شرایط گرفتن مهریه از ارث پدر شوهر | صفر تا صد قوانین و نکات حقوقی
شرایط گرفتن مهریه از ارث پدر شوهر
موضوع گرفتن مهریه از ارث پدر شوهر یکی از سوالات پرتکرار و البته پیچیده حقوقی است که خیلی ها با آن درگیرند. پاسخ کوتاه این است که بله، در شرایط خاصی این امکان وجود دارد، اما نه به شکلی که خیلی ها فکر می کنند. معمولاً این موضوع به دو حالت کلی برمی گردد: یا مهریه از سهم الارث شوهر (که خودش وارث پدرش بوده) پرداخت می شود، یا پدرشوهر به صورت رسمی و کتبی تعهدی برای پرداخت مهریه عروسش داده است. در ادامه این مقاله، به زبان ساده و خودمانی می خواهیم این شرایط خاص، مراحل قانونی و هر چیزی که برای احقاق حقتون لازمه بدونید رو با هم بررسی کنیم.
وقتی اسم مهریه می آید، اولین چیزی که به ذهنمان می رسد، حق زن و وظیفه مرد برای پرداخت آن است. اما زندگی همیشه طبق روال عادی پیش نمی رود و گاهی پیچیدگی هایی پیش می آید که مسائل حقوقی را حسابی دشوار می کند. تصور کنید خدای نکرده شوهرتان فوت کرده و اموال کافی هم برای پرداخت مهریه ندارد، یا شاید اصلاً پدرشوهر در زمان عقد یک تعهد رسمی برای پرداخت مهریه به شما داده است. خب، در این شرایط تکلیف مهریه چه می شود؟ آیا می توان از ارث پدرشوهر مهریه را گرفت؟ این سؤالات ذهن خیلی ها را مشغول می کند و باعث نگرانی می شود. قوانین حقوقی ما در این زمینه، راه هایی را پیش بینی کرده اند که شاید به ظاهر پیچیده به نظر برسند، اما با کمی آگاهی و البته کمک یک وکیل کاربلد، می توانید به حق و حقوقتان برسید.
مبانی حقوقی مهریه و ارث؛ از کجا شروع کنیم؟
قبل از اینکه شیرجه بزنیم توی بحث اصلی، بد نیست یک نگاهی به چند مفهوم پایه ای حقوقی بندازیم. اینجوری بهتر می تونیم بفهمیم که چرا شرایط گرفتن مهریه از ارث پدرشوهر، تا این حد خاص و دقیق است.
مهریه، حق مسلم زن و مسئولیت اصلی شوهر
مهریه، هدیه ای است که مرد در زمان عقد ازدواج به همسرش تقدیم می کند و طبق قانون، از لحظه عقد، زن مالک آن می شود. یعنی حتی اگر زن و شوهر با هم زندگی هم نکرده باشند، مهریه حق زن است و مرد وظیفه دارد آن را بپردازد. این مهریه می تواند عندالمطالبه باشد (یعنی زن هر زمان که بخواهد می تواند آن را طلب کند) یا عندالاستطاعه (یعنی هر زمان که مرد توانایی مالی داشت، باید آن را بپردازد). اما نکته مهم اینجاست که در هر دو حالت، مسئول اصلی پرداخت مهریه، خود شوهر است و نه هیچ کس دیگر.
رابطه حقوقی زوج و پدرش: تعهدی در کار نیست؟
به طور پیش فرض و طبق قانون، پدرشوهر هیچ تعهدی برای پرداخت مهریه عروسش ندارد. یعنی ازدواج پسرش، باعث ایجاد چنین وظیفه ای برای پدر نمی شود. این یک اصل مهم حقوقی است که باید همیشه مد نظر داشته باشید. پس اگر پدرشوهر در قید حیات باشد و تعهدی رسمی هم نداده باشد، نمی توانید مستقیماً از او مهریه بگیرید.
جایگاه مهریه در تقسیم ترکه: اولویت با کیست؟
یکی از نکات اساسی در موضوع ارث و مهریه این است که اگر خدای نکرده شوهر (زوج) فوت کند، مهریه همسرش جزء دیون ممتاز او محسوب می شود. یعنی چی؟ یعنی قبل از اینکه اموال متوفی (ترکه) بین وراث تقسیم شود، اول باید بدهی های او، از جمله مهریه، پرداخت شود. مهریه در واقع در اولویت پرداخت قرار دارد و بعد از آن، سایر بدهی ها و در نهایت، اگر چیزی باقی ماند، بین ورثه تقسیم می شود.
حالات مختلف مطالبه مهریه از ارث و اموال مربوط به پدرشوهر
حالا که با مبانی آشنا شدیم، بیایید ببینیم در چه شرایطی اصلاً می شود سراغ ارث و اموال پدرشوهر رفت. دو حالت کلی وجود دارد که کاملاً با هم فرق دارند و باید خوب به تفاوت هایشان دقت کنید.
حالت اول: مطالبه مهریه از سهم الارث شوهر (پسر متوفی) از پدرش
این حالت، رایج ترین شکل مطالبه مهریه از ترکه پدرشوهر است، اما یک شرط اساسی دارد: باید شوهر شما فوت کرده باشد.
شرایط لازم
- فوت شوهر: این مهمترین شرط است. اگر شوهر شما در قید حیات باشد، حتی اگر پدرش ثروتمندترین آدم شهر باشد، نمی توانید از سهم الارث احتمالی شوهرتان از پدرش، مهریه بگیرید.
- عدم کفایت اموال مستقل شوهر: فرض کنید شوهر شما فوت کرده، اما خودش اموال کافی برای پرداخت تمام یا بخشی از مهریه را ندارد. اینجا پای سهم الارث او از پدرش به میان می آید.
- وجود ارث از پدرشوهر: پدرشوهر (پدر شوهر متوفی) هم باید فوت کرده باشد و اموالی از او به ارث رسیده باشد که سهمی از آن به شوهر متوفی شما تعلق می گرفته است.
توضیح فرآیند
تصور کنید شوهرتان فوت کرده و پدر او (یعنی پدرشوهر شما) هم قبلاً فوت کرده و اموالی به ارکه گذاشته است. حالا طبق قانون، سهم الارثی از این اموال به شوهر متوفی شما می رسیده است. در این سناریو، شما می توانید مهریه خود را از همین سهم الارث شوهرتان (که هنوز تقسیم نشده و در واقع جزء اموال اوست) طلب کنید.
- انحصار وراثت: اول از همه، باید مراحل انحصار وراثت پدرشوهر طی شود تا مشخص شود چه اموالی از او باقی مانده و سهم الارث هر وارث چقدر است. سهم شوهر متوفی شما هم در این مرحله مشخص می شود.
- کسر مهریه: مهریه شما از این سهم الارث شوهرتان کسر و به شما پرداخت می شود. البته باید حواستان باشد که این پرداخت فقط تا سقف سهم الارث شوهرتان امکان پذیر است. یعنی اگر مهریه شما بیشتر از سهم الارث او از پدرش باشد، فقط به اندازه سهم الارث به شما پرداخت خواهد شد.
- ترتیب پرداخت دیون: یادمان باشد که مهریه جزء دیون ممتاز است. پس اول مهریه شما از سهم الارث شوهرتان پرداخت می شود، بعد سایر بدهی های او (اگر داشته باشد) و در نهایت، اگر چیزی باقی ماند، بین وراث شوهرتان تقسیم می شود.
اگر شوهر شما فوت کرده و پدرش هم قبلاً فوت کرده باشد، شما می توانید مهریه خود را از سهم الارث شوهرتان از اموال پدرش مطالبه کنید. در واقع این پول، سهم خود شوهرتان بوده و شما به عنوان طلبکار او، حق دارید قبل از بقیه وراث، آن را بگیرید.
مثال کاربردی
فرض کنید مهریه شما ۵۰۰ سکه است. شوهرتان فوت کرده و خودش هم هیچ مالی ندارد. اما پدرشوهرتان قبلاً فوت کرده و یک خانه بزرگ داشته که سهم الارث شوهرتان از آن، ۲۰۰ سکه (به ارزش روز) می شود. در این حالت، شما می توانید ۲۰۰ سکه از آن خانه را برای مهریه تان بردارید و بابت بقیه مهریه (۳۰۰ سکه) باید فکری دیگر بکنید، مثلاً از اموال دیگر شوهرتان (اگر پیدا شود) یا در صورت اعسار، صبر کنید.
حالت دوم: مطالبه مهریه مستقیماً از اموال خود پدرشوهر (به دلیل تعهد رسمی)
این حالت کاملاً با قبلی متفاوت است. اینجا دیگر بحث سهم الارث شوهر نیست، بلکه خود پدرشوهر به شما تعهد داده که مهریه تان را بپردازد.
شرایط لازم
- تعهد کتبی و رسمی پدرشوهر: این مهمترین و تنها شرط است. یعنی پدرشوهر باید به صورت کتبی و رسمی (مثلاً در دفترخانه یا در سند ازدواج) متعهد شده باشد که مهریه شما را پرداخت می کند. یک حرف شفاهی یا قول و قرار دوستانه اصلاً اعتبار قانونی ندارد.
- فوت شوهر یا حتی در زمان حیات و عدم توانایی او: در این حالت، حتی اگر شوهرتان در قید حیات باشد و نتواند مهریه تان را بپردازد، شما می توانید مستقیماً سراغ پدرشوهر بروید. البته اگر پدرشوهر هم فوت کرده باشد، از اموال باقی مانده او این مهریه قابل مطالبه است.
توضیح فرآیند
اگر پدرشوهر شما تعهد رسمی به پرداخت مهریه تان داده باشد، شما دیگر کاری به سهم الارث شوهرتان ندارید. اینجا شما مستقیماً از خود پدرشوهر (یا از ورثه او اگر فوت کرده باشد) مطالبه مهریه می کنید.
- اولویت پرداخت: در این حالت، مهریه شما مثل یک بدهی عادی اما با سند رسمی از اموال پدرشوهر پرداخت می شود.
- تعهد در کجاست؟: این تعهد می تواند در سند ازدواج، یک سند رسمی جداگانه که در دفترخانه تنظیم شده، یا حتی در وصیت نامه پدرشوهر ذکر شده باشد. مهم این است که حتماً رسمی و کتبی باشد.
مثال کاربردی
در زمان عقد، پدرشوهر شما در دفترخانه و به صورت رسمی تعهد کرده که ۵۰ سکه از مهریه شما را پرداخت کند. حالا شوهرتان به هر دلیلی (مثلاً فوت یا عدم توانایی مالی) نمی تواند مهریه را بپردازد. شما می توانید با ارائه همان سند رسمی، مستقیماً از پدرشوهر یا از ترکه او (اگر فوت کرده باشد) آن ۵۰ سکه را طلب کنید. این موضوع ارتباطی به سهم الارث شوهرتان ندارد.
نکات مهم و تفاوت های کلیدی
-
تفاوت ماهوی:
- مهریه از ارث پدر شوهر (سهم الارث پسر): در واقع مهریه را از اموال شوهر متوفی که خودش از پدرش به ارث برده، می گیرید. این یک طلب از شوهر شماست که از طریق اموال به ارث رسیده به او پرداخت می شود.
- مهریه از اموال پدر شوهر (تعهد مستقیم): اینجا شما یک طلب مستقیم از خود پدرشوهر دارید، چون او شخصاً تعهد به پرداخت داده.
- وضعیت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه:
- اگر مهریه عندالمطالبه باشد، زن هر وقت بخواهد می تواند آن را مطالبه کند و تعهدات باید به محض مطالبه پرداخت شود.
- اگر عندالاستطاعه باشد، باید اثبات شود که متعهد (شوهر یا در حالت دوم، پدرشوهر) توانایی پرداخت را دارد.
- امکان مطالبه مهریه از مادرشوهر: خیر، به طور کلی امکان مطالبه مهریه از مادرشوهر وجود ندارد، مگر اینکه او هم به صورت رسمی و کتبی تعهد پرداخت مهریه شما را داده باشد. این موضوع هم دقیقاً مثل حالت دوم پدرشوهر است.
مدارک و مراحل قانونی مطالبه مهریه از ارث پدر شوهر
خب، حالا که فهمیدیم در چه شرایطی می توانید مهریه را از ارث پدرشوهر مطالبه کنید، نوبت به کارهای عملی و مراحل قانونی می رسد. این مسیر ممکن است کمی طولانی و پرپیچ وخم باشد، اما با داشتن مدارک کامل و آگاهی از گام ها، خیلی راحت تر می توانید پیش بروید.
مدارک مورد نیاز
قبل از هر اقدامی، باید مدارک لازم را جمع آوری کنید. این مدارک شامل:
- سند رسمی ازدواج: اصل سند نکاحیه که مهریه شما در آن قید شده است.
- گواهی فوت شوهر و گواهی فوت پدرشوهر: اگر هر دو یا یکی از آن ها فوت کرده اند، مدارک فوتشان لازم است.
- گواهی انحصار وراثت: اگر پدرشوهر یا شوهر شما فوت کرده و قصد دارید از ارث او مهریه بگیرید، باید گواهی انحصار وراثت (هم برای شوهر و هم برای پدرشوهر) را داشته باشید.
- سند تعهد رسمی پرداخت مهریه توسط پدرشوهر: اگر پدرشوهر مستقیماً تعهد پرداخت مهریه شما را داده است، باید سند رسمی آن را (مثلاً اقرارنامه محضری یا شرط ضمن عقد) ارائه دهید.
- مدارک شناسایی زوجه: شناسنامه و کارت ملی شما.
- حساب کاربری در سامانه ثنا: برای پیگیری پرونده های قضایی و دریافت ابلاغیه ها به این سامانه نیاز دارید.
گام به گام مراحل حقوقی
روند مطالبه مهریه معمولاً با مراجعه به اداره ثبت شروع می شود و اگر از آن طریق به نتیجه نرسیدید، ادامه کار به دادگاه خانواده کشیده خواهد شد. این بخشنامه جدید قوه قضائیه، ترتیب رسیدگی را تغییر داده است تا سرعت کار بیشتر شود.
گام اول: مراجعه به دفترخانه ثبت ازدواج
در ابتدا، باید به دفترخانه رسمی که عقد ازدواج شما در آن ثبت شده، مراجعه کنید و درخواست «صدور اجرائیه برای مهریه» را بدهید. دفترخانه مدارک شما را بررسی کرده و اجرائیه را صادر می کند.
گام دوم: مراجعه به اجرای ثبت
بعد از اینکه اجرائیه را از دفترخانه گرفتید، با در دست داشتن آن و سایر مدارک، به یکی از دفاتر اجرای ثبت اسناد رسمی مراجعه می کنید:
- تشکیل پرونده: در اجرای ثبت، پرونده ای برای شما تشکیل می شود و مدارکتان را ارائه می دهید.
- معرفی اموال قابل توقیف: این مرحله خیلی مهم است. شما باید اموالی را که فکر می کنید قابل توقیف هستند، به اجرای ثبت معرفی کنید. این اموال می توانند از سهم الارث شوهرتان (در حالت اول) یا مستقیماً از اموال پدرشوهر (در حالت دوم) باشند. اگر اطلاعات دقیقی از اموال ندارید، می توانید درخواست «استعلامات چهارگانه» را بدهید. این استعلامات شامل استعلام از اداره ثبت اسناد و املاک (برای ملک)، راهور (برای خودرو)، بانک مرکزی (برای حساب های بانکی) و مخابرات (برای سیم کارت) است.
- صدور دستور توقیف و فروش اموال: اگر اموالی شناسایی شوند، اجرای ثبت دستور توقیف آن ها را صادر می کند و بعد از طی مراحل قانونی، این اموال به مزایده گذاشته می شوند تا مهریه شما پرداخت شود.
گام سوم: مراجعه به دادگاه خانواده (در صورت عدم امکان وصول از اجرای ثبت)
اگر به هر دلیلی، اجرای ثبت نتوانست مهریه شما را وصول کند (مثلاً اموال قابل توقیفی پیدا نشد یا پرونده پیچیدگی های خاصی داشت)، آن وقت می توانید به دادگاه خانواده مراجعه کنید:
- ثبت دادخواست: باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست «مطالبه مهریه» را ثبت کنید.
- روند دادرسی: دادگاه جلساتی را برای رسیدگی تعیین می کند. شما باید مستندات خود را ارائه دهید و اگر شهودی دارید، آن ها را معرفی کنید.
- صدور حکم: پس از بررسی های لازم، دادگاه حکم به پرداخت مهریه یا رد دادخواست شما (در صورت عدم اثبات) صادر خواهد کرد.
نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز
مهریه به نرخ روز محاسبه می شود. یعنی اگر مهریه شما مثلاً ۱۰۰۰ سکه باشد، ارزش این ۱۰۰۰ سکه بر اساس شاخص تورم اعلامی از سوی بانک مرکزی در زمان مطالبه، محاسبه و پرداخت می شود. مبلغی که در سند ازدواج ذکر شده، مبنای محاسبه نیست، بلکه ارزش روز آن محاسبه می شود.
مراجع ذی صلاح رسیدگی به پرونده
همانطور که قبل تر اشاره کردیم، مسیر قانونی مطالبه مهریه در چند سال اخیر کمی تغییر کرده است. قبلاً می شد مستقیم به دادگاه خانواده رفت، اما حالا قضیه فرق می کند.
اولویت با اجرای ثبت
بر اساس بخشنامه جدیدی که قوه قضائیه صادر کرده، اولویت در مطالبه مهریه، با مراجعه به اداره ثبت اسناد و املاک (بخش اجرای ثبت) است. این یعنی شما باید ابتدا تمام تلاش خود را برای گرفتن مهریه از طریق اجرای ثبت انجام دهید. دلیل این کار هم سرعت بیشتر و کم هزینه تر بودن فرآیند در اجرای ثبت نسبت به دادگاه است.
نقش تکمیلی دادگاه خانواده
دادگاه خانواده در این میان، نقش تکمیلی دارد. یعنی اگر و فقط اگر:
- اجرای ثبت نتوانست اموال قابل توقیفی را پیدا کند (مثلاً هیچ ملک، خودرو یا حساب بانکی به نام متعهد پیدا نشد).
- یا پرونده آنقدر پیچیدگی های حقوقی خاصی داشت که در صلاحیت اجرای ثبت نبود و نیاز به رأی قضایی داشت.
در این صورت است که پرونده به دادگاه خانواده ارجاع داده می شود و دادگاه به آن رسیدگی می کند.
چالش ها و نکات حقوقی مهم
مسیر مطالبه مهریه، به خصوص در این حالت های خاص، ممکن است چالش هایی هم داشته باشد. بهتر است از قبل با این چالش ها آشنا باشید تا بتوانید بهتر برنامه ریزی کنید.
اعسار و تقسیط مهریه
ممکن است ورثه یا حتی پدرشوهر (در حالت تعهد رسمی) ادعای اعسار کنند، یعنی بگویند که توانایی مالی برای پرداخت یکجای مهریه را ندارند. در این صورت، دادگاه می تواند مهریه را برای آن ها تقسیط کند. اما آیا ورثه می توانند درخواست اعسار کنند؟ بله، وراث هم می توانند به همان شکلی که خود فرد مدیون (شوهر متوفی یا پدرشوهر متعهد) می توانست، درخواست اعسار و تقسیط مهریه را به دادگاه بدهند.
انتقال صوری اموال
یکی از مشکلاتی که گاهی پیش می آید، این است که ورثه یا خود پدرشوهر (اگر در قید حیات باشد و تعهد داده باشد) برای فرار از پرداخت مهریه، اموالشان را به صورت صوری به نام افراد دیگر منتقل می کنند. اگر چنین اتفاقی افتاده باشد، شما می توانید با کمک وکیل، دادخواست ابطال معامله صوری را به دادگاه بدهید و با اثبات صوری بودن معامله، آن اموال را دوباره به نام متعهد برگردانید و از آن ها برای وصول مهریه استفاده کنید.
مهلت مطالبه مهریه
خوشبختانه، مهریه تاریخ انقضا ندارد. یعنی تا زمانی که زن مهریه اش را دریافت نکرده، می تواند آن را مطالبه کند. حتی اگر سال ها از عقد گذشته باشد، این حق از بین نمی رود.
هزینه های دادرسی
مطالبه مهریه هزینه هایی هم دارد، از جمله هزینه دادرسی که بر اساس میزان مهریه محاسبه می شود و باید در ابتدای کار پرداخت شود. البته در صورت پیروزی در پرونده، این هزینه ها از طرف مقابل قابل مطالبه است. همچنین ممکن است هزینه هایی بابت وکیل و کارشناسی اموال هم وجود داشته باشد.
اهمیت مشاوره و نقش وکیل متخصص
با توجه به پیچیدگی ها و جزئیات حقوقی که در این نوع پرونده ها وجود دارد، کمک گرفتن از یک وکیل متخصص، واقعاً می تواند مسیر را برایتان هموارتر کند. وکیل نه تنها به شما کمک می کند که حقوق خود را بهتر بشناسید، بلکه در تمام مراحل قانونی کنار شما خواهد بود.
چرا وکیل متخصص ضروری است؟
- شناخت دقیق قوانین: قوانین مربوط به مهریه و ارث مدام در حال تغییر و به روز شدن هستند. یک وکیل متخصص از آخرین بخشنامه ها و رویه های قضایی مطلع است.
- تسریع در روند پرونده: وکیل با تجربه می داند که چه مدارکی لازم است، چه مراحلی باید طی شود و چگونه باید دادخواست را تنظیم کرد تا کار با سرعت بیشتری پیش برود و از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری شود.
- افزایش شانس موفقیت: با راهنمایی وکیل، شانس شما برای احقاق حق به طور قابل توجهی افزایش پیدا می کند. او می تواند بهترین استراتژی را برای پرونده شما تدوین کند.
- شناسایی اموال: وکیل می تواند در شناسایی و ردیابی اموال پنهان متعهد (چه شوهر و چه پدرشوهر) به شما کمک کند.
- تنظیم دقیق دادخواست و لوایح: نگارش صحیح دادخواست، اظهارنامه و لوایح دفاعیه، نقش کلیدی در موفقیت پرونده دارد. وکیل این کار را به بهترین شکل انجام می دهد.
- نمایندگی قانونی: حضور وکیل در مراجع قضایی و اجرایی، باعث می شود که شما مجبور نباشید خودتان مستقیماً با طرف مقابل روبرو شوید و استرس کمتری را تحمل کنید.
به قول معروف، کار را به کاردان بسپارید. وقتی با یک موضوع پیچیده حقوقی مثل گرفتن مهریه از ارث پدرشوهر روبرو هستید، کسی که تخصص و تجربه دارد، می تواند بهترین راهنما و حامی شما باشد.
سوالات متداول
آیا می توان از پدرشوهر در زمان حیاتش، مهریه گرفت؟
بله، فقط و فقط در صورتی که پدرشوهر شما به صورت رسمی و کتبی (مثلاً در سند ازدواج یا یک سند محضری جداگانه) متعهد به پرداخت مهریه شما شده باشد. در غیر این صورت، در زمان حیاتش هیچ وظیفه قانونی برای پرداخت مهریه شما ندارد.
اگر شوهر فوت کند و پدرش در قید حیات باشد، آیا مهریه از ارث پدرشوهر قابل مطالبه است؟
خیر، در این حالت تا زمانی که پدرشوهر در قید حیات است و فوت نکرده، هیچ ارثی از او به شوهر متوفی شما تعلق نمی گیرد که شما بتوانید از آن مهریه بگیرید. تنها استثنا همان تعهد رسمی و کتبی خود پدرشوهر است.
تعهد پدرشوهر به پرداخت مهریه عروس باید چگونه باشد تا معتبر تلقی شود؟
این تعهد حتماً باید کتبی و رسمی باشد؛ یعنی یا در قالب یک شرط ضمن عقد در سند ازدواج شما قید شده باشد، یا به صورت یک سند رسمی جداگانه در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم شده و پدرشوهر آن را امضا کرده باشد. قول و قرار شفاهی یا تعهدات غیررسمی هیچ اعتبار قانونی ندارند.
آیا مهریه از سهم الارث خواهر و برادر شوهر متوفی نیز قابل مطالبه است؟
خیر، مهریه فقط از سهم الارث خود شوهر متوفی از پدرش (در صورت وجود) قابل مطالبه است. خواهر و برادر شوهر شما، وراث مستقل هستند و هیچ وظیفه ای در قبال پرداخت مهریه شما ندارند.
در صورت عدم وجود مال قابل توقیف، تکلیف مهریه چه می شود؟
اگر هیچ مالی از شوهر متوفی یا پدرشوهر (در صورت تعهد رسمی) برای توقیف و پرداخت مهریه پیدا نشود، پرونده به دادگاه خانواده ارجاع می شود. دادگاه می تواند در صورت اثبات اعسار، حکم به قسط بندی مهریه بدهد. اما اگر واقعاً هیچ مالی وجود نداشته باشد و متعهد هم فوت کرده باشد، وصول مهریه بسیار دشوار و گاهی غیرممکن می شود.
چه زمانی بهتر است به جای اجرای ثبت، مستقیماً به دادگاه مراجعه کنیم؟
طبق بخشنامه جدید، اولویت با اجرای ثبت است. شما تنها در صورتی می توانید مستقیماً به دادگاه مراجعه کنید که اجرای ثبت به شما گواهی دهد که امکان وصول مهریه از طریق آن مرجع وجود ندارد، مثلاً به دلیل عدم شناسایی اموال یا پیچیدگی های خاص پرونده. در غیر این صورت، دادگاه شما را به اجرای ثبت ارجاع خواهد داد.
نتیجه گیری
همانطور که دیدید، موضوع گرفتن مهریه از ارث پدر شوهر، برخلاف تصور عمومی، یک بحث ساده نیست و پیچیدگی های حقوقی خاص خودش را دارد. فهمیدیم که این کار در شرایط خاصی امکان پذیر است؛ یا باید مهریه از سهم الارث شوهر متوفی (از پدرش) مطالبه شود، یا خود پدرشوهر باید به صورت رسمی و کتبی تعهد پرداخت آن را داده باشد. این دو حالت، ماهیت کاملاً متفاوتی دارند و مسیر قانونی هر کدام هم فرق می کند.
در نهایت، اگر در چنین موقعیتی قرار گرفته اید و نیاز به احقاق حقتان دارید، بهترین کار این است که قبل از هر اقدامی، با یک وکیل متخصص در امور خانواده و ارث مشورت کنید. او می تواند با توجه به جزئیات پرونده شما، بهترین راهکار را ارائه دهد و از سردرگمی و اتلاف وقت و هزینه شما جلوگیری کند. یادتان باشد، آگاهی و اقدام صحیح، کلید رسیدن به حق و حقوق شماست.