سفته یک میلیون ریالی: راهنمای جامع کاربرد و نکات حقوقی

سفته یک میلیون ریالی
سفته یک میلیون ریالی در واقع همان سفته ۱۰۰ هزار تومانی است که خیلی ها درباره اش سردرگم می شوند و تفاوتش با مبلغ اسمی واقعی را نمی دانند. نگران نباشید، در این مقاله قرار است یک بار برای همیشه تکلیف این سفته، قیمت خریدش، تفاوت ریال و تومان و هرچیزی که برای استفاده ازش لازم دارید را روشن کنیم تا دیگر هیچ ابهامی نماند.
حالا شاید بپرسید اصلاً چرا این قدر درباره سفته یک میلیون ریالی یا همان سفته ۱۰۰ هزار تومانی حرف می زنیم؟ سفته، این سند تجاری قدیمی و کارآمد، هنوز هم در زندگی روزمره ما، از یک معامله کوچک بین دو نفر گرفته تا ضمانت های کاری و وام های مختلف، کاربردهای زیادی دارد. برای همین، شناخت دقیقش حسابی مهم است. مخصوصاً وقتی بحث پول و مبلغ به میان می آید، داستان پیچیده تر می شود. خیلی ها وقتی اسم یک میلیون ریال را می شنوند، فکر می کنند مبلغ خیلی زیادی است یا با یک میلیون تومان قاطیش می کنند. هدف ما این است که همه این ابهام ها را برطرف کنیم و یک راهنمای کامل و خودمونی به شما بدهیم تا با خیال راحت از سفته استفاده کنید و از دردسرهای احتمالی هم دوری کنید.
سفته چیه؟ اصلاً چرا باید بشناسیمش؟
بیایید از اول شروع کنیم و ببینیم این سفته که این قدر از آن صحبت می شود، دقیقاً چیست و به چه دردی می خورد. سفته به زبان خیلی ساده، یک جور برگه تعهد است. وقتی شما یک سفته را امضا می کنید، یعنی قول می دهید که یک مبلغ مشخصی را، در یک زمان خاص (یا هر وقت که طلبکار خواست)، به کسی که سفته را دارد، پرداخت کنید. این برگه خیلی وقت ها مثل یک چک عمل می کند، با این تفاوت که قوانین خاص خودش را دارد.
قانون تجارت کشورمان، سفته را یک سند تجاری خیلی مهم می داند. یعنی چه؟ یعنی اگر کسی سفته ای دستش باشد و طلبش را نگیرد، می تواند از طریق قانونی و مراجع قضایی دنبال حقش برود. این اعتبار قانونی است که سفته را این قدر در معاملات و توافقات ما باارزش می کند. فرقی هم نمی کند که این سفته برای یک میلیون ریال باشد یا صد میلیون تومان، اگر درست پر شود، از نظر قانونی کاملاً معتبر است و می شود رویش حساب کرد.
ارکان اصلی سفته: این ها را فراموش نکنید!
برای اینکه سفته ای که صادر می کنید یا می گیرید، از نظر قانونی معتبر باشد و بشود رویش حساب باز کرد، باید چند تا چیز مهم تویش نوشته شود. این ها را بهشان می گویند ارکان سفته:
- مبلغ سفته: باید با عدد و حروف، دقیقاً همان مبلغی که قرار شده پرداخت شود، روی سفته قید شود. این قسمت خیلی مهم است، چون اگر اشتباهی تویش باشد، کل داستان عوض می شود.
- تاریخ صدور: تاریخ دقیق روزی که سفته صادر می شود.
- تاریخ سررسید: تاریخی که قرار است مبلغ سفته پرداخت شود. می تواند تاریخ خاصی باشد، یا اگر عندالمطالبه نوشته شود، یعنی هر وقت دارنده سفته خواست، باید پرداخت شود.
- نام گیرنده: بهتر است که نام کسی که سفته را دریافت می کند، دقیق و کامل نوشته شود. هرچند می شود در وجه حامل هم نوشت، ولی برای امنیت بیشتر، بهتر است که مشخص باشد.
- نام صادرکننده: کسی که سفته را امضا می کند و تعهد پرداخت می دهد.
- امضا یا مهر صادرکننده: بدون امضا یا مهر، سفته اصلاً اعتباری ندارد.
اگر هر کدام از این موارد، خصوصاً مبلغ و امضا، درست و حسابی پر نشود، سفته از حالت یک سند تجاری خارج می شود و تبدیل به یک سند عادی می شود که پیگیری حقوقیش خیلی سخت تر است. پس حواستان باشد که در پر کردن سفته خیلی دقت کنید.
کاربردهای سفته: کجاها به دردمون می خوره؟
سفته، آن قدرها هم که فکر می کنیم یک سند خشک و رسمی نیست و در جاهای مختلفی از زندگی روزمره و کاری ما به کار می آید. بیایید چند تا از مهم ترین کاربردهاش را با هم مرور کنیم:
- معاملات تجاری: خیلی وقت ها در خرید و فروش های بزرگ یا حتی کوچک، اگر پول نقد در کار نباشد، می شود از سفته به عنوان تضمین پرداخت استفاده کرد.
- ضمانت حسن انجام کار: این یکی خیلی رایج است، مخصوصاً در محیط های کاری. کارفرماها برای اینکه مطمئن شوند کارمند کارش را درست انجام می دهد و به شرکت خسارت نمی زند، ازش سفته می گیرند.
- وام و تسهیلات: خیلی از موسسات مالی و حتی افراد، وقتی به کسی وام می دهند، برای تضمین برگشت پول، سفته می گیرند.
- تعهدات شخصی: حتی بین دوستان و آشنایان هم می شود برای یک قرض یا یک تعهد کوچک، سفته نوشت تا همه چیز را کاغذی و شفاف ثبت کرده باشیم.
خلاصه که سفته یک ابزار مالی و حقوقی منعطف است که اگر درست ازش استفاده شود، می تواند کلی کارمان را راه بیندازد و بهمان آرامش خاطر بدهد. فقط باید حواسمان به جزئیاتش باشد.
یک میلیون ریال یا ۱۰۰ هزار تومان؟ این تفاوت را جدی بگیرید!
یکی از بزرگترین ابهامات و شاید مهم ترین چیزی که خیلی ها را در مورد سفته یک میلیون ریالی گیج می کند، همین بحث ریال و تومان است. واقعاً گیج کننده ست، نه؟ روی سفته ها معمولاً مبلغ به ریال نوشته می شود و ما در زندگی روزمره با تومان سر و کار داریم. همین می شود که یک سفته یک میلیون ریالی، در ذهن بعضی ها تبدیل می شود به یک سفته خیلی گران و عده ای دیگر هم به کل متوجه اشتباهشان نمی شوند.
اصلاً نگران نباشید، حل کردن این مشکل خیلی ساده است: یادتان باشد که هر ۱۰ ریال برابر ۱ تومان است. این یک قانون خیلی ساده است که کافی است همیشه گوشه ذهن تان باشد.
حالا بیایید ببینیم این یعنی چه برای سفته یک میلیون ریالی؟
اگر ۱,۰۰۰,۰۰۰ ریال داشته باشیم و بخواهیم به تومان تبدیلش کنیم، کافی است یک صفر ازش کم کنیم. پس:
۱,۰۰۰,۰۰۰ ریال = ۱۰۰,۰۰۰ تومان
به همین راحتی! یعنی وقتی صحبت از سفته یک میلیون ریالی می شود، داریم در مورد یک سفته ای حرف می زنیم که مبلغ اسمی روی آن ۱۰۰ هزار تومان است. پس دیگر اشتباهی پیش نمی آید، نه؟
چرا این تفاوت ریال و تومان در سفته این قدر مهم است؟
شاید فکر کنید خب چه فرقی می کند، ریال و تومان که آخرش یکی است! اما نه، اتفاقاً در بحث سفته این تفاوت از نون شب هم واجب تر است. تصور کنید شما یک قرارداد ۱۰ میلیون تومانی دارید و به اشتباه، روی سفته ای که می نویسید، به جای ۱۰ میلیون تومان، ۱۰ میلیون ریال قید می کنید. آن وقت چه می شود؟
- اشتباه در مبلغ تعهد: اینجاست که شما به جای تعهد ۱۰ میلیون تومان، فقط تعهد ۱ میلیون تومان را داده اید (چون ۱۰ میلیون ریال می شود ۱ میلیون تومان). این یعنی یک اختلاف ۹ میلیون تومانی که می تواند حسابی دردسرساز شود و حق و حقوق یکی از طرفین را پایمال کند.
- مسائل حقوقی و قضایی: اگر خدایی نکرده کار به دادگاه بکشد، مبلغی که روی سفته به عدد و حروف نوشته شده، ملاک عمل قرار می گیرد. اگر اشتباهی تویش باشد، دیگر کاری نمی شود کرد و ضرر اصلی را کسی می بیند که حواسش به این تبدیل واحد پول نبوده است.
پس، همیشه موقع پر کردن سفته، خوب حواستان را جمع کنید که مبلغ را به چه واحد پولی و با چه عددی می نویسید. برای اینکه از این اشتباهات جلوگیری کنید، بهترین کار این است که مبلغ را هم به عدد و هم به حروف روی سفته قید کنید و هر دو را با واحد پول مشخص (ریال یا تومان) بنویسید تا جای هیچ شک و شبهه ای باقی نماند.
همیشه موقع پر کردن سفته، مبلغ اسمی را هم به عدد و هم به حروف، و با واحد پولی دقیق (ریال یا تومان) بنویسید تا جلوی هرگونه ابهام و سوءتفاهم گرفته شود.
مبلغ اسمی سفته چیست و با مبلغ واقعی تعهد چه فرقی دارد؟
حالا که تفاوت ریال و تومان را متوجه شدیم، برویم سراغ یک مفهوم دیگر که در سفته بازی می کند: مبلغ اسمی سفته. حتماً دیده اید که روی برگه های سفته، یک مبلغی از قبل چاپ شده، مثلاً نوشته سفته تا مبلغ ده میلیون ریال. این مبلغی که از قبل روی سفته چاپ شده، همان مبلغ اسمی سفته است.
مبلغ اسمی سفته یعنی حداکثر سقفی که شما مجازید در آن برگه سفته، تعهد پرداخت بدهید. مثلاً اگر روی سفته ای نوشته تا مبلغ ده میلیون ریال (یعنی ۱ میلیون تومان)، شما نمی توانید در آن سفته، مبلغ ۲۰ میلیون تومان را تعهد بدهید. اگر این کار را بکنید، از نظر قانونی، همان مبلغ اسمی (یک میلیون تومان) ملاک قرار می گیرد و بقیه پول را نمی شود از طریق آن سفته مطالبه کرد.
فرقش با مبلغ واقعی تعهد چیست؟ مبلغ واقعی تعهد، همان پولی است که شما واقعاً قصد دارید در آن معامله یا قرارداد، متعهد شوید. مثلاً ممکن است شما یک سفته ای با مبلغ اسمی تا پنجاه میلیون ریال (پنج میلیون تومان) خریده باشید، ولی بخواهید برای یک قرارداد کوچک، فقط ۲۰۰ هزار تومان تعهد بدهید. در این حالت، مبلغ واقعی تعهد شما ۲۰۰ هزار تومان است، در حالی که مبلغ اسمی سفته ای که دارید ۵ میلیون تومان است.
پس حواستان باشد که همیشه مبلغ واقعی تعهدتان نباید از مبلغ اسمی چاپ شده روی برگه سفته بیشتر باشد. اگر بود، باید سفته ای با مبلغ اسمی بالاتر تهیه کنید. این نکته برای جلوگیری از مشکلات حقوقی آتی خیلی خیلی مهم است.
قیمت خرید سفته یک میلیون ریالی (۱۰۰ هزار تومانی) چقدر است؟ (محاسبه دقیق)
اینجا می رسیم به یکی از سؤالات اصلی که خیلیا دنبال جوابش هستند: اصلاً قیمت خرید سفته یک میلیون ریالی یا همان سفته ۱۰۰ هزار تومانی چقدر در می آید؟ خب، برخلاف خیلی از قیمت ها که هر روز عوض می شوند، قیمت خرید سفته یک قانون ثابت دارد که از سال ها پیش تعیین شده و مجلس شورای اسلامی تصویبش کرده است. این قانون می گوید:
برای هر یک میلیون تومان مبلغ اسمی سفته، شما باید ۵۰۰ تومان برای خریدش پرداخت کنید.
حالا بیایید این قانون را برای سفته یک میلیون ریالی یا همان ۱۰۰ هزار تومانی خودمان حساب کنیم:
اول از همه، مبلغ اسمی سفته را باید به تومان تبدیل کنیم تا راحت تر محاسبه کنیم:
۱,۰۰۰,۰۰۰ ریال = ۱۰۰,۰۰۰ تومان
حالا طبق فرمول:
قیمت خرید سفته = (مبلغ اسمی سفته به تومان / ۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان) × ۵۰۰ تومان
برای سفته ۱۰۰ هزار تومانی:
قیمت خرید سفته = (۱۰۰,۰۰۰ تومان / ۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان) × ۵۰۰ تومان
قیمت خرید سفته = ۰.۱ × ۵۰۰ تومان
قیمت خرید سفته یک میلیون ریالی (۱۰۰ هزار تومانی) = ۵۰ تومان
بله، درسته! فقط ۵۰ تومان! خیلی کم است، نه؟ به خاطر همین مبلغ کم، معمولاً بانک ها یا دکه های روزنامه فروشی سفته هایی با این مبلغ اسمی پایین را به صورت تکی یا اختصاصی چاپ و توزیع نمی کنند. معمولاً سفته هایی که در بازار موجودند، سقف های بالاتری دارند، مثلاً ۱ میلیون تومان، ۲ میلیون تومان، ۵ میلیون تومان و حتی بیشتر.
پس چطوری سفته ۱۰۰ هزار تومانی (یک میلیون ریالی) تهیه کنیم؟
با توجه به توضیح بالا که گفتیم سفته با مبلغ اسمی ۱۰۰ هزار تومان (۵۰ تومانی) به صورت اختصاصی چاپ نمی شود، ممکن است این سؤال پیش بیاید که پس اگر من یک سفته ۱ میلیون ریالی (۱۰۰ هزار تومانی) لازم داشته باشم، باید چه کار کنم؟
جوابش خیلی ساده است: شما باید یک برگه سفته با سقف مبلغ اسمی بالاتر تهیه کنید و بعد خودتان مبلغ مورد نظرتان را تویش بنویسید. مثلاً می توانید یک سفته با مبلغ اسمی ۱ میلیون تومان (یا ۱۰ میلیون ریال) بخرید که قیمتش ۵۰۰ تومان است. بعد، در قسمت مبلغ، به جای ۱ میلیون تومان، بنویسید یکصد هزار تومان یا یک میلیون ریال هم به عدد و هم به حروف. این کار کاملاً قانونی و درست است.
نکته مهم این است که مبلغ واقعی تعهدتان نباید از سقف اسمی سفته تجاوز کند. در مثال بالا، چون ۱۰۰ هزار تومان از ۱ میلیون تومان کمتر است، مشکلی پیش نمی آید.
سفته یک میلیون تومانی (ده میلیون ریالی): رفع یک اشتباه رایج
قبلاً گفتیم که خیلیا سفته یک میلیون ریالی را با سفته یک میلیون تومانی اشتباه می گیرند. این اشتباه خیلی رایج است و می تواند کلی سوءتفاهم ایجاد کند. برای همین، اینجا می خواهیم یک بار برای همیشه این تفاوت را شفاف کنیم و بگوییم که چقدر مهم است حواستان بهش باشد.
یادتان هست که گفتیم:
- یک میلیون ریال = ۱۰۰ هزار تومان
حالا اگر بخواهیم در مورد سفته یک میلیون تومانی حرف بزنیم، باید بگوییم:
- یک میلیون تومان = ۱۰ میلیون ریال
پس، می بینید که چقدر تفاوت زیاد است! یک سفته یک میلیون ریالی فقط ۱۰۰ هزار تومان ارزش اسمی دارد، در حالی که یک سفته یک میلیون تومانی ۱۰ برابر این مبلغ ارزش اسمی دارد. این یعنی اگر شما به جای یک سفته ۱۰۰ هزار تومانی، یک سفته ۱ میلیون تومانی بگیرید (یا برعکس)، اختلاف فاحشی در تعهد مالی به وجود می آید که می تواند به ضرر یکی از طرفین تمام شود.
محاسبه قیمت خرید سفته یک میلیون تومانی (ده میلیون ریالی)
حالا که تفاوت بین این دو را فهمیدیم، بیایید قیمت خرید یک سفته یک میلیون تومانی (ده میلیون ریالی) را هم حساب کنیم. طبق همان فرمول که قبلاً گفتیم: برای هر یک میلیون تومان مبلغ اسمی، ۵۰۰ تومان باید پرداخت شود.
پس، برای یک سفته با مبلغ اسمی ۱ میلیون تومان:
قیمت خرید سفته = (۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان / ۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان) × ۵۰۰ تومان
قیمت خرید سفته = ۱ × ۵۰۰ تومان
قیمت خرید سفته یک میلیون تومانی (ده میلیون ریالی) = ۵۰۰ تومان
می بینید که قیمت خریدش هم ۵۰۰ تومان است. این سفته ها جزو رایج ترین سفته های موجود در بازار هستند و شما به راحتی می توانید آن ها را تهیه کنید و بعد مبلغ دلخواهتان (مثل همان ۱۰۰ هزار تومان) را تویش بنویسید.
جدول مقایسه ای: مبلغ اسمی و قیمت خرید برای سفته های رایج
برای اینکه بهتر بتوانید این تفاوت ها را درک کنید و موقع خرید و استفاده از سفته گیج نشوید، یک جدول ساده برایتان آماده کرده ایم که مبلغ اسمی سفته را هم به ریال و هم به تومان نشان می دهد و در کنارش، قیمت خرید واقعی آن برگه سفته را هم مشخص می کند.
مبلغ اسمی (ریال) | مبلغ اسمی (تومان) | قیمت خرید برگه سفته (تومان) |
---|---|---|
۱,۰۰۰,۰۰۰ ریال | ۱۰۰,۰۰۰ تومان | ۵۰ تومان |
۱۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال | ۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان | ۵۰۰ تومان |
۲۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال | ۲,۰۰۰,۰۰۰ تومان | ۱,۰۰۰ تومان |
۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال | ۵,۰۰۰,۰۰۰ تومان | ۲,۵۰۰ تومان |
۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال | ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان | ۵,۰۰۰ تومان |
با دیدن این جدول، فکر می کنم دیگر کاملاً برایتان روشن شده باشد که سفته یک میلیون ریالی دقیقاً چه جایگاهی دارد و چقدر با سفته های دیگر فرق می کند. پس حتماً حواستان را به واحد پولی و مبلغی که روی سفته می نویسید، جمع کنید.
نحوه تهیه سفته ۱۰۰ هزار تومانی (یا سفته با قابلیت درج این مبلغ)
حالا که حسابی با سفته یک میلیون ریالی و معادل ۱۰۰ هزار تومانی اش آشنا شدید و می دانید که قیمت خریدش چقدر کم است، وقتشه برویم سراغ اینکه چطوری باید این سفته ها را تهیه کنیم.
مراکز اصلی فروش سفته
اصلی ترین و معتبرترین جایی که می توانید سفته تهیه کنید، بانک ملی ایران است. شعب بانک ملی، سفته های با مبالغ اسمی مختلف را عرضه می کنند و خیالتان از بابت اصالت سفته راحت است. علاوه بر بانک ملی، بعضی از دکه های روزنامه فروشی که با بانک ملی قرارداد دارند هم سفته می فروشند. بهترین و مطمئن ترین راه همان مراجعه به شعب بانک ملی است.
مدارک لازم برای خرید سفته
خرید سفته کار سختی نیست و معمولاً به مدارک پیچیده ای نیاز ندارد. کافی است کارت ملی خودتان را همراه داشته باشید. گاهی اوقات ممکن است بانک یک درخواست کتبی ساده هم ازتان بخواهد، ولی معمولاً با همان کارت ملی کارتان راه می افتد.
انتخاب سفته مناسب برای ۱۰۰ هزار تومان
قبلاً هم گفتیم که سفته های با مبلغ اسمی خیلی پایین، مثل سفته یک میلیون ریالی (۱۰۰ هزار تومانی)، به ندرت به صورت جداگانه چاپ می شوند. پس وقتی می روید سفته بخرید، باید یک سفته ای را انتخاب کنید که سقف مبلغ اسمی آن از ۱۰۰ هزار تومان بیشتر باشد.
مثلاً سفته هایی با مبلغ اسمی ۱ میلیون تومان، ۲ میلیون تومان یا حتی ۵ میلیون تومان را می توانید تهیه کنید. این سفته ها رایج تر هستند. بعد از خرید، در قسمت مبلغ، خودتان با دقت بنویسید مبلغ: ۱,۰۰۰,۰۰۰ ریال یا مبلغ: یکصد هزار تومان هم به عدد و هم به حروف.
اینجوری هم سفته معتبر دارید، هم مبلغ دقیق مورد نظرتان را تویش قید کرده اید و هم از نظر قانونی مشکلی پیش نمی آید. فقط حواستان باشد که در قسمت های دیگر سفته مثل نام گیرنده، تاریخ و… اشتباهی رخ ندهد.
نکات مهم موقع تکمیل و استفاده از سفته با مبالغ کم
فکر می کنید حالا که سفته را خریدید، دیگر تمام است؟ نه، تازه کار اصلی شروع می شود! تکمیل درست سفته، حتی برای مبالغ کم، از خود خریدش مهم تر است. اگر این کار را درست انجام ندهید، ممکن است سفته تان عملاً بی اثر شود یا دردسرهای حقوقی برایتان ایجاد کند. بیایید با هم چند تا نکته حیاتی را مرور کنیم:
درج دقیق مبلغ: عدد و حروف، بدون اشتباه
مهم ترین قسمت سفته، مبلغ آن است. حتماً مبلغ را هم به عدد و هم به حروف روی سفته بنویسید. این کار برای این است که اگر عدد ناخوانا بود یا تویش دست کاری شد، قسمت حروفی ملاک قرار بگیرد. همیشه هم واحد پولی را کنارش ذکر کنید (مثلاً یکصد هزار تومان یا یک میلیون ریال). یادتان نرود که مبلغ واقعی تعهدتان نباید از سقف مبلغ اسمی چاپ شده روی سفته بیشتر باشد.
تاریخ سررسید: کی باید پرداخت شود؟
تاریخ سررسید، همان روزی است که مبلغ سفته باید پرداخت شود. این تاریخ می تواند یک تاریخ دقیق باشد (مثلاً ۱۰/۰۵/۱۴۰۳). اگر هم می خواهید هر وقت خواستید بتوانید پول را مطالبه کنید، می توانید عبارت عندالمطالبه را بنویسید. خالی گذاشتن این بخش در سفته های ضمانت حسن انجام کار هم خیلی رایج است.
نام گیرنده: سفته در وجه کیست؟
خیلی ها عادت دارند در قسمت گیرنده سفته بنویسند در وجه حامل. این کار باعث می شود هر کسی که سفته را در دستش دارد، بتواند ادعای طلب کند. برای امنیت بیشتر و اینکه سفته به دست آدم های ناجور نیفتد، بهتر است که اسم و فامیل کامل و دقیق کسی که سفته را دریافت می کند، در این قسمت نوشته شود.
درج عبارت بابت: دلیل صدور سفته چیست؟
این قسمت خیلی خیلی مهم است، مخصوصاً برای سفته های ضمانت. حتماً در یک قسمت از سفته (معمولاً بالای مبلغ یا پشت سفته) بنویسید که این سفته بابت چی صادر شده است. مثلاً:
- بابت ضمانت حسن انجام کار قرارداد شماره ۱۲۳۴۵ مورخ ۱۰/۰۵/۱۴۰۳
- بابت تضمین بازپرداخت وام آقای/خانم …
با نوشتن این عبارت، جلوی هرگونه سوءاستفاده یا ادعای بی جا گرفته می شود. این جمله روشن می کند که هدف از صدور سفته چه بوده و فقط برای همان موضوع قابل پیگیری است.
امضا و اثر انگشت: اعتبار سفته اینجاست!
بدون امضا، سفته هیچی نیست. حتماً سفته را امضا کنید. برای محکم کاری بیشتر، می توانید اثر انگشت هم کنار امضایتان بگذارید. این کار اعتبار سفته را خیلی بالاتر می برد و جلوی انکار امضا را می گیرد. اگر چندین نفر باید سفته را امضا کنند، مطمئن شوید که همه امضاها و اثر انگشت ها (اگر قرار بود باشند) کامل و واضح ثبت شده است.
حفظ ته برگ سفته یا کپی: مدرک داشته باشید!
بعد از اینکه سفته را تکمیل و تحویل دادید، ته برگ سفته را پیش خودتان نگه دارید. این ته برگ دقیقاً اطلاعات سفته اصلی را دارد و اگر خدایی نکرده مشکلی پیش بیاید، می تواند سند خیلی خوبی برای شما باشد. اگر سفته ته برگ نداشت یا نتوانستید ته برگ را نگه دارید، حتماً یک کپی واضح از سفته کامل شده بگیرید و پیش خودتان نگه دارید. این کار برای اثبات محتوای سفته، مخصوصاً اگر عبارت بابت را توش نوشتید، فوق العاده حیاتی است.
رعایت این نکات ساده، می تواند شما را از کلی دردسر قانونی و مالی نجات بدهد و خیالتان را راحت کند که سفته ای که دارید، کاملاً معتبر و قابل پیگیری است.
مسائل حقوقی و قانونی سفته های با مبالغ پایین
شاید فکر کنید سفته یک میلیون ریالی یا همان ۱۰۰ هزار تومانی، چون مبلغش کم است، اعتبار حقوقیش هم کمتر است. اما اصلاً اینطور نیست! اگر سفته درست و حسابی تکمیل شود، مبلغش تأثیری در اعتبار حقوقی آن ندارد. یعنی یک سفته ۱۰۰ هزار تومانی که درست پر شده، به اندازه یک سفته ۱۰۰ میلیون تومانی اعتبار قانونی دارد.
بیایید چند تا نکته مهم حقوقی را در مورد سفته ها، خصوصاً آن هایی که مبلغشان پایین است، با هم بررسی کنیم:
اعتبار حقوقی سفته: مبلغ مهم نیست، تکمیل مهم است!
همان طور که گفتیم، ارزش قانونی سفته به مبلغ اسمی آن نیست، بلکه به صحت و کامل بودن اطلاعات درج شده در آن است. اگر همه ارکان سفته (مبلغ، تاریخ، نام ها، امضا و…) به درستی و بدون نقص پر شده باشند، این سند، حتی با مبلغ ۱۰۰ هزار تومان، یک سند تجاری کاملاً معتبر است و می شود در دادگاه از آن استفاده کرد.
اعتبار قانونی سفته به مبلغ اسمی آن نیست، بلکه به صحت و کامل بودن اطلاعات درج شده در آن بستگی دارد.
واخواست سفته: اگر پول را ندادند، چه کار کنیم؟
اگر خدایی نکرده تاریخ سررسید سفته رسید و صادرکننده به تعهدش عمل نکرد و پول را پرداخت نکرد، دارنده سفته می تواند اقدام به واخواست سفته کند. واخواست یک فرآیند قانونی است که طی آن دارنده سفته، عدم پرداخت مبلغ را رسماً اعلام می کند. برای این کار، دارنده سفته باید در یک مهلت ۱۰ روزه از تاریخ سررسید، به دادگستری مراجعه کند و فرم واخواست را پر کند. بعد از طی مراحل قانونی، این واخواست به اطلاع صادرکننده سفته می رسد و حقوق دارنده سفته برای پیگیری قضایی حفظ می شود.
پیگیری قضایی: دادگاه برای سفته های کم مبلغ هم هست؟
بله، حتماً! همان طور که گفتیم، مبلغ سفته تأثیری در اعتبار حقوقی آن ندارد. اگر سفته واخواست شود و صادرکننده باز هم پرداخت نکند، دارنده سفته می تواند دعوای مطالبه وجه سفته را در مراجع قضایی مطرح کند. دادگاه به این پرونده رسیدگی می کند و اگر صحت سفته و عدم پرداختش تأیید شود، حکم به نفع دارنده صادر می شود. این شامل سفته های ۱۰۰ هزار تومانی هم می شود. پس هیچ وقت فکر نکنید که چون مبلغش کم است، نمی شود از طریق قانونی پیگیریش کرد.
توصیه حقوقی: مشاوره بگیرید!
با اینکه ما سعی کردیم همه چیز را به زبان ساده توضیح بدهیم، اما مسائل حقوقی گاهی وقت ها پیچیده می شوند. اگر در پر کردن سفته شک دارید، یا اگر خدایی نکرده مشکلی پیش آمده و می خواهید سفته ای را واخواست کنید یا پیگیری قضایی انجام دهید، بهترین کار این است که حتماً با یک وکیل یا کارشناس حقوقی مشورت کنید. آن ها می توانند شما را راهنمایی کنند و مطمئن شوند که همه مراحل را درست و بدون نقص انجام می دهید تا به حق و حقوقتان برسید.
هیچ وقت از مشاوره حقوقی فرار نکنید، چون یک مشاوره به موقع می تواند شما را از کلی ضرر و دردسر بزرگ نجات بدهد.
نتیجه گیری: با آگاهی، از سفته خود به درستی استفاده کنید
خب، رسیدیم به آخر داستان سفته یک میلیون ریالی. امیدواریم تا اینجا کلی اطلاعات کاربردی و به درد بخور در مورد این سند تجاری به دست آورده باشید و دیگر هیچ ابهامی برایتان باقی نمانده باشد. بیایید یک جمع بندی سریع داشته باشیم از چیزهایی که یاد گرفتیم تا ملکه ذهن مان شود:
- اول از همه، یادتان باشد که سفته یک میلیون ریالی همان سفته ۱۰۰ هزار تومانی است. این تفاوت ریال و تومان را هیچ وقت فراموش نکنید تا در مبالغ اشتباه نکنید.
- قیمت خرید یک برگه سفته با مبلغ اسمی ۱۰۰ هزار تومان، فقط ۵۰ تومان است. ولی چون سفته های با این مبلغ به صورت اختصاصی چاپ نمی شوند، باید یک سفته با سقف مبلغ بالاتر (مثلاً ۱ میلیون تومانی) بخرید و خودتان مبلغ ۱۰۰ هزار تومان را توش بنویسید.
- برای تکمیل سفته، نهایت دقت را به خرج بدهید. مبلغ را هم به عدد و هم به حروف، تاریخ سررسید، نام گیرنده و عبارت بابت را با وسواس زیاد بنویسید. امضا و اثر انگشت را هم فراموش نکنید.
- ته برگ سفته یا یک کپی از سفته کامل شده را حتماً برای خودتان نگه دارید. این کار مثل کارت بیمه شماست!
- و مهم تر از همه، اعتبار حقوقی سفته به مبلغش نیست، به این است که چقدر درست و کامل پر شده باشد. پس حتی برای مبالغ کم هم باید همه چیز را جدی بگیرید.
استفاده از سفته، چه برای ضمانت کار باشد چه برای یک معامله کوچک، نیاز به آگاهی و دقت دارد. با دانستن این نکات، می توانید از بروز خیلی از مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری کنید و با خیال راحت از سفته به عنوان یک ابزار مطمئن استفاده کنید.
پس، قبل از اینکه سفته ای را امضا کنید یا بگیرید، یک بار دیگر این نکات را مرور کنید. اگر باز هم سؤالی داشتید یا احساس کردید موضوع پیچیده شده است، حتماً با یک متخصص حقوقی مشورت کنید. آگاهی، بهترین دفاع شماست.