هنری مینتزبرگ
هنری مینتزبرگ: قهرمان مدیریت که عاشق پیچیدگی بود!
هنری مینتزبرگ استاد دانشگاه مک گیل یکی از چهره های تاثیرگذار در زمینه مدیریت و سازمان هاست. او به جای اینکه فقط در دنیای نظری مدیریت غرق بشه با نگاهی واقع بینانه و عملی به محیط کار و سازمان ها نگاه می کرد و از نزدیک با چالش های واقعی مدیران آشنا بود.
مهم ترین دستاورد مینتزبرگ این بود که نظریه های مدیریت را با واقعیت دنیای کار مطابقت داد. او به جای اینکه فقط به قوانین و نظریه های سخت و خشک در کتاب ها اعتماد کنه با مشاهدات مستقیم و تحلیل مواقع واقعی مدیریت بینش های جدیدی را در زمینه مدیریت به وجود آورد.
مهم ترین بخش کار مینتزبرگ این بود که او نحوه کار مدیران را در محیط های واقعی بررسی کرد و دریافت که مدیریت تنها به برنامه ریزی و کنترل محدود نمی شه. او با توجه به تحقیقات خود ده نقش مختلف را برای مدیران تعریف کرد که در ادامه به طور جزئی به آنها می پردازیم.
نقش های مدیران
مینتزبرگ با مطالعه رفتار مدیران واقعی در محیط کار ده نقش مختلف را برای آنها شناسایی کرد. این نقش ها به سه گروه اصلی تقسیم می شوند:
نقش های بین شخصی
- رهبر: مدیران با هدایت و هدایت تیم خود افراد را به سمت اهداف سازمان هدایت می کنند و مسئول ایجاد انگیزه و حمایت از اعضای تیم هستند.
- رابط: مدیران با ارتباط با افراد داخل و خارج سازمان اطلاعات مهم را به اشتراک می گذارند و ارتباطات سازنده را ایجاد می کنند.
- نماینده: مدیران به عنوان نماینده سازمان با افراد خارجی مثل مشتریان سرمایه گذاران و رسانه ها ارتباط برقرار می کنند.
نقش های اطلاعاتی
- نظارت کننده: مدیران به عنوان یک منبع اطلاعات اطلاعات مهم را از منابع مختلف جمع آوری می کنند.
- توزیع کننده: مدیران با انتشار اطلاعات مهم اعضای تیم را از آخرین تغییرات مطلع می کنند و اطلاعات مورد نیاز را در دسترس آنها قرار می دهند.
- سخنگو: مدیران با مخاطبین خارجی مثل مشتریان سرمایه گذاران و رسانه ها اطلاعات مهم را به اشتراک می گذارند.
نقش های تصمیم گیرنده
- کارآفرین: مدیران با ایجاد ایده ها و ایجاد تغییر در سازمان به سمت رشد و توسعه حرکت می کنند.
- حل کننده مشکلات: مدیران با حل مشکلات و چالش های پیش رو از وقوع مشکلات جدید جلوگیری می کنند.
- تخصیص منابع: مدیران با تخصیص منابع محدود مثل زمان پول و نیروی انسانی به بهترین شکل ممکن از آنها استفاده می کنند.
- مذاکره کننده: مدیران با مذاکره با افراد داخل و خارج سازمان به هدف های مهم سازمان رسید و منافع سازمان را به بهترین شکل ممکن مطرح می کنند.
چطور نقش های مدیران را در عمل به کار بگیریم؟
- نقشه ذهنی خود را ایجاد کنید: با در نظر گرفتن نقش های ده گانه مینتزبرگ یک نقشه ذهنی از فعالیت های روزانه خود به عنوان یک مدیر ایجاد کنید. این نقشه می تواند به شما کمک کند تا در طول روز به تمام نقش های خود به طور موثر عمل کنید.
- تمرین منظم با هر یک از نقش ها: برای به دست آوردن مهارت در هر یک از نقش ها تمرین منظم لازم است. به طور مثال برای توسعه مهارت رهبری می توانید در جلسات تیمی نقش رهبری را بر عهده بگیرید و از تکنیک های رهبری مختلف استفاده کنید.
- از ابزار های مدیریتی استفاده کنید: ابزار های مدیریتی مثل برنامه ریزی کنترل delegation و مذاکره می توانند به شما در انجام هر یک از نقش ها به طور موثر کمک کنند.
- خود آگاهی را فراموش نکنید: در طول روز به نقش های خود آگاهی داشته باشید و با خودتان صادقانه ارزیابی کنید که چه نقشی را بهتر انجام می دهید و در چه نقشی نیاز به توسعه مهارت دارید.
مزایای استفاده از نظریه مینتزبرگ در مدیریت
- واقع بینانه بودن: نظریه مینتزبرگ با توجه به واقعیت های دنیای کار یک چشم انداز واقع بینانه از مدیریت ارائه می دهد.
- پیچیدگی مدیریت: مینتزبرگ به پیچیدگی مدیریت به طور کامل پی برده و نشان می دهد که مدیریت تنها به برنامه ریزی و کنترل محدود نمی شود.
- انعطاف پذیری: نظریه مینتزبرگ به شما کمک می کند تا با توجه به شرایط مختلف به بهترین شکل ممکن عمل کنید و با تغییرات سازگار شوید.
چطور نظریه مینتزبرگ را با سبک مدیریت خود مطابقت دهیم؟
- نقاط قوت خود را شناسایی کنید: با توجه به ده نقش مینتزبرگ نقاط قوت خود را در هر یک از نقش ها شناسایی کنید.
- نقاط ضعف خود را بهبود بخشید: با توجه به نقاط ضعف خود در هر یک از نقش ها برای توسعه مهارت خود در آن نقش اقدام کنید.
- سبک مدیریتی خود را به طور مداوم ارزیابی کنید: با توجه به تغییرات در محیط کار و نیاز های سازمان سبک مدیریتی خود را به طور مداوم ارزیابی کنید و در صورت نیاز آن را به روز رسانی کنید.
چند نکته مهم درباره هنری مینتزبرگ:
- او به عنوان استاد مدیریت در دانشگاه مک گیل در زمینه مدیریت استراتژیک سازمان و فرهنگ سازمانی تحقیق و تدریس می کند.
- مینتزبرگ در سال 1995 با نوشتن کتاب " The Rise and Fall of Strategic Planning " حوزه مدیریت استراتژیک را به طور کامل تغییر داد.
- او نویسنده بیش از 15 کتاب و صدها مقاله در زمینه مدیریت است.
جدول مقایسه ای از ده نقش مینتزبرگ
| نقش | شرح |
|---|---|
| رهبر | هدایت و الهام بخشی به تیم برای رسیدن به اهداف سازمان |
| رابط | ایجاد ارتباط و همکاری بین افراد داخل و خارج سازمان |
| نماینده | نمایندگی از سازمان در مذاکرات و روابط خارجی |
| نظارت کننده | جمع آوری اطلاعات از منابع مختلف برای ارزیابی وضعیت سازمان |
| توزیع کننده | انتشار اطلاعات مهم به اعضای تیم برای اطلاع رسانی و هماهنگی |
| سخنگو | ارتباط با مخاطبین خارجی مثل مشتریان و سرمایه گذاران |
| کارآفرین | ایجاد ایده های جدید و تغییر در سازمان برای رشد و توسعه |
| حل کننده مشکلات | شناسایی و حل مشکلات برای بهبود کارایی سازمان |
| تخصیص منابع | استفاده بهینه از منابع محدود سازمان مثل زمان پول و نیروی انسانی |
| مذاکره کننده | مذاکره با افراد داخل و خارج سازمان برای تضمین منافع سازمان |
نتیجه گیری
نظریه ده نقش مینتزبرگ یک چشم انداز واقع بینانه از مدیریت در دنیای واقعی ارائه می دهد. با استفاده از این نظریه می توانید به طور موثر نقش خود را به عنوان یک مدیر ایفا کنید و به رشد و توسعه خود و سازمان کمک کنید.
پرسش و پاسخ
1. چگونه می توان به طور موثر به تمام ده نقش مینتزبرگ عمل کرد؟
برای عمل کرد به طور موثر به تمام ده نقش نیاز به برنامه ریزی و سازماندهی منظم است. می توانید برای هر یک از نقش ها یک زمان مشخص در نظر بگیرید و به طور منظم به آنها عمل کنید. همچنین می توانید از ابزار های مدیریتی مثل برنامه ریزی کنترل و delegation برای انجام وظایف خود به طور موثر استفاده کنید.2. آیا نظریه مینتزبرگ برای همه مدیران مناسب است؟
بله نظریه مینتزبرگ برای همه مدیران چه در سازمان های کوچک و چه در سازمان های بزرگ مناسب است. این نظریه با توجه به واقعیت های دنیای کار یک چشم انداز عمومی از مدیریت ارائه می دهد که برای همه مدیران قابل استفاده است.3. آیا می توان از نظریه مینتزبرگ برای بهبود مهارت های رهبری خود استفاده کرد؟
بله مطمئناً. نظریه مینتزبرگ به شما کمک می کند تا با در نظر گرفتن تمام نقش های یک مدیر به طور موثر به عنوان یک رهبر عمل کنید. با توسعه مهارت در نقش های رهبری رابط نماینده و حل کننده مشکلات می توانید یک رهبر کارآمد و موفق باشید.