پنج نیروی رقابتی پورتر

پنج نیروی رقابتی پورتر: راهنمایی برای تسلط بر بازار

با وجود رقابت فشرده در دنیای امروز هر کسب و کاری برای ماندگاری و موفقیت نیاز به یک استراتژی قدرتمند دارد. اما چطور می توان در این دنیای پر از رقیب موقعیت خود را در بازار ثابت کرد؟ مایکل پورتر اقتصاددان و استراتژیست مشهور ابزاری برای تحلیل رقابت ارائه داده که به پنج نیروی رقابتی پورتر معروف است. این ابزار به شما کمک می کند تا با درک بهتر موقعیت رقابتی خود استراتژی مناسبی برای کسب موفقیت انتخاب کنید.

1. رقبای فعلی: رقابت مستقیم جان سخت!

رقبای مستقیم همیشه حریف سرسختی هستند. آن ها به طور مستقیم با شما برای جذب مشتری مبارزه می کنند. برای پیروزی در این نبرد باید به قدرت رقبای فعلی توجه داشته باشید. از خودتان بپرسید:

• چه عواملی موجب برتری رقبا نسبت به شما می شود؟ آیا آن ها قیمت کمتر ارائه می دهند؟ محصولات با کیفیت تری دارند؟ خدمات بهتری ارائه می دهند؟ یا تبلیغات موثرتر انجام می دهند؟
• سهم بازار رقبا چقدر است؟
• استراتژی رقابت آن ها چیست؟ آیا آن ها مشتری جدید جذب می کنند؟ یا در پی به دست آوردن سهم بازار بیشتر از مشتریان حاضر هستند؟

در این مبارزه نیاز به خلاقیت و نوآوری دارید تا بتوانید خودتان را از رقابت تمیز و متمایز کنید.

2. تهدید ورود جدید ها: مراقب ورود جدید ها باشید!

شاید فکر کنید که بازار خودتان را خوب می شناسید و هیچ کس نمی تواند وارد میدان شما شود. اما همیشه احتمال ورود جدید ها وجود دارد. ورود جدید ها می توانند با آوردن ایده های جدید محصولات جدید و یا قیمت های رقابتی وضعیت بازار را تغییر دهند.

• هزینه ورود به بازار چقدر است؟ اگر هزینه ورود به بازار کم باشد ورود جدید ها بیشتر خواهد بود.
• موانع ورود به بازار چقدر بالا است؟ موانع ورود مانند هزینه بالای سرمایه گذاری نیاز به مجوز و گواهینامه ها و یا وجود تکنولوژی ویژه می توانند ورود جدید ها را سخت تر کنند.
• واکنش شرکت های موجود به ورود جدید ها چگونه است؟ شرکت های موجود با استفاده از تخفیف افزایش کیفیت محصولات یا انجام تبلیغات می توانند وارد جدید ها را از ورود به بازار منصرف کنند.

برای جلوگیری از این تهدید باید استراتژی خود را به گونه ای طراحی کنید که ورود جدید ها را سخت کند و آن ها را از ورود به بازار منصرف کند.

3. تهدید محصولات جایگزین: حواستان به دشمنان پنهان باشد!

شاید فکر کنید که کسب و کار شما در یک بازار خاص قرار دارد و هیچ کسب و کاری نمی تواند به شما آسیب برساند. اما همیشه احتمال وجود محصولات جایگزین وجود دارد. محصولات جایگزین می توانند از یک صنعت کاملاً مختلف باشند و نیاز مشتریان را با قیمت کمتر یا کیفیت بالاتر برطرف کنند.

• محصولات جایگزین چه مواردی هستند؟ به طور مثال اگر شما کسب و کار شما در حوزه تولید نوشابه باشد محصولات جایگزین می توانند آب معدنی نوشیدنی های طبیعی یا چای باشند.
• محصولات جایگزین با چه سرعت و سهولت می توانند جایگزین محصول شما شوند؟ اگر تعویض محصول شما با محصول جایگزین ساده و ارزان باشد تهدید جایگزینی بالا خواهد بود.
• حساسیت مشتریان به قیمت و کیفیت محصول جایگزین چگونه است؟ اگر مشتریان به قیمت حساس باشند ممکن است محصول جایگزین را انتخاب کنند.

برای غلبۀ بر این تهدید باید به کیفیت محصولات خود توجه داشته باشید و همچنین مزایای خاصی را برای محصولات خود ارائه کنید تا مشتریان به جای محصولات جایگزین محصولات شما را انتخاب کنند.

4. قدرت چانه زنی تامین کنندگان: مراقب تامین کنندگان باشید!

تامین کنندگان مهم هستند زیرا آنها مواد اولیه خدمات و یا تجهیزات لازم برای تولید محصولات شما را ارائه می دهند. اما اگر قدرت چانه زنی تامین کنندگان بالا باشد آنها می توانند با افزایش قیمت کاهش کیفیت یا تغییر شرایط قرارداد به کسب و کار شما آسیب برسانند.

• چند تامین کننده برای مواد اولیه یا خدمات شما وجود دارد؟ اگر تعداد تامین کنندگان کم باشد قدرت چانه زنی آنها بیشتر است.
• مشتریان تامین کنندگان چه کسانی هستند؟ اگر مشتریان تامین کنندگان فقط شما باشید قدرت چانه زنی آنها بیشتر است.
• هزینه تعویض تامین کننده چقدر است؟ اگر هزینه تعویض تامین کننده بالا باشد قدرت چانه زنی آنها بیشتر است.

برای غلبۀ بر این تهدید باید رابطه خوب و همکاری با تامین کنندگان خود ایجاد کنید و همچنین به دنبال یافتن تامین کنندگان جدید باشید تا قدرت چانه زنی آنها کاهش یابد.

5. قدرت چانه زنی مشتریان: مشتری شاه است!

مشتریان هسته اصلی کسب و کار شما هستند و بدون آنها شما هیچ درآمدی ندارید. اما اگر قدرت چانه زنی مشتریان بالا باشد آنها می توانند با درخواست تخفیف کاهش کیفیت محصولات یا افزایش خدمات به کسب و کار شما آسیب برسانند.

• چند مشتری برای محصول یا خدمات شما وجود دارد؟ اگر تعداد مشتریان کم باشد قدرت چانه زنی آنها بیشتر است.
• هزینه تعویض محصول یا خدمات شما چقدر است؟ اگر هزینه تعویض محصول یا خدمات شما کم باشد قدرت چانه زنی آنها بیشتر است.
• وجود محصول یا خدمات جایگزین برای مشتریان چقدر است؟ اگر محصول یا خدمات جایگزین زیادی برای مشتریان وجود داشته باشد قدرت چانه زنی آنها بیشتر است.

برای غلبۀ بر این تهدید باید رابطه خوب و همکاری با مشتریان خود ایجاد کنید و همچنین به دنبال یافتن مشتریان جدید باشید تا قدرت چانه زنی آنها کاهش یابد.

توصیه هایی برای بهبود موقعیت رقابتی :

1. خودتان را به جای مشتری بگذارید: نیاز های مشتریان را بشناسید و بر طبق نیاز های آنها محصولات یا خدمات خود را ارائه کنید.
2. از رقیب خود الهام بگیرید: استراتژی رقبا را مورد بررسی قرار دهید و از نکات مثبت آنها الهام بگیرید اما فقط الهام بگیرید و از آنها کپی نکنید.
3. خلاقیت و نوآوری را به کار بگیرید: با ایده های جدید محصولات جدید یا خدمات جدید مشتریان را شگفت زده کنید.
4. رابطه با تامین کنندگان خود را تقویت کنید: رابطه همکاری با تامین کنندگان می تواند به کسب و کار شما کمک کند تا در شرایط مشکل حمایت آنها را به دست آورد.
5. بر خدمات بعد از فروش توجه ویژه داشته باشید: با ارائه خدمات بعد از فروش مناسب رضایت مشتریان را جلب کنید و آنها را به مشتریان وفادار تبدیل کنید.

تجزیه و تحلیل پنج نیروی رقابتی پورتر با جدول :

نتیجه گیری

با استفاده از ابزار پنج نیروی رقابتی پورتر می توانید وضعیت رقابتی خود را به طور دقیق بررسی کنید و با درک بهتر از نیرو های رقابتی استراتژی مناسبی برای کسب موفقیت انتخاب کنید.

پرسش و پاسخ

1. چه مواردی را باید در تجزیه و تحلیل پنج نیروی رقابتی پورتر در نظر گرفت؟

در تجزیه و تحلیل پنج نیروی رقابتی پورتر باید به عوامل مختلف از جمله تعداد رقبا هزینه ورود به بازار وجود محصولات جایگزین قدرت چانه زنی تامین کنندگان و قدرت چانه زنی مشتریان توجه داشت.

2. چگونه می توان قدرت چانه زنی مشتریان را کاهش داد؟

برای   کاهش    قدرت    چانه   زنی    مشتریان        باید    به    دنبال    ایجاد    رابطه    خوب    و    همکاری    با    آنها   باشید    و   همچنین    محصولات    یا    خدمات    متمایز    و    با    کیفیت    بالا   ارائه    دهید.    

3. آیا تجزیه و تحلیل پنج نیروی رقابتی پورتر برای همه کسب و کار ها مناسب است؟

تجزیه و تحلیل پنج نیروی رقابتی پورتر ابزاری عمومی و کاربردی برای تحلیل رقابت است و می تواند برای هر نوع کسب و کار مناسب باشد.