هرآنچه باید درباره ی شپش و نحوه ی درمان آن بدانید

[ad_1]

یکی از مشکلات بهداشتی رایج در تمام دوره های تاریخی، آلودگی سر با شپش بوده است. شاید باور نکنید اما در همین روزهایی که بهداشت فردی و عمومی از همه جهت پیشرفت کرده است هم با این مشکل روبه رو هستیم. معمولا تصور می شود که این آلودگی در مدارس ایجاد شده و بین کودکان شایع می شود اما جالب است بدانید خوابیدن در مکان هایی که قبلا فرد آلوده به شپش  در آن خوابیده است هم می تواند شما را درگیر شپش کند. پس از این به بعد اگر قصد اقامت در هتل را داشتید حتما سراغ هتلی بروید که از بهداشت و پاکیزگی اتاق های آن مطمئن هستید.

البته راه های مختلفی برای خلاصی از شپش سر وجود دارد که در این مطلب از ای بی سی مگ می خواهیم به آن بپردازیم. پس اگر نگران این موضوع هستید، حتما این مطلب را تا آخر بخوانید.

شپش چیست؟

شپش (louse) یک حشره ریز خون خوار که روی سر و موی انسان زندگی میکند. حشره شپش انواع گوناگونی دارد که همه در یک خانواده جای می گیرند. اگر می خواهید با خانواده ی شپش ها آشنا شوید این کلمات انگلیسی را در گوگل جست وجو کنید تا با خانواده، رده بندی و عکس های آن ها آشنا شوید:

order of insects:

• Phthiraptera
• lice
• Grey Backs
• Seam Squirrels

شپش سر چیست؟

شپش موی سر موجود ریز و بدون بال از خون پوست سر تغذیه می کند و به همین دلیل لای موهای سر خانه می کند. یک شپش  بالغ تقریبا به اندازه ی یک دانه ی کنجد است و تخم شپش هم به اندازه ی یک پوسته ی کوچک شوره ی سر، پس به راحتی قابل تشخیص نیست.

شپش بدن چیست؟

شپش بدن از خانواده ی شپش ها است اما روی پوست زندگی می کند. وقتی آلودگی شپش در سر خیلی زیاد باشد، روی بدن هم مشاهده می شود. اما هیچ وقت شپش بدن روی سر دیده نمی شود. این نوع خاص از شپش با حمله به بدن روی پوست و بین شکاف ها و موهای بدن لانه کرده، از خون بدن تغذیه می کند.

شپش تناسلی

شپش ناحیه ی تناسلی به شپش های خرچنگی معروف هستند که برای زندگی به موهای زائد اطراف دستگاه تناسلی متصل شده و لانه می کنند. این شپش ها خطرناک نیستند و به راحتی و با یک روش درمانی ساده از بین می روند. جالب است بدانید که هر سال میلیون ها نفر در جهان به شپش تناسلی آلوده می شوند.

شپش سر کودکان

شپش سر معمولا بین کودکان بیشتر دیده می شود. دلیل آن هم ساده است، ارتباط نزدیک کودکان در زمان بازی باعث آلودگی سریع می شود. سریع ترین راه انتقال شپش ، برخورد و ارتباط سر آلوده با سر تمیز است. کودکان در زمان بازی با هم گلاویز می شوند، یکدیگر را در آغوش می گیرند یا کنار هم روی یک بالش می خوابند. گاهی هم برای ابراز دوستی کلاهشان را با هم عوض می کنند. به همین راحتی شپش  از سر آلوده به سر کودکان دیگر منتقل می شود. البته از بین بردن شپش سر کودکان اصلا سخت نیست و با کمک روش هایی که در همین مقاله توضیح داده ایم می توانید از شر آن ها خلاص شوید.

عکس شپش سر

برای تشخیص بهتر شپش در بین موها یا شوره ی سر، بهتر است به این عکس دقت کنید. حشره ای ریز که به ساقه ی مو می چسبد، از خون پوست سر تغذیه می کند و به این راحتی ها دست از سر شما برنمی دارد. اگر نمی دانید شپش از چه چیزی به وجود می آید، باید بگوییم که شپش ها بعد از لانه کردن در بین موهای شما به سرعت تخم گذاری می کنند و بعد از گذشت 7 تا 9 روز شپش های جدید از تخم هایی که به اندازه ی شوره ی سر است به وجود می آیند.

علت ایجاد شپش سر چیست؟

شپش سر یک آلودگی مسری است و زمانی که روی سر شما می خزند، به آن مبتلا می شوید. این آلودگی از روش های زیر منتقل می شود:

• تماس سر شما به سر کسی که شپش دارد.
• استفاده از وسایلی مثل شانه، هدفون، هدبند و گیره ی سر که متعلق به فردی است که شپش سر دارد.
• استفاده از یک حوله، کلاه یا روسری مشترک با فردی که شپش دارد.

حشره ی شپش روی سطوح بی جان زنده نمی ماند اما ممکن است مدتی روی مبلمان، ملافه، حوله یا لباس زندگی کند. البته اصلی ترین راه انتقال شپش  تماس نزدیک سر به سر است که معمولا در بین کودکان و در حین بازی پیش می آید. منابع بهداشتی و تحقیقاتی مختلفی اعلام کرده اند که انتقال شپش  از طریق وسایل خیلی نادر است و به ندرت پیش می آید اما به هر حال بهتر است مراقب باشید.

چه افرادی ریسک ابتلا به شپش سر را دارند؟

دانش آموزان پیش دبستانی و دبستانی با بالاترین میزان ریسک ابتلا به شپش روبه رو هستند. کودکان در این سن تمایل به بازی از فاصله ی نزدیک با دوستان خود دارند و همین موضوع احتمال ابتلا به شپش را بسیار افزایش می دهد. با توجه به این موضوع می توان گفت که خانواده ی این کودکان، معلم ها و مربیان آن ها هم در معرض ابتلا به شپش با ریسک بالا قرار دارند.

علائم شپش سر

علائم ابتلا به شپش سر بسیار ساده است و بلافاصله می توانید آن ها را تشخیص دهید:

• خارش شدید پوست سر
• احساس راه رفتن چیزی روی پوست سر
• زخم ها و دلمه هایی روی پوست سر که در اثر خاراندن ایجاد می شود

روش تشخیص شپش سر

با بررسی موارد زیر توسط خودتان یا پزشک، می توانید تشخیص دهید که به شپش آلوده شده اید یا نه:

• بررسی موها از قسمت نزدیک به پوست سر با هدف پیدا کردن شپش یا تخم شپش
• شانه زدن موها با شانه ی شپش دندانه ریز از روی پوست سر تا انتها، برای بیرون کشیدن شپش
• شپش روی سر تیره رنگ است اما وقتی از روی سر خارج می شوند روشن هستند. پس به چیزی که با شانه از سرتان خارج می شود دقت کنید.
• شپش بالغ به سرعت حرکت می کند به همین دلیل ممکن است بلافاصله بعد از دیده شدن فرار کند. پس حتی اگر 1 شپش هم مشاهده کردید مطمئن باشید که آلوده شده اید.
• شوره ی سر خود را بررسی کنید و ببینید آیا در بین پوسته ها شپش یا تخم شپش می بینید یا نه. شپش ها معمولا به ساقه ی موهایی که از سر می ریزد چسبیده اند.
• شپش سر مسری است، پس اگر یک نفر در خانواده ی شما مبتلا شده است احتمال آلودگی دیگران هم وجود دارد. پس بهتر است همه ی اعضای خانواده هر چند روز یک بار موهای خود را بررسی کنید.

بعد از تشخیص شپش باید به این فکر کنید که چگونه شپش سر را ریشه کن کنیم.

شپش سر را چگونه از بین ببریم؟

شاید قبل از شروع درمان شپش سر این سوال در ذهن شما پیش بیاید که «شپش از چی بدش میاد». شپش از هر چیزی که به آن بچسبد، آن را از مو جدا کند یا مانع رسیدن اکسیژن به آن شود بدش می آید. چند روش درمانی برای از بین بردن شپش وجود دارد و تقریبا همه ی آن ها باید در 2 مرحله انجام شوند تا از نتیجه مطمئن شوید. فاصله ی 2 مرحله ی درمان بین یک هفته تا 9 روز است تا اگر تخم های شپش بالغ شده باشند هم از بین بروند. در ادامه چند روش درمانی موثر و رایج را توضیح می دهیم.

درمان دارویی

قویترین داروی ضد شپش داروهای شیمیایی است که پزشک می تواند برای شما تجویز کند. شامپوی ضد شپش را می توانید بدون نسخه ی پزشک از داروخانه تهیه کنید اما برای استفاده از داروهای دیگر باید حتما به پزشک مراجعه کنید. فراموش نکنید که نباید هم زمان از 2 دارو استفاده کرد و استفاده ی بیشتر از زمان تجویز شده هم آسیب زا است.

درمان غیر دارویی

اگر به دنبال روش درمانی جایگزین با داروها هستید از یک شانه ی شپش دندانه دار یا شانه ی کک برای از بین بردن شپش استفاده کنید. شانه ی ضد کک را می توانید از فروشگاه های مخصوص حیوانات خانگی تهیه کنید. قبل از شروع موهایتان را به روغن زیتون آغشته کنید. این کار باعث می شود شپش ها به شانه بچسبند و از بین موها خارج شوند. شانه زدن را به روش زیر انجام دهید:

• شانه زدن را از پوست سر شروع کنید و تا انتهای مو ادامه دهید.
• هر 2 تا 3 روز یک بار این کار را انجام دهید تا زمانی که دیگر هیچ نشانه ای از شپش نداشتید آن را ادامه دهید.

درمان شپش با نوشابه

ممکن است شما هم شنیده باشید که قدیمی ها شپش را با نوشابه از بین می بردند، اما این یک روش درمانی اشتباه است. در آزمایش های مختلفی که در این باره انجام شده مشاهده شده است که شپش با غرق شدن در نوشابه نمی میرد، بلکه خود را به مردن می زند. جالب است بدانید که شپش سر می تواند تا 15 دقیقه در نوشابه زنده بماند! وقتی هم که نوشابه را از روی موهای خود بشویید فقط 1 ساعت زمان لازم دارد تا تولیدمثل کند. پس نوشابه را فراموش کنید و به دنبال یک روش درمانی واقعی باشید.

درمان فوری شپش در یک شب

اگر زمان کافی برای انجام درمان های 2 مرحله ای ندارید یا مطمئن هستید که کمتر از یک روز است که به شپش سر مبتلا شده اید، می توانید این روش یک شبه را امتحان کنید:

• تمام موهای خود را مرطوب کرده و کاملا آغشته به نرم کننده ی مو کنید.
• اجازه دهید 20 دقیقه تا نیم ساعت موها به همان حال باقی بماند.
• با یک شانه ی ضد شپش یا ضد کک موهایتان را از کف سر تا انتها شانه بزنید.
• موها را خوب آبکشی کنید.
• حالا برای اطمینان موها را با یک شامپوی ضدشپش، طبق روش استفاده ی روی قوطی، بشویید.
• موها را خوب آبکشی کنید و با حوله ای تمیز خشک کنید.

روش تمیز کردن خانه از شپش

برای تمیز کردن خانه از شپش نیازی به سمپاشی ندارید. شپش بیشتر از چند روز بیرون سر شما زنده نمی ماند پس می توانید با خیالی آسوده کارهای زیر را انجام دهید تا خانه ی شما عاری از هر گونه شپشی شود:

• لباس ها و ملافه ها را در آب داغ 54 درجه سانتی گراد یا بالاتر بشویید و با اتوی داغ خشک کنید.
• برس ها، شانه ها و تمام لوازمی که با مو ارتباط دارند را در آب داغ 54 درجه سانتی گراد یا بالاتر به مدت 5 تا 10 دقیقه خیس کنید.
• تمام وسایل، فرش، موکت و زمین را با جاروبرقی تمیز کنید.

مرور کلی

با انتخاب روش درمانی مناسب می توانید به راحتی از شر شپش سر خلاص شوید. اما فراموش نکنید باز هم امکان آلودگی وجود دارد پس به پاکیزگی و تمیزی خانه اهمیت دهید و از آن مهم تر، از تماس سر خود و فرزندانتان با سر افراد دیگر خودداری کنید. اگر می دانید فردی به شپش آلوده است تا درمان کامل، ترجیحا از تماس سر و وسایل مربوط به مو و سرتان با سر و موی آن شخص جلوگیری کنید.

این مطلب صرفا جنبه ی آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه ی رفع مسؤولیت ای بی سی مگ را بخوانید.

منبع: healthline

[ad_2]