مقررات لوله کشی فاضلاب ساختمان

فاضلاب چیست؟

به آب مصرف شده که به مواد خارجی آلوده می شود، فاضلاب می گویند. فاضلاب (Sewage) هر نوع فاضلابی را که حاوی مواد آلی به صورت معلق و یا محلول است، گفته می شود. از طرفی فاضلاب (Waste) به هر نوع فاضلاب خروجی از لوازم بهداشتی و سایر دستگاه های مصرف کننده آب به استثنا فاضلاب توالت و آبریزگاه پیسوار یا (Urinal) اطلاق می شود. فاضلاب خاکستری (Gray water) به فاضلاب خروجی از وان، زیردوشی، کفشوی، لگن، ماشین لباسشویی و موارد مشابه گفته می شود، که می توان به عنوان پرکن مخزن فلاش تانک توالت و آبریزگاه مورد استفاده قرار گیرد. با مجموعه لوله بازکنی همراه باشید تا در این باره بیشتر بگوییم.

بخش های مختلف شبکه فاضلاب

شبکه فاضلاب شامل بخش های زیر می شود:

شاخه های فاضلاب شامل لوله افقی فاضلاب است که محتویات لوله های انشعاب فاضلاب لوازم بهداشتی در طبقات ساختمان به آن می ریزد و این لوله فاضلاب را به سمت لوله قائم فاضلاب هدایت می کند. لوله قائم فاضلاب، لوله ای به شکل قائم است که فاضلاب را از شاخه های طبقاتی جمع کرده و در پایین ترین تراز طبقه به لوله افقی اصلی می رساند.

سیفون وسیله ای است که با نگهداری مقداری آب در مسیر عبور فاضلاب، مانع انتشار هوای آلوده و گازهای موجود در داخل شبکه لوله کشی فاضلاب در فضای ساختمان شده و در عین حال هیچ گونه اثری بر جریان عادی فاضلاب ساختمان ندارد. لوله افقی اصلی در پایین ترین قسمت شبکه لوله کشی فاضلاب ساختمان قرار گرفته و وظیفه دارد تا فاضلاب ساختمان را که از لوله های قائم یا لوازم بهداشتی پایین ترین تراز طبقه در آن ریخته می شود، به خارج ساختمان هدایت کند.

نکات مهم در زمینه لوله کشی فاضلاب

در ادامه توجه شما عزیزان را به چند نکته مهم در زمینه  جلب می کنیم:

• بر اساس آنچه در مطلبگفتیم، رعایت شیب لازم در مسیر لوله ها ضروری است.
• به جز مسیرهای ورودی فاضلاب مانند روشوئی، ماشین لباس شویی و ظرف شویی برای مسیرهای لوله کشی از اتصالات 45 درجه به جای90 درجه استفاده کنید.
• سیفون های ساختمان حتماً باید تراز بوده و شیب نداشته باشند، زیرا باعث پخش شدن بوی نامطبوع در فضا می شوند.
• در هنگام استفاده از لوله و اتصالات حتماً توجه داشته باشید که ترک یا شکستگی نداشته باشد.
• دقت کنید که سایزخروجی فاضلاب حتماً جوابگوی خروجی فاضلاب باشد.
• لوله و اتصالات توسط سیم یا بست مهار شود.
• در لوله کشی فاضلاب با لوله های پلیکا حتماً از چسب قوی مخصوص پلیکا استفاده کنید و چسب کافی برای استفاده در لوله و اتصالات به آنها زده شود.
• به هیچ عنوان از رایزر مشترک برای لوله کشی فاضلاب آشپزخانه با حمام یا توالت مشترک استفاده نکنید.
• در پارکینگ مسیر هر رایزر دریچه بازدید را به کار ببرید تا از آن در مواقع اضطراری استفاده شود.
• تمامی سیفون های مورد استفاده در مسیر فاضلاب دارای هوا کش باشند. (توضیحات در عکس زیر)

• جنس لوله هاي فاضلاب بزرگتر از 2 اینچ، ونت بزرگتر از 2.5 اینچ، فتينيگ ها و اتصالات از نوع پلي اتيلن جوشي باید باشد و جنس لوله های كوچكتر از اين مقادير از گالوانيزه مطابق با توضيحات ارائه شده در نقشه ها است.
• لوله هاي گالوانيزه نباید در هیچ حالتی، در كف و زيركف سازي اجرا شوند.
• اجراي لوله كشي فاضلاب بايستي طبق الزامات قید شده در مبحث 16 مقررات ملي ساختمان صورت گیرد.
• لازم است که حداقل شيب لوله هاي كوچكتر از 4 اینچ، 5.1 درصد و بزرگتر از 4 اینچ به اندازه 1 درصد باشد.
• پيمانكار می بایست آزمايش اوليه سيستم لوله كشي را قبل از نصب لوازم بهداشتي انجام دهد. همچنین به انجام آزمايش نهايي پس از نصب لوازم بهداشتي مبادرت ورزد و در هر دو صورت به تایيد دستگاه نظارت و كارفرما برساند.
• با آب بايستي به مدت 15 دقيقه و تحت فشار حداقل 6 متر ستون آب باشد.
• در زمان اجرای لوله کشی فاضلاب ساختمان باید ساير مندرجات ارائه شده در مبحث 16 مقررات ملي ساختمان لحاظ شود.
• فاضلاب خروجي از ساختمان ها بايستي تا نزديكترين چاه فاضلاب یا منهول طبق نقشه های تهیه شده در مجاورت ساختمان استقرار و اجراء شود.
• بر اساس آنچه در مطلبگفتیم، لوله هاي هرزآب تجهیزات آزمايشگاهی بايستي از جنس پي وي سي مقاوم در مقابل اسيد تهیه شود.
• اتصال كليه وسايل بهداشتي به شبكه فاضلاب بايد با سيفون برقرار شود.
• كليه لوله هایی كه عبور آنها از داخل و يا زير ديوارها است، بايد در برابر شكستگي محافظت شوند.
• كليه لوله هایی كه اجرای آنها پايين تر از پي ها و يا ديوارهاي باربر صورت می گیرد، بايد در خارج از زاويه 45 درجه پي قرار گيرند، مگر در مواردی که جز اين تصويب شده باشد.
• پس از پايان كار روزانه فرآیند لوله كشي، بايستی بوسيله درپوش يا كرباس و يا مواد ديگر، انتهاي سر باز لوله ها بسته شود تا از ورود مواد خارجي به داخل لوله ها جلوگيري به عمل آید.
• دستشويی و آشپزخانه 40 سانتيمتر از كف تمام شده است.
• لوله کشی هواكش براي خروج گازهاي متصاعد از چاه به بالاترين نقطه ساختمان بايد ادامه پیدا کند.
• محل چاه ها طوري پیش بینی شود كه از پي ها فاصله داشته و متحمل وزن ساختمان و پي ها نباشد.
• با توجه به مبحث 16 مقررات ملي، به کارگیری ساپورت در تمام طول مسير لوله كشي به فواصل معين با استفاده از بست هايي كه كاملًا قطر لوله را پوشش مي دهد، ضروري است.
• قرارگیری دريچه هاي بازديد بايد در فضاهايي باشد كه امكان دسترسي به آن در هر لحظه از زمان امكان پذير باشد.
• و هر نوع فاضلاب دیگر نبايد به هيچ وجه اشتراكي داشته باشند.
• قبل از خريد كليه مصالح و لوازم مصرفي بايستي نسبت به تصويب آن توسط كارفرما و دستگاه نظارت اقدام کرد.
• بعد از نصب توالت ايراني حتماً دهانه ي ورودي فاضلاب پوشانده شود و به جز موارد مربوط به تست در همین وضعیت تا پايان پروژه باقی بماند.

ویژگی های سیستم لوله کشی فاضلاب استاندارد

قابلیت های یک سیستم فاضلاب صحیح موارد متعددی رو شامل می شود. در این میان موارد زیر مهمترین ویژگی های یک سیستم لوله کشی فاضلاب درست به شمار می روند:

• تخلیه سریع
• جلوگیری از رسوب گذاری
• آب بند و هوابند بودن به منظور حفظ سلامت ساکنین ساختمان در برابر آلودگی های احتمالی
• کنترل سطح فشار داخل شبکه در هنگام کار برای ایجاد هماهنگی مکش و رانش هوا در زمان تخلیه فاضلاب

اندازه ها در لوله کشی فاضلاب

رعایت اندازه ارتفاع لوله کشی ساختمان و همچنین سایز لوله ها در زمان اجرای لوله کشی آب و فاضلاب بسیار مهم است. به همین دلیل ما در جدول زیر اندازه استاندارد ارتفاع و قطر لوله های فاضلابی و فاصله استاندارد لوله کشی آب ساختمان را برای شما آورده ایم:

آیتم مورد نظر	اندازه حدودی
قطر لوله فاضلاب آشپزخانه	6 سانتی متر
حداکثر طول افقی لوله فاضلاب	10 متر
سایز لوله فاضلاب سینک ظرفشویی	6 سانتی متر
ارتفاع لوله فاضلاب روشویی	60-70 سانتی متر
ارتفاع دریچه بازدید فاضلاب از کف	5 سانتی متر
قطر لوله کفشور	5 سانتی متر
ارتفاع لوله فاضلاب سینک ظرفشویی	75-110 سانتی متر
ارتفاع سینک ظرفشویی از کف	88-110 سانتی متر
اندازه استاندارد لوله فاضلاب آشپزخانه	6 سانتی متر
ارتفاع لوله آب از کف	آشپزخانه  100 سانتی متر دستشویی 52 سانتی متر شیر مخلوط دوش 80 سانتی متر فلاش والو 80 سانتی متر شیر توالت تخت 30 سانتی متر توالت فرنگی 30 سانتی متر فلاش تانک 180 سانتی متر

انواع لوله فاضلاب

در انتخاب جنس لوله ها برای انجام لوله کشی فاضلاب ساختمان تنوع انتخابی بالاست و با توجه به مزایا و معایب آن ها، می توانید بهترین لوله را برای مکان مدنظر تهیه فرمایید.

• لوله های چدنی
• لوله های پلیکا از جنس قوی و نیمه قوی
• لوله های پوش فیت
• لوله های گالوانیزه
• لوله پلی اتیلن
• لوله های پلی ونیل کلراید

در گذشته لوله های چدنی در ساختمانها استفاده می شد. همچنین لوله های چدنی خود به دو دسته با سرکاسه و بدون سرکاسه تقسیم می شوند. امروزه به دلیل طریقه اجرای سخت و دشوار، سنگین بودن لوله ها، پر هزینه بودن، نبود نیروی کار، زمان بر بودن اجرا، رسوب پذیری، جرم گرفتن و کوچک شدن سایز داخلی لوله دیگر در ساختمان ها اجرا نمی شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص به مطلب مراجعه کنید.

امروزه در ساختمان ها به دلایل سبک بودن لوله و اتصالات، کم هزینه بودن اجرا، ارزان بودن لوله و اتصالات آن، کم هزینه بودن ابزار مورد نیاز برای اجرای لوله کشی فاضلاب و سرعت بالای اجرای لوله کشی بیشتر از لوله پولیکا استفاده می شود.

طریقه کار با لوله های پلیکا به این صورت است که یک سر لوله که کونیک نیست را با پیک نیک داغ می کنند، در این مرحله خطر سوخته شدن وجود دارد. سپس سطح بیرونی لوله دیگر را به میزان کافی چسب زده و لوله ها را داخل یکدیگر قرار می دهند. در نهایت با صبر و حوصله لوله ها را به یکدیگر می چسبانند.

یکی از قابلیت های مهم لوله پلیکا این است که می تواند به دیگر لوله ها همچون لوله چدنی متصل شود. شما می توانید به منظور آشنایی با  بر روی لینک مقاله بزنید. همانطور که در گفتیم، از لحاظ کیفیت از پلیکا قوی تر هستند. لوله های پوش فیت را توسط گیره ای به شکل سه پایه برش می زنند. اتصالات پوشفیت بر خلاف اتصالات پلیکا با چسب به هم نمی چسبند. در داخل هر اتصال پوشفیت یک اورینگ قرار دارد، که این اورینک زمانی که دو اتصال به هم وصل می شوند، اتصالات را آب بندی می کند. در واقع لوله پوش فیت و اتصالات آن را توسط مایعی روان کننده به هم وصل می کنند.

برای اجرای لوله کشی پوشفیت باید توسط نبشی شاسی کشی کرد و سپس لوله و اتصالات را توسط بست T یا بست رایزر مهار نمود. اگر می خواهید با  آشنا شوید، لینک مربوطه را لمس کنید. لوله های پوشفیت را می توان توسط دستگاه استاپر تست کرد، ولی لوله های پلیکا را فقط به صورت آب روان تست می شوند. بررسی تکمیل کننده مبحث لوله کشی فاضلاب است.

منبع:

لوله بازکنی خانی

لوله بازکنی تجریش