کند. در نتیجه از بسته شدن منافذ جلوگیری کرده و راه را برای رشد صحیح موهای جدید باز می کند که این امر به کاهش موهای زیرپوستی و جوش های ناشی از آن منجر می شود.
پس از وکس و زمانی که پوست به حالت عادی بازگشت (معمولاً چند روز بعد) می توانید از تونرها یا سرم های حاوی گلیکولیک اسید با غلظت ملایم (5% تا 10%) استفاده کنید. این کار نه تنها به پیشگیری از جوش کمک می کند بلکه بافت پوست را بهبود بخشیده و آن را صاف تر و درخشان تر می کند. گلیکولیک اسید برای افرادی که پس از وکس دچار التهاب و قرمزی می شوند گزینه ای مناسب برای مراقبت پوستی در میان جلسات اپیلاسیون است.
استفاده از کمپرس گرم
استفاده از کمپرس گرم یکی از روش های ساده و مؤثر برای تسکین جوش ها و التهاب پس از وکس است به ویژه اگر جوش ها همراه با درد یا به صورت موهای زیرپوستی باشند. گرمای ملایم کمپرس به باز شدن منافذ پوست کمک می کند و می تواند باعث شود چربی های محبوس شده سلول های مرده و حتی سر موهای زیرپوستی به سطح پوست نزدیک تر شوند و تخلیه آن ها آسان تر گردد. این کار به کاهش التهاب و درد نیز کمک می کند.
برای استفاده یک پارچه تمیز و نرم را در آب گرم (نه داغ) خیس کنید آب اضافی آن را بگیرید و سپس به مدت 5 تا 10 دقیقه روی ناحیه جوش دار قرار دهید. می توانید این کار را 2 تا 3 بار در روز تکرار کنید. کمپرس گرم به بهبود گردش خون در ناحیه نیز کمک کرده و روند ترمیم پوست را تسریع می بخشد. این روش یک راهکار خانگی و ایمن برای مراقبت فوری از پوست تحریک شده است.
سوالات متداول
بعد از اصلاح صورت چه کنیم جوش نزنیم؟
برای جلوگیری از جوش زدن پس از اصلاح صورت با وکس باید پوست را قبل از وکس با لایه برداری ملایم آماده کنید. پس از وکس از محصولات تسکین دهنده و ضدالتهاب مانند ژل آلوئه ورا یا کرم های فاقد الکل استفاده کنید. همچنین تا 24-48 ساعت از آرایش کردن تعریق زیاد و دست زدن به صورت پرهیز نمایید تا منافذ پوست بسته شوند و از ورود باکتری ها جلوگیری شود.
علت جوش زدن بعد از اصلاح چیست؟
جوش زدن بعد از اصلاح صورت با وکس به دلایل مختلفی اتفاق می افتد. اصلی ترین دلایل شامل تحریک فولیکول های مو و غدد چربی بر اثر کشیده شدن مو بسته شدن منافذ پوستی توسط سلول های مرده یا چربی اضافی و نفوذ باکتری ها به داخل فولیکول های باز شده است. همچنین موهای زیرپوستی و حساسیت به ترکیبات وکس نیز می توانند عامل جوش باشند.
آیا احتمال عفونت از وکس صورت امکان پذیر است؟
بله احتمال عفونت پس از وکس صورت وجود دارد. زمانی که مو از ریشه خارج می شود فولیکول مو باز و آسیب پذیر می گردد. اگر ابزار وکس استریل نباشد یا بهداشت پوست قبل و بعد از وکس رعایت نشود باکتری ها یا قارچ ها می توانند وارد فولیکول های باز شده و منجر به عفونت (فولیکولیت) شوند. این عفونت خود را به صورت جوش های چرکی قرمزی و درد نشان می دهد.
برای جلوگیری از جوش زدن بعد از وکس چه پمادی و چه راه کار هایی پیشنهاد میدهید؟
برای جلوگیری از جوش زدن بعد از وکس استفاده از پمادها یا محصولات حاوی ترکیبات تسکین دهنده و ضدالتهاب مانند آلوئه ورا عصاره بابونه یا کالاندولا توصیه می شود. همچنین محصولات حاوی سالیسیلیک اسید یا گلیکولیک اسید (چند روز پس از وکس) برای جلوگیری از بسته شدن منافذ و موهای زیرپوستی مفید هستند. رعایت بهداشت لایه برداری قبل از وکس و پرهیز از آرایش پس از آن نیز از راهکارهای مهم هستند.