چگونه وکالت بلاعزل را باطل کنیم؟ راهنمای جامع و کاربردی
طریقه باطل کردن وکالت بلاعزل
وکالت بلاعزل که خیلی ها فکر می کنند همیشه و تحت هر شرایطی پابرجا می مونه، لزوماً این طوری نیست و در شرایط خاصی مثل فوت، جنون یا حتی باطل شدن قرارداد اصلی که این وکالت توی دلش جا خوش کرده بود، باطل می شه. در ادامه به صورت کامل تر توضیح می دیم.
تاحالا شده یه وکالت بلاعزل بدید و بعدش پشیمون بشید؟ یا شاید تو یه معامله ای گیر کردید که طرف مقابلتون یه وکالت بلاعزل داره و نمی دونید چطور باید ازش خلاص شید؟ خب، شما تنها نیستید! خیلی از مردم، وقتی اسم وکالت بلاعزل رو می شنون، فکر می کنن دیگه هیچ راهی برای برگردوندن یا باطل کردنش نیست. اما واقعیت اینه که برخلاف اسمش، این نوع وکالت هم تو یه سری شرایط خاص و با رعایت قوانین، قابل انحلال یا ابطاله.
اصلاً این بلاعزل بودن یعنی چی؟ یعنی موکل نمی تونه هر وقت دلش خواست وکیل رو عزل کنه. اما آیا این به معنی دائمی بودنشه؟ نه دقیقاً. داستان اینه که وکالت بلاعزل، با تمام محکم بودنش، یه سری قلق های حقوقی داره که اگه اونا رو بدونید، ممکنه بتونید در مواقع لزوم، راهی برای باطل کردنش پیدا کنید. تو این مقاله قراره با هم از سیر تا پیاز این ماجرا رو بررسی کنیم؛ از اینکه اصلاً وکالت بلاعزل چیه و چرا مردم سراغش میرن، تا اینکه تو چه شرایطی میشه باهاش خداحافظی کرد و چطور باید این کار رو انجام داد. پس اگه دنبال یه راهنمای کامل و خودمونی تو این زمینه می گردید، تا آخرش با ما همراه باشید.
وکالت بلاعزل، چی هست اصلا؟ (مقدمه ای دوستانه به دنیای وکالت های خاص)
ببینید، تو زندگی روزمره ما خیلی پیش میاد که برای انجام دادن یه کاری، به یکی دیگه وکالت می دیم. مثلاً می گیم فلانی، شما برو این کار بانکی من رو انجام بده یا ماشین رو به نام بزن. این میشه وکالت. حالا وکالت بلاعزل یه خورده فرق داره، ولی پایه و اساسش همون وکالته.
تعریف کلی از وکالت و فرقش با بلاعزل
تو قانون مدنی ما، وکالت رو یه عقدی می دونن که یکی به اون یکی می گه تو به جای من فلان کار رو انجام بده. اونی که وکالت میده میشه موکل و اونی که وکالت می گیره، میشه وکیل. طبق ماده 656 قانون مدنی، وکالت یه عقد جایز محسوب میشه. عقد جایز یعنی چی؟ یعنی هر وقت موکل یا وکیل دلشون خواست، می تونن اونو بهم بزنن. درست مثل یه دوستی ساده که هر دو طرف می تونن هر وقت خواستن بهش پایان بدن. در مقابل، یه چیزی داریم به اسم عقد لازم (بر اساس ماده 185 قانون مدنی) که به این راحتی ها نمیشه ازش دست کشید، مگه تو یه سری شرایط خاص مثل خیارات یا اقاله (یعنی هر دو طرف با هم توافق کنن که قرارداد رو بهم بزنن).
حالا وکالت بلاعزل چطور شکل می گیره؟ داستان از این قراره که برای اینکه موکل نتونه هر وقت خواست، وکیل رو عزل کنه و وکالت یه جورایی محکم تر بشه، معمولاً یه شرطی رو توی یه عقد لازم دیگه می ذارن. مثلاً فرض کنید شما یه خونه رو از کسی می خرید و به جای اینکه سریع سند بزنید، فروشنده به شما وکالت بلاعزل میده که خودتون برید و کارهای سند رو انجام بدید. اینجا شرط بلاعزل بودن وکالت فروش، توی عقد خرید و فروش خونه (که خودش یه عقد لازمه) گنجونده میشه. این کار باعث میشه که موکل (همون فروشنده) طبق ماده 679 قانون مدنی، دیگه حق عزل وکیل (یعنی شما) رو نداشته باشه. اینجاست که وکالت از حالت عادی خودش خارج شده و رنگ و بوی بلاعزل به خودش می گیره.
چرا مردم سراغ وکالت بلاعزل میرن؟
اینکه چرا وکالت بلاعزل اینقدر بین مردم رایجه، دلایل مختلفی داره که بیشترش برمی گرده به سرعت بخشیدن به کارها و حل کردن یه سری گره های اداری. مثلاً:
- سرعت تو معامله ها (خرید و فروش ملک و ماشین): تصور کنید قراره یه ملکی رو بخرید یا بفروشید، اما سندش آماده نیست یا یه سری مراحل اداری داره که زمان بره. برای اینکه معامله معلق نمونه و کارها پیش بره، فروشنده یه وکالت بلاعزل به خریدار میده که خودش بره کارهای سند رو دنبال کنه. اینجوری خریدار مطمئن میشه که فروشنده نمی تونه وسط کار، وکالت رو باطل کنه و معامله بهم بخوره.
- انتقال امور بدون نیاز به سند رسمی: گاهی اوقات برای انتقال یه سری حقوق یا انجام یه سری کارها، نیازی نیست که حتماً سند رسمی داشته باشیم یا فعلاً نمی خوایم سند اصلی رو منتقل کنیم. وکالت بلاعزل اینجا به کمک میاد تا بشه کارها رو بدون معطلی پیش برد.
- حق طلاق، حضانت و کارهای بانکی: تو مواردی مثل اعطای حق طلاق به همسر (که یکی از مهم ترین کاربردهاشه) یا وکالت تو امور حضانت فرزند، یا حتی کارهای بانکی و اداری که نیاز به حضور دائمی موکل نیست، وکالت بلاعزل میتونه خیلی مفید باشه. اینجوری فرد مطمئن میشه که طرف مقابل نمی تونه یهو وکالت رو باطل کنه و اون رو تو دردسر بندازه.
نکته خیلی مهم: وکالت بلاعزل به معنی مالکیت نیست!
این یکی از بزرگترین سوءتفاهم هاست که بین مردم وجود داره و ممکنه باعث دردسرهای زیادی بشه. خیلی ها فکر می کنن وقتی وکالت بلاعزل برای فروش یه ملک یا ماشین می گیرن، دیگه صاحب اون مال شدن. اما باید بگم که این باور کاملاً اشتباهه! وکالت بلاعزل فقط به معنی نمایندگی و اختیار دادن به وکیله برای انجام یه سری کارها، نه انتقال مالکیت. مالکیت وقتی منتقل میشه که سند رسمی به نام شما بخوره یا حداقل یه مبایعه نامه یا قولنامه محکم و قانونی داشته باشید که مالکیت رو اثبات کنه. پس، اگه تو یه معامله ای فقط وکالت بلاعزل گرفتید و هیچ سند یا قولنامه ای ندارید، خیلی مراقب باشید چون ممکنه در آینده به مشکل بخورید و نتونید مالکیت خودتون رو ثابت کنید. همیشه در کنار وکالت بلاعزل، حتماً حتماً مبایعه نامه رو هم تنظیم کنید.
یادمون باشه، وکالت بلاعزل، با تمام قدرتش، فقط یه ابزار برای نمایندگیه، نه یه سند مالکیت. پس تو معاملات، حتماً در کنار وکالت، به فکر سند اصلی و مبایعه نامه هم باشید.
فرق وکالت بلاعزل با وکالت عادی، تو فسخ کردنش کجاست؟
شاید براتون سوال پیش بیاد که خب، این دوتا وکالت چه فرقی با هم دارن که یکی بلاعزل میشه و اون یکی نه؟ فرق اصلیشون دقیقاً توی بحث فسخ و باطل شدنه. تو وکالت عادی، موکل هر وقت دلش خواست می تونه بره دفترخونه و وکیلش رو عزل کنه. این حق، یه حق کامله و هیچ محدودیتی نداره. یعنی موکل میتونه یه طرفه رابطه وکالتی رو تموم کنه.
اما تو وکالت بلاعزل، موکل این حق عزل رو از خودش سلب کرده. یعنی خودش با دست خودش، این اختیار رو از خودش گرفته که وکیل رو عزل کنه. پس دیگه نمیتونه یه طرفه بیاد و وکالت رو باطل کنه. اینجاست که داستان پیچیده میشه. چون اگه موکل نتونه وکیل رو عزل کنه، پس چطور میشه این وکالت رو باطل کرد؟ اینجاست که باید سراغ راه و چاه هایی بریم که قانون برای انحلال یا فسخ وکالت بلاعزل در نظر گرفته. این قلق های خاص حقوقی، همون مواردی هستن که تو بخش بعدی مفصل در موردشون حرف می زنیم.
راه و چاه انحلال، فسخ و ابطال وکالت بلاعزل (از فوت تا دادگاه)
همونطور که گفتیم، وکالت بلاعزل هم ابدی نیست و تو یه سری شرایط خاص ممکنه منحل، فسخ یا باطل بشه. این شرایط رو میشه به دو دسته اصلی تقسیم کرد: یه دسته که خودشون خودبه خود وکالت رو تموم می کنن (انحلال قهری) و یه دسته دیگه که نیاز به اراده طرفین یا دخالت دادگاه داره.
حالاتی که وکالت بلاعزل خودش باطل میشه (قهری)
این موارد اونایی هستن که دیگه کاری از دست موکل و وکیل ساخته نیست و وکالت بلاعزل به صورت خودکار و قهری از بین میره:
- فوت وکیل یا موکل (همیشه باطل میشه!): این یکی از مهم ترین و قطعی ترین موارد انحلال وکالت بلاعزله. به محض اینکه وکیل یا موکل فوت کنه، وکالت بلاعزل هم خودبه خود باطل میشه. فرقی هم نمیکنه چقدر بلاعزل باشه، قاعده فوت در عقد وکالت، یه قاعده عامه که همه انواع وکالت رو در بر میگیره. پس اگه وکیل یا موکل فوت کردن، لازم نیست کار خاصی انجام بدید، وکالت دیگه اعتباری نداره.
- جنون وکیل یا موکل (وقتی عقل نباشه، وکالت معنی نداره): جنون به معنی از دست دادن سلامت عقل و قوای ذهنیه. اگه وکیل یا موکل (خدای نکرده) دچار جنون دائمی بشن، وکالت بلاعزل هم مثل فوت، خودبه خود منحل میشه و دیگه هیچ اعتباری نداره. چون اساس وکالت، بر پایه اراده و تصمیم گیری عاقلانه است و با از بین رفتن اون، وکالت هم از بین میره.
- سفاهت وکیل یا موکل (فقط تو کارهای مالی): سفاهت یعنی اینکه فرد توانایی اداره امور مالی خودش رو از دست بده و تصمیمات غیرعاقلانه مالی بگیره (مثلاً پولاشو الکی هدر بده). اگه وکالت بلاعزل مربوط به کارهای مالی باشه و وکیل یا موکل سفیه بشن، وکالت بلاعزل هم منحل میشه. اما اگه وکالت بلاعزل مربوط به امور غیرمالی باشه (مثل وکالت در طلاق یا حضانت)، سفاهت تاثیری رویش نداره.
- موضوع وکالت از بین بره یا انجام بشه:
- اگه موضوع وکالت از بین بره: فرض کنید شما به کسی وکالت بلاعزل دادید که یه ماشین خاص رو بفروشه، اما اون ماشین تو یه تصادف از بین میره یا دزدیده میشه. خب، دیگه موضوعی برای وکالت وجود نداره که وکیل بخواد اونو بفروشه! پس وکالت بلاعزل هم خودبه خود باطل میشه.
- اگه خود موکل، موضوع وکالت رو انجام بده: این یکی از قلق های جالبه! حتی اگه شما وکالت بلاعزل داده باشید که وکیل یه کاری رو انجام بده، این باعث نمیشه که خود شما دیگه نتونید اون کار رو انجام بدید. مثلاً اگه وکالت بلاعزل فروش یه ملک رو دادید، خودتون هم میتونید برید و اون ملک رو بفروشید. به محض اینکه خود موکل اون کار رو انجام بده، موضوع وکالت محقق شده و وکالت بلاعزل هم منقضی میشه و از بین میره.
وقتی با اراده خودمون یا حکم دادگاه وکالت باطل میشه
این دسته از موارد، اونایی هستن که برای باطل کردن وکالت بلاعزل، نیاز به اقدام از طرفین یا حکم دادگاه داریم:
- اقاله (توافق دوستانه برای تموم کردنش): اقاله یعنی اینکه وکیل و موکل با هم توافق کنن که وکالت بلاعزل رو بی اثر کنن. این بهترین و ساده ترین راه حله، چون بدون هیچ درگیری و دادگاهی، هر دو طرف با رضایت هم، وکالت رو فسخ می کنن. برای اقاله، باید دوباره به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنید و یه سند اقاله تنظیم کنید.
- استعفای وکیل (وکیل هم می تونه بگه نه!): برخلاف موکل که حق عزل نداره، وکیل بلاعزل میتونه از وکالتش استعفا بده. یعنی اگه وکیل به هر دلیلی دیگه نخواست یا نتونست کار وکالت رو انجام بده، میتونه استعفا بده و وکالت بلاعزل منحل میشه. البته وکیل باید این استعفا رو به اطلاع موکل برسونه و بعد از استعفا هم ممکنه تو یه سری موارد مسئولیت داشته باشه.
- مراجعه به دادگاه (وقتی دیگه راهی نیست): این راهکار معمولاً آخرین چاره است و وقتی سراغش میریم که هیچ راه دیگه ای نباشه. تو یه سری موارد خاص، میشه با طرح دادخواست تو دادگاه، وکالت بلاعزل رو باطل کرد:
- اگه اصلا عقد لازم اصلی وجود نداشته: یادتونه گفتیم وکالت بلاعزل وقتی بلاعزل میشه که شرط عدم عزل، توی یه عقد لازم دیگه (مثل عقد بیع) باشه؟ حالا اگه ثابت بشه که اصلاً همچین عقد لازم اصلی ای بین طرفین نبوده و فقط یه وکالت نامه ساده بلاعزل تنظیم شده، اون وقت میشه از دادگاه خواست که وکالت رو باطل کنه. این مورد خیلی حساسه و اثباتش نیاز به مدارک و دلایل محکمه پسند داره.
- اگه وکیل داره سوءاستفاده می کنه: اگه وکیل از حدود اختیاراتی که بهش دادید تجاوز کنه، یا خلاف مصلحت شما عمل کنه و بتونید این سوءاستفاده رو تو دادگاه ثابت کنید، میشه برای ابطال وکالت بلاعزل اقدام کرد. البته اثبات سوءاستفاده کار راحتی نیست و نیاز به شواهد قوی داره.
- اگه عقد لازم اصلی باطل شده یا فسخ بشه: فرض کنید وکالت بلاعزل فروش یه ملک، شرط ضمن عقد بیع بوده. حالا اگه اون عقد بیع به هر دلیلی (مثلاً به خاطر خیارات قانونی) فسخ بشه یا باطل اعلام بشه، شرط بلاعزل بودن وکالت هم از بین میره و در این حالت، وکالت به یه وکالت عادی تبدیل میشه و موکل می تونه وکیل رو عزل کنه.
- اگه وکیل دیگه نمیتونه کار وکالت کنه (مثلاً انفصال): اگه وکیل به هر دلیلی (مثلاً به خاطر انفصال از شغل وکالت دادگستری برای وکلای رسمی) از انجام مورد وکالت ممنوع بشه، دیگه نمیتونه تعهدش رو انجام بده. تو این شرایط هم وکالت بلاعزل خودبه خود منحل میشه.
- اگه موکل ورشکست شده (بازم فقط تو امور مالی): ورشکستگی موکل در امور مالی، باعث میشه که اون دیگه نتونه تو اموال خودش تصرف کنه. اگه وکالت بلاعزل هم در مورد تصرفات مالی باشه، با ورشکستگی موکل، وکالت هم منفسخ میشه.
- اگه وکالت مدت دار بوده و زمانش تموم شده: بعضی وقتا وکالت بلاعزل رو برای یه مدت مشخصی تنظیم می کنن. مثلاً میگن وکالت برای ۵ سال بلاعزل است. خب، طبیعیه که بعد از تموم شدن این مدت، وکالت هم به پایان میرسه و دیگه اعتباری نداره.
ابطال وکالت بلاعزل از طریق دادگاه، معمولاً پیچیدگی های خاص خودشو داره و تو بیشتر موارد، بدون کمک وکیل متخصص، کار سختی به حساب میاد.
باطل کردن وکالت بلاعزل تو موارد خاص (مثال های ملموس)
وکالت بلاعزل تو زندگی روزمره ما کاربردهای زیادی داره. اینجا می خوایم ببینیم تو چند تا از رایج ترین موارد، داستان ابطال چطوریه:
ملک و ماشین: چطور وکالت بلاعزلشون رو باطل کنیم؟
تو خرید و فروش ملک و ماشین، وکالت بلاعزل خیلی استفاده میشه. مثلاً فروشنده برای اینکه خریدار بتونه خودش کارهای سند رو دنبال کنه، بهش وکالت بلاعزل میده. حالا اگه این وسط مشکلی پیش بیاد، چطور میشه این وکالت رو باطل کرد؟
فرض کنید خریدار (وکیل) پول رو کامل پرداخت نکرده یا داره از این وکالت سوءاستفاده می کنه (مثلاً بجای انتقال سند به نام خودش، داره ملک رو به شخص دیگه ای میفروشه). اینجا اگه یه مبایعه نامه محکم و قانونی داشته باشید که شرایط پرداخت و انتقال مالکیت رو توش مشخص کرده باشید، کارتون راحت تره. اگه وکیل به تعهداتش عمل نکرده یا سوءاستفاده کرده، موکل می تونه با استناد به مبایعه نامه و اثبات تخلفات وکیل، از طریق دادگاه برای ابطال وکالت بلاعزل اقدام کنه. البته باید حواستون باشه که این کار نیاز به اثبات دقیق دلایل تو دادگاه داره و کار آسونی نیست.
وکالت بلاعزل طلاق: زن هم می تونه طلاق نگیره؟
یکی از مهم ترین کاربردهای وکالت بلاعزل، دادن حق طلاق به زوجه است. یعنی مرد به همسرش وکالت میده که هر وقت خواست، خودش بره و طلاق بگیره و حق عزل این وکالت رو هم از خودش سلب می کنه. حالا اگه زن (وکیل) یا مرد (موکل) بخوان این وکالت رو باطل کنن، چطور میشه؟
موارد انحلال قهری مثل فوت یا جنون هر کدوم از زوجین، وکالت طلاق رو هم باطل می کنه. اگه زن از وکالت خودش برای طلاق استعفا بده، وکالت از بین میره. همچنین اگه هر دو توافق کنن (اقاله)، وکالت طلاق هم باطل میشه. اما چون طلاق یک مسئله غیرمالیه، سفاهت تاثیری روی وکالت طلاق نداره و باعث ابطالش نمیشه. اگه وکالت طلاق مدت دار باشه، با پایان مدت هم تموم میشه.
وکالت بلاعزل حضانت: چه زمانی تموم میشه؟
وکالت بلاعزل حضانت هم یکی دیگه از موارد رایجه، مخصوصاً بعد از طلاق. مثلاً یکی از والدین حضانت رو به دیگری وکالت بلاعزل میده. اینجا هم مثل موارد قبل، فوت، جنون، استعفا یا اقاله می تونه باعث انحلال وکالت بشه. همچنین حضانت تا سن قانونی فرزند اعتبار داره و بعد از اون، خود فرزند میتونه انتخاب کنه با کی زندگی کنه، پس وکالت هم خودبه خود بی اثر میشه.
اما یه مورد خاص برای ابطال وکالت بلاعزل حضانت وجود داره که تو ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی بهش اشاره شده. اگه والد حضانت گیرنده (وکیل) به هر دلیلی (مثل اعتیاد، فساد اخلاق، بیماری روانی، سوءاستفاده از کودک و…) به نحوی عمل کنه که سلامت جسمانی یا تربیت اخلاقی کودک به خطر بیفته، دادگاه می تونه حضانت رو از اون والد سلب کنه و در نتیجه، وکالت بلاعزل حضانت هم باطل میشه. این مورد بیشتر برای حفظ مصلحت کودک در نظر گرفته شده.
کارهای بانکی و اداری: داستان چیه؟
تو این نوع وکالت ها هم شرایط کلی انحلال (فوت، جنون، سفاهت در امور مالی، از بین رفتن موضوع) و همچنین استعفا یا اقاله پابرجا هستن. اگه وکالت بلاعزل برای انجام یه کار اداری یا بانکی خاص باشه و اون کار انجام بشه، وکالت هم به پایان میرسه. مثلاً اگه وکالت برای برداشت پول از یه حساب خاص باشه و اون پول برداشت بشه، دیگه موضوعی برای وکالت وجود نداره.
مراحل و مدارک لازم برای طرح دادخواست ابطال وکالت بلاعزل (گام به گام)
اگه تمام راه های دیگه رو امتحان کردید و مجبور شدید که برای باطل کردن وکالت بلاعزل به دادگاه مراجعه کنید، باید یه سری مراحل رو طی کنید. این مراحل رو با دقت دنبال کنید تا کارتون با کمترین دردسر پیش بره:
قدم اول: یه وکیل خوب پیدا کن
قبل از هر اقدامی، مهم ترین کاری که باید انجام بدید، مشاوره با یه وکیل متخصص تو امور وکالت و قراردادهاست. وکالت بلاعزل و ابطالش یه موضوع حقوقی پیچیده ست و هر پرونده ای شرایط خاص خودش رو داره. یه وکیل خوب میتونه پرونده شما رو بررسی کنه، دلایل قانونی برای ابطال رو پیدا کنه و بهترین مسیر رو بهتون نشون بده. این مشاوره اولیه، میتونه شما رو از کلی دردسر و هزینه های اضافی نجات بده.
قدم دوم: مدارکتو آماده کن
برای طرح دادخواست، باید مدارک و مستندات کافی داشته باشید. این مدارک شامل موارد زیر میشن:
- اصل وکالت نامه بلاعزل: این مهم ترین مدرکه.
- مدارک شناسایی موکل: شناسنامه و کارت ملی شما.
- هرگونه قرارداد یا مدرک مرتبط با عقد لازم اصلی: اگه وکالت بلاعزل شرط ضمن عقد لازمی (مثل مبایعه نامه) بوده، باید اون قرارداد رو هم ارائه بدید.
- مدارک اثبات کننده شرایط ابطال: این مدارک بستگی به دلیل شما برای ابطال وکالت داره. مثلاً:
- گواهی فوت (در صورت فوت وکیل یا موکل).
- گواهی پزشکی قانونی برای اثبات جنون یا سفاهت.
- مدارک و شواهد سوءاستفاده وکیل از اختیاراتش (مثلاً استشهاد محلی، اسناد بانکی، پیامک ها).
- مدارک مربوط به باطل شدن یا فسخ عقد لازم اصلی.
- شواهد از بین رفتن موضوع وکالت (عکس، گزارش کارشناسی).
- شهادت شهود (در صورت نیاز): اگه شاهدانی دارید که می تونن ادعای شما رو تایید کنن، اطلاعاتشون رو آماده کنید.
قدم سوم: دادخواست رو تنظیم کن
دادخواست باید به صورت دقیق و با رعایت اصول قانونی تنظیم بشه. تو دادخواست باید مشخص کنید که خواهان (شما) کی هستید، خوانده (وکیل) کیه، خواسته اصلیتون چیه (یعنی ابطال وکالت بلاعزل) و مهم تر از همه، دلایل قانونی و مستندات خودتون رو برای ابطال وکالت به طور واضح شرح بدید. این قسمت خیلی مهمه و باید با دقت زیادی نوشته بشه تا دادگاه بتونه بهش رسیدگی کنه.
قدم چهارم: ببرش دادگاه
بعد از تنظیم دادخواست، باید اون رو به دادگاه صالح (دادگاه حقوقی محل اقامت خوانده یا محل انعقاد قرارداد) تقدیم کنید و هزینه های دادرسی رو هم پرداخت کنید. امروز بیشتر کارها از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام میشه.
قدم پنجم: پیگیری کن
پرونده شما بعد از ثبت، به یکی از شعب دادگاه ارجاع داده میشه. باید جلسات دادگاه رو پیگیری کنید و در صورت لزوم، در جلسات حاضر بشید و از خودتون دفاع کنید. ممکنه دادگاه نیاز به بررسی های بیشتر، استعلام یا کارشناسی داشته باشه.
دستور موقت (اگه لازمه زودتر جلو ضررو بگیری)
اگه احساس می کنید که تا زمان صدور حکم قطعی، وکیل ممکنه اقدامات دیگه ای انجام بده که باعث ضرر و زیان جبران ناپذیر به شما بشه (مثلاً مال مورد وکالت رو به شخص ثالث منتقل کنه)، میتونید از دادگاه تقاضای دستور موقت کنید. با دستور موقت، دادگاه به وکیل دستور میده که تا پایان رسیدگی به پرونده، هیچ اقدامی در مورد وکالت انجام نده. این کار میتونه خیلی بهتون کمک کنه که جلوی ضررهای بیشتر رو بگیرید.
نمونه دادخواست ابطال وکالت بلاعزل (فقط برای ایده گرفتن)
برای اینکه یه دید کلی از فرمت و محتوای دادخواست ابطال وکالت بلاعزل داشته باشید، یه نمونه ساده اینجا آورده شده. البته یادتون باشه که هر پرونده ای ویژگی های خاص خودشو داره و برای تنظیم دادخواست نهایی حتماً باید با وکیل متخصص مشورت کنید.
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ....................
با سلام و احترام،
خواهان: (نام و نام خانوادگی موکل)، فرزند: (نام پدر)، کد ملی: (کد ملی)، نشانی: (آدرس کامل)
خوانده: (نام و نام خانوادگی وکیل)، فرزند: (نام پدر)، کد ملی: (کد ملی)، نشانی: (آدرس کامل)
خواسته: صدور حکم بر ابطال وکالت نامه بلاعزل شماره ............. مورخ ................ تنظیم شده در دفترخانه اسناد رسمی شماره ............. به انضمام کلیه خسارات دادرسی.
شرح دادخواست:
ریاست محترم، اینجانب خواهان، طبق وکالت نامه بلاعزل شماره ............. مورخ ................ تنظیم شده در دفترخانه اسناد رسمی شماره .............، به خوانده محترم، آقای/خانم .............، جهت انجام امور (مثلاً: فروش پلاک ثبتی ............. واقع در بخش .............) وکالت بلاعزل اعطا نموده ام.
(در این قسمت، به صورت دقیق و مختصر، دلایل خود را برای ابطال وکالت شرح دهید. مثلاً:)
۱. (در صورتی که دلیل، عدم وجود عقد لازم اصلی است): لازم به ذکر است که این وکالت نامه صرفاً به عنوان یک وکالت نامه بلاعزل عادی تنظیم گردیده و به دلیل فقدان هرگونه عقد لازم اصلی (مانند عقد بیع یا صلح) که شرط بلاعزل بودن وکالت در آن گنجانده شده باشد، فاقد وجاهت قانونی برای بلاعزل بودن است. لذا از محضر آن مقام محترم، تقاضای ابطال وکالت نامه مذکور را دارم.
یا
۲. (در صورتی که دلیل، سوءاستفاده وکیل است): خوانده محترم با سوءاستفاده از اختیارات حاصل از وکالت نامه مذکور و برخلاف مصلحت اینجانب، اقدام به (مثلاً: انتقال ملک مورد وکالت به شخص ثالثی غیر از آنچه توافق شده بود / عدم پرداخت کامل ثمن معامله علی رغم انجام اقدامات مورد وکالت) نموده است. مدارک و مستندات مربوط به سوءاستفاده (مانند: تصاویر اسناد، شهادت شهود، ... ) پیوست دادخواست تقدیم می گردد.
یا
۳. (در صورتی که دلیل، باطل شدن عقد لازم اصلی است): وکالت نامه مذکور، شرط ضمن عقد لازم (مثلاً: عقد بیع شماره ............. مورخ .............) بوده است که این عقد لازم اصلی به دلایل (مثلاً: فسخ به دلیل خیار غبن / بطلان به دلیل ... ) باطل گردیده است. لذا با ابطال عقد لازم اصلی، شرط ضمن آن که وکالت بلاعزل بوده نیز منتفی شده و قابلیت استناد ندارد.
لذا با تقدیم این دادخواست، استناداً به مواد قانونی مربوطه (مثلاً: مواد ۲۴۷، ۶۶۳ و ۶۷۹ قانون مدنی) و با توجه به دلایل و منضمات پیوست، صدور حکم بر ابطال وکالت نامه بلاعزل مذکور و محکومیت خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی در حق اینجانب، مورد استدعاست.
ضمناً با توجه به اینکه بیم ورود خسارت جبران ناپذیر در صورت ادامه اقدامات خوانده وجود دارد، بدواً صدور دستور موقت مبنی بر منع خوانده از انجام هرگونه اقدام تحت وکالت نامه مذکور، مستنداً به مواد ۳۱۰، ۳۱۸ و ۳۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی، مورد تقاضاست.
دلایل و منضمات:
۱. تصویر مصدق وکالت نامه بلاعزل شماره .............
۲. تصویر مصدق (عقدنامه / مبایعه نامه / سند فسخ یا ابطال عقد اصلی)
۳. استشهادیه شهود (در صورت نیاز)
۴. سایر مدارک و مستندات (فهرست کنید)
با تشکر و احترام
نام و نام خانوادگی خواهان (موکل)
امضاء
تاریخ
حرف آخر: مراقب باشید!
حرف آخر اینکه، وکالت بلاعزل یه شمشیر دولبه ست. از یه طرف میتونه کارها رو سریع تر و راحت تر کنه، مخصوصاً تو معاملات یا جاهایی که نیاز به اعتماد متقابل و سرعت عمل داریم. اما از طرف دیگه، اگه با آگاهی کامل و از روی دقت نباشه، میتونه دردسرهای زیادی رو برامون درست کنه و حق و حقوقمون رو به خطر بندازه. اینکه فکر کنیم وکالت بلاعزل دیگه هیچوقت باطل نمیشه، یه اشتباه بزرگه.
همونطور که دیدیم، این نوع وکالت هم تو شرایط خاصی ممکنه به پایان برسه، چه به صورت خودبه خود و قهری (مثل فوت و جنون) و چه با دخالت اراده طرفین (مثل اقاله) یا حکم دادگاه (مثل سوءاستفاده وکیل یا فقدان عقد لازم اصلی). پس، قبل از اینکه چنین وکالتی رو بدید یا بگیرید، حتماً تمام جوانب رو در نظر بگیرید و با چشم باز و آگاهی کامل عمل کنید. بهترین کار اینه که همیشه قبل از هر اقدام حقوقی مهمی، با یه وکیل متخصص مشورت کنید تا مطمئن بشید که هم از حقوق خودتون باخبر هستید و هم بهترین تصمیم رو برای آینده مالی و حقوقی تون می گیرید.