آیا جرم نشر اکاذیب قابل گذشت است؟ | راهنمای کامل حقوقی

نشر اکاذیب قابل گذشت است؟
اینکه جرم نشر اکاذیب قابل گذشت هست یا نه، یه جواب ساده بله یا خیر نداره. ماجرا کمی پیچیده تر از این حرفاست و بستگی داره کدوم نوع از نشر اکاذیب مد نظرمون باشه؛ سنتی یا رایانه ای. ولی اگه بخوایم یه جواب سرراست بدیم، باید بگیم که نشر اکاذیب سنتی (همون که تو نامه ها و اوراق چاپی می بینیم) معمولاً قابل گذشته، اما نشر اکاذیبی که توی فضای مجازی و با کمک کامپیوترها اتفاق می افته، اصلاً قابل گذشت نیست!
شاید براتون پیش اومده که یکی پشت سرتون حرف دروغی زده یا چیزی رو تو فضای مجازی بهتون نسبت داده که اصلا واقعیت نداره. خب، اینجاست که پای «نشر اکاذیب» میاد وسط. این جرم، یکی از اون جرائمیه که می تونه حسابی روی آبرو، اعتبار و حتی کسب وکار آدما تاثیر بذاره. همونطور که گفتم، جواب اینکه نشر اکاذیب قابل گذشت است، خودش یه داستان مفصله و کلی بحث حقوقی پشتش هست. تو این مقاله، می خوایم با زبون خودمونی و البته با استناد به قوانین، حسابی ریز به ریز این ماجرا رو براتون توضیح بدیم. می خوایم ببینیم این جرم اصلاً چیه، چه فرقی با افترا داره، مجازاتش چقدره و مهم تر از همه، آیا رضایت شاکی می تونه پرونده رو ببنده یا نه.
جرم نشر اکاذیب چیست؟ بیایید شفاف سازی کنیم!
اصلاً بیایید ببینیم این «نشر اکاذیب» که این همه حرفش رو می زنیم، یعنی چی؟ از اسمش هم معلومه؛ نشر یعنی پخش کردن و اکاذیب هم یعنی دروغ ها و حرفای بی اساس. پس به زبان ساده، نشر اکاذیب یعنی اینکه یه نفر، حرفای دروغ یا واقعیت های تحریف شده رو پخش کنه. اما این پخش کردن باید یه هدفی هم پشتش باشه؛ مثلاً طرف بخواد به کسی ضرر بزنه یا ذهن مردم رو خراب کنه یا حتی مقامات رسمی رو به اشتباه بندازه. اگه همچین قصدی تو کار باشه، دیگه داریم از یه جرم صحبت می کنیم.
قانونگذار ما هم تو ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) قشنگ این جرم رو تعریف کرده. میگه: هر کس به قصد ضرر زدن به بقیه یا تشویش افکار عمومی یا مقامات رسمی، با استفاده از نامه، شکواییه، مراسلات، گزارش یا هر نوع اوراق چاپی یا دست نویس (چه با امضا و چه بی امضا) دروغ هایی رو بگه یا اعمال خلاف واقعی رو به کسی (چه حقیقی و چه حقوقی یا مقامات رسمی) مستقیم یا غیرمستقیم نسبت بده، فرقی هم نمی کنه که از این راه ضرر مادی یا معنوی به کسی برسه یا نه، علاوه بر اینکه باید اعاده حیثیت کنه (اگه بشه)، باید به حبس از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا ۷۴ ضربه هم محکوم بشه.
ارکان جرم نشر اکاذیب؛ چی لازمه تا جرم بشه؟
برای اینکه بگیم یه نفر جرم نشر اکاذیب رو مرتکب شده، باید چند تا شرط اساسی وجود داشته باشه که بهشون میگیم ارکان جرم. بدون این ارکان، اصلاً جرمی تشکیل نمیشه:
- رکن مادی (رفتار مجرمانه): اینجا منظورمون همون کاریه که طرف انجام داده. تو نشر اکاذیب سنتی، قانونگذار خیلی روی مکتوب بودن اظهارات تأکید داره. یعنی چی؟ یعنی حرفای دروغ باید از طریق <،strong>نامه، شکواییه، اوراق چاپی یا دست نویس،strong> (حالا با امضا یا بی امضا) منتشر بشن. پس اگه یکی فقط شفاهی یه دروغی رو پخش کنه، طبق این ماده (۶۹۸) جرم نشر اکاذیب محسوب نمیشه (البته ممکنه جرم دیگه ای باشه). همچنین، این رکن شامل نسبت دادن اعمال غیرواقعی به یه شخص حقیقی (مثل من و شما)، یه شخص حقوقی (مثل شرکت ها و سازمان ها) یا مقامات رسمی هم میشه. کافیه فقط یه دروغ گفته بشه، لازم نیست چندین دروغ رو پشت سر هم ردیف کنه.
- رکن معنوی (قصد مجرمانه): اینجا دیگه پای نیت و هدف طرف میاد وسط. برای اینکه نشر اکاذیب، جرم محسوب بشه، کسی که این کارو کرده باید <،strong>قصد ضرر زدن به دیگران،strong> رو داشته باشه، یا بخواد <،strong>ذهن مردم،strong> رو آشفته کنه، یا حتی <،strong>مقامات رسمی،strong> رو به اشتباه بندازه. اگه طرف بدون هیچ کدوم از این قصدا، یه حرف دروغی رو بگه و پخش کنه (مثلاً به اشتباه)، جرم نشر اکاذیب نیست.
- رکن قانونی: این رکن همون ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) هست که بالا توضیح دادیم. یعنی جرم باید حتماً تو قانون پیش بینی شده باشه.
فرق نشر اکاذیب با افترا؛ یه توضیح کوچیک
شاید خیلی ها نشر اکاذیب رو با «افترا» اشتباه بگیرن. این دو تا جرم شبیه همن ولی یه فرق اساسی دارن که دونستنش خیلی مهمه: تو <،strong>افترا،strong>، شما یه <،strong>جرم خاص،strong> (مثلاً دزدی، کلاهبرداری یا خیانت در امانت) رو به یه نفر نسبت میدی، اونم وقتی که می دونی اون جرم رو انجام نداده یا نمی تونی ثابتش کنی. اما تو <،strong>نشر اکاذیب،strong>، یه <،strong>خبر دروغ،strong> یا <،strong>واقعیت خلاف،strong> رو پخش می کنی که لزوماً یه جرم مشخص نیست، فقط یه دروغه که هدفش ضرر زدن یا تشویش اذهانه.
مثلاً اگه بگی فلانی دزدید، این افتراست. اما اگه بگی فلانی ورشکست شده و همه پول مردم رو بالا کشیده در صورتی که حقیقت نداشته باشه و تو هم نتونی ثابت کنی، این میشه نشر اکاذیب.
مجازات نشر اکاذیب سنتی؛ چقدر جریمه داره؟
خب، حالا که فهمیدیم نشر اکاذیب چیه و چه ارکانی داره، بریم سر مجازاتش. طبق همون ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی که بالاتر خوندیم، کسی که این جرم رو انجام بده، ممکنه به <،strong>حبس از دو ماه تا دو سال،strong> یا <،strong>شلاق تا ۷۴ ضربه،strong> محکوم بشه. دادگاه اینجا حق انتخاب داره و می تونه یکی از این دو مجازات رو اعمال کنه. البته یه نکته خیلی مهم هم اینه که علاوه بر این مجازات ها، اگه آبروی کسی ریخته شده باشه، قاضی مکلفه که کاری برای <،strong>اعاده حیثیت،strong> (برگردوندن آبرو و اعتبار) بکنه. مثلاً ممکنه حکم بده که اون خبر دروغ تو روزنامه ای چیزی چاپ بشه و طرف خاطی هم باید پولش رو بده.
تغییرات بعد از قانون کاهش مجازات؛ حبس کمتر شد!
تو سال ۱۳۹۹ یه قانونی تصویب شد به اسم قانون کاهش مجازات حبس تعزیری که خیلی از مجازات ها رو سبک تر کرد. مجازات نشر اکاذیب هم از این قاعده مستثنی نبود. الان با این قانون جدید، حداقل حبس برای جرم نشر اکاذیب سنتی از دو ماه به <،strong>سه ماه،strong> و حداکثرش هم از دو سال به <،strong>یک سال و نیم،strong> کاهش پیدا کرده. پس الان کسی که مرتکب این جرم بشه، با <،strong>سه ماه تا یک سال و نیم حبس،strong> یا <،strong>تا ۷۴ ضربه شلاق،strong> روبرو میشه. این تغییر نشون میده که قانونگذار به دنبال یه رویکرد اصلاحی تره و شاید کمتر بخواد افراد رو به زندان بندازه، مخصوصاً تو جرائمی که میشه با شلاق یا جزای نقدی جایگزینشون کرد.
بالاخره نشر اکاذیب سنتی (موضوع ماده ۶۹۸) قابل گذشت هست یا نه؟
بریم سر اصل مطلب! آیا اصلاً گذشت شاکی خصوصی تو این جرم کارساز هست؟ <،strong>بله، نشر اکاذیب سنتی که تو ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی اومده، یه جرم کاملاً قابل گذشت محسوب میشه.،strong> این یعنی چی؟ یعنی اگه کسی از شما شکایت کنه و بعدش شما باهاش سازش کنین و اون از شکایتش بگذره، پرونده کلاً مختومه میشه و دیگه لازم نیست بابت اون جرم مجازات بشین.
مستند این حرفمون هم چیه؟ ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و ماده ۱۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹. این مواد می گن که تو یه سری از جرائم، اگه شاکی خصوصی رضایت بده، تعقیب قضایی متوقف میشه یا اگه حکم صادر شده باشه، اجرای حکم متوقف میشه. نشر اکاذیب سنتی هم جزو همین جرائمه.
پس، اگه خدای نکرده تو همچین وضعیتی افتادین، بدونین که اگه بتونین با شاکی به توافق برسین و رضایتش رو جلب کنین، پرونده تون از نظر کیفری بسته میشه. حتی اگه پرونده به مراحل آخرش رسیده باشه یا حتی حکم زندان هم براتون صادر شده باشه، با رضایت شاکی، اجرای حکم هم متوقف میشه. تو اینجور پرونده ها، نقش دادستان هم فقط تا زمانیه که شاکی خصوصی شکایتش رو مطرح کرده باشه، اگه شاکی بگذره، دادستان دیگه نمی تونه پرونده رو ادامه بده.
یادتون باشه، تو جرایم قابل گذشت، رضایت شاکی مثل یه کلید جادوییه که می تونه درِ زندان رو باز کنه یا اصلاً اجازه نده پرونده به اونجا برسه. نشر اکاذیب سنتی هم دقیقاً از همین دسته جرایمه.
نشر اکاذیب در فضای مجازی؛ وقتی پای اینترنت میاد وسط
حالا بریم سراغ بخش هیجان انگیزتر و البته خطرناک تر ماجرا: نشر اکاذیب تو فضای مجازی. تو دنیای امروز که همه سرشون تو گوشی و شبکه های اجتماعیه، خبرهای دروغ و شایعات مثل برق و باد پخش میشن. برای همین، قانونگذار ما هم بیکار ننشسته و یه ماده جداگانه برای این نوع از نشر اکاذیب در نظر گرفته: <،strong>ماده ۷۴۶ قانون مجازات اسلامی (بخش جرایم رایانه ای)،strong>.
این ماده چی میگه؟ هر کس به قصد ضرر زدن به بقیه یا تشویش افکار عمومی یا مقامات رسمی، با استفاده از سیستم های رایانه ای یا مخابراتی (یعنی همون اینترنت، گوشی، شبکه های اجتماعی و…) دروغ هایی رو منتشر کنه یا در دسترس بقیه بذاره، یا با همین قصدا، اعمال خلاف واقعی رو به یه شخص یا مقام رسمی نسبت بده، فرقی هم نمی کنه که ضرر مادی یا معنوی برسه یا نه، علاوه بر اعاده حیثیت، به <،strong>حبس از ۹۱ روز تا دو سال،strong> یا <،strong>جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال،strong> یا هر دوی این مجازات ها محکوم میشه.
می بینید که تعریفش خیلی شبیه به ماده ۶۹۸ هست، فقط با این تفاوت اصلی که اینجا وسیله ارتکاب جرم، <،strong>سیستم های رایانه ای و مخابراتی،strong> هستن. یعنی هر دروغی که تو تلگرام، اینستاگرام، توییتر، ایمیل، پیامک یا هر پلتفرم آنلاین دیگه ای منتشر بشه، مشمول این ماده میشه.
مجازات نشر اکاذیب رایانه ای؛ سنگین تر از اونی که فکرشو کنی!
شاید در نگاه اول، مجازات نشر اکاذیب رایانه ای و سنتی شبیه به هم باشن، اما واقعیت اینه که قانونگذار برای فضای مجازی، یه کم سخت گیرانه تر برخورد کرده. مجازات عمومی برای این جرم، <،strong>حبس از ۹۱ روز تا دو سال،strong> یا <،strong>جزای نقدی از ۵ میلیون تا ۴۰ میلیون ریال،strong> یا هر دوی اینا هست. اما قضیه اینجا تموم نمیشه! تو بعضی از شرایط، مجازات تشدید میشه و سنگین تر میشه:
- اگه کسی که نشر اکاذیب رایانه ای رو انجام داده، <،strong>کارمند دولتی،strong> یا وابسته به دولت باشه، یا <،strong>متصدی شبکه های مخابراتی یا رایانه ای،strong> باشه و از موقعیت شغلی خودش سوءاستفاده کرده باشه.
- اگه این نشر اکاذیب، به صورت <،strong>سازمان یافته،strong> یا تو <،strong>سطح گسترده،strong> انجام شده باشه. تو این حالت ها، مجازات می تونه به <،strong>۱۶ ماه و یک روز تا دو سال حبس،strong> یا <،strong>جزای نقدی بیشتر از ۲۶ میلیون تا ۴۰ میلیون ریال،strong> یا هر دو برسه.
این تشدید مجازات نشون میده که قانونگذار به خاطر سرعت بالای انتشار اطلاعات و آسیب های وسیع تری که دروغ پراکنی تو فضای مجازی می تونه داشته باشه، نگاه جدی تری به این جرم داره.
نقطه حساس پرونده: نشر اکاذیب رایانه ای قابل گذشت نیست!
و اما می رسیم به مهم ترین و حساس ترین بخش مقاله: آیا نشر اکاذیب رایانه ای قابل گذشت هست؟ اینجاست که باید با صدای بلند بگیم: <،strong>خیر، جرم نشر اکاذیب رایانه ای (موضوع ماده ۷۴۶)، اصلاً قابل گذشت نیست!،strong> این یه تفاوت خیلی بزرگه که این جرم رو از نشر اکاذیب سنتی جدا می کنه و اهمیتش هم خیلی زیاده.
نظریه مشورتی جدید قوه قضاییه؛ چرا اینقدر مهمه؟
شاید بگید این حرف رو از کجا میاریم؟ خب، این مورد یه مسئله جدید نیست، ولی <،strong>نظریه مشورتی شماره ۷/۱۴۰۲/۴۹۵ مورخ ۱۴۰۲/۱۱/۱۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه،strong> این موضوع رو کاملاً روشن کرده و دیگه هیچ شکی توش باقی نمی ذاره. این نظریه به صراحت گفته که با اینکه ماده ۶۹۸ (نشر اکاذیب سنتی) قابل گذشت هست، ولی این ویژگی قابل گذشت بودن، به ماده ۷۴۶ (نشر اکاذیب رایانه ای) سرایت نمی کنه و اون رو قابل گذشت نمیکنه.
حالا چرا اینقدر اصرار دارن که قابل گذشت نباشه؟
- ابعاد گسترده و سرعت انتشار: تو فضای مجازی، یه خبر دروغ میتونه تو چند دقیقه به میلیون ها نفر برسه و خسارت های جبران ناپذیری به بار بیاره. سرعت انتشارش با یه نامه یا یه برگه چاپی اصلاً قابل مقایسه نیست.
- آثار مخرب روی افکار عمومی: شایعات و دروغ ها تو فضای مجازی می تونن به راحتی ذهنیت جامعه رو عوض کنن، مردم رو به جون هم بندازن یا حتی باعث ناآرامی بشن. این جنبه عمومی جرم، باعث میشه که حتی اگه شاکی خصوصی هم رضایت بده، جامعه به عنوان یه شاکی عمومی، حق داشته باشه که این جرم رو پیگیری کنه.
- پیامدهای غیر قابل گذشت بودن: این یعنی چی؟ یعنی حتی اگه کسی که ازش شکایت کردین، بره و رضایت شاکی خصوصی رو جلب کنه و شاکی هم بگه من دیگه شکایتی ندارم، <،strong>پرونده باز هم بسته نمیشه!،strong> دادستان به نمایندگی از جامعه، همچنان می تونه پرونده رو پیگیری کنه و متهم به سزای عملش برسه. این نشون میده که قانونگذار چقدر نگران سلامت اطلاعاتی جامعه و خطرات فضای مجازیه.
پس حواستون باشه، اگه خدای نکرده تو فضای مجازی مرتکب جرم نشر اکاذیب شدین، فکر نکنین با یه رضایت گرفتن، همه چی تموم میشه. نه! قضیه اینقدر ساده نیست و پیامدهای جدی تری داره.
اگه قربانی نشر اکاذیب شدیم، باید چه کار کنیم؟
حالا اگه شما یا کسب وکارتون قربانی نشر اکاذیب شدین، چی؟ چه راهی رو باید طی کنین تا حق تون رو بگیرین؟ مراحل کلی شکایت ایناست:
- تنظیم شکواییه: اول از همه باید یه شکواییه (همون نامه شکایت) تنظیم کنین. تو این شکواییه باید مشخصات خودتون و اون کسی که ازش شکایت دارین رو کامل بنویسین، موضوع شکایت رو دقیقاً توضیح بدین و بگین چه اتفاقی افتاده.
- ارائه ادله و مستندات: این مهم ترین قسمت ماجراست. شما باید بتونین ثابت کنین که اون حرف ها یا اطلاعاتی که منتشر شده، دروغه. هر مدرکی که دارین، از جمله اسکرین شات از پیام ها یا پست های فضای مجازی، فایل صوتی، فیلم، شهادت شهود یا هر چیز دیگه ای، باید پیوست شکواییه تون باشه. یادتون باشه، <،strong>اثبات کذب بودن اظهارات، بر عهده شماست،strong>؛ یعنی شما باید ثابت کنین که دروغ بهتون نسبت داده شده، نه اینکه متهم ثابت کنه حرفش راست بوده.
- پیگیری: بعد از ارائه شکواییه، باید پرونده رو پیگیری کنین. می تونین با کمک وکیل یا خودتون، مراحل دادرسی رو دنبال کنین.
مراجع صالح کجان؟
- برای نشر اکاذیب سنتی (مکتوب): باید به <،strong>دادسرای عمومی و انقلاب،strong> محل وقوع جرم مراجعه کنین.
- برای نشر اکاذیب رایانه ای (فضای مجازی): اگه تو شهرهای بزرگی مثل تهران هستین، <،strong>دادسرای جرایم رایانه ای،strong> مرجع تخصصی رسیدگی به این جور جرائمه. تو شهرهایی که این دادسرا هنوز راه اندازی نشده، باز هم باید به <،strong>دادسرای عمومی و انقلاب،strong> مراجعه کنین.
یه نمونه شکواییه ساده برای نشر اکاذیب
اگه خواستین شکواییه تنظیم کنین، می تونید از یه الگوی ساده مثل این استفاده کنین:
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب/دادسرای جرایم رایانه ای
با سلام و احترام،
اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] فرزند [نام پدر شاکی] به شماره ملی [کدملی شاکی]، شاکی پرونده، علیه مشتکی عنه آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه] فرزند [نام پدر مشتکی عنه] به شماره ملی [کدملی مشتکی عنه]، به اتهام نشر اکاذیب، به استحضار می رساند:
موضوع شکایت: نشر اکاذیب
شرح واقعه:
متاسفانه مدتی است که مشتکی عنه به دلایل [اختلافات شخصی/کینه ورزی/اهداف نامشخص] اقدام به انتشار اکاذیب و مطالب خلاف واقع در خصوص اینجانب نموده است. ایشان در تاریخ [تاریخ دقیق یا تقریبی] در [مکان انتشار: مثلاً فضای مجازی از طریق کانال تلگرامی/پیج اینستاگرام/نامه ای به فلان ارگان/وغیره] مطالبی را منتشر کرده اند که به شرح زیر می باشد: [توضیح دقیق و شفاف مطالب کذب منتشر شده. مثلاً: ایشان در فلان گروه تلگرامی عنوان کرده اند که اینجانب بدهکار هستم و توانایی پرداخت ندارم، در حالی که این موضوع کذب محض است و مدارک مالی اینجانب صحت این ادعا را رد می کند.]
این اظهارات کذب و بدون پایه و اساس، به شدت به حیثیت و آبروی اینجانب لطمه وارد آورده و [باعث تشویش اذهان عمومی/ضرر مادی/ضرر معنوی] شده است.
دلایل و مستندات:
1. تصویر [اسکرین شات/نامه/پیامک] منتشر شده (پیوست شماره ۱)
2. شهادت [نام شهود در صورت وجود] (در صورت نیاز)
3. سایر مستندات [مثلاً: مدارک مالی که کذب بودن ادعا را اثبات می کند.]
خواسته:
با عنایت به شرح فوق و دلایل ابرازی، مستنداً به ماده ۶۹۸/۷۴۶ قانون مجازات اسلامی، تقاضای تعقیب کیفری و مجازات مشتکی عنه و همچنین اعاده حیثیت و جبران خسارات وارده را دارم.
با تشکر
نام و نام خانوادگی شاکی
تاریخ و امضا
چندتا نمونه رای دادگاه برای نشر اکاذیب (با زبون خودمونی)
برای اینکه بهتر متوجه بشین دادگاه ها چطور به پرونده های نشر اکاذیب رسیدگی می کنن، بد نیست چندتا نمونه رای واقعی (البته با کمی تغییر برای حفظ حریم خصوصی) رو باهم بررسی کنیم:
نمونه رای بدوی (رای اولیه دادگاه)
فرض کنید یه خانمی به اسم میترا از یه خانم دیگه به اسم سارا شکایت کرده که سارا تو یه نامه به همسایه ها، درباره میترا حرفای دروغی زده. دادگاه بدوی پرونده رو بررسی می کنه و میگه:
تو پرونده ای که خانم میترا علیه خانم سارا به خاطر نشر اکاذیب باز کرده، همه مدارک رو نگاه کردیم. اول اینکه، حتی اگه قبول کنیم حرفای سارا دروغ بوده، این حرفا رو درباره پسر و شوهر میترا گفته، نه خود میترا. دوم اینکه، جرم نشر اکاذیب فقط وقتی محقق میشه که حرفای دروغ به صورت <،strong>نوشتاری،strong> باشه و با حرف زدن (شفاهی) این جرم اتفاق نمیفته. چون اینجا حرفا شفاهی بوده، طبق ماده ۱۲۰ قانون مجازات اسلامی، حکم به <،strong>برائت،strong> (بی گناهی) خانم سارا صادر میشه.
این رای نشون میده که <،strong>مکتوب بودن،strong> اظهارات تو نشر اکاذیب سنتی چقدر مهمه. اگه شفاهی باشه، ممکنه جرم دیگه ای باشه ولی نشر اکاذیب (ماده ۶۹۸) نیست.
نمونه رای تجدید نظر (رای دادگاه بالاتر)
حالا فرض کنید خانم میترا از این رای دادگاه بدوی ناراضیه و میره دادگاه تجدید نظر. دادگاه تجدید نظر هم بعد از بررسی همه چیز میگه:
خانم میترا از رای دادگاه بدوی ناراضیه و اعتراض کرده که چرا خانم سارا بی گناه شناخته شده. ما هم پرونده و لایحه اعتراض رو بررسی کردیم. چون تو این لایحه، دلیل محکم و موثری برای نقض رای دادگاه بدوی وجود نداره و خود رای هم ایراد قانونی خاصی نداشته، طبق ماده ۲۵۷ قانون آیین دادرسی کیفری، اعتراض خانم میترا رو رد می کنیم و همون <،strong>رای بی گناهی،strong> خانم سارا رو تأیید می کنیم. این رای دیگه قطعیه و نمیشه دوباره اعتراض کرد.
اینجا هم دادگاه تجدید نظر روی همون دو نکته اصلی (اینکه حرفا درباره خود شاکی نبوده و اینکه باید حتماً مکتوب باشه) تأکید کرده و رای دادگاه پایین تر رو تأیید کرده. این نمونه ها نشون میدن که تو پرونده های حقوقی، ریزه کاری های قانونی و مستندات چقدر مهمن.
نتیجه گیری: پس تهش چی شد؟
خب، رسیدیم به آخر داستانمون. همونطور که دیدیم، جواب سوال نشر اکاذیب قابل گذشت است یه جواب ساده نیست. اگه بخوایم یه جمع بندی کلی بکنیم، میشه گفت:
- نشر اکاذیب سنتی (ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی): این نوع از نشر اکاذیب که بیشتر از طریق نامه ها، شکواییه ها و اوراق چاپی اتفاق میفته و باید حتماً <،strong>مکتوب،strong> باشه، <،strong>قابل گذشت،strong> هست. یعنی اگه شاکی خصوصی رضایت بده، پرونده بسته میشه.
- نشر اکاذیب رایانه ای (ماده ۷۴۶ قانون مجازات اسلامی): این نوع از نشر اکاذیب که تو <،strong>فضای مجازی و با ابزارهای الکترونیکی،strong> انجام میشه، به هیچ وجه <،strong>قابل گذشت نیست،strong>. حتی اگه شاکی هم رضایت بده، دادستان به نمایندگی از جامعه، پیگیری جرم رو ادامه میده. این نکته خیلی مهمه و نباید فراموشش کرد.
این تفاوت تو قابل گذشت بودن یا نبودن، از اهمیت خیلی زیادی برخورداره و نشون میده که قانونگذار چقدر نگران اثرات مخرب دروغ پراکنی تو فضای مجازیه. اگه خدای نکرده تو همچین موقعیتی افتادین، چه به عنوان شاکی و چه به عنوان متهم، توصیه اکید من اینه که حتماً و بدون فوت وقت با یه <،strong>وکیل متخصص،strong> مشورت کنین. چون پیچیدگی های این پرونده ها زیاده و یه وکیل خوب می تونه بهترین راهنمایی رو بهتون بده و از حقوق شما دفاع کنه. هیچ وقت تو مسائل حقوقی ریسک نکنین!