خلاصه کتاب مجموعه اشعار فروغ فرخزاد | تحلیل جامع
خلاصه کتاب مجموعه اشعار فروغ فرخزاد ( نویسنده نرگس علی مردانی )
کتاب مجموعه اشعار فروغ فرخزاد گردآوری نرگس علی مردانی، گنجینه ای ارزشمند از تمام شعرهای فروغ است که به خواننده اجازه می دهد سیر تحول فکری و هنری این شاعر بزرگ را از اسیر تا ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد، قدم به قدم دنبال کند. این مجموعه صرفاً یک گردآوری نیست، بلکه دریچه ای است به دنیای پر رمز و راز فروغ. فروغ فرخزاد، نامی که شنیدنش کافیه تا دری از احساسات و تفکرات عمیق رو توی ذهن ما باز کنه. شاعری که با جسارت و صراحت بی نظیرش، نگاهی تازه به شعر فارسی بخشید و صدای زنی شد که پیش از او، کمتر کسی جرئت بیان این همه احساسات و اندیشه های رها رو داشت.
شعر فروغ، فقط قافیه و ردیف نیست؛ یه جور آیینه است که روح زمانه خودش و چالش های یک زن پیشرو در اون دوره رو نشون می ده. از همون دفترهای اولش که پر از حرف های درونی و دلتنگی های جوانیه، تا شاهکارهای آخرش که جهان بینی عمیق و فلسفیش رو به رخ می کشه، هر کدوم یه بخش از مسیر پر پیچ و خم زندگی و شاعری اونه. اگه دنبال یه راهنمای کامل و دقیق هستید که شما رو توی این مسیر همراهی کنه و کمک کنه تا همه ی ابعاد هنر و اندیشه فروغ رو بفهمید، این مقاله حسابی به کارتون میاد. ما اینجا قرار نیست فقط کتاب رو معرفی کنیم، بلکه می خوایم یه سفر عمیق به دنیای این مجموعه داشته باشیم و ببینیم نرگس علی مردانی چطور با دقت و وسواس خاص خودش، این گنجینه رو برامون گردآوری کرده.
نرگس علی مردانی: پژوهشگر و گردآورنده مجموعه اشعار فروغ
شاید براتون سوال پیش بیاد که خب، این همه کتاب و مجموعه از فروغ فرخزاد توی بازار هست، چرا این نسخه خاص که نرگس علی مردانی گردآوری کرده، باید اینقدر برامون مهم باشه؟ راستش رو بخواهید، همینجوری الکی نیست که یه اسم به عنوان گردآورنده میاد پای یه کتاب. نرگس علی مردانی با یه رویکرد کاملاً پژوهشی و موشکافانه سراغ اشعار فروغ رفته و تلاش کرده تا کامل ترین و دقیق ترین نسخه رو ارائه بده.
روش کار ایشون اینطوری بوده که تمام اشعار فروغ رو از دفترهای مختلف، بدون هیچ کم و کاستی، جمع آوری کرده. این جامعیت، خودش یه برگ برنده بزرگه. شما وقتی این کتاب رو دست می گیرید، دیگه لازم نیست دنبال دفترهای جداگانه فروغ بگردید. همه چی توی یه جلد جمع شده، از اسیر جوون و پر شور تا ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد پخته و فلسفی. اما کار نرگس علی مردانی فقط به جمع آوری شعرها محدود نشده. ایشون برای اینکه مخاطب بتونه درک عمیق تری از آثار فروغ پیدا کنه، یه زندگینامه مفصل و یه کتابنامه دقیق هم به این مجموعه اضافه کرده. این بخش ها کمک می کنن تا بفهمیم فروغ توی چه حال و هوایی شعر می گفته، چه اتفاقاتی تو زندگیش می افتاده که این حرف ها رو روی کاغذ می آورده و اصلاً این اشعار توی کدوم برهه از زندگی هنری و شخصیش نوشته شده اند. این نگاه پژوهشی، این کتاب رو از یک مجموعه شعر معمولی فراتر می بره و به یه منبع معتبر برای دانشجویان، پژوهشگران و حتی علاقه مندان جدی شعر تبدیل می کنه.
اگه بخوایم مشخصات دقیق این مجموعه رو بدونیم، باید بگیم که این کتاب توسط نشر وزرا توی سال ۱۳۸۹ منتشر شده و حدود ۳۱۷ صفحه داره. این مشخصات نشون می ده که با یه اثر جدی و پر محتوا طرف هستیم که قصدش فقط معرفی سطحی نیست، بلکه می خواد یه تصویر کامل و جامع از فروغ فرخزاد به دست بده. اینطوری، هر کسی که این کتاب رو می خونه، می تونه با اطمینان خاطر بیشتری به سراغ اشعار فروغ بره و مطمئن باشه که از یه منبع معتبر و پژوهش شده استفاده می کنه. در واقع، نرگس علی مردانی با این کارش، یه مسیر هموار برای ورود به دنیای پیچیده و پر رمز و راز فروغ فرخزاد برامون ساخته.
سیر تحول شعری فروغ فرخزاد: خلاصه ای از دفترهای پنج گانه
برای اینکه فروغ فرخزاد رو کامل بشناسیم، باید بریم سراغ دفترهای شعرش. هر کدوم از این دفترها، مثل یه مرحله از زندگی و بلوغ فکری و هنری فروغ می مونه. اینجا یه خلاصه مفید از هر کدوم رو با هم مرور می کنیم تا بفهمیم فروغ چطوری از یه شاعر جوون و احساساتی، به یکی از بزرگترین شاعران معاصر ایران تبدیل شد.
اسیر (۱۳۳۱): نخستین نجواهای آزادی و زنانگی
تصور کنید فروغ ۱۷، ۱۸ ساله، پر از شور و احساس، داره با کلمات بازی می کنه. دفتر اسیر دقیقاً همین حال و هوا رو داره. این اولین مجموعه شعر فروغ که تو سال ۱۳۳۱ منتشر شد، پر از حرف های درونی، دلتنگی ها، تنهایی ها و جستجوی عشقه. مضامینی مثل رنج های درونی، احساس اسارت در قبال جامعه سنتی، و بیان بی پرده ی عشق و تمنا، توی این دفتر موج می زنه. فروغ اینجا تازه داره صدای خودش رو پیدا می کنه و میشه ردپای اولین جرقه های عصیانگری علیه سنت ها رو توی شعرهاش دید.
از نظر فرم و زبان، شعرهای اسیر هنوز به قالب های سنتی نزدیک ترن. فروغ از قافیه و ردیف و وزن عروضی استفاده می کنه، اما زبانش ساده و خودمانیه. انگار داره با یه دوست صمیمی حرف می زنه. این سادگی و صمیمیت باعث شده که اسیر حسابی به دل مخاطب بشینه و خیلی ها اولین مواجهه شون با شعر فروغ، همین دفتر باشه. شعرهایی مثل اسیر و گناه که توی این مجموعه هستن، نشون می ده فروغ از همون اولش هم دل و جرئت زیادی برای بیان احساساتش داشته، حتی اگه اون احساسات باب میل جامعه نباشه.
دیوار (۱۳۳۵): بلوغ نسبی و تعمیق نگاه
فروغ حالا چند سالی بزرگ تر شده، نگاهش عمیق تره، ولی هنوز اون دیوارها و محدودیت ها هستن. دفتر دیوار که چهار سال بعد از اسیر و در سال ۱۳۳۵ منتشر شد، نشون دهنده بلوغ نسبی فروغ توی شعر و فکره. توی این مجموعه، فروغ بیشتر با محدودیت ها و مرزهای زندگی دست و پنجه نرم می کنه. عشق های ناکام، سرگشتگی و نومیدی، و حتی یه کوچولو رویکرد اجتماعی رو میشه توی شعرهاش دید. دیگه اونقدرها هم ساده دل و بی تجربه نیست، دنیا رو بهتر می شناسه و تلخی هاش رو بیشتر لمس کرده.
از نظر سبک، فروغ اینجا کمی آزادی بیشتری پیدا کرده و به سمت شعر نیمایی متمایل تر شده. هر چند هنوز هم از چارچوب های مشخصی پیروی می کنه، اما دیگه اونقدرها هم خودش رو در بند قافیه و ردیف نمی بینه. زبانش همچنان صریح و بی پرده ست، اما عمق بیشتری پیدا کرده. شعرهایی مثل دیوار و ترس توی این مجموعه، به خوبی این تحول رو نشون می دن. فروغ داره کم کم راه خودش رو از شعر کلاسیک جدا می کنه و به سمت یه سبک شخصی تر و آزادتر حرکت می کنه.
عصیان (۱۳۳۶): سروده ای برای شکستن تابوها
اینجا دیگه فروغ پرده ها رو کنار می زنه، داد می زنه، اعتراض می کنه. عصیان که یک سال بعد از دیوار (سال ۱۳۳۶) منتشر شد، اسمش رو به درستی یدک می کشه. این دفتر، اوج گیری مضامین سنت شکنانه و اعتراض فروغ به ریاکاری های اجتماعی و دینیه. فروغ توی عصیان بی پرده از امیال و خواسته های انسانی حرف می زنه و تابوهایی رو می شکنه که تا اون موقع کمتر کسی جرئت نزدیک شدن بهشون رو داشت.
قدرت و صراحت بیان فروغ تو این دفتر به اوج خودش می رسه. از واژگان و تصاویر جسورانه استفاده می کنه تا حرفش رو رک و پوست کنده بزنه. ممکنه بعضی از شعرهای این مجموعه برای اون زمان، خیلی تند و حتی نامتعارف به نظر برسن، اما همین جسارت فروغ بود که باعث شد صدای متفاوتش بیشتر شنیده بشه. عصیان نشون می ده فروغ دیگه اون دختر اسیر و نومید نیست؛ حالا یه زن عصیانگره که می خواد دنیا رو به چالش بکشه و خودش رو از قید و بندها رها کنه. این دفتر قدم بزرگی بود برای تثبیت فروغ به عنوان یک شاعر سنت شکن و پیشرو.
تولدی دیگر (۱۳۴۲): نقطه عطف و جهان بینی نوین فروغ
این دفتر نقطه عطف زندگی فروغ، یه تولد واقعی، هم برای خودش، هم برای شعر فارسیه. تولدی دیگر که تو سال ۱۳۴۲ منتشر شد، نشون دهنده دگرگونی کامل فکری و هنری فروغ فرخزاد بود. اینجا دیگه از اون دختر شورشی و احساساتی خبری نیست. با یه فروغ پخته، متفکر و فیلسوف طرفیم. مضامینی مثل هستی گرایی، مرگ و زندگی، کشف «خود» واقعی و عشق های عمیق تر و بلوغ یافته، توی این دفتر جا خوش کردن.
آشنایی فروغ با ابراهیم گلستان، نویسنده و فیلم ساز سرشناس، تأثیر زیادی روی این تحولات سبکی و فکری داشت. فروغ دیگه به صورت کامل از قید و بند وزن و قافیه رها شده و با آزادی کامل تو شعر سپید می سره. تصاویر شعریش پیچیده تر و عمیق تر شدن و زبانش نمادین تره. هر بیت، یه دنیا حرف پشتشه. تولدی دیگر رو میشه شاهکار فروغ دونست؛ جایی که شاعر به اوج پختگی هنریش می رسه و جهان بینی منحصر به فردش رو به زیباترین شکل ممکن به تصویر می کشه. این مجموعه، نه فقط برای فروغ، که برای کل شعر معاصر فارسی یه اتفاق بزرگ بود و راه رو برای نسل های بعدی باز کرد.
من از نهایت شب حرف می زنم / من از نهایت تاریکی / و از نهایت شب حرف می زنم / اگر به خانه ام آمدی برای من ای مهربان چراغ بیاور / و یک دریچه که از آن به ازدحام کوچه خوشبخت بنگرم. این بریده از شعر تولدی دیگر به خوبی عمق فکری و تحول فروغ رو نشون می ده.
ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد (۱۳۴۵): اوج و پایان یک شگفتی
رسیدیم به شاهکار، به اوج پختگی و درخشش فروغ. ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد که در سال ۱۳۴۵، درست یک سال قبل از مرگ فروغ منتشر شد، اوج زیبایی شناسی و عمق فلسفی شعر اونه. اینجا دیگه خبری از اون دختر شورشی نیست که دنبال عشق زمینیه؛ با یه فروغ تنها، متفکر و غرق در مرگ اندیشی و رنج وجودی طرفیم. مضامینی مثل تنهایی عمیق، جستجوی حقیقت، یأس و امید توأمان، و نگاهی متفاوت به مرگ، توی این دفتر حرف اول رو می زنن.
این مجموعه، جایگاه فروغ رو به عنوان یکی از بزرگترین شاعران معاصر ایران تثبیت کرد. عمق فلسفی و هنری این شعرها بی نظیره. زبانش غنی و چندلایه شده و تصویرسازی هاش بدیع و تازه هستن. فروغ توی این دفتر، با تمام وجودش، آخرین حرف ها و درونی ترین دغدغه هایش رو بیان می کنه. انگار می دونسته فرصت زیادی نداره و باید هرچیزی که تو دلش هست رو بریزه روی کاغذ. ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد نه تنها اوج کار فروغ، که یکی از مهم ترین دفترهای شعر معاصر فارسی به شمار میاد و هنوز هم بعد از گذشت سال ها، حرف های تازه ای برای گفتن داره و هر بار که خونده میشه، جنبه های جدیدی از خودش رو نشون می ده.
مضامین و جهان بینی محوری در کل مجموعه اشعار فروغ
وقتی همه دفترهای فروغ رو با هم می خونیم، یه سری مضامین مشترک و یه جهان بینی خاص توی کارهاش خودنمایی می کنه. این ها مثل نخ تسبیح، همه شعرهای فروغ رو به هم وصل می کنن و بهش هویت می دن. بیاین مهم ترین هاشون رو با هم مرور کنیم:
- زنانگی و آزادی
- تنهایی و هستی گرایی
- مرگ و زندگی
- عصیان و نقد اجتماعی
- طبیعت و شهر
حالا بریم ببینیم هر کدوم از این ها چطوری تو شعر فروغ خودشون رو نشون می دن:
زنانگی و آزادی
فروغ، پیشروترین صدای زنانه در شعر معاصر فارسیه. در جامعه ای که پر از محدودیت برای زن ها بود، فروغ با جسارت تمام از هویت زنانه، عشق، آرزوهای فردی و عواطف زنانه حرف زد. اون خودش رو از قالب های کلیشه ای زن ایده آل بیرون کشید و واقعیت های وجودی یک زن رو با همه ابعادش، چه مثبت و چه منفی، بیان کرد. شعر فروغ، فریاد رهایی از قید و بندهای سنتی و جستجوی آزادی فردی برای زن بود. اون به زن ها آموخت که خودشون باشن و نترسن از بیان احساسات و خواسته هاشون. برای همین، خیلی ها فروغ رو از جلوه های فرهنگی فمینیسم در تاریخ ایران می دونن.
تنهایی و هستی گرایی
یکی از درونی ترین مضامین شعر فروغ، تنهایی و جستجو در معنای وجوده. فروغ، مثل خیلی از انسان های مدرن، با حس عمیق تنهایی دست و پنجه نرم می کنه. این تنهایی فقط جسمانی نیست، بلکه یه تنهایی وجودیه که از ریشه ی بودن و نبودن میاد. اون مدام سوالاتی درباره معنای زندگی، هدف هستی و جایگاه انسان در این جهان بزرگ مطرح می کنه. این نگاه هستی گرایانه، بخصوص توی دفترهای تولدی دیگر و ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد به اوج خودش می رسه و فروغ رو به یه متفکر عمیق تبدیل می کنه که دغدغه هایی فراتر از مسائل روزمره داره.
مرگ و زندگی
فروغ به مرگ نگاه خاص و منحصر به فردی داشت. مرگ برای اون فقط یه پایان نیست، بلکه بخشی از چرخه هستیه که می تونه به تولدی دیگر منجر بشه. این نگاه به زندگی و مرگ، از دفترهای اولیه که حس نومیدی وجود داره، تا دفترهای آخر که نگاهی فلسفی و متعالی تر پیدا می کنه، در حال تحوله. اون مرگ رو نه یه کابوس، بلکه گاهی یه اتفاق طبیعی و حتی یه رهایی می بینه. توی شعرهایش، مرگ و زندگی مثل دو روی یک سکه هستن که مکمل همدیگه ان و به هم معنا می بخشن. این دغدغه مرگ اندیشی، به اشعارش عمق و ماندگاری خاصی بخشیده.
عصیان و نقد اجتماعی
از همون دفتر اسیر تا عصیان، فروغ یه صدای معترض و سنت شکن بود. اون علیه ریاکاری ها، محدودیت ها، و تابوهای زمانه خودش طغیان می کنه. جامعه ای که اون زمان پر از تناقض بود، با ارزش های دروغین و تعصبات کور، سوژه ی اصلی نقد فروغ میشه. اون به صراحت از آنچه که غلط می دونه، حرف می زنه و سعی می کنه با شعرش، پرده از واقعیت ها برداره. این روحیه عصیانگری، باعث شد که خیلی ها از شعرش شوکه بشن، اما همزمان، بسیاری دیگه هم به خاطر همین صراحت و جسارت، عاشق شعرش بشن.
طبیعت و شهر
توی شعرهای فروغ، طبیعت و شهر نقش مهمی در تصویرسازی و بازتاب حالات درونی شاعر دارن. گاهی شهر با همه شلوغی و سردیش، نمادی از تنهایی و پوچی میشه، و گاهی طبیعت، مثل یه پناهگاه، جایی برای خلوت کردن و پیدا کردن آرامش. فروغ از عناصر طبیعی مثل درخت، باران، پرنده و از عناصر شهری مثل کوچه، خانه و پنجره به شکل ماهرانه ای استفاده می کنه تا احساسات و تفکراتش رو به مخاطب منتقل کنه. این عناصر، فقط پس زمینه نیستن، بلکه خودشون بخشی از داستان و احساس شاعر رو روایت می کنن و به شعرش رنگ و بوی خاصی می دن.
ارزش افزوده نسخه گردآوری شده توسط نرگس علی مردانی
حالا سوال اینجاست، چرا این نسخه خاص از مجموعه اشعار فروغ که نرگس علی مردانی گردآوری کرده، اینقدر ارزش داره و پیشنهاد میشه؟ راستش رو بخواهید، وقتی صحبت از یه شاعر بزرگ مثل فروغ فرخزاد میشه، دسترسی به یه منبع کامل و معتبر از آثارش، یه دنیا ارزش داره. کار نرگس علی مردانی دقیقاً همین کار رو انجام داده و یه مجموعه جامع و بی نقص رو در اختیارمون گذاشته.
اولین و شاید مهم ترین مزیت این مجموعه، جامعیت اونه. شما با داشتن این کتاب، مطمئنید که تمام اشعار فروغ، از اولین دفترش تا آخرین شاهکارش رو یکجا دارید. این یعنی می تونید سیر تحول فکری و هنری فروغ رو به شکل پیوسته و بدون وقفه دنبال کنید. دیگه لازم نیست دنبال دفترهای مختلف بگردید یا نگران باشید که شاید شعری از قلم افتاده باشه. این جامعیت، برای هر کسی که می خواد فروغ رو به شکل عمیق و کامل بشناسه، یه نعمت بزرگه.
دومین ارزش افزوده، بخش زندگینامه و کتابنامه مفصله که نرگس علی مردانی به این مجموعه اضافه کرده. شاید فکر کنید زندگینامه رو همه جا میشه پیدا کرد، اما یه زندگینامه مفصل و دقیق که ارتباط بین زندگی و شعر فروغ رو به خوبی نشون بده، حسابی به درک بهتر آثارش کمک می کنه. دونستن اینکه فروغ توی چه حال و هوایی بوده، چه چالش هایی رو پشت سر گذاشته و چه اتفاقاتی تو زندگیش افتاده، باعث میشه که شعرهایش برامون ملموس تر و عمیق تر بشن. کتابنامه هم به پژوهشگران و دانشجویان کمک می کنه تا منابع معتبر برای مطالعات بیشتر رو پیدا کنن و خودشون رو تو دنیای فروغ و نقد آثارش عمیق تر کنن.
بنابراین، این نسخه از کتاب نه تنها یک مجموعه شعر، بلکه یک بسته کامل پژوهشی و تحلیلیه که به مخاطب اجازه می ده با یک نگاه جامع و دقیق، به دنیای فروغ فرخزاد وارد بشه. اینجور گردآوری هاست که میراث ادبی رو زنده نگه می داره و به نسل های بعدی کمک می کنه تا با ارزش های ادبی کشورشون به شکل اصولی و عمیق آشنا بشن.
این خلاصه به چه کسانی پیشنهاد می شود و چرا؟
اگه بخوام راستش رو بگم، این خلاصه برای هر کسی که حتی ذره ای به فروغ و شعرش علاقه داره، مفیده. اما اگه بخوایم دقیق تر بگیم، چند گروه خاص هستن که این مقاله و در نهایت اون کتاب می تونه حسابی به کارشون بیاد:
- علاقه مندان به شعر معاصر فارسی: اگه دوست دارید فروغ رو بهتر بشناسید و از سیر تحول شعریش سر در بیارید، اما وقت ندارید همه کتاب هاش رو دونه به دونه بخونید، این مقاله مثل یه راهنمای کامل و فشرده عمل می کنه. با خوندن این خلاصه، یه دید جامع و تحلیلی از آثارش پیدا می کنید و می تونید تصمیم بگیرید که کدوم بخش ها براتون جذاب تره که عمیق تر مطالعه کنید.
- دانشجویان و پژوهشگران ادبی: برای شمایی که تو حوزه ادبیات درس می خونید یا تحقیق می کنید، این خلاصه مثل یه نقشه راه می مونه. می تونید ازش برای آشنایی با سیر تحول شعر فروغ، مضامین اصلی، و همچنین شناخت کار نرگس علی مردانی به عنوان یه پژوهشگر استفاده کنید. این مقاله یه مقدمه عالی برای شروع کارهای عمیق تر پژوهشیه.
- خوانندگانی که قصد خرید یا مطالعه نسخه نرگس علی مردانی را دارند: اگه تازه می خواید این مجموعه رو تهیه کنید و می خواید قبلش یه دید کلی و جامع از محتوا و ارزش های اون داشته باشید، این مقاله دقیقاً همون چیزیه که لازم دارید. بهتون کمک می کنه با آگاهی کامل تصمیم بگیرید و بدونید چه انتظاری از این کتاب می تونید داشته باشید.
- افرادی که آشنایی اولیه با فروغ دارند و می خواهند عمیق تر شوند: شاید قبلاً چند تا شعر از فروغ خونده باشید و ازش خوشتون اومده باشه، اما حالا می خواید با تمام دفترها و جهان بینی او به صورت منظم و خلاصه شده آشنا بشید. این مقاله کمک می کنه تا قطعات پازل ذهنتون رو کنار هم بذارید و یه تصویر کامل تر از فروغ پیدا کنید.
خلاصه که این مقاله، یه جور میانبر هوشمندانه برای ورود به دنیای فروغ فرخزاد از دریچه این مجموعه خاصه. بهتون کمک می کنه در زمان کم، اطلاعات زیادی به دست بیارید و اگه خواستید، با چشم بازتری برید سراغ اصل کتاب. اینطوری هم تو وقتتون صرفه جویی میشه، هم عمیق تر می فهمید.
نتیجه گیری: میراث جاودان فروغ و نقش گردآورندگان
فروغ فرخزاد رفت، اما میراثی از خودش به جا گذاشت که هنوزم بعد از سال ها، حرف های تازه ای برای گفتن داره و قلب ها رو تسخیر می کنه. اون فقط یه شاعر نبود؛ یه پدیده بود، یه صدای رسا و جسور که تابوهای زمانه خودش رو شکست و راهی نو در شعر و اندیشه باز کرد. فروغ به ما یاد داد که میشه متفاوت بود، میشه عصیان کرد و میشه با تمام وجود، خود واقعی بود. اشعارش نه تنها از نظر هنری بی نظیرن، بلکه از نظر اجتماعی و فلسفی هم اهمیت فوق العاده ای دارن و نسل به نسل، الهام بخش باقی موندن.
حالا تو این میان، نقش و ارزش کار پژوهشگران و گردآورندگانی مثل نرگس علی مردانی حسابی پررنگ میشه. این آدم ها مثل نگهبان های گنجینه های ادبی هستن که با زحمت و دقت، این آثار رو حفظ می کنن، منظمشون می کنن و به بهترین شکل ممکن به دست ما می رسونن. اگه این پژوهشگران نبودن، شاید خیلی از این آثار به شکل کامل و منسجم در دسترس ما قرار نمی گرفتن یا درکشون برامون سخت تر می شد. کار اونا، فقط جمع آوری نیست؛ یه جور معرفی و اشاعه میراث ادبیه که باعث میشه نسل های جدید هم بتونن با این گنجینه ها ارتباط برقرار کنن و ازشون بهره ببرن.
خلاصه اینکه، این مجموعه اشعار فروغ فرخزاد که با دقت و پژوهش نرگس علی مردانی گردآوری شده، یه هدیه ارزشمنده. بهمون کمک می کنه نه تنها شعرهای فروغ رو بخونیم، بلکه سیر تکاملش رو ببینیم، جهان بینیش رو بفهمیم و با قلب و روحش آشنا بشیم. پس اگه فرصت کردید، حتماً بیشتر توی اشعار فروغ عمیق بشید و ابعاد پنهان جهان بینی این شاعر بزرگ رو کشف کنید. مطمئن باشید پشیمون نمیشید.